37
rəcək olsanız, sizə nə cəza verilibsə, eyni cəzanı verin. Əgər (onlardan inti-
qam almayıb) səbr etsəniz, bu səbr edənlər üçün daha xeyirlidir.”
39
Bu ayənin nazil olmasından sonra Hz.Peyğəmbər (s) verdiyi andı geri gö-
tür
dü. Hətta Məkkənin fəthində Hz.Həmzənin qatili Vəhşini də öldürmədi. Ey-
ni zamanda bu ayə İslam dininin intiqam dini olmadığını sübut edir. Hətta insa-
nın bütün vücudunu qəzəb bürüdüyü zaman da ədalət unudulmamalıdır.
Uhud şəhidlərinin dəfnindən sonra Hz.Peyğımbər (s) və müsəlmanlar Mə-
di
nəyə qayıtdı.
6.
Həmraul-Əsəd qəzvəsi:
Uhud döyüşündəki məğlubiyyətdən sonra müsəlmanlar Mədinəyə qayıtdı.
Bu vaxt bəzi mənbələrə görə Allah tərəfindən, bəzilərinə görə isə Mədinəyə gə-
lən bir şəxs tərəfindən Hz.Peyğəmbərə (s) bildirilir ki, Əbu Süfyanın başçılığı
altında olan 3000 nəfərlik müşrik ordusu yenidən Mədinəyə hücum etmək üçün
geri qayıdır. Hz.Peyğəmbər bu hücumun qarşısını almaq üçün yalnız Uhudda iş-
tirak edən mücahidlərlə Mədinədən çıxaraq Həmraul-Əsəd adlı məntəqəyə getdi.
Uhudda iştirak etməyənlərə orduya qoşulmaq icazə verilməməsinin səbəbi
bunlar idi:
1)
Bu, Uhudda iştirak etməyənlərə bir növ etiraz idi. Hz.Peyğəmbər
(s) bu-
nunla onlara
başa salır ki, onların cihadda iştirak etmək ləyaqəti yoxdur.
2)
Uhudda iştirak edənləri tənbeh etmək. Çünki məhz onların səhvi ucba-
tından müsəlmanlar məğlub olmuşlar. İndi də bunun əvəzini özləri çıxmalı idi-
lər ki, birdə belə səhvə yol verməsinlər.
Hz.
Peyğəmbərin
(s) göstərişinə əsasən Möbəd Xuzai Rəvha adlı məntəqə-
yə gedərək Əbu Süfyanla görüşür. Onun yenidən Mədinəyə qayıtmaq istədiyini
öy
rəndikdə Möbəd onu fikrindən döndərmək üçün deyir: “Müsəlmanlar hal-ha-
zırda böyük bir ordu ilə Həmraul-Əsəddə dayanıb. Uhud döyüşündə iştirak et-
məyənlər də bu gün Muhəmmədin ətrafındadır”. Bunu öyrənən Əbu Süfyan ye-
nidən Mədinəyə hücum etmək fikrindən daşınır.
Bütün gecəni Həmraul-Əsəddə keçirən müsəlmanlar Hz.Peyğəmbərin (s)
gös
tərişi ilə müxtəlif yerlərdə tonqal qalayırlar ki, düşmən onların sayının qat-
qat artıq olduğunu zənn etsin.
Bu mənzərəni müşahidə edən Səffan ibn Umeyyə Əbu Süfyana deyir:
“Mü
səlmanlar çox qəzəblidirlər. Nə qədər ki, əldə etdiyimiz qələbəni əldən
ver
məmişik, Məkkəyə qayıdaq”.
7.
Qərqərətəlkədr qəzvəsi:
Bu məntəqə Mədinənin üç mənzilliyində yerləşən bir çeşmənin adıdır. Bə-
ni-
Süleym və Bəni-Qətvan qəbilələri bu məntəqədə toplaşıb Mədinəyə hücum
etmək istəyirdilər. Bundan xəbər tutan Hz.Peyğəmbər
(s) Abdullah ibn Məktu-
mu Mədinədə öz yerində qoyub 200 nəfərlik ordu ilə həmin məntəqəyə yola
39
“Nəhl” surəsi, ayə-126
38
düşdü. Müsəlmanların gəldiyini öyrənən Bəni-Süleym və Bəni-Qətvan qəbilə-
ləri dağılışdılar.
8.
Ənmar qəzvəsi:
Bu qəzvəyə İslam tarixində Zil-əmr qəzvəsi də deyilir. Ənmar Nəcd əyalə-
tin
dən olan bir yerin adıdır. Dəsur ibn Haris adlı bir müşrik Bəni Sələbə, Bəni
Mü
harib və Bəni Qətvan qəbilələrini ətrafına toplayıb Mədinəyə hücum etmək
is
təyirdi. Bundan xəbər tutan Hz.Peyğəmbər (s) dörd yüz nəfərlik dəstə ilə hə-
min məntəqəyə getdi. Bunu öyrənən Dəsur ibn Hasir adamları ilə birlikdə dağ-
la
ra qaçaraq gizləndi.
9.
Bəhran qəzvəsi:
Bəhran For məntəqəsində yerləşən bir məntəqənin adıdır. For da Rəbəzədə
olan bir kəndin adıdır. Bəni Süleym əhalisinin Bəhranda toplanıb Mədinəyə
hücum etmək istəmələri Hz.Peyğəmbərə (s) çatdırıldı. Bu hücumun qarşısını
almaq üçün Hz.
Peyğəmbər (s) üç yüz nəfərlik dəstə ilə həmin məntəqəyə getdi.
Bunu eşidən Bəni Süleym əhalisi dağılışdı.
10. 625-
ci il ramazan ayının 15-də İmam Həsən (ə) anadan oldu.
Hicrətin dördüncü ili baş verən hadisələr (miladi 626)
1.
Bəni Əsəd səriyyəsi:
Bəni-Əsəd qəbiləsinin Xuveylid oğullarından olan Təlhə və Səlmənin baş-
çılığı altında Mədinəyə hücum edəcəyini öyrənən Hz.Peyğəmbər (s) Əbu Sələ-
məni 150 nəfərlik dəstə ilə göndərərək onları məğlub etdi.
40
2.
Rəci faciəsi:
Əzəl və Qarə tayfalarının başçısı Süfyan ibn Xalid müsəlmanlara qarşı belə
bir plan hazırladı. O Mədinəyə heyət göndərərək Hz.Peyğəmbərə (s) bildirdi:
“Bi
zim qəbilələr İslamı yenicə qəbul etdiyi üçün onun hökmlərini yaxşı bilmir.
Sən səhabələrindən on nəfərini bizim qəbiləyə göndər ki, bizə islamı öyrət-
sin.”
41
Buna əsasən Hz.Peyğəmbər
(s) on nəfərlik səhabəni Asim ibn Sabitin
başçılığı ilə həmin məntəqəyə göndərdi. Lakin səhabələr Rəci adlı məntəqəyə
çat
dıqda müşriklər onların hamısını şəhid etdilər.
3. Biri-
Maunə faciəsi:
Nəcd qəbiləsindən olan Amir ibn Malik Hz.Peyğəmbərin (s) yanına gələ-
rək belə dedi: “Ya Peyğəmbər! Bizim qəbiləmiz İslamı qəbul etsə də onun
hökm
lərini dərindən bilmir. İslamı onlara öyrətmək üçün səhabələrindən bəzi-
lərini bizim qəbiləyə göndər.” Hz.Peyğəmbər (s) Nəcd qəbiləsindən arxayın ol-
ma
dığını bildirdikdə Amir ibn Malik dedi: “Mən sənin səhabələrinə zamin du-
ruram. Onlar
geri qayıdana qədər mən sənin yanında Mədinədə qalacağam”.
Bu
sözlərdən sonra Hz.Peyğəmbər (s) qırx bəzi mənbələrə görə isə yetmiş sə-
40
Məğazeyi Vaqidi, 1-ci cid, səh-340-346.
41
Təbəqati ibn Səd, 2-ci cild, səh-354.