______________Milli Kitabxana_______________
305
Bu gördüyün qalaq-qalaq
Sümüklərə baxdıqca mən,
Ürəyimdən varaq-varaq
Nə dastanlar keçir, bilsən!
Bu günlərin qucağında dəfn edilmiş qəhrəmanlar,
Qurşaq tutub, at oynadıb, ox süzdürmüş pəhləvanlar,
Bu nizələr, bu qalxanlar, bu şeypurlar soruş nədir?
Zənn etmə ki, əfsanədir...
Bütün bunlar babalardan bizə qalmış yadigardır,
Batıb getmiş hər axşamın,
Hər qaralıb sönmüş şamın
Öz hüsnü var, adı vardır...
Köhlən atlar kişnədikcə ərənlərin nərəsinə,
Ağır göylər, asimanlar dilə gəlmiş yer səsinə...
Burda Pompey ordusuna sinə gərmiş bizim ellər,
Yanğınların arasında nəfəs almış aylar, illər;
Vətən oğlu qılınc çəkmiş qəsbkarlar dünyasına,
Tunc sinələr hasar olmuş ürəklərin sevdasına.
Görürsənmi? Türbəsindən baş qaldıran bu gəlin də,
Öz döşünə qalxan çəkib, qılınc tutmuş sağ əlində.
Amazonka dediyiniz bu qəhrəman qadın nəsli
Qədim Muğan çöllərində çadır qurub bahar fəsli:
Yurdumuzun şöhrətinə min bir cəlal yaradarmış,
Hər ürəyin bir alovu, hər ocağın odu varmış...
Yazıqlar ki, bir nişan da, qalmamışdır ondan barı,
Yer altında batıb getmiş o dövranın dastanları".
Qoca alim danışdıqca od parlayır nəfəsində,
Elə bil ki, mən gülür bir Loğmanın xoş səsində.
Sarvan ona qulaq asır... Qulaq asır lap doyunca,
Günəş doğur... Onlar çıxıb qoşa gəzir Kür boyunca...
"Oğul, Sarvan! Bu gördüyün ot bitməyən boz dağların
Ətəkləri məskənləmiş durna gözlü bulaqların;
Bu dağların sinəsində neçə min il bundan qabaq,
Bulud kimi qalaq-qalaq
Sıx meşələr öz-özünə heyran olub boy atarmış,
Təbiəti yuxusundan orman səsi oyadarmış,
______________Milli Kitabxana_______________
306
Qoca şirlər pəncəsini yerə basıb asta-asta,
Sarı xallı pələnglər də sıçrayarmış şikar üstə.
Tüstü çıxıb, səs qoparmış daş hasarlı qalalardan,
Sürü-sürü marallar da yol salarmış talalardan.
Çiçəklərin bahar ətri Kür üstünə yayılarmış,
Axşamdan tez yatan insan səhərdən tez ayılarmış...
İndi düşün, oğul, Sarvan!
Xəyalına gətir bir an
Bu boz dağlar qucağında
-
Ata-baba ocağında
Qurduğumuz bir dənizi...
Oğlum! Elm deyirbunu:
Neçə yüz il keçəcəkdir,
Bu dənizin saf suyunu
Bu boz dağlar içəcəkdir...
Torpağın can yanğıları
Soynduqca zaman-zaman,
Yaşıl donlu neçə orman
Salamlayıb ilk baharı,
Sarmaşacaq boz dağlara..."
Sarvanımın fikri bu dəm
Uçub gedir uzaqlara...
Gözlərindən bir xoş aləm
Gəlib keçir varaq-varaq
Çinarlar baş qaldıraraq,
Sərvlər göz vurur göyə.
Bölük-bölük sıx meşələr
Ətəyində bənövşələr
Ətir yayır səhərlərə,
Kür üstdəki şəhərlərə.
Sarvanımın rəngi gülür
İlk baharın laləsi tək;
Gözlərindən nur tökülür
Qucaq-qucaq, ətək-ətək...
Ekskavator təpələri lay-lay açıb, lay-lay qazır,
Qoca alim saxsı yığıb yer altında tarix yazır...
______________Milli Kitabxana_______________
307
"Oğul, Sarvan! Dərinə get, heç çəkinmə, qorxma məndən,
Yol aç, oğlum, yol aç elmin, düşüncənin gözünə sən;
Keçir məni yer altına iyirminci təbəqədən,
Yuxarıdan işıq da sal! İşıq da sal günəş kimi,
Babaların taleyi tək qaranlıqdır yerin dibi..."
Külək əsir, qum sovrulur, gözə girir toz-tozanaq,
Qoca alim yer altından ayrılmayır hələ, ancaq.
Gah tər basır vücudunu, gah büdrəyir, gah yıxılır,
Yer darısqal, hava tozlu, nəfəs durur, can sıxılır.
Alim yenə qucaq-qucaq yığır qədim saxsıları,
Yer altdaki hər kərpicin üstündəki yazıları.
O qabların-qacaqların rəngi hələ solmamışdır.
Arçan ağac daşa dönmüş, fəqət torpaq olmamışdır...
Çovğun vurur, qum sovrulur, külək əsir,
Neçin bizim qoca alım çox tələsir?
Sarvan Kürü döndərməmiş, su basmamış bu yerləri,
Can atır ki, tamamlanın başladığı bir əsəri,
Bizsə baxıb, alqış deyək bu Cəlala, bu dövrana,
Öz əsrinin sürətilə ayaqlaşan hər insana.
Bir-birini qova-qova gəlib keçir aylar, illər,
Şoranlıqda bağ salınır, bataqlıqda qızılgüllər.
Bir tərəfdə insan əli daş daşıyır, saray qurur,
Bir tərəfdə qoca memar divarlara naxış vurur,
Lal çölləri yuxusundan dik qaldırır zavod səsi...
Üzə gülür, ürək açır küçələrin səliqəsi;
Kür üstünün hər axşamı günəşli bir səhər olur;
Gözümüzün qabağında Mingəçevir şəhər olur...
On dördüncü nəğmə
QƏHRƏMANIN ZƏFƏRİ
Mədəniyyət sarayının geniş səhnəsi
Gül-çiçəklə bəzənmişdir, buyurun, baxın!
Dil açmışdır orkestrin ahəngdar səsi.
Böyük-kiçik, dalğa-dalğa hey axın-axın
______________Milli Kitabxana_______________
308
Gəlib keçir qapılardan sellər gücilə,
Ellər gətir, doğrudan da, ellər gücilə...
Salon boyük, gələnlərin sayısa min-min,
Divar boyu ayaq üstdə duranlar da var;
Bayırdadır gecikənlər, geri qalanlar...
Qocaların, cavanların, südəmərlərin
Üz-gözündən səhər kimi nurlar tökülür.
Elə bil ki, səma gülür, torpaq da gülür
Seyr etdiyim bu təntənə, bu təmtəraqla.
Hava qızır insanların tünd nəfəsindən,
Qızlar açır başındakı ağ örpəyini,
Gəlinlər də əlindəki üz yelpiyini,
Salon gülür gözlərdəki min bir maraqla.
Alqışların, şüarların odlu səsindən
Zağ-zağ əsir aynabəndlər, gen pəncərələr,
Xışıldayır dəniz kimi sıx-sıx cərgələr.
Divarlarda ad çıxarmış qəhrəmanların
Qatar-qatar əksi durur, bax! iftixarla!
Döşlərində neçə orden vardır onların!
Gah Suvorov, gah Kutuzov baxır vüqarla...
Gah da düşür Leninqrad göyləri yada –
Hüseynbala şahin kimi süzür havada...
Yanğınlarda nəfəs alır göylə yer altı.
Bayraq alıb hücum çəkir "416..."
Cavanşirin surəti də baxır divardan,
Zəfər çalır, qalib çıxır vuruşmalardan...
Yavaş-yavaş pərdə qalxır, səhnə görünür,
Oturmuşdur Sarvan ilə Manya yanaşı, -
Bizim zəhmət dünyasının iki yoldaşı...
(Nə Manyanın uzun saçı yerlə sürünür,
Nə də Sarvan eşqə düşüb çöllər dolanır,
Nə də süzüb yaşılbaşlar göllər dolanır.)
Zəng çalınır, hamı susur, üzlərdə diqqət!..
Qoca fəhlə iki sözlə iclası açır,
İri gözlü projektorlar hey işıq saçır...
(Bu sözlərdə nə şeir var, nə də ki, hikmət!)
Fotoqraflar "hücum çəkir" dörd bir tərəfdən,
Dostları ilə paylaş: |