və mədəni kütləvi tədbirlər davam etmişdir.
ATXƏM-ə ilk rəsmi ziyarətlər
Ziyafət Əsgərov: “ATXƏM-in missiyası tarixi baxımdan
zəruri, mənəvi yöndən şərəfli bir missiyadır”
Karbohidrogen ehtiyatları ilə zəngin Türk Cümhuriyyətlərinin
təməli Bakıda qoyulmuş “Bakı-Ceyhan”, “İpək Yolu”
layihələri ətrafında sıx əməkdaşlığı, Türk Cümhuriyyətləri
Parlament Assambleyası ideyası, eləcə də ortaq türk dili
ideyası üzərində ciddi iş aparılması elə Azərbaycan dövlətinin
Heydər Əliyev ideyalarına sadiqliyinin təzafürü kimi dəyərləndirilir. Artıq bu işin dövlətlər
səviyyəsində aparılması üçün işçi qrupu da formalaşdırılıb və bu nəhəng ideoloji layihənin
hüquqi təminatı yönündəki işlərə Azərbaycan Milli Məclisinin birinci vitse-spikeri Ziyafət
Əsgərov rəhbərlik edir. Yuxarıda başlanan işlərin uğurunun aşağıların təşəbbüskarlığından
birbaşa asılılığı reallığını qəbul edən işçi qrup QHT-lərin bu yöndəki fəaliyyətinə də xüsusi
diqqət yetirir. Məhz bu maraq çərçivəsində Azərbaycan Milli Məclisinin birinci vitse-spikeri
Ziyafət Əsgərov və hüquq elmləri namizədi İlqar Əliyev 2008-ci il iyun ayının 10-da ATXƏM-
in fəaliyyəti ilə tanış olmaq üçün təşkilatın mərkəzi ofisində olmuş, birliyin rəhbərliyi ilə işgüzar
məsləhətləşmələr aparmışlar. Yarandığı qısa müddətdə ATXƏM-in gördüyü işlərin miqyasından
məmnunluq ifadə edən birinci vitse-spiker təəssüratlarını bölüşərkən demişdir: “ATXƏM-in
missiyası tarixi baxımdan zəruri, mənəvi yöndən şərəfli bir missiyadır”
Neftçalada Türk şəhidliyini ziyarət
Türk tarixinin obyektiv araşdırılmasını, öyrənilməsini, gələcəyə bütöv
şəkildə ötürülməsini özünün başlıca vəzifəsi sayan ATXƏM 90 il
öncəki tarixi olayların tədqiqinə xüsusi diqqət yetirir. Bu məqsədlə
hələ mart ayından etibarən ATXƏM-in xüsusi komissiyası yaradılmış
və əldə olunan yeni sənədlər əsasında Qafqaz İslam Ordusunun
Azərbaycanın istiqlalı uğrunda apardığı döyüşlərin tam mənzərəsini
yaratmağa imkan verən sənədli-tarixi film çəkilmişdir.
Amma ATXƏM rəhbərliyi bununla kifayətlənməyərək, 90 il öncə
vətənimizin istiqlalı yolunda canlarından keçmiş Türk əsgərlərinin
ruhuna ehtiramın ümumxalq, ümumölkə miqyaslı tədbirə çevrilməsi
üçün silsilə tədbirlər planı hazırlamışdır. Bu xüsusda ilk tədbir Neftçala
rayonunun Seyidlər kənd məzarlığında uyuyan 10 Türk şəhidinin
şərəfinə ucaldılmış abidənin ziyarəti olmuşdur.
2008-ci il sentyabrın 6-da keçirilən anım mərasiminə ATXƏM-in çoxsaylı üzvləri, Neftçala
ziyalıları, Seyidlər kəndinin sakinləri, TRT-nin Bakı nümayəndəliyinin təmsilçiləri,Türkiyədən
və Azərbaycandan olan alimlər, Neftçala İcra Hakimiyyətinin və yerli bələdiyyənin üzvləri
qatılmışlar. Tədbirdə çıxış edən digər natiqlər Türk tarixinin bu şanlı səhifəsini yaddaşlarda
əbədiləşməsinin vacibliyindən danışmış, ATXƏM-in bu yönlü fəaliyyətini təqdir etmişlər.
Bakının daşnak-bolşevik işğalından azad olunmasının 90 illiyinə həsr olunmuş beynəlxalq
konfrans
I Dünya müharibəsinin geosiyası reallıqları nəticəsində smanlı
imperiyası xristian həmrəyliyi müstəvisində birləşmiş dövlətlər tərəfindən təklənərək olduqca
çətin duruma düşmüş; eyni zamanda bir neçə istiqamətdə
hərbi əməliyyatlara cəlb olunmaqla faktiki olaraq tarix
səhnəsindən silinmək təhlükəsi ilə üz-üzə qalmışdı. Osmanlıya
xəyanəti səbəbiylə bu ölkədən qaçmağa məcbur olmuş
ermənilər bolşeviklərin dəstəyi ilə əzəli-əbədi türk torpağı
olan Azərbaycanda “türksüz Hayastan” dövləti qurmaq
niyyətinə düşmüşdülər.
Bu məqsədlə onlar Azərbaycanın bütün ərazisində -
Dərbənddən tutmuş Təbrizə, Urmiyaya qədər hər yerdə
soyqırımı siyasəti həyata keçirirdilər. Azərbaycan türklərinə qarşı ermənilərin həyata keçirdiyi
soyqırımın qarşısını almaq məqsədi ilə yaradılmış Qafqaz İslam Ordusu öz tarixi missiyasını
şərəflə yerinə yetirdi: 1918-ci ilin mayında Nuru Paşanın komandanlığı ilə Gəncəyə gələn
Qafqaz İslam Ordusu 1918-ci il sentyabrın 15-də Bakını işğaldan azad etdi.
Qafqaz İslam Ordusunun Azərbaycanda 90 il öncə apardığı uğurlu döyüşlərin tam təfsilatının
öyrənilməsinə və təbliğinə, bu qəhrəmanlıq örnəyinin gənclərin hərbi-vətənpərvərlik ruhunda
tərbiyəsi üçün əyani vəsaitə çevrilməsinə xüsusi diqqət yetirir. Bu məqsədlə ATXƏM 2008-ci
ilin mart ayından etibarən silsilə tədbirlər həyata keçirir ki, bu layihələrin də ən möhtəşəmi
“Nuru Paşa” bədii-sənədli filminin çəkilişidir.
ATXƏM-lə İctimai Televiziyanın birgə layihəsi olan bu filmin Yevlaxdakı, Gəncədəki,
Göyçaydakı, Şamaxıdakı, İstanbuldakı, Alaniyadakı çəkilişləri artıq başa çatmışdır. Filmin
Türkiyədəki çəkilişləri ilə əlaqədar İstanbula səfər etmiş ATXƏM nümayəndə heyəti burada
Qafqaz İslam Ordusunun tarixi zəfərinin 90 illiiyinə həsr olunmuş beynəlxalq elmi-pratkik
konfrans keçirmişdir.
Qafqaz İslam Ordusunun şərəfinə bayram təntənəsi
Türk tarixinin öyrənilməsini, gələcək nəsillərə bütöv yaddaş
abidəsi əmanətləməyi özünün tarixi missiyası kimi təsbitləyən
ATXƏM 1918-ci ildə Azərbaycanın istiqlalı uğrunda 5000 şəhid
vermiş Qafqaz İslam Ordusunun imza atdığı tarixi qələbənin –
Bakının daşnak-bolşevik işğalından azad edilməsinin 90 illiyi
şərəfinə planladığı silsilə tədbirlərə 2008-ci il sentyabrın 13-də
yekun vurdu.
Qafqaz İslam Ordusunun tarixi zəfəri şərəfinə hələ mart ayında
Neftçaladakı 10 şəhid Türk əsgərinin anım mərasimi ilə
başlayan, “Nuru Paşa” filminin çəkilişləri əsnasında Gəncədəki,
Yevlaxdakı, Göyçaydakı, Şamaxıdakı Türk şəhidləri məzarlıqlarını ziyarət edən, İstanbulda,
Alaniyada Qafqaz İslam Ordusu döyüşçülərinin nəslindən olan şəxslərlə görüşlər təşkil edən
ATXƏM-in bu dəfəki tədbiri daha möhtəşəm oldu.
Şəhidlər Xiyabanında anım mərasimi ilə başlayan bayram təntənəsi Səbail İstirahət Mərkəzində
təşkil olunmuş mədəni-kütləvi tədbirlə davam etmişdir. Tədbirdəçıxış edən ziyalılar Türk
əsgərinin milli mənafelər yönündə sərgilədiyi rəşadətdən, Azərbaycan-Türkiyə dostluğunun
sarsılmazlığından, bu iki qardaş xalqın birliyinin əbədiliyindən danışdılar. Mədəni-kütləvi tədbiri
Azərbaycanın mahir ifaçılarının təqdim etdiyi musiqi nömrələri bəzəyirdi.
Gəncə və Bakıda Beynəlxalq Akademik Tibb Toplantıları
Türk dövlətlərinin, eləcə də tarixi reallıqlar səbəbiylə müxtəlif ölkələrdə
məskunlaşmış türk toplumlarının mədəni-mənəvi, sosial-iqtisadi
inteqrasiyasında yaxından iştirak etməyi özünün başlıca vəzifəsi kimi