Sağlamlıq hür şey deyil, lakin hər şey sağlamlıqsız heç nədir

 
161 
keyləşdirirsən,  bu  mərkəz  ağrı  duymaq  qabiliyyətini  müvəqqəti 
itirir. Yaxud, dişin ağrıyır - çək qurtar. Böyrəyin sözünə baxmır - 
kəs,at.Bəs  sonra?Böyrək  kimi  vacib  bir  orqanı  nə  əvəz  edəcək? 
Həm də dərman bir yeri «düzəldəndə»,yüz yeri zədələyir. Çünki 
kimyəvi  maddələrdən  hazırlanan  hər  bir  dərman-orqanizm  tərə- 
fındən həzm edilməyən və mənimsənilməyən  zəhərdir.
 
       Dərmansız  ötüşməyin  ən  e'tibarlı  və  ucuz  yolu  hərəkət  və 
dietadır.  Burada  Peyqəmbərimiz  Məhəmməd  Əleyhissalamın 
hələ 7-ci əsrdə söylədiyi dahiyanə kəlamını bir daha yada salmaq 
yerinə düşər:  “Bütün fəsadların yuvası  mədədir, bütün  dərdlərin 
çarəsi  pəhrizdir”.  Pəhriz  saxlayarkən  bir    həqiqəti  yaddan 
çıxarmayın:  insan  üçün  ən  dəyərli  qida-Ana  Təbiətin 
hazırladığı  qidadır,  ən  yaxşı  süfrə  -  Ana  Təbiətin  açdığı 
süfrədir.  Bundan  yaxşısını  tapmaq  cəhdi  əbəsdir.  Meyvə  və 
tərəvəzi, şülulu, tumları, zoğları, yarpaqları, çiçəkləri çiy şəkildə 
yeməklə  bərabər,  2-3  litr  çiy  su  için,  təmiz  havada  mümkün 
qədər  çox  gəzin,  çox  bürünməyin,  imkan  verin  bədənə  hava 
dəysin.  Qüdrətli  Günəşlə  mehri-ülfət  bağlayın,  kontrast  hava  və 
su vannaları qəbul  edin. Buna imkanınız yoxdursa, heç  olmasa, 
bədəninizi səhər-axşam nəm dəsmalla silin. 
Tədqiqatlar  göstərib  ki,  bəzi  maddələr  orqanizmə  daxil 
olan  zərərli  və  təhlükəli  radionuklidlərin  əl-qolunu  bağlayır, 
onların qana keçməsinə, bədəni zəhərləməsinə yol vermir, sonra 
da  onları  orqanizmdən  kənarlaşdırır.  Bunlar  pektinlərdir.  Pek-
tinlərin  hansı  qidalarda  cəmləşdiyini  bilməyiniz  çox  vacibdir: 
alma,  gavalı,  tərəvəzin  bütiün  növləri,  şülullar  (yabanı 
meyvələr).  Onu  da  yadda  saxlayın  ki,  pektinlər  uşağa  daha  çox 
lazımdır.  Odur  ki,  təzə  meyvəni,  şülulu,  tərəvəzi,  turpun  və 
çuğundurun  yaşıl  gövdələrini  və  yarpaqlarını  özünüz  və 
övladlarınız üçün əsas qida hesab edin. 
Orqanizmin  təmizlənməsini  sür'ətləndirmək  üçün  kalium 
duzu gərəkdir.Onu hansı qidalarda axtarmaq lazımdır? Cəfəridə, 
çiy(yaxud  odda  bişirilmiş)  kartofda,üzümdə,kökdə,  çuğundur-
da,ərikdə,cücərmiş buğdada,kələmdə, xiyarda, turpda, pomidor-
da,ərik  qurusunda,kişmişdə,tut  qurusunda,qara  gavalı  quru-
sunda,sarımsaqda,qara 
qarağatda,çovdar 
çörəyində,vələmir 

---

 
162 
yarmasında,  mərcidə.  Təbii  ki,  bütün  bunlar  hamısı  (çörəkdən 
başqa) çiy şəkildə qəbul edildikdə - bizə üzvi kalium duzu verir. 
Bu duzun sutkalıq dozası 2-3 q olduğu üçün onu toplamaq çətin 
deyil.  
Bədənə  kalsium  duzu  da  gərəkdir.  Orqanizmdə  kalsium 
qıtlığı  yarananda,  o  başlayır  qanı,  əsəb  hüceyrələrini  və  sümük 
toxumlarını  stronsiya  adlı  çox  zərərli  bir  materialdan  düzəlt-
məyə. Bu halda adamm sümükləri qeyri-normal vəziyyətə düşür. 
Stronsiyanın  molekulları  kalsiumun  molekullarından  qat-qat  iri 
olduğu  üçün  orqanizmdə  kalsium  çatmadıqda,  bədən  onun 
əvəzinə  həmin  stronsiya  adlı  «tikinti  materialı»  ndan  istifadə 
etməli  olur,  qanın  və  əsəblərin  hüccyrələrini  kalsiumla  tə'min 
etməkdən  ötrü  iri  oynaqlardan  kalsium  götürür  və  onları 
stronsiya  ilə  təzələyir.  Buna  yol  vermək  olmaz.  Bəs  nə  etməli? 
Yeganə  düzgün  yol-  yuxarıda  adları  çəkilən  meyvələri  və 
tərəvəzləri, özü də qabıqlı və tumları ilə bərabər yeməkdir. 
Bədənə  yod,  mis,  kobalt,  maqnezium  və  digər  mikro-
elementlərin  daxil  olması  çox  vacibdir.  Onları  qara  ciyərdə, 
paxlalı  bitkilərdə,  yumurtada,  dəniz  ne'mətlərində  (balıq,  dəniz 
kələmi və s.) axtarın. Yadda saxlayın: uşaqlara sutkada 300-400 
qram  çiy  tərəvəz  yedirtmək,  yaxud  beş  cür  təzə  hazırlanmış 
şirəni  (40  q  kök,  40  q  kələm,  40  q  xiyar  və  s.)  içirtmək,  150-
500q.  meyvə,  100-250  ml.  şirəni  meyvə  horrası  ilə  qarışdırıb 
vermək  məsləhətdir.  Bundan  əlavə  500  ml.  qatıq  və  qatıq 
məhsulları, 40-50q. kəsmik (yaxud 10-15 q. bərk pendir), 100 q. 
ət  məmulatı,  30-60q  yarma,  1  yumurta,  90-200q  qara  çörək 
versəniz,  övladlarınızın  sağlamlığını  tə'min  etmiş  olarsınız.  Bu 
şərtlə  ki,  meyvə  və  tərəvəzi  çiy  qəbul  etsinlər,  qatıq  və  qatıq 
məhsulları isə 24 saat ərzində hazırlanmış olsun. 
Kartof  haqqında.  Ən  yaxşı  vitamin  çiy  kartof  şirəsi 
içməkdir.  Ya  da  onu  odda  bişirib  qabıqlı-qabıqlı  yeyin.  Əgər 
könlünüz  küftə-bozbaş  istəyirsə,  kartofsuz  ötüşə  bilmirsi-nizsə, 
onda  kartofu  3-4  saat  duzlu  suda  saxlayın.  Bu  halda  zərərli 
radionuklidlərin miqdarı 40 faiz azalacaq. Həm kartofu, həm də 
çuğunduru,  vineqred  hazırlamaq  istəyəndə,  yaxud  duru  xörəyə 
tökəndə, mütləq 5-10 dəqiqə ayrı suda qaynadın və suyu atın. 

---

 
163 
Göbələk yeməsəniz-bir şey itirməzsiniz. Çünki göbə-ləklər 
radionuklidlərlə  daha  çox  zəngindir.İşdir,nəfsinizi  saxlaya 
bilməsəniz,onda göboləyi 2 dəfə(hərəsində 10 dəqiqə) qaynadın, 
suyunu atın. 
Qoz-fındıq  ailəsi  və  tumlar  barədə.  Qoz-fındıq  ailəsi 
(badam, püstə və s.) ən zəngin və ən faydalı zülal bitki yağı, E 
vitamıni
 
və B qrupu vitaminləri ilə diqqəti çəkir. Qozlar qəbzliyə 
meyilli  adamlar  üçün  daha  çox  faydalıdır.  Amma  həddi  aşmaq 
olmaz: çox yemək ziyandı. 
Qozdan  hazırlanan  «süd»  böyrəklərin  yaxşı  işləməsinə 
kömək edir. Bu qida böyük zəhmət və xərc tələb etmir: 50 q qoz, 
yaxud  fındıq  ləpəsini  həvəngdəstədə  döymək,  qatıqla  (yaxud 
ayranla,  kefirlə)  qarışdırmaq,  üstünə  bir  çay  qaşığı  bal  əlavə 
etmək.  Belə  süddə  orqanizm  üçün  çox  gərəkli  olan  kalsium, 
kalium və fosfor vardır. Özü də çox rahat həzmə gedir. 
Bal  haqqında.Ağlı  başında  olan  hər  kəs  siqaretə,  arağa, 
ətə,yağa,şirniyyata,qəndə, şəkər tozuna, çaya, çörəyə, kolbasaya, 
makarona  və  s.  xərclədiyi  pulun  hamısını  verər  qoz  -  fındığa, 
badama,  meyvəyə,  tərəvəzə,  göyərtiyə,  əlbəttə,  dünyanın  ən 
zəngin qidası  olan şəfalı bala. 
Gözəl həzmolma və həzmetmə qabliyyətinə malik olan bal 
vitaminlərlə,  hormonlarla,  fermentlərlə,  efir  yağı  ilə,  üzvi 
turşularla, mineral maddələrlə və antibiotiklərlə  zəngindir. Fikir 
verirsinizmi:  şüursuz  arı  təkcə  bir  qida  növündən  –  nektardan 
istifadə  edərək,  özü  üçün  necə  zəngin  «xörək»  hazırlayır?  Bal- 
bütöv  bir  əczaxanadır!  Bütöv  bir  klinikadır!  Bu  «klinikada» 
təkcə  bir  «dərmanla»  mə'də  yarasını,  qara  ciyər  xəstəliklərini, 
böyrəkləri, hipertoniyanı, hipotoniyanı və s. müalicə etmək olur. 
Bir ay hər dəfə yeməkdən sonra 1 çay qaşığı bal yeyən II və III 
dərəcəli  ürək-damar  xəstəliyi  olan  adamın  halı  xeyli  yaxşılaşar. 
Bal  gemoqlabinə  gözəl  tə'sir  göstərir,  qanın  tərkibini 
yaxşılaşdırır. Balı digər faydalı qidalarla birlikdə qəbul edərkən 
onun  səmərəsi  daha  da  artır.  Məsələn,  balla  soğanın  qarışığı 
öskürəyin  qarşısını  yaxşı  alır,  xəstəliklərə  qarşı  immuniteti 
gücləndirir, maddələr mübadiləsini yaxşılaşdırır, qan damarlarını 
təmizləyir.  Belə  gözəl  dərmanı  hazırlamaq  üçün  bir  baş  soğanı 
maşında çəkib horraya döndərmək və üstünə hər kəsin zövqünə 

---