136
çevrild.İnsanın fəqərə sütunu (can evinin dirəyi) 33 fəqərədən
ibarətdir. Bir-birinin üstündə yerləşən bu fəqərələr vahid sütun
əmələ gətirsələr də, öz funksiyalarına görə 5 qrupa bölünürlər:
yuxarıdakı 7 fəqərə-boyun fəqərəsi, sonrakı
12 fəqərə-döş (yaxud torakal) fəqərəsi,
aşağıdakı 5 fəqərə-qurşaq fəqərəsi, bitişib
üçbucaq əmələ gətirən daha 5 fəqərə-çanaq
fəqərəsi və sonuncu 4 fəqərə-büzdüm fəqə-
rəsi adlanır. Ayrı-ayrı fəqərələrin birləşərək
əmələ gətirdiyi borunun içində onurğa beyini
(spinnoy mozq) yerləşir.
Şəkil 5. Fəqərə
sütunu:
1 - boyun
fəqərələri, 2 - döş
şöbəsi, 3 - qurşaq
şöbəsi,
4 - sağrı şöbəsi.
Şəkil 6. Fəqərələrin burxulması.
Hər fəqərənin ortasında 2 yan çıxıntısı olur ki, bunlar
fəqərəni zərbədən qorumaq funksiyasını daşıyır. Fəqərənin hər
tərəfində kiçik yarıqlar, yaxud fəqərəarası kanal yerləşir.
Buradan sinirlər və qan damarları çıxır. Onlar hər hansı bir
dəyişikliyə qarşı çox həssasdır. Bu cür həssas əsəb və qan
damarları bədənin hər tərəfınə yayılır.
Hər bir fəqərə çox asanlıqla ümumi sütundan aralana,
yaxud sıradan çıxa, sürüşüb yana əyilə bilər. Bütün bunların
137
hamısına burxulma deyilir. Fəqərə burxularkən əsəbləri və qan
damarlarını sıxır.Bu vaxt əsəblərin ucları öz funksiyasını düzgün
yerinə yetirə bilmir.Nəticədə müxtəlif xəstəliklər baş
qaldırır.Məni 30 il ərzində zəlil edən “Bexteryev xəstəliyi” də
məhz zədələnmiş boyun fəqərəsinin siniri və qan damarını
mütəmadi sıxması ilə bağlıdır.Müxtəlif fəqərələrin zədələn-
məsi(burxulması)-müxtəlif xəstəliklər törədir. Nişi yazırdı:
«Burxulma 4-cü fəqərədə baş veribsə, çox ehtimal ki, gözünüz,
üzünüz, boynunuz, ağ ciyəriniz, diafraqma, qara ciyəriniz,
ürəyiniz, dalağınız, dişləriniz, boğazınız, burnunuz, qulaqlarıınz
zədələnəcək». Fikir verin: bir fəqərənin zədələnməsi neçə növ
xəstəlik törədir! Buna görə də fəqərələrinizə hər gün qulluq
edin.Ağ ciyəriniz və plevranız sizi incidirsə, yəqin bilin, 2-ci döş
fəqərəsi burxulub. Nişinin çoxşaxəli tədqiqatları belə bir faktı da
üzə çıxartdı: burxulmaya ən çox meylli olan 1-ci və 4-cü boyun,
2, 5 və 10-cu döş fəqərələri, 2-ci və 5-ci qurşaq fəqərələridir.
Lakin fəqərələrin hər biri burxula və zədələnə bilər.
Bunları yazmaqda məqsədim odur ki, hər kəs bilsin: bizim
sağlamlığımız həm qidadan, həm də fəqərə sütununun
vəziyyətindən asılıdır. Məhz buna görə də düz və bərk çarpayı
lazımdır ki, fəqərə sütunu üfüqi vəziyyətdə qalsın və əziyyət
çəkməsin. Gündüzlər isə başı dik tutub gəzmək, oturmaq və iş
görmək lazımdır. İnsan yatanda da, yol gedəndə də, masa
arxasında iş görondə də, çörək yeyəndə də, televizora baxanda
da, bir sözlə, hər vaxt fəqərə sütununun qeydinə qalmalıdır.
Nişi xəbərdarhq edirdi: «Əgər yumuşaq yataqda xumar-
lanmağı xoşlayan adam öz əsəblərinin atrofiya olmasına və iflic
vəziyyətə düşməsinə imkan verirsə, xəstəliklər də'vət gözləmə-
dən, onun qapısını döyəcəklər». Çünki əsəb telləri sıxılarkən qara
ciyərin sekresiyası pozulur, bu da qantəmizləmə işinin pis
aparılmasına səbəb olur, qan zibillənir və çirklənmiş qan bütün
bədəndə dövran edir.Bunun nəticəsində-hüceyrələr kütləvi
şəkildə qırılır, ayrı-ayrı orqanlar sıradan çıxır.
Bərk və düz yataq həm də dərinin öz funksiyasını düzgün
yerinə yetirməsi üçün şərait yaradır. Dəri isə orqanizmə oksigen
və azot buraxan, şlakları və sidik materialını orqanizmdən
kənarlaşdıran milyonlarla borulardan ibarətdir. Orqanizmin 25
138
faizini təşkil edən dəri pis işləyəndə, hər şeydən öncə, qara ciyər
sıradan çıxır.
Düz yataq-yoğun bağırsağın yaxşı işləməsi deməkdir. Nişi
Sistcminin birinci Qaydası bizə azar-bezardan yaxa qurtarmaqla
bərabər, heç vaxt xəstələnməmək şansı da verir. Ona əməl edən
həm də qamətli və yaraşıqlı olur,qocalmır.
Aqillər çox gözəl buyurub: Qanı qoruyan-canı qoruyur.
A
B
Şəkil 7.A) düz və bərk yataq,B) yumuşaq yataq
139
A
a
B
Şəkil 8. A)Yumuşaq yataqda yatarkən burxulmuş
fəqərələrin vəziyyəti, B) bərk və düz yataqda yatarkən
fəqərələrin vəziyyəti.
İKİNCİ QAYDA: bərk və balaca yastıq
İradənizi toplayıb «əlvida yumuşaq yataq» deyə bilsəniz,
«əlvida yumuşaq balış» deməyi də unutmayın. Çünki yatarkən
təkcə bədənin düz vəziyyətdə olması kifayət deyil, boyun
fəqərələri də düz olmalıdır. Odur ki, iri və yumşaq balışı cibində
dava-dərman gəzdirməyi xoşlayanlara bağışlayın, özünüz isə
mehrinizi bərk və balaca yastığa salın. Onu taxtadan, parçadan,
pambıqdan və s. düzəltmək olar. Belə yastığı boyunun altına
qoyub arxası üstə yatmaq lazımdır. Baş döşəyə toxunmasın və
çox hündürdə qalmasın, döşəkdən bir barmaq enində aralansa
kifayətdir. Təbii ki,ilk gecələr pis yatacaqsınız, tez-tez yan üstə
çevriləcəksiniz. Yalnız bu halda rahatlıq tapacaqsınız. Lakin bu
rahatlıq sizə baha başa gələcək: xəstəlik yaxanızdan əl
çəkməyəcək.Soruşa bilərsiniz:özümə nə
üçüın əziyyət
verməliyəm? Sualın cavabı belədir: Birinci Qayda kimi, bu
Qayda da zəngin elmi əsaslar üzərində qurulub və özündə çoxlu
dəyərli elementlər cəmləyib. Elmə bəllidir ki, burun divarı daxili
orqanların reflektor tə'sirini stimullaşdıran mənbədir. O,müxtəlif
Dostları ilə paylaş: |