•
\z2
Nəşrə məsul:
Şahbaz
XVDUOĞLU
Tərtibçilər:
Şahbaz XUDUOCLU
-
hüquq magistri,
Cümşüd Qurban oğlu Nuriyev
- £/m və
T
ə
hsil M
ə
rk
əzi ‘Tə
f
ə
kkür '
Universitetinin professoru,
F
ə
xr
əddin Nlfi oğiu AĞAZADƏ
-
biologiya elml
ə
ri namiz
ə
di, dosent.
25 noyabr 2006-cı ilə qədər olan
əlavə və dəyişikliklərlə
Azərbaycan
Respublikasının
ekologiya
qanunverlcilty
(normativ-hüquqi aktlar toplusu), II c i l d . Bakj-Qanun-2006, 884 s.
Azərbaycan Respublikası ekologiya qanunvericiliyi iki dldciən ibarətdir.
İkinci cilddə Azərbaycan Respublikası ekologiya qanunvericiliyinə dair normativ-hüquqi aktlar
xronoloji ardiallıqla müxtəlif bölmələr (111-lX bölmələr) altında verilmişdir. Bütövlükdə kitabda 135
müxtəlif normativ-hüquqi aktlar toplanmışdır.
Kitab Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin əməkdaşlan. İcra hakimiyyəti orqanian. hüquq-
mühafizə orqanlan, bələdiyyələrin işçiləri, hüquq və ekologiya fakültələrinin tələbələri, ma- gistrantlan və
aspirantları, eləcə də geniş oxucu auditoriyası üçün nəzərdə tutulmuşdur.
Q
AB02205J
06-192
Az2
© Qanun, 2006
I I I
B Ö L M Ə
ƏJRAF MÜHİTİN MÜHAFİZƏSİ
VƏ YERİN TƏKİ
Ətraf mühitin mühafizəsi haqqında
Azərbaycan Respublikasının Qanunu
(8iyun
1999
-
C U İ I N
9
678-lQ)
Əlavə və dəyişikliklər:
1.
27fevral2001,
30.03.2001
2.
19 aprel 2002, q.m.t. 2.06.2002
3.
30 dekabr 2003, q.m.t 15.02.2004
4.
5 mart 2004, q.m.t 15.04.2004
Bu Qanun ətraf mühitin mühafizəsinin hüquqi, iqtisadi və sosial əsaslarım müəyyən edir.
Qanunun məqsədi ətraf mühitin ekoloji tarazlığının mühafizəsi sahəsində ekoloji
təhlükəsizliyin təmin edilməsindən, təbİi ekoloji sistemlərə təsərrüfat və başqa fəaliyyətin
zərərli təsirinin qarşısının alınmasından, bioloji müxtəlifliyin qorunub saxlanılmasından və
təbabətdən istifadənin səmərəli təşkilindən ibarətdir.
Bu Qanun ətraf mühitin keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması, təbii ehtiyatların səmərəli
istifadəsi və bərpası, ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində qanunçuluğun və hüquq
qaydalarının möhkəmləndirilməsi məqsədilə cəmiyyətlə təbiətin qarşılıqlı əlaqəsini
tənzimləyir.
I
f ə s i l
Ümumi müddəalar
Maddə 1. Əsas terminlər və anlayışlar
Bu qanunda aşağıdakı əsas terarün və anlayışlardan istifadə edilir: ətraf mühit - insan
fəaliyyətindən asılı olmayaraq onu əhatə edən canlı və cansız təbiətin məcmusu;
ekologiya - ətraf mühitin tarazlığını və bu tarazlığın pozulmasına təsir edən təbii amillər və
antropogen (insan fəaliyyəti) və fiziki prosesləri öyrənən elm;
təbii resurslar (ehtiyatlar) - insanlann ehtiyatlarını ödəmək üçün ətraf mühitdə mövcud olan
torpaq, faydalı qazıntılar, bitki örtüyü, flora, fauna, su və eneıji mənbələri;
ətraf mühitin mühafizəsi - ətraf mühitdə təbii mövcud olan maddi varlıqların ilkin
kəmiyyət və keyfiyyətcə dəyişmələrə yol verilməməsi, qorunub saxlanması;
təbiətdən istifadə - gələcək nəsillərin ehtiyacını nəzərə almaqla, cəmiyyətin sosial- iqtisada
tələblərini ödəmək məqsədilə ətraf mühitin ekoloji tarazlığının pozulmasına yol verilmədən təbii
resurslardan səmərəli və qənaətlə istifadə edilməsi;
ətraf mühitin monitorinqi - təbii və antropogen təsirlər nəticəsində ətraf mühitə yayılan
zərərli qaz, maye və bərk haldakı tullantılara kəmiyyət və keyfiyyət cəhətdən nəzarətin ehni
əsaslarla həyata keçirilməsi;
ekoloji sistem - qarşılıqlı təsirdə olan ətraf mühitin tərkib hissəsini təşkil edən: bitki örtüyü,
flora, heyvanlar aləmi, fauna, torpaq, su hövzələri və çaylar, mineral sərvətlər, hava və eneıji
mənbələrinin vəhdətidir;
ətraf mühitin ekoloji tarazlığının normallaşdırılması - insan yaşayışı üçün ətraf mühitin
yararlı olmasını müəyyən edən və bioloji müxtəlifliyin qorunub saxlanmasının, ekoloji
sistemlərin sabit istifadəsini təmin edən ətraf mühitin keyfiyyət göstəricilərinin müəyyən
edilməsi;
ətraf mühitə zərərli təsir - ekoloji sistemin ayn-ayn komponentlərinin kəmiyyət və
keyfiyyətcə dəyişməsinə, ekoloji tarazlığın pozulmasına səbəb olan kimyəvi və bioloji, zərərli
fiziki, texniki, dağ-mədən işlərində texnologiyanın pozulması, təbii resurslardan İsrafçılıqla
istifadə edilməsi ile müşayiət olunan fəaliyyət;
ətraf mühitin keyfiyyət göstəriciləri - səlahiyyətli dövlət orqanları tərəfindən təsdiq
edilmiş insan sağlamlığını və ətraf mühitin mühafizəsini təmin edən normativ texniki sənədlərin
və standartların tələblərinə cavab verən məhsullar və ətraf mühitin tarazlığının ilkin göstəriciləri.
Maddə 2. Ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi
Ətraf mühitin mühafizəsi haqqında Azərbaycan Respublikasmm qanunvericiliyi
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasından, bu Qanun və digər normativ hüquqi aktlardan
ibarətdir.
Maddə 3. Ətraf mühitin mühafizəsinin əsas prinsipləri
Ətraf mühitin mühafizəsi aşağıdakı prinsiplərə əsaslanır:
sosial-iqtisadi, mənəvi-estetik problemlərin qarşılıqlı həlli;
ərazilərdə ekoloji tarazlığın təmin edilməsi və pozulmuş təbii ekoloji sistemlərin bərpası;
təbii ehtiyatların səmərəli istifadə olunması və bərpası, təbiətdən istifadənin və ətraf mühitin
mühafizəsinin iqtisadi stimuliaşdınimasının tətbiq edilməsi; ətraf mühitin bioloji müxtəlifliyinin
qorunmasınm təmin edilməsi; dövlət nəzarəti, ətraf mühitin mühafizəsi haqqında
qanunvericiliyin pozulmasma görə məsuliyyət;
ətraf mühitə zərər vurulmasının alınması və vurulan zərərin qiymətləndirilməsi; ətraf
mühitin mühafizəsi sahəsində əhalinin və ictimai birliklərin iştirakı; ətraf mühitin
mühafizəsi sahəsində beynəlxalq əməkdaşlıq.