ŞƏ r q -q o r b



Yüklə 31,5 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə98/98
tarix21.06.2018
ölçüsü31,5 Kb.
#50522
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   98

yırğalanmaqdan qalır.  Traktorlar ağzmadok  dolu  kisolor yüklonmiş 
ycdoklori  gurultu  sala-sala  yollarla  dartıb  aparırlar,  kisolorin 
üstündo  yorulub  oldon-ayaqdan  düşmüş  adam lar mürgü  döyürlor... 
Eh,  geriyo  qayıdanda  yol  da  qurtarmaq  bilmir!  Çox  vaxt  fcrmaya 
qaranlıq çökondon sonra qayıdıb golirlor.  Lakin bu  holo işin  hamısı 
dcyildir:  kisolori düşürmok, anbara boşaltmaq gorokdir.  Onbaşıların 
vo  malikano  müdirinin  çığır-bağırı,  söyüşlori  altında  bunları  dofo- 
lorlo,  ta hcsab düz golincoyodok saymaq  lazımdır...  M ogor elo vaxt 
olubmu  ki,  onlar kisolorin  ağırlığı  altında  nofoslori  kosilondo şika- 
yot  etsinlor?  Axı  bclo  qızğın  günlor üçün  onlara  başqa  adi  günlor- 
doki  qodor haqq  vcrilir.
Qoca  Salah  bütün  bu  lövholori  tosovvüründo  canlandıra-can- 
landıra  inandırıcı  vo  odalotli  sözlor  arayıb  axtarırdı.  Lakin  toossüf 
ki,  o yaxşı  danışmağı  bacarmırdı.  O bclo dcyo bilordi:  “Axı  son  heç 
vaxt bireo dofo do olsun monim haqqımı  bir qopik do artırmamısan. 
Malbuki  on  bcş  ildir  geco-gündüz  sono  inam  vo  sodaqotlo  xidmot 
cdirom...  Qışda  soyuqdan  mohv  olmamaq  üçün  monim  uşaqlarım 
sonin  tayalarından  quru  ot  oğurlamağa  m ocbur  olurlar,  holo  buna 
göro son  bizo  nifrot do edirson...”
-   Susursan,  ho? -  deyo  ağa  qalib görkomi  ilo bildirdi.
-  Boli,  susuram, -  deyə  Salah  cavab  verdi. -  Susuram...
Laqeyd,  hovəssiz  bir  görkom lo  o,  nozorlorini  uzaqlara  dikdi,
yolda  iki  qara  nöqtonin  böyüdüyü,  todricon  iki  adamın  mindiyi 
ulağa vo  oynino oba gcymiş orob kişiyo çcvrildiyini  m üşahido ctdi. 
Ona  elo  goldi  ki,  ağa  oğlunun  sarımtıl  gödokcosini  tanıyıb.  Aneaq 
dinmodi,  çünki  bu  işin  ona doxli  yox  idi.
*  *  *
Elo bu vaxt Reno qıc olmuş olini  (o,  bu oli  ilo Homidi voziyyo- 
tini  doyişm odon  xeyli  saxlam ışdı)  ycllodi,  küloklo  işloyon  stansi- 
yanın  diroyinin  lap  başında  enlikürok  atasının  tanış  simasım  scçdi. 
Reno  çox  istoyirdi  ki,  atası  onu  görsün.  Bu,  sonrakı  sorğu-sualdan 
onun  canını  qurtarardı.  Lakin  atası  arxası  onlara  to ro f dayanmışdı.
-  Atam diroyin başındadır! -  dcyo Rcno ağzını, hordon gözlorini 
aralayıb baxan vo z o if-zo if inloyon  Momidin qulağına tutub qışqırdı.
-   Bizim  boxtim iz  gotirdi, -  dcyo  balaca  çoban  yenidon  huşunu 
itirorok,  dodağının  altm da pıçıldadı.
400
Hasar onları diroyin üstündo duran adamdan gizlotdi. İtlor lıürə- 
hüro üstlorino cumdular.
-  Bu golon  kimdir? -  dcyo ağa  işino ara vcrmodon  soruşdu.
-  Bilmirom, -  dcyo  Salah dillondi.
*   *   *
Rcno  yatağın  küncündo  ulağın  bclindon  yero  sıçrayıb  ucadan 
dcdi:
-  Eh!  Yamanca oziyyoto düşdüm!
Ərob  Homidi  torpağın üstündo quzu  ilo yanaşı uzatdı.
-   O  öloeok,  -   deyo  kişi  hololik  az-m az  da  olsa,  üst-başını 
qaydaya salmağa çalışan  Rcnoya tomkinlo bildirdi.
-   Ölocok?  Dünyada  ola  bilmoz,  -   deyo  yeniyetmo  qızğınlıqla 
qışqırdı.  -   Mon  bundan  da  ağır  xostolorin  sağaldığını  görmüşom. 
İndi  onu  anasmın  altına  buraxacaqlar...  Görorson!  Ona  mon  özüm 
baxacağam.  Ü ç-dörd  gündon sonra...
-   Mon  oğlanı  dcyirom...  -   Ərob  halını  pozmadan  qotiyyotlo 
söylodi.
-  Homidi  deyirson?  Sonin ağlın çaşıb?  Mogor mon bu cür çim - 
çimo  ayaqlarımı  uzadıb ölorom?
-  Sonmi?  Yox...  Sonin azarlamağm üçün bu, çox azdır,  on  bclo 
yağmura düşmolison  ki,  azarlayasan...
Sanki  söhbot  havadan  gedirmiş  kimi,  ərob özüno moxsus  sakit, 
tomkinli torzdo damşırdı, lakin  Rcnonun qorxu ifado cdon çöhrosini 
görüb olavo  ctdi:
-  Ancaq bilmirom.  Bclo şcylordon bir o qodor do başım çıxmır. 
Hom  do bunun  mono  no doxli  var...  İndi  mon  gcdim.
-   Gcdo  bilorson,  -  dcyo  Rcno  dillondi.  -   Ulağı  verdiyino  göro 
çox sağ ol!  İstoyirson... (Pul toklif ctmok qoranna goldiso do, özünü 
saxladı.)  Əgor sono bir şcy  lazım  olub-closo buraya gol.
-   Yaxşı,  -   deyo  orob  öz-özlüyündo  golmomoyi  qot  ctdi;  axı, 
uşağın  vodini  kişi  sözü  kimi  qobul  ctmok olmazdı.
...Reno  Homidlo toklikdo qaldı.  O, anlaşılmaz bir hiss vo qorxu
ilo 
balaca  çobana  baxırdı.  Oğlan  ciddi  azarlamışdı,  bu  o  doqiqo 
nozoro  çarpırdı.  Homidin  bütün  qam  üzüno  dolmuşdu.  Adoton  çox 
solğun, rongi qaçmış olan oğlanın üzü qızmış domir kimi idi.  Şişmiş 
dodaqlarından  qırıq-qırıq  oiaqosiz  söz  qopurdu.  Əgor onun  üstünü
401


yaxşıca  örtüb-basdırsan  istido  saxlasan,  dorman,  bir  do  şirin  çay 
içirtson...  I.akin gcco  lcysanı  H əm idin çardağını  basmışdı.  Ə ldəqa- 
yırma  sığınacaq  qasırğanın  tozyiqinə  tab  gətirm omiş,  balaca çoban 
üçün yatağı  əvoz edən  bir qucaq saman  iso gölm oçode üzürdü.
-  Ora  hcç  cür qoymaq olmaz! -  dcyo özünü  itirmiş  Rcno doda- 
ğının  altında  dillondi.  Lakin  bclo  boş,  ohom iyyətsiz  şeyler  onu 
saxlaya bilmoz!  O lap yaxşı bilir ki, Homidi harada ycrloşdirsin!  Bir 
an  sonra  Rcno  artıq  qotiyyətlo  ycl  doyirmanı  ucalan  bağa  to rəf 
addımladı.
Fəhlələr  dinm oz-söyləm əz  baxır,  tooccüb  cdirdilər  ki,  səhorin 
bu  erkən  çağında  o,  palçığa  bulaşmağa  haradan  vaxt  tapıb.  Buna 
baxmayaraq,  onlar  öz  fıkirlorini  açıq-aşkar  söyləm oyə  cəsarət 
etmir,  onunla  alçaq  səslo  salamlaşır, geri  çəkilorok yol  vcrirdilor:
-   Ata!  -  dcyo  Rcno çağırdı, -  Ata!
-  No olub? -  dcyo  ağa çokici  saxlayıb  soruşdu.
-   Sabahın  xcyir,  ata!  Mon  sono  demok  istəyirdim   ki...  Homid 
xostədir.
-  Elə şcy olmaz oşi? Bos o, soninlo sabahın gözü açılmamış ava- 
ralanmağa gcdondo xosto dcyildi... Əgor Əli qoyunlara baxmasaydı...
Reno  dcdi:
-   Bilirsonmi,  biz  itmiş quzunu  axtarmağa getmişdik.
Reno  üçün  dirəyin  başında  olan  atasına  belo  uzaq  m esafodon 
günahlarını  boynuna almaq  asan  idi.
-  H ə,  nə olsun?
-  Homid suya  yıxıldı...  və...  və...
-   Ho,  nə  olsun? -  atast  ycnə soyuq-soyuq soruşdu.
-  İndi  azarlayıb...
Reno  özünü  çox  pis  hiss  cloyirdi:  atasının  “hə,  nə  olsun?” 
sözünü  elo  odalı,  elo  laqcyd  təloffüz  cləm ək  xasiyyəti  vardı  ki,  bu 
zam an  h ətta  q c y ri-ix tiy ari  oğlunun  da  oti  ürpoşir,  küroyi 
qovuşurdu.
-   Ayaqlarını  isladıb,  azarlayıbdır?  Bu  moni  bir  damcı  da  tooc- 
cüblondirm ir.  Bu qoçaqlar homişo bclədirlor.  Üzlorino bir damla su 
çilondimi,  o  doqiqo  huşlarını  itirirlor.  İndi  son  m ondon  no  isto- 
yirsən?  Sonin  H əm idin  quruyan  kimi  sağalacaq.
Rcno  qızardı.  N ecə  oldu  ki,  onun  qətiyyoti  itdi?  Lakin  hər 
halda, Allaha çox  şükür, atası  diroyin başındadır, odur ki, onun  inad 
ctm oyo  mordliyi  çatdı:
402
-   Həmid  quzunu  xilas  ctmok  üçün  Uedə  baş  vurmuşdur,  indi  o 
huşsuzdur. Onun çardağını su basıb; mon onu alətlər saxlanan anbara 
qoymaq istoyirəm, olarmı? — dcyə  Rcno hor şeyi  bir nəfəso söylədi.
-  No dcyirson? -  Ağa  qarğa kimi  ucadan  clə qarıldadı  ki,  diro- 
yin  otrafına  toplaşanlar diksinərək,  gözlərini  aşağı  dikdilər. -  Alot 
saxlanılan  anbarda?  Nccodir,  bu  toklif xoşunuza  golirmi?  Madanı 
ki, bclo olub,  nə  üçün öz otağma aparmırsan? No danışırsan,  ağlını 
itirmison?  Bu  gün  anbarda,  sabah  sonin  otağmda  saxlarsan,  birisi 
gün  iso  o  soni evdon bayıra  atar!  Bu xalqın xasiyyoti  bclədir!  Əgor 
son  bu  avaraları  tanımırsansa,  mon  tanıyıram!
-  Mon  soninlo  mübahiso  ctmirom, deyo  Reno dillondi.  -   Lakin 
ora  ağzınadok  su  ilo doludur...
-  Su  ilo doludur? M ən no cdo bilorom? O no üçün havalar yaxşı 
olanda  öz  komasını  tomir  clməyib?  Yəqin  yağışı  gözloyirmiş  ki, 
görsün  harasından  axır.  l lomişo  bclo olur:  qayğı  çokmirlor, qayda- 
sahman  gözlom irlər,  sonra  da  ağanın  yanına  xahişo  golirlor...  Yox, 
olmaz,  moni  bağışlayın,  cləyə bilməyəcoyom!
-  Ata, axı o, çardağı no ilo tomir cdo bilərdi? Həm də bu gccoyo 
kimi  yağış olmayıb...
-   Bir  buna  bax,  son  yoxlayıbsan?  N ə  ilo  tomir ctsin?  Kimin  ki 
ağlı  başındadır,  bir  iş  bacarır,  o  homişo  bir  şcy  tapacaq!  -   dcyo  öz 
oqidəsino sodaqotli  olan  fcrmanın  sahibi hirsli-hirsli cavab vcrdi. -  
Bir az zohmot çok,  sosini  alçalt!
-   Ata,  moni  bağışla,  -   dcyo  Rcno  tolosik  dillondi.  Ancaq  o 
doqiqo  do  qotiyyotlo  öz xahişini  tokrar ctdi. -   Bos neco olsun,  onu 
hara  cloyok?
-  Allah,  son  saxla!  Nə  üçün  sən  bununla moşğul  olursan?  Mon 
sondon  soruşuram?  Sonin  no  işino  qalıb?  Bir dc  görüm,  niyə  indi- 
yodok cvdo  avaralanırsan?  Birbaşa moktəbo  gct, clə ct,  bir do mon 
səni  görmoyim!  Allah  haqqı,  ogor  hor  çeçoyonin  halına  qalsan, 
gorok durmayıb  xostəxana açasan.
Fohlolor  gülüşdülor.  Bundan  hcyrotlonən  Rcno  ilk  dofo  başa 
düşdü  ki,  yctim lər  necə  amansız  bir  tonhalığa  mohkumdurlar. 
Aydın  idi  ki,  otrafdakılar  bclo  düşünürlor:  “ Biz  uşaqlarımızla  bir- 
likdo  komalarımızda  donduğumuz  halda,  noyo  göro  də  küçük 
Homidi  isti  ətağa  qoysunlar?” .  Onların  Homidə  qotiyyon  yazıqları 
golmirdi,  paxıllıqları  tuturdu  ki,  birdon  ağa  güzoşto  gcdə  bilər. 
Hərçond  buna  az ümid  var  idi.
403


Reno  fohlolori  tohqıramız  nozorlorlo  süzdü  vo  onlara  torof üz 
çcvirib  tüpürdü:  -   Mon  sizo göstororom,  bir az sobir cloyin!  Y cni- 
yctmo  hoyot darvazasını  çırpıb,  uzaqlaşdı.
Fohlolor  gülmoklorini  kosdilor.  Qoca  Salah  ovvoldon  do  hcç 
gülmomişdi;  onu  forohsiz xatirolor ağuşuna  almışdı...
O,  arvadı  ilo  fcrmaya  hcç  ycrdo  iş  tapmaq  mümkün  olmayan 
ildo golmişdi.  Pulsuz-parasız qalmışdı, aclıq cövlan cdirdi. Əlbotto, 
qışın girhagirindo ağa torofindon  işo götürülmosi böyük xcyirxahhq 
idi.  Bütün  komalar  tutulmuşdu,  onları  şimal  torofdo,  uçuq-sökük, 
qapısı  olmayan  qazm ada  ycrloşdirdilor.  Bir  dofo  qar  yağıb  onlann 
komasına tökülondo Salah tikinti üçün hazırlanmış bir toboqo domir 
götürdü.  Bu  domirlo qapı  boşluğunu  örldü,  lakin  korlamamaq  üçün 
mismarlamadı.  Donıir toboqosi  hor halda  küloyin  qabağını  alır,  qar 
daxmanın  içino  tökülmürdü.  Lakin  clo  crtosi  gün  onbaşı  bundan 
xobor  tutaraq,  dom ir  toboqosini  öz  ycrino  qaytarıb  qoymağı  omr 
ctdi.  Q ar  donolori  ycno  do  otağın  içino,  lap  ortaya  qodor  dolmağa 
başladı:  olini  uzatsaydı,  üstüno qar donolori  düşordi...
Bax,  buna  göro  do  qoca  Salah  başqaları  ilo  birlikdo  gülmürdü. 
Kim  bilir,  fohlolorin  gülüşü  arxasında  bundan  az  qüssoli  olmayan 
hansı  xatirolor gizlonmişdi?!
404
MÜNDƏRİCAT
Bualo
P o c z ıy a   s o n o ti 
(tarcümə eılani Okbər Ağayev) 
.....................................................
7
O n o rc  dö  Bal/.ak
Q o b sc k  
(tarciimo  edəni  Mikaytl Rdfıli)  ................................................................. 36
P ro sp c r  M crim c
M o h o b b o t  ilahosi 
(tarcüma edəni Şamil Zaman)  .......................... ...................97
Ş arl  B odlcr
G ö z ə llik  h im n i 
(tsrcüm s edsni Mdtnmad İbrahim )............................................. 128
K m il  Z o l y a
D o y irm a n ın   m ü h asiro si 
(tarcüma edaııi Ənvar Manwtadxanlı)  ......................131
Pol  V alcri
G ö rm o m işo m , b ilm iro m  
(torcümə edəni Ilam let Q o c a )................................... 164
Ş a rl-L u i  Filipp
Vəsiyyot 
(tərciimə edəni İbrahim H ü seyn o v)...................................... ............. 166
Sim on  T c ri
Y ax şılıq  
(tərcümə edəni Hamlet Q o c a )............................................................... 170
Lui  A raqon
E lza 
(tərcümə edəni Hamlet Q o c a ) .......................................................................'7 6
A n tu an   dö S cnt-K kzüpcri 
G c c o  
uçuşu (tərcümə edəni Rəlıim  Quliyev)  ..................................................... 178
J a k   P rcvcr
Qapı  d ö y ü lü r (tərcümə edəni llam let Q o c a )........................................................190
Klod  Avlin
F rc d crik   B ö lo n u n   ik in ci  ö lü m ü  
(tərcümə edəni Şamil Zaman)  ....................193
Scm yucl  Bckkct
İlk  m ə h o b b o t 
(tərcümə edəni Əyyub  Q iy a s )....................................................... 223
Pycr  Bul
İntohasız gcco (tərcümə edoni Rəfaytl N a ğ ıy ev )................................................236
R ojc Şatonö
G ö z  y a ş la n  
(tərcümə edəııi Hamlet Q o c a ) ......................................................... 268


M artin   M ono
Q ırm ızı  çaydan  q a y ıd a rk o n  (
tərcümə edənı Hanılet Qoca)  .
A n d rc Stil
P o lad   çiço k   to rcü m o   cd o n i 
(tərciimə edəni  Yusif Əzimzadə) 
B c rn a r  Klavcl
O lv id a  B esi  (
lərcümə edəni Şamil Z a m a n )................................
M orıs  Pons
Q ay ın a ğ acı  k ö lg o sin d o  
{tərcümə edəni Hamlet Q o c a ) ..........
K a rla   S crcn a
M o n im   so y ah o tim   (
tərciimə edəni Hamlet  Q o c a )....................
L u i   B a z ə n
Q ısa  tarixi  y ad d a ş  (
tərciimə edəni Hamlet Q o c a ) ....................
K ojc  L ö k ü rö
Q o rib o   x o sto lik   (
tərcümə edəni Hamlet Q o c a ).........................
J a n   S anitas
S ak itlik  
(tərcümə edəni Hamlet Q o c a ) .......................................
J o r j  K ulon
M o tsart  q a z am atd a   (
tərciimə edəni Hamlet Q o c a ) .................
Nocl  K a lcf
Q ala 
(tərcümə edəni Rəhimə Zeynalova)  ..................................
J o r j  Blon
ö lü m o   yü riiş  (
tərcümə edəni K am il  Vəliyev)  ...........................
L ui  N av ir
Q o n q   zo rb o si  (
tərcümə edəni Əsgər Ə liy e v )..............................
A n d rc  T ö ry c
Ş afta lı 
(tərcümə edəni İskəndər P ə n i y e v ) ..................................
M işcl  M o ru a
L o n o tlo r 
(tərcüm ə edəni Hüseyn Ş əriJ )........................................
Q a b ric l  Jild a s
H o m id   ü ç ü n   at  y o x d u r (
tərcümə edəni Ə şrə f H acıyev)  . . . .
406
.283
.303
.309
.313
.324
.328
.333
.276
FRANSIZ ƏDƏBIYYATI 
ANTOLOGİ Y ASI
III CİLD
336 
“ŞƏRQ-QƏRB"
BAKJ
.341 
2007
.355
.376
.383
.387
.395


Buraxılışa mosul: 
Tcxniki  rcdaktor: 
T ortibatçı-rossam:
Oziz  Güləliyev 
Rövşən Ağayev 
Nərgiz  Əliyeva
Kompyutcr sohifoloyicisi: 
Azər  Oləsgərov
Korrcktorlar:
Fəridə Səmədova 
Pərinaz Musaqızı
Y ığ ılm ağ a  v c rilm işd ir 0 5 .0 7 .2 0 0 7 .  Ç a p a   im zalan m ışd ır 2 8 .1 2 .2 0 0 7 . 
I-'ormatı  6 0 x 9 0   ' / | 6.  F izik i  ça p   v o ro q i  2 5 .5 .  O fsc t  ça p   ü sulu. 
T ira jı  2 5 0 0 0 .  S ifariş  262.
K itab   " Ş o r q - Q a r b "   m o tb o o sin d o   ça p   o lu n m u şd u r. 
B ak ı,  A şıq   O lo sg o r  k ü ç.,  17.

Yüklə 31,5 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   98




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə