Səməd Şıxı atilan bir daş

223 
 
tanıĢlığı olan dostlar kimi idi. Dəniz Nərgizlə doğma kimi 
davranması  Nərgizində  xoĢuna  gəlmiĢdi.  Dostunun 
olmaması üzündən Dənizlə dərdləĢir, onunla rahat söhbət 
edə  bilirdi.  Dənizdən  baĢqa  dərdləĢə  bildiyi  anası  və 
nənəsi  var idi. Ən  yaxını  isə nənəsi idi. Nənəsinin ölümü 
ona  nənə  itkisi  deyildə,  yaxın  olan  dostun  itkisi  kimi 
gəlmiĢdi.  DərdləĢdiyi  dostu  idi.  Nərgizin  ən  çətin  anında 
yanında  olmuĢdu.  Dost  kim  dərdlərini  dinləyər, 
məsləhətlər  verərdi.  Bəzən  məsləhətlərini,  nağıllarla, 
olmuĢ  əhvalatlarla  misallar  gətirərdi.  Gətirdiyi  məsəllər 
Nərgizin xoĢuna gələrdi.  
RövĢən 
avtovaqzalda 
düĢərək 
Ģəhərə 
gedən 
avtobuslardan  birinə  minərək  mərkəzdə  düĢdü.  Bakı  ona 
daha  doğma  gəlirdi.  Bakıda  üç  il  olmasına  baxmayaraq 
sanki  bu  Ģəhərdə  doğulub  böyümüĢdü.  Rayonu,  kəndləri 
Bakıya  gəldikdən  sonra  darıxdırıcı  gəlirdi.  Bakının 
gözəlliyimi yoxsa burda qurmuĢ olduğu həyatmı bu Ģəhəri 
doğmalaĢdırmıĢdı.  Təhsilini  bitirəndən  sonra  rayonuna 
dönüb,  orada  iĢləməyi  düĢünmüĢdü  bu  Ģəhərə  gələndə. 
Ġndi  isə  getmək  fikri  belə  yox  idi.  Həyatı,  gələcəyi  bu 
Ģəhərdə  olacaqdı.  Dənizin  qoxusu,  insan  izdihamlı 
küçələrin  ayrı  marağı  var  idi.  Ġyirmi  ilini  kəndin  daĢ  – 
dağal  yollarında  yaĢamıĢ,  gördüyü  ən  möcüzəvi  Ģey 
rayonda  salınan  balaca  parkları  idi.  Birdə  TV  –  dən 
izlədiyi möcüzəli Bakı, Türk Ģəhərləri, Amerika, Ġngiltərə, 
Fransa idi.  
Telefonu çıxartıb Dənizdən harda olduğun soruĢdu. Üç 
dəqiqə  sonra  mesaj  gəldi  ki,  qızlarla  kafedə  oturub. 
Ardıycada,  istəyirsənsə  səndə  gəl  dedi.  RövĢən 
istəmədiyin,  evə  keçəcəyin  deyərək  sağollaĢdı.  Evlərinin 
yanından  keçən  avtobusa  minərək  arxa  oturacağa  keçib 
pəncərə  yanında  əyləĢib  yolu  seyr  eləməyə  baĢladı. 
MaĢınlar  siqnal  verərək  bir  –  birlərini  ötməyə  çalıĢırdı. 
Hər  kəs  harasa  tələsir,  kimisi  əsəbi,  kimisi  həyəcanlı  idi. 
ĠĢıqforda  dayanan  maĢınların  saniyələri  saydığını  üzünə 
baxaraq  anlamaq  mümkün  idi.  YaĢıl  iĢığın  yanması  ilə 

---

224 
 
bərabər  maĢınlar  yerindən  götürülürdü.  Yolların  bir 
hissəsi  təzə  asfaltla  düzüldüyü  yollardan  fərqli  olaraq 
Ģəhərin  bəzi  yerlərində  yaranmıĢ  çuxurlar  isə  hər  kəsdə 
əsəb yaradırdı. Avtobusda sürücü arasında çıxan hadisələr 
daha  maraqlı  idi.  STOP  u  görməyən  sürücülər  və  əsəbi 
halda SAXLA deyə qıĢqıran sərniĢinlər. ġəhər balaca olsa 
da insanları çox idi. Bu da nəqliyyatda izdiham yaradırdı. 
Avtobusda  bir  –  birini  əzən  adamlar,  qapıdan  içəri  keçin 
deyə  qıĢqırıq  səsləri  və  bunun  kimi  maraqlı  səslər. 
Özündən böyük görən kimi ayağa qalxan gənclər və ayaq 
üstündə həmən qocanı söyən gənclər.  
Bakı fərqli Ģəhərdi.  
Bakı gözəl Ģəhərdi. 
Bakı bir o qədərdə pis Ģəhərdi.  
 
 
Otuzuncu hissə  
 
Bərbər RövĢənin saçını kəsərək yanında dayanan dostu 
ilə  söhbət  eləyirdi.  RövĢən  artıq  neçə  il  idi  ki,  Samirin 
yanında  saçını  kəsdirirdi.  Samirin  təxminən  iyirmi  beĢ  -  
iyirmi  yeddi  yaĢı  olardı.  Bər–bər  olmasına  baxmayaraq 
saçı  həmiĢə  sadə  olardı.  RövĢən  bir  dəfə  zarafatca 
bərbərsən,  pisdə  saç  kəsməyirsən,  özünün  saçı  niyə 
belədir?  –  demiĢdi.  Samirdə  ah  çəkərək,  ən  bədbəxt 
yanıda  odur  da,  bir  iĢdə  usta  olmaqla  deyil.  Özünə  çarə 
ola bilmədikdən sonra. – demiĢdi.  
Samirin  yanındaki oğlanı tanımamıĢdı. Ġlk  dəfə idi ki, 
görürdü.  Yəqin  Samirin  dostlarından  idi.  Hər  kəslə 
dostluq  elədiyindən    ətrafı  çox  idi.  Təhsili  orta  təhsil  idi. 
Məktəbi  belə  güclə  qurtardığını,  universiteti  özü 
istəmədiyini demiĢdi. Təhsilsiz olsa da, qəĢəng söz bazası 
olan  biri  idi.  QəĢəng  atmacalar  atar,  zarafarlar  edərdi. 
Çoxları  elə  bu  xasiyətinə  görə  onunla  yaxınlıq  edirdi.  
Dilaloq əsnasında axĢam harasa getmək planı qurduğların 
baĢa düĢmək olurdu.  

---

225 
 
-AxĢam  vipdə  yer  götürək?  Ikimiz  oturarıq.  Bəlkə 
uĢaqlardan da çağırarıq.  – Samirin dostu dedi. 
-YaxĢı  fikirdi.  Pulun  var?  Bilirsəndə  hərənin  hesabı 
özünə.  –  Samir  RövĢənin  saçını  düzəldərək  dostuna  göz 
vurdu.  
-Vip? O nədi? – RövĢən söhbətə qoĢuldu.  
-Vipdə bilmirsən? – Samir dedi. 
-Vip? Yox, bardı, nədi? Təzə açılıb? Nə? – qəribə sifət 
alaraq gülümsədi. 
-VĠP – də. Viaypi.  – Samirin dostu dedi. 
-Hə  elə  deyində.  Məndə  deyirəm  vip  nədi?  –  RövĢən 
gülməyə baĢladı. 
-Biz  nə  bilək  viaypi  nədi.  Ora  yazılıb  vip  bizdə  vip 
deyirik. Çoban yazılsa çoban deyərik.  
GülüĢməyə baĢladılar.  
RövĢən  bərbərdən  çıxaraq  küçə  boyu  irəlilədi. 
Evlərindən  on  dəqiqəlik  məsafədəlik  yol  vardı.  Yolda 
əlində  dəftər,  kitabla  gedən  tələbələri  görəndə 
universitetdə  oxuduğu  günlər  yadına  düĢdü.    Bir  il  əvvəl 
o,  da  onlar  kimi  dərsə  gedir,  tələbəliyin  bitəcəyi  günləri 
sayırdı.  KaĢ  bitməyəydi  deyə  isə  indi  heyfslənirdi. 
Maraqlı  olduğu  qədərdə  arxayınlıq  verən  günlər  idi.  Ġndi 
isə elədi? Universiteti bitəndən sonra hərbi xidmətin baĢa 
vurub  yenədə  Bakıya  gəldi.  Babası  Fariz  yenə  iĢə 
giriĢərək  RövĢəni  yaxĢı  iĢə  yerləĢdirdi.  Düzdü,  maaĢı  o 
qədər  yüksək  olmasa  da  tək  adam  üçün  pisdə  deyildi. 
Ancaq  qısa  müddətdən  sonra  Dənizlə  evlənəcək  və 
xərcləri istər – istəməz artacaqdı.  
Heç kəsin onların  münasibətinin  iki ildən artıq davam 
edəcəyinə  inanmasada  artıq  altıncı  illəri  idi  ki,  onlar 
birlikdə  idilər.  Aralarında  niĢan  taxılmıĢ,  toy  üçün 
hazırlaĢırdılar.  Dənizdə  təhsilindən  sonra  boĢ  oturmamıĢ 
orta  səviyyəli  bir  Ģirniyyat  mağazası  açmıĢdı.  Həm 
Ģirniyyat  satır,  həm  də  restoran  kimi  iĢlədirdi.  ġəhərin 
mərkəzində  açdığından  daha  çox  ora  gənclər,  istirahət 
etmək  istəyən  insanalar  gəlirdi.  Xərclərini  və  dövlətlə 

---