Say sistemləri haqqında məlumat Say sistemləri haqqında məlumat Təsnifatı əməllər
“Hər şey ədəddir”- belə deyən pifaqorçular praktik fəaliyyətdə ədədlərin olduqca vacib rolunu vurgulayırdılar. Say sistemi-əşyaları saymaq və onları işarə etmək üçün istifadə olunan üsul və vasitlər toplusudur. Say sisteminin əlifbası-ədədləri təsvir etmək üçün müxtəlif simvol və işarələr toplusudur. Rəqəm-say sisteminin əlifbasına daxil olan simvol və ya işarədir.
Mövqesiz say sistemində ədədin təsvirindəki rəqəmlər durdugu yerə(mövqeyinə) görə hec bir məna daşımır. Mövqesiz say sistemində ədədin təsvirindəki rəqəmlər durdugu yerə(mövqeyinə) görə hec bir məna daşımır. Bu günədək qorunmuş mövqesiz say sisteminə hələ 2.5 min il bundan əvvəl qədim Romada istifadə olunan Rum rəqəm sistemini misal göstərmək olar: CXXVIII=100+10+10+5+1+1+1=128 XCIX=-10+100-1+10=99
Mövqesiz say sistemi əlverişli hesab olunmur: Böyük ədədləri yazmaq üçün daha cox simvol daxil etmək lazım gəlir. Kəsr və mənfi ədədləri təsvir etmək mümkün deyil. Hesab əməllərini yerinə yetirmək çətinlik törədir,çünki müvafiq alqoritm mövcud deyil.
Mövqeli say sistemində: Ədədin təsvirindəki hər bir rəqəm öz mövqeyinə görə konkret məna daşıyır(məsələn,333 ədədində 1-ci 3-yüzlük mərtəbəni, 2-ci 3-onluq mərtəbəni,3-cü 3 təklik mərtəbəni gostərir). 10-luq say sistemi ən çox istifadə olunan mövqeli say sistemidir : {0,1,2,3,4,5,6,7,8,9} Mövqeli say sistemləri üçün “Say sisteminin əsası” anlayışı xarakterikdir ki,bu sistemin əlifbasına daxil olan ədədlərin sayını təyin edir: 2 {0,1} 8 {0,1,2,3,4,5,6,7} 16 {0,1,2,3,4,5, 6,7,8,9,A(10),B(11),C(12),D(13),E(14),F(16) }
Mövqeli say sistemində tam ədədlərin bir say sistemindən digərinə keçirilməsi
Özünü sına:
Kəsr ədədlərin onluq say sisteminə keçirilməsi
Ədədlərin p=2ⁿ əsaslı say sistemindən ikilik say sisteminə keçirilməsi
Dərs modelini Sumqayıt şəhər T.İsmayılov adına 29 №li məktəbin informatika müəllimi Əlimusayeva Gülnarə Kərim q.təqdim etdi Dərs modelini Sumqayıt şəhər T.İsmayılov adına 29 №li məktəbin informatika müəllimi Əlimusayeva Gülnarə Kərim q.təqdim etdi
Dostları ilə paylaş: |