______________Milli Kitabxana_______________
263
Rəssam könlüm vurğunudur hər axşamın, hər səhərin,
Yaratdığım tablolarda hüsnü vardır, şəfəqlərin...
Vaxtınızı çox almayım!
Deyin, mənim bu sənətlə,
Bu hünərlə yaşamağa yer üzündə yerim varmı?
Heç evsiz də, eşiksiz də rəssam olan yaradarmi?
Onun qara gözlərindən bir ildırım çaxdı keçdi.
Ürəyinin qızıl qanı ürəyimdən axdı keçdi. Zənci dalğın...
Salon səssiz... Elə bil ki, bütün varlıq
Ona bu dəm qulaq asır. Gəl, oxucum, diqqətlə bax,
Görürsənmi, onun gözü şölələnir bircə anlıq,
Üzündəki qəm dastanı açılmışdır varaq-varaq;
- Bir
səyahət günlərində mən ac qalsam, susuz qalsam,
Bir aşxana qapısını ötənlərdən xəbər alsam,
"Sən qarasan..." sözlərini oxuyuram nəzərlərdə,
Deyin görək, ömrüm boyu necə dözüm mən bu dərdə?
Qanunların qara hökmü belə yazır nə zamandır;
Şəhərlərə qonaq düşmək qaralara qadağandır.
Bəli! - dedi qara zənci, - vətən ınənə bir qürbətdir,
Məni vaxtsız qocaldan da bu ayrılıq, bu möhnətdir!
Salondakı lal sükutun mənasını mən duyuram,
İnsanların gözlərində bir mərhəmət oxuyuram.
Baxışlardan dalğa-dalğa, bulud-bulud heyrət yağır,
Qara zənci acığından nəfəs alır ağır-ağır...
O çatılmış qaşlardakı mənaları duya bilsən!..
Artıq onun dişləri də kilidlənmiş qəzəbindən,
O yenə də sükut edir, danışmayır o bir anlıq,
(Bəzən dilsiz bir vüqarla qılınc çəkir qəhrəmanlıq...)
-
Amerika, Yeni dünya! Vətənimdir, dedim bayaq.
Çox sevirəm ana yurdun axıb gedən çaylarını,
Onun qarlı qışlarını, bir də bahar aylarını.
Qızıl, gümüş mədənidir yarandığım qara torpaq.
Fəqət, mənim bu torpaqda yaşamağa haqqım varmı?
Vətənsiz də insan olan insan kimi yaşayarmı?
Bu alovlu, odlu sözlər yanğın salır ürəklərə,
Elə bu vaxt göz qoyuram sağımdakı bir nəfərə.
______________Milli Kitabxana_______________
264
O, tərləmiş çeşməyini sol əlilə düzəldərək,
Kinayəli baxışlarla diş qıcayır bir iblis tək,
Ayırmayır gözlərini o, zəncinin dodağından,
Bir qurd kimi dişlərini şaqqıldadır zaman-zaman.
Gah bozarır, gah qızarır, üşütmələr var canında,
Kölgə kimi qara-qara əllər gəzir vicdanında...
O, kinindən büzüşdükcə bir yumağa dönür bəzən,
Elə bil ki, ilan kimi sıçrayacaq öz yerindən.
Qaraqabaq, yerəbaxan, gözü gömgöy, rəngi kürən...
O fitnələr övladının hiylə yağır sifətindən.
Cənab kimdir? - O, Teylerdir! Şlyapalı bir iblisdir!
Ürəyimdən səslər gəlir: - İngilisdir! İngilisdir!
Çaylar kimi dalğa-dalğa gözlərimə vurur qanım,
Xatirimdən gəlib keçir 26 qəhrəmanım!
Zənci qızır aslan kimi, qabarmışdır tunc sinəsi,
Elə bil ki, dalğalarla pəncələşən bir adadır.
Qulaqlara lərzə salır bu natiqin qadir səsi –
Xəyalından nə keçirsə, yumruqları havadadır...
O, gəmirir zəncirini qəfəsdəki pələng kimi,
Ayaqdadir qara zənci açılacaq tüfəng kimi...
* * *
- Yüz həvəslə, düşüb bəzən,
Səyahətə çıxıram mən.
Deyirəm ki, öz fırçama
Rəng toplayım çiçəklərdən.
Deyirəm ki, qarış-qarış
Gəzim vətən torpağını;
Payız düşüb saraltmamış
Ağacların yarpağını,
Seyr eləyim dağı, daşı;
Qayaların çatıq qaşı
Başım üstə kölgə salsın.
Könlüm quşu ilham alsın,
Qanad gərsin bir çəməndə;
Bir arzuyla, deyirəm mən
Buludların məməsindən
______________Milli Kitabxana_______________
265
Dağlar başı süd əməndə,
Bu sevdalı təbiətdən,
Hər görtlüyüm həqiqətdən
İlham alıb, yazım mən də
Bir tükənməz səadətlə!
Yaratdığım sənət qızı
Salamlasın baxtımızı
Bir müqəddəs məhəbbətlə:
Mən də baxıb bir şad olum;
Qəm mülkündən azad olum
Yaratdığım bir sənətlə!
Düşündükcə uzun-uzun
Deyirəm ki, yurdumuzun
Hər yayında, hər qışında
Həyat görüm, dünya görüm!
Hər insanın baxışında
Bir müqəddəs məna görüm!
Hər körpənin gülüşündən
Ürəyimə nur yayılsın.
Yatan günəş qalxıb erkən,
Yuxusundan tez ayılsın,
Üzündən nur yağa-yağa.
Nə qul görüm, nə də ağa,
Nə bir dustaq, nə bir zindan!
Cahangirlər dünyasından
Qalmasın bir yadigar da;
Qoy ağlar da, qaralar da
Səadətlə nəfəs alsın
Yaratdığım tablolarda
İnsan eşqi zəfər çalsın
Öz zəhməti, hünərilə;
Bu azadlıq günlərilə
Qoy ürəklər sirdaş olsun;
Alqışlayın bu niyyəti!
Bu müqəddəs şeriyyəti!
Qoy dünyanın min milləti
Bir and içib, qardaş olsun,
Bir bayrağa sirdaş olsun!
______________Milli Kitabxana_______________
266
Bu saf arzularla yaşadıqca mən,
Bəzən özbaşına çıxıb evimdən,
Həftələr uzunu hey ac da qalsam,
Yavan bir çörəyə möhtac da qalsam,
Yuxusuz gecələr görsə də gözüm,
Qaranlıq keçsə də günüm-gündüzüm,
Piyada keçsəm də axar çayları,
Sinəmdə donsa da dağların qarı,
Daşlar qanatsa da ayaqlarımı,
Şaxtalar vursa da barmaqlarımı,
Vətən torpağına aşiq xəyalım
Yenə də zövq alır bu səyahətdən.
Qoy sadə gəlməsin sizə bu halım,
Ayrıla bilmərəm mən bu adətdən.
Gəzməsəm, görməsəm, duya bilməsəm,
Gözəllik eşqindən doya bilməsəm,
Sönər sənətimin eşqi, həvəsi,
Torpağa bağlıdır rəssam nəfəsi!
Lakin axşam olur, hava qaralır,
Əngin üfüqlərin alnı daralır.
Soyuyur gördüyüm o zümrüd sular.
Soyuyur sinəmdə yanan arzular...
Göz qoyub axşamın son havasına,
Qurd-quş da çəkilir öz yuvasına,
Nyu-York alışır, işıqlar yanır,
Salonlar al-əlvan rəngə boyanır.
İpək döşəməli xanimanlardan
Rəqqasə qızların səsi yüksəlir.
Mənimsə üstümə asimanlardan
Yağışlı, yağmurlu buludlar gəlir...
Yatmağa nə yerim, nə yurdum vardır,
Üzümə bağlıdır mehmanxanalar.
Orda xumarlanıb yatan ağlardır,
Çünki qara doğmuş bizi analar...
Bəli... Qara doğmuş məni öz anam,
Siz də yaxşı baxın, qaradır dərim...
Bir dəniz olsa da mənim hünərim,
Dostları ilə paylaş: |