Şahlar şahbaz oğlu şƏRİfov

 

130 

4. 

İbn Cövzi Hənəfi, Təzkirətul-xəvass, səh-20 

5. 

Muhibbətdin Təbəri, Zəxairul-uqbə, səh-89 

6. 

İbn Səbbağ Maliki, Fisulul-muhimmə, səh-106 

7. 

İbn Hacər, Əs-səvaiqul-muhriqə, səh-170 

8. Təbərsi, Məcməul-bəyan 

9. Məkarim Şirazi, İmamət haqqın dili ilə 

10. Əllamə Məclisi, Biharul-ənvar 

29.“Muhəmməd”  surəsi,  30-cu  ayə  və  ya  “Münafiqun”  ayəsi:  “Ya Pey-

ğəmbər! Əgər biz istəsəydik, onları (münafiqləri) mütləq sənə göstərər, sən 

də onları mütləq üzlərindən tanıyardın (amma, bəlkə, tövbə edib dində sə-

mimi olsunlar deyə, onları heç kəsə tanıtmadıq). Sən onsuz da onları danı-

şıq tərzlərindən mütləq tanıyacaqsan. Allah sizin (bütün) əməllərinizi bi-

lir! (Bu ayə nazil olduqdan sonra tanınmayan münafiqlər qorxudan ağız-

la

rını açıb bir kəlmə danışmırdılar)” Əhli-beytin (ə) sahib olduğu məqam və 

fəzilətləri bəyan etmə baxımından nazil olan bu ayənin digər ayələrə nisbətdə 

xü

susi yeri vardır. Xüsusilə bu ayə Hz.Əlinin (ə) fəzilətlərinə dair diqqət edil-

m

əli  çox  vacib  və  həssas  dəlillərdən  biridir.  Hz.Peyğəmbər  (s)  Xeybər  günü 

Hz.

Əli  (ə)  haqqında  geniş  söhbəti  əsnasında  belə  buyurmuşdur:  “Ey  camaat! 

Öv

ladlarınızı Əli məhəbbəti ilə sınaqdan keçirin. Həqiqətən, Əli heç kimi az-

ğınlığa  dəvət  etməz  və  hidayətdən  uzaqlaşdırmaz.  Onu  sevən  sizdəndir,  ona 

kin-

küdurət  və  ədavət  bəsləyən  isə  sizdən  deyil!”

164

 

Tirmizi  öz  “Sünən”ində 

Əbu Zərdən belə nəql edir: “Biz Hz.Peyğəmbərin (s) dövründə münafiqləri, an-

caq üç yolla tanıyırdıq: Allahı və Peyğəmbəri təkzib etdikdə, namazdan boyun 

qa

çırdıqda və Əli ibn Əbu Talibə (ə) ədavət bəslədikdə.”

165

 

Bu ayə ilə əlaqədar 

da

ha artıq məlumat əldə etmək istəyənlər bu mənbələrə müraciət edə bilərlər: 

1. 

Heysəmi, Məcməüz-Zəvaid, VI cild, səh-174, Qahirə çapı 

2. 

Qunduzi Hənəfi, Yənabiul-məvəddət, sən-7, İstanbul çapı 

3. 

Həbib Əbu Bəkir ibn Şəhabəddin, Rəşfəzus-Sadi, səh-24, Misir çapı 

4. 

Müttəqi Hindi, Kənzul-ummal, Fəzailu Əli bölümündə, VI cild, səh-294 

5. 

Yusif Gənci Şafii, Kifayətut-Talib, səh-111 

6. 

Müstədrəki-Hakim, III cild, səh-129 

7. 

Əhməd ibn Hənbəl, Müsnəd, VI cild, səh-292 

8. 

Siyuti, Əddurrul-mənsur, VII cild, səh-504 

9. Məkarim Şirazi, İmamət haqqın dili ilə 

10. Təbərsi, Məcməul-bəyan 

30. 

“Əhzab”  surəsi,  57-ci  ayə  və  ya  “İyza”  (əziyyət)  ayəsi: 

“Allahı  və 

Onun Peyğəmbərini incidənlərə Allah dünyada və axirətdə lənət eləmiş və 

onlar üçün həqarətli bir əzab hazırlamışdır!” “Allaha əziyyət vermək” de-

dik

də, təfsir alimlərinin qeyd etdikləri kimi, Allahın qəzəbinə səbəb olan küfr 

164

Təlxisu tarixid-Dəməşq, XVII cild, səh-370-371. 

165

Sünəni-Tirmizi, V cild, səh-635, hədis: 3717. 

                                                           

---

  

131 

və dinsizlik nəzərdə tutulur. Hz.Peyğəmbəri (s) və möminləri incidən kəslərin 

cəzalanacağı  xatırlanır  və  onları  incidən  kəs,  şübhəsiz,  Allahı  incitmiş  olur. 

Ayənin təfsirində əhli-sünnə vasitəsilə nəql olunan rəvayətlərdə Hz.Peyğəmbə-

rin (s) 

belə buyurduğu nəql olunur: “Ya Əli! Hər kəs səni incitsə, şübhəsiz, mə-

ni incitmişdir!”

166

 

Başqa bir hədisdə isə Hz.Əlidən (ə) belə nəql edilir: “Allahın 

Pey

ğəmbəri (s) öz tükündən tutub, mənə belə buyurdu: “Hər kəs sənin bir tükü-

nü incitsə, məni incitmişdir. Hər kəs məni incitsə, şübhəsiz, Allahı incitmişdir. 

Hər kəs Allahı incitsə, ona Allahın lənəti olsun!”

167

 

Daha ətraflı məlumat üçün 

bu mənbələrə müraciət edə bilərsiz: 

1. 

Müstədrəki-Hakim, III cild, səh-121, Beyrutun “darul-mərifət” çapı 

2. Si

yuti, Əddurrul-mənsur, V cild, səh-220 

3. 

İbn Əsakir Dəməşqi, Təlxisut-tarix, XVII cild, səh-352 

4. Məkarim Şirazi, imamət haqqın dili ilə 

5. Əllamə Əmini, əl-Qədir 

31.  “

Maidə”  surəsi,  54-cü  ayə  və  ya  “Məhəbbət”  ayəsi: 

“Ey iman gəti-

rənlər! Sizdən hər kəs dinindən dönsə, (bilsin ki) Allah (bunun müqabi-

lində) elə bir qövm gətirər ki, O onları sevər, onlar da Onu sevərlər. On-

lar mö

minlərə qarşı mülayim, kafirlərə qarşı sərt olar, Allah yolunda vu-

ru

şar və heç kəsin qınağından qorxmazlar. Bu, Allahın lütfüdür, onu istə-

di

yinə verər. Allah (Öz lütfü ilə) genişdir, (O hər şeyi) biləndir!” Məşhur 

təfsir alimi Fəxrəddin Razi bu ayənin təfsirində yazır: “Bu ayə Hz.Əli (ə) haq-

qında nazil olmuşdur. Sonra bu ayənin Hz.Əli (ə) haqqında nazil olduğunu sü-

but et

mək üçün iki dəlil gətirir: birincisi, Peyğəmbərin (s) Xeybər müharibə-

sində bayrağı Hz.Əliyə (ə) verib belə buyurduğunu nəql edir: “Sabah bayrağı 

elə bir kəsə verəcəyəm ki, həm o, Allah və Peyğəmbəri, həm də Allah və Pey-

ğəmbəri  onu  sevir.”  Sonra  əlavə  edir:  “Bununla  yuxarıdakı  ayənin  kimə  aid 

olduğu  başa  düşülür.  İkinci  dəlil  isə  Əlinin  (ə)  haqqında  nazil  olan  sonrakı 

ayədir. Orada buyurulur: 

“Həqiqətən, sizin vəliniz və rəhbəriniz Allah, Pey-

ğəmbəri və namaz qılıb ruku halında zəkat verənlərdir” Buna əsasən, ön-

cəki  ayənin  də  onun  haqqında  nazil  olduğunu  deməyimiz  daha  münasib 

olar!”

168

 

Başqa bir hədisdə Səd ibn Əbu Vəqqasın oğlu Amirdən belə nəql olunur: 

“Bir gün Müaviyə ibn Əbu Süfyan atam Səddən soruşdu: “Niyə Əlini (ə) söy-

mür

sən?”  Atam  dedi:  “Peyğəmbərin  (s)  onun  haqqında  buyurduğu  üç  fəzilət 

ya

dımda ikən onu söyməkdən çəkinirəm. Əgər bu üç fəzilətin biri məndə ol-

say

dı, qırmızı tüklü dəvələrə sahib olmağımdan  daha üstün olardı.” Müaviyə 

so

ruşdu: “Onlar hansılardır?” Səd dedi: “Birincisi “kisa” (əba) hədisi, ikincisi 

“mənzilət”  hədisi,  üçüncüsü  isə  Əlinin  (ə)  “Xeybər”  müharibəsindəki  şücaəti 

166

Hakim Həsqani, Şəvahidut-tənzil, II cild, səh-98, hədis: 777. 

167

Şəvahidut-tənzil, II cild, səh-97, hədis: 776. 

168

Məfatihul-ğeyb, XII cild, səh-20. 

  

                                                           

---