Sengiyn Erdene (Monqolustan) ÜRƏKDƏ daş (hekayələr) Bakı – “Təknur” – 2013
Yüklə 201,87 Kb. Pdf görüntüsü
|
6 YENİ ALAçIQ K eçənilki lobya qarın altından başını qaldırmış- dı. Hər tərəf ancaq qarla örtülmüşdü. O qədər də cavan olmäyan iki qadın Şərqi Sarı çöldə özlərinə alaçıq qurmuşdu. Onlar beş yüzə yaxın qoyun və keçi ota- rırdılar. Keçən il quraqlıq oldu, bu il isə qış çox ağır olacaq. Qadınların biri Dorçulma qoyunların yanına getdi, dörd yaşlı oğlunu isə alaçıqda tək qoydu. Onun böyük oğlu evdən uzaq- da mal-qara otarır, aula nadir hallarda gəlirdi. Qonşu qadın isə iki uşağını məktəbə göndərib, özü isə evdə tək qaldı. Qa- dınlar qoyunları növbə ilə otarırdılar. Martın əvvəllərində İx-Boqdodda birdən külək əsdi, burada at çovğunu başladı. Belə havada atlar külək əsən tərəfə gedirlər, onları heç nə ilə dayandırmaq olmaz. Çovğun əvvəl elə bir narahatçılıq ya- ratmırdı, belə ki, mal-qara acından elə zəifləmişdi ki, küləyin səmti ilə çətin hərəkət edə bilərdi. Lakin qonşular qərara al- dılar ki, sürüyə bir də nəzarət etsinlər.
7 Balaca Dorjbatın alaçığa doldurulmuş quzu və çəpişiər- lə oynamağa başı elə qarışmışdı ki, bayırda olan çovğunun güclənməsini hiss etmədi. Lakin külək elə vıyıldadı ki, oğ- lan qorxdu. “Anamın yanına gedim”, - deyə o, qərara aldı. “Sırınmamı və keçə çəkmələrimi geyəcəyəm ki, anam məni danlamasın, yavaş-yavaş onun yanına gedərəm!”. Oğlanı ala- çıqda saxlayan adam yox idi. O, fikirləşdi: “Böyüyüb, nazir olacağam və mənim qırmızı motosiklim olacaq. Onda hara istəsəm, gedərəm və qar mənim sırınmama və keçə çək- məmə heç bir şey edə bilməz. Mən motosikllə hətta boranı da ötüb keçərəm”. Lakin küləyin vıyıltısı alaçığın divarları xarıcində daha da artır və şiddətlənırdi. Quzular və çəpişlər bir yerə topla- naraq əsırdilər. Oğlanın sevimli quzusu vardı. Onun da adı Dorjbat idi. Balaca sahib quzunu öz xalatının ətəyinə bürüdü, ona ov- cunda duz verdi. Lakin tezliklə oğlana da soyuq oldu. “Yaxşı olar ki, ocaq qalayım” – deyə Dorjbat fikirləşdi. “Ancaq anam dəfələrlə tapşırmışdı ki, o, evdə olmayanda ocağa əl vurma- sın”. Oğlana elə gəldi ki, əgər o, ocaq qalasa, çox böyük xəta törətməz. Əks təqdirdə, quzular dona bilərlər. Dorjbat ocağı quru lobya yarpaqları ilə doldurdu və var gücü ilə odu üfürməyə başladı. Əvvəl zəif görünən od bir- dən-birə parlaq alova çevrildi və ətrafı bürüdü. Ocaqdan qı- ğılcımlar ətrafa səpələnirdi. Qorxmuş və hürkmüş quzular mələməyə başladılar. Qığılcımlar hörmə səbətə düşdü. Bura- da təzə doğulmuş quzular yerləşdirilmişdi. Dorjbat ocaqdan çıxan alovun dillərıni görüb qorxudan geri çəkildi. Alaçıq get-gedə acı tüstüyə büründü. Dorjbat öz adaşını yerə qoy- madan alaçıqdan bayıra çıxdı. İçəridən alov bayıra çıxdı və alaçıq dağıldı. Dorjbat göz yaşı axıdırdı. Cənubdan dəvələrin üstündə iki dəvəçı gəldi. Lakin artıq gec idi, alaçıq tamam yanmışdı. Tezlikiə ana qayıtdı. Dorjbat anasını görən kimi sakitləşdi. 0,
8 gözləyirdi ki. ana ona yaxşıca qulaqburması verəcək. lakin ana qolları ilə oğlundan yapışıb, onu sinəsinə sıxdı. O, bu söz- ləri təkrar edirdi: - Oğul, sən sağsan! Nə böyük xoşbəxtlik! O, oğlunu öpür və ağlayırdı. - Ana, biz indi harada yaşayacağıq? Daha bizim alaçığı- mız yoxdur. - Əsas odur ki, sən sağsan, qalan hər şey düzələcək. Dorjbat məhv olmuş quzuları yada salıb, yenə də ağladi: Dəvələrlə bura gələnlər də hirslənmək əvəzinə, onun başını sığalladılar və öğlanı peçenyeyə qonaq etdilər. Alaçığı yanmışlar hələlik qonşugildə məskunlaşdılar. La- kin bir neçə gündən sonra hardansa uzaqlardan bura çoxlu adamlar gəldı. Dorjbata bir kisə müxtəlif şeylər gətirdiiər. Onların arasında köynək üçün parça və rəngli şəkilləri olan kıtablar da vardı. Dorjbatı maşında gəzdırdilər, oğlan özünü xoşbəxt hiss edirdi. Müəyyən vaxtdan sonra yenə də adamlar gəldilər. Onların arasında birliyin sədrı də vardı. Onlar Dorj- bat və onun anası üçün yeni ağ alaçıq qurdular, buraya soba qoydular, hər cür avadanlıq yerləşdırdilər. - Bu da sənin carpayın, balaca, - deyə sədr uşağa balaca çarpayını göstərdi. - Bax ha, oğul, indiki alacağımız əvvəlkindən daha yaxşı- dır, - deyə ana sevinirdi. Tezliklə yaz gəldi, qar əriməyə basiadı. Dəvəyə minib, qoyunların yanına gedən ana oğluna dedi: - Böyüyərsən, oğul, daha alaçıqda yox, şüşəli evdə yaşa- yarsan. - Mən daha nazir olmaq istəmirəm, - deyə Dorjbat cavab verdi. Mən adamlara alaçıq bəxş edən sədr olmaq istəyirəm.
9 ANA M ən çox həyacanlı idim. Lakin ruhdan düşməyi və başımı aşağı əyməyi sevmirəm. Sərin meh üzü- mü oxşayır, saçlarımı tumarlayırdı. Gicgahlarım- da artıq çallaşma başlamışdı. Çayın döngəsində yaşıl xalça kimi çəmənlər, düzlər görü- nürdü. Həyata inanmaq istəyirsən. Yaxşı adamlara inanmaq istəyirsən. Lakin mənim ovqatımı korlayan adama inanmağa dəyməz. Təbiətin qeyri-adi gözəlliyi sehrli qüvvəyə malikdir. O insanın ruhi sarsıntılarını aradan qaldırır. Mən çayın sahi- li ilə hərəkət edir, torağayların və tarlada uçuşan başqa ki- çik quşların oxumasına, suların şırıltısına qulaq kəsildikcə özümü sakit və rahat hiss etməyə başladım. Cavan rişələri olan söyüd xışıldayır, saplaqların yuxarısında çöl pionlarının qönçələri yellənirdi - sanki bu hərəkətlər və səslər həyatın sevinci haqqında melodik mahnısından danışırdı. Çayın sahilində otluqda bir qadın oturub kitab oxuyurdu. Onun yanında göy idman kostyumunda və papaqda olan ba- laca oğlan uşağı oynayırdı. Mən onlara yaxınlaşıb salam verdim. Qadının siması
Yüklə 201,87 Kb. Dostları ilə paylaş:
|