Serj Afanasiyan Tərcümə: Güntay Gəncalp (Cavanşir) Ermənistan Azərbaycan

1⁵⁸ Fransa xarici işlər nazirliyinin arxiv sənədləri, Qafqaz cümhuriyyətləri, z-653, s. 144.

1⁵⁹ E. Q, 653, dosya 1, s. 151.

1⁶⁰ KHARMANDARİAN S. V: Lenine i stanovlenie Zaravkazkoi fedratsii (1921-1923) (Lenine et I´instauration de la federation transcaucasienne). Erevan, 1969, s. 56.

1⁶¹ Fransa xarici işlər nazirliyinin arxiv sənədləri, Rusiya-Qafqaz, 633, s. 8.

1⁶² ORCONİKİDZE S: Stati i retchi (Articles etdiscours). Moscou, 1939, s. 45.

1⁶³ Bor,ba za pobedu sovetskoi vlasti v Gruzii (La lutte pour le pouvoir sovietique en Georgie), Tbilissi, 1958, s. 614, s. 659-667.

1⁶⁴ Fransa xarici işlər nazirliyinin arxiv sənədləri, Rusiya-Qafqaz, 633,s. 28.

1⁶⁵ ENOUKİSZE a: Krakh imperialistitcheskoi interventsii v Zakavkaz´e (Eches de I´INTERVENTION IMPERIALISTE EN Transcaucasie), Thibilisi, 1954, s. 227-231.

1⁶⁶ KHARMANDARİAN S. V: Lenine i stanovlenie Zaravkazkoi fedratsii (1921-1923) (Lenine et I´instauration de la federation transcaucasienne). Erevan, 1969, s. 58-60.

1⁶⁷ E.q, s. 174.

1⁶⁸ Lenin “Bütün əsərləri” 43-cü cild, 128.

1⁶⁹ KHARMANDARİAN S. V: Lenine i stanovlenie Zaravkazkoi fedratsii (1921-1923) (Lenine et I´instauration de la federation transcaucasienne). Erevan, 1969, s. 175-176.

1⁷⁰ Fransa xarici işlər nazirliyinin arxiv sənədləri, Rusiya-Qafqaz, 633, s. 23.

1⁷¹ KHATİSSİAN A: Haiastani Hanrapetoutian tsakoumn ouzargatsoume (Naissance et develeppement de la Repunlique armenienne), Athenes, 1930, s. 278.

1⁷² Fransa xarici işlər nazirliyinin arxiv sənədləri, Rusiya-Qafqaz, 634, s 183-190.

1⁷³ E. Q, Türkiyə-Rusiya, 320, s. 193.

1⁷⁴ Qars və bölgəsi 1878-ci il Rusiya-Türkiyə savaşında ruslar tərəfindən işğal edildi. Rusiya bu bölgələri ruslaşdırmaq üçün malikanları bu əraziləri yerləşdirmişdi.

1⁷⁵ Dockumentt vnechnei politiki S. S. S. R. (Documents de la politique etrangere de İ`U. R. S. S.), Vol. I a VI, Moscou. 1957-1962, 4-cü cild, sənəd 6, s. 15.

1⁷⁶ Fransa xarici işlər nazirliyinin arxiv sənədlləri, Qafqaz, 653, s. 224.

1⁷⁷ Dockumentt vnechnei politiki S. S. S. R. (Documents de la politique etrangere de İ`U. R. S. S.), Vol. I a VI, Moscou. 1957-1962, 4-cü cild, sənəd 34, s. 49.

1⁷⁸ E.q, sənəd 35, s. 50.

1⁷⁹ E. Q, sənəd 39, s. 53-54.

1⁸⁰ E. Q, sənəd 82, s. 123.

1⁸¹ KHARMANDARİAN S. V: Lenine i stanovlenie Zaravkazkoi fedratsii (1921-1923) (Lenine et I´instauration de la federation transcaucasienne). Erevan, 1969, s. 174.

1⁸² Fransa xarici işlər nazirliyinin arxiv sənədləri, Rusiya-Qafqaz, 633, s. 38.

1⁸³ Dockumentt vnechnei politiki S. S. S. R. (Documents de la politique etrangere de İ`U. R. S. S.), Vol. I a VI, Moscou. 1957-1962, 4-cü cild, sənəd 119, s. 176-177.

1⁸⁴ Fransa xarici işlər nazirliyinin arxiv sənədləri, Türkiyə-Rusiya, 633, s. 44.

1⁸⁵ Dockumentt vnechnei politiki S. S. S. R. (Documents de la politique etrangere de İ`U. R. S. S.), Vol. I a VI, Moscou. 1957-1962, 4-cü cild, sənəd 255, s. 406.

1⁸⁶ E. Q, s. 400-404.

1⁸⁷ Dockumentt vnechnei politiki S. S. S. R. (Documents de la politique etrangere de İ`U. R. S. S.), Vol. I a VI, Moscou. 1957-1962, 4-cü cild, sənəd 239, s. 371-373.

1⁸⁸ E. Q, s. 373-374.

1⁸⁹ BORİAN B: Armenia, mejdunarodnaya diplomatia i S. S. S. R. (L´Armenie, la diplomatie internationale et la R. S. S. R.), 2 vol, Moscou, 1957, 2-ci cild, s. 263-285.

1⁹⁰ Marks-Lenin müəssisəsinin arxiv sənədləri dosya 64, 27147, s. 12-13.

1⁹¹ Za obrazovannie Sovetskogo Soyuza (Pour la formation de l´union Sovietique), documents, Tbilissi, 1972, s. 270.

1⁹² Mərkəzi Arxiv sənədləri, dosya 64, 2/147, s. 4.

1⁹³ E. Q, dosya 58, s. 12.

* Ola bilsin ki, Serj Afanasiyan kimisə burda M. Ə. Rəsulzadə ilə qarışdırmışdır. (G.G)

1⁹⁴ Marks-Lenin mərkəzi müəssisəsi arxiv sənədləri, dosya 141/85, s. 4.

1⁹⁵ E. Q, s. 117-118.

1⁹⁶ Zaqafqaziya promlemləri ilə məşğul olması üçün 1922-ci ilin mart ayında dövlət tərəfindən təsis edilmiş təşkilat idi.

* Zəngəzurda qurulan daşnak höküməti və daşnakların son olaraq Zəngəzurda dirənmələri üzündən Zəngəzurun türk əhalisi bölgəni tərk etmiş olmalıdırlar. (G. G.)

1 Fransa xarici işlər nazirliyinin arxiv sənədləri, Rusiya-Qafqaz, 633, s. 188.

2 Marks-Lenin mərkəzi müəssisəsi arxiv sənədləri, dosya 1/461, s. 1.

3 E. Q, s. 2.

4 Lenin, “Bütün əsərləri” 44-cü cild, s. 255.

5 Ermənistan Sovet Cümhuriyyəti konqrəsinin protokolu, s. 84-87.

6 KHARMANDARİAN S. V: Lenine i stanovlenie Zaravkazkoi fedratsii (1921-1923) (Lenine et I´instauration de la federation transcaucasienne). Erevan, 1969, s. 296.

7 “Bakinski rabotçi” qəzeti, 1921-ci il oktyabr, 5-ci sayı.

8 Fransa xarixi işlər nazirliyinin arxiv sənədləri, Rusiya-Qafqaz, 634, s. 11/41.

9 E. Q, s. 43.

1⁰ E. Q, s. 44.

1¹ E. Q, Türkiyə, xarici siyasət, 146, s. 187.

1² Lenin “Bütün əsərləri” 41-ci cild, s. 164.

1³ Bütün Rusiyanın 10-cu konqrəsi, protokol əlyazıları, s. 116-117.

1⁴ Lenin “Bütün əsərləri” 45-ci cild, s. 211-213.

1⁵ E. Q, 54-cü cild, s. 299-300.

1⁶ Zaqafqaziya sovetlərinin ilk konqrəsinin protokolu, s. 92-93.

1⁷ ORCONİKİDZE S: Stati i retchi (Articles etdiscours). Moscou, 1939, 1-ci cild, s. 255-266.

1⁸ E.Q.

1⁹ Fransa xarici işlər nazirliyinin arxiv sənədləri, Rusiya-Qafqaz, 634, s. 87.

2⁰ “Sovetlərin 10-cu konqrəsi”nin protokolu, Moskva 1923, s. 192-196.

2¹ “Sovetlərin birinci konqrəsi” sənədlər (1917-1936), 3-cü cild, s. 16-22.

2² “Kommunist” qəzeti, sayı 9, Moskva 1965.

2³ E.Q.

2⁴ Lenin “Bütün əsərləri” 54-cü cild, s. 329.

2⁵ E. Q, s. 330.

2⁶ KHARMANDARİAN S. V: Lenine i stanovlenie Zaravkazkoi fedratsii (1921-1923) (Lenine et I´instauration de la federation transcaucasienne). Erevan, 1969, s. 398.

2⁷ Bor,ba za pobedu sovetskoi vlasti v Gruzii (La lutte pour le pouvoir sovietique en Georgie), Tbilissi, 1958, 372-375.

2⁸ Azərbaycan Kommunist Partiyasının 5-ci qurultayı, bülten 2-ci sayı, Bakı 1923, s. 14.

2⁹ KHARMANDARİAN S. V: Lenine i stanovlenie Zaravkazkoi fedratsii (1921-1923) (Lenine et I´instauration de la federation transcaucasienne). Erevan, 1969, s. 406-407.

3⁰ ORCONİKİDZE S: Stati i retchi (Articles etdiscours). Moscou, 1939.

143- Pobeda sovetskoi vlatsi v Zakavkaz´e (La victoire du pouvoir sovietique en Transcaucasie), Tblissi, 1971, 1-ci cild, s. 267-268.

3¹ KHARMANDARİAN S. V: Lenine i stanovlenie Zaravkazkoi fedratsii (1921-1923) (Lenine et I´instauration de la federation transcaucasienne). Erevan, 1969, s. 412.

3² “Rusiya Kommunist partiyasının 12-ci konqrəsi”, 17-25 aprel 1923, protokol, s. 152.

3³ E. Q.

3⁴ E. Q.

3⁵ E. Q.

3⁶ E. Q, s. 67-68.

3⁷ E. Q, s. 691-697.

3⁸ Rusiya Kommunist Partiyasının 4-cü qurultayı” 9-12 iyin 1923, protokol, s. 227.