Sağlam yeniDOĞulmuşa qulluq üzrə klinik protokol

 24

premature infant skin. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs 

2005;34(6):741-6. 

6.

 

Lin RL, Tinkle LL, Janniger CK. Skin care of the healthy 

newborn. Cutis 2005;75(1):25-30. 

7.

 

Anoint them with oil: cheap and easy treatment cuts infection 

rates in premature infants. Available at: 

http://www.findarticles,com\ p \articles\ mi_m 1200\ 

is_n13596090#continue 

 

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin 

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 

---

 25

PROTOKOL  №7 

Yenidoğulmuş uşağın yetişkənlik dərəcəsinin təyini 

(Ballard üzrə müayinə)

 

1.   Məqsəd: 

 

yenidoğulmuşun hestasiya yaşının təyini 

 

2. Vasitələr: 

 

isti, yaxşı işıqlandırılan yer 

 

Ballard şkalası 

 

uşağın fiziki inkişafının hestasiya yaşına uyğunluğunu 

göstərən kartlar 

 

santimetr lenti və boyölçən 

 

tərəzi 

 

3. Prosedurlar: 

 

proseduranın aparılma vaxtı: həyatın ikinci günü 

 

əlləri yumalı 

 

uşağı stolun üstünə qoymalı 

 

Ballard şkalasından istifadə edərək, fiziki və sinir-əzələ 

yetişkənliyi əlamətlərini qiymətləndirməli 

 

alınan balları müvafiq sütuna yazmalı. Fiziki və sinir-əzələ 

yetişkənliyi ballarını toplamaqla hestasiya yaşını müəyyən 

etməli 

 

uşağın fiziki yetişkənliyini cədvələ görə təyin etməli (Cədvəl 

2-yə bax) 

 

sinir əzələ yetişkənliyini təyin edərkən əlamətlərin təsvirini 

əsas tutaraq cədvəldən istifadə etməli (Cədvəl 3-ə bax) 

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin 

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 

---

 

26 

 

 

1. POZA – uşağa baxarkən pozasının xarakterini müəyyənləşdirin 

 

2. KVADRAT PƏNCƏRƏ – baş və şəhadət barmağın köməyi ilə 

uşağın biləyini saidə doğru bükməli. Hipotenarın hündürlüyü ilə 

saidin daxili səthi arasındakı bucaq gözlə təyin edilir. 

 

3. ƏLLƏRİN QAYTARILMASI – uşağın qolunu dirsək oynağında 

5 saniyə müddətinə qatlayın; sonra biləyindən tutub tam açın və 

buraxın. Əgər said yenidən qatlanırsa, 4 bal verilir. Az qiymət 

diaqrama uyğun verilir. 

 

4. DİZALTI BUCAQ –  dizi baş barmaqla saxlamaqla, sol şəhadət 

barmaqla uşağın budunu döşünə doğru sıxın. Topuğun arxa səthi 

üzərində yerləşdirilmiş sağ əlin şəhadət barmağı ilə az güclə ayağı 

açın. Dizaltında bucağı ölçün və aldığınız balı kartdakı sütuna yazın. 

 

5. "ŞƏRF" ƏLAMƏTİ – uşağın biləyindən tutub astaca əks çiyinə 

doğru və boyun ətrafına mümkün olan qədər dartmalı. Alınan balı 

diaqrama uyğun olaraq, sütuna yazmalı. 

 

6. DABAN QULAĞA – uşağın çanağını stol üzərində saxlamaqla, 

güc sərf etmədən pəncəni mümkün qədər başa yaxınlaşdırmağa 

çalışmalı. 

 

 

yenidoğulmuş uşağın fiziki inkişaf parametrləri (boy, başın 

dairəsi, bədən kütləsi) və Ballarda görə təyin olunmuş 

hestasiya yaşı standart əyrilərə qeyd olunur (Cədvəl 2 və 3-ə 

bax) 

 

parametrlərin uyğunluğunu təyin etməli 

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin 

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 

---

Cədvəl 2. FİZİKİ İNKİŞAF 

 

Fiziki  

inkişaf 

göstəriciləri 

-1 0 1 2 3 4 5 

Ballar 

 

Dəri 

yapışqan, 

şəffaf,       

asan cırılır 

həlməşik, 

qırmızı,    

şəffaf 

hamar, 

çəhrayı, 

venalar 

görünür 

səthi 

qabıqlanma, 

və/və ya     

bir az vena 

şırımlılıq, 

avazımış 

zonalar, 

seyrək venalar

perqament, 

dərin şırımlar, 

damarlar 

görünmür 

kobud, 

şırımlı, 

qırışmış 

 

 

yoxdur 

Çox 

seyrək 

Döl tükü/ 

azdır, nizamsız 

tüksüz  

demək olar ki, 

 

 

 

27 

lanuqo 

səpələnib 

sahələr 

yoxdur 

 

 

Ayaqaltı səthi 

pəncə-daban 

40-50 mm: - 1, 

<40 mm : -2 

50 mm-dən 

çox, qırışsız 

aydın olmayan 

qırmızı 

zolaqlar 

yalnız bir qırış 

ön köndələn 

səthin 2/3-də 

qırışlar öndə 

bütün səthdə 

qırışlar 

 

 

Döş 

bilinməyən 

çətin bilinən 

areola yastı, 

areola 

areola bir az  areola dolğun, 

giləsiz 

qovuqlu,    

gilə 1-2 mm 

hündür, gilə  gilə 5-10 mm 

3-4 mm 

 

 

Gözlər/ 

qulaqlar 

göz qapaqları 

yapışıb:  

yüngül -1    

sıx -2 

göz qapaqları 

açıq, qulaq 

seyvanı yastı, 

qatlanmış qalır 

qulaq seyvanı 

az əyilib, 

yumşaqdır 

qulaq seyvanı 

yaxşı əyilib, 

asan düzəlir 

qulaq seyvanı 

formalaşıb, 

kompaktdır, 

dərhal düzəlir

sərt qığırdaq, 

qulaq bərkdir 

 

 

Cinsiyyət 

xayalıq 

xayalıq 

xayalar 

xayalar 

xayalar düşüb,

xayalar 

üzvləri 

(oğlanlar) 

hamar, düz 

boşdur, xırda 

qırışlar 

kanalın yuxarı 

hissəsindədir,

qırışlar azdır 

düşmək üzrədir, 

qırışlar daha 

çoxdur 

nəzərəçarpan 

sallanır, 

qırışlar 

qırışlar 

dərindir 

 

 

Cinsiyyət 

üzvləri 

(qızlar) 

nəzərəçarpan 

klitor, cinsiyyət 

dodaqları 

görünmür 

nəzərəçarpan 

klitor və kiçik 

daxili cinsiyyət 

dodağı 

nəzərəçarpan 

klitor və enli  

daxili cinsiyyət 

dodağı 

xarici və 

daxili 

dodaqlar eyni 

çıxır 

xarici dodaq 

böyükdür, 

daxili kiçikdir

xarici dodaq 

klitoru və 

daxili dodağı 

örtür 

Döl tüklərinin inkişafı arxada (kürək sümükləri arası və daha yuxarı) qiymətləndirilir

.                  

BALLARIN CƏMİ

:

 

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin 

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 

---