Sevda quliyeva az ə r ba y ca n soraq-məlumat əDƏBİyyati yaranması, m üasir V əziyyəti və



Yüklə 1,6 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/69
tarix14.04.2018
ölçüsü1,6 Mb.
#38177
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   69

mühüm,  fəal  vasitələrindən  birinə  çevrilmişdir.  İndi  insan  həyatını 

və  fəaliyyətini  kitabsız  və  mütaliəsiz  təsəvvür  etmək  qeyri-müm- 

kündür.  K itabın m üasir dövrdə yerinə yetirdiyi bu funksiya şəraitlə 

əlaqədardır.  H ər  bir  konkret  xalqm ,  o  cümlədən  Azərbaycan  xal- 

qının  tarixinə,  kitab  nəşri  və  inkişafm a,  on u n   öyrənilməsinə  məhz 

xalqm   məxsus  olduğu  sosial-tarixi  şəraitdən,  kıtab  nəşrinin  təbliğı 

və  yayılmasm m  form alaşm asm da və inkişafm da bu şəraitin  rolun- 

d a n  çıxış etm ək lazım dır [1 4 ,167-168].

Ölkədə  iqtisadiyyatın  qətiyyətlə  irəliləməsi,  xalqın mədəni,  mə- 

nəvi  yüksəlişi  kitab  nəşrinin  səmərəli  təşkili  və  inkişafından  çox 

asılıdır.  K itabm  stru k tu ru n u  təkm illəşdirm ək,  tipologiyasının inki- 

şatı  xüsusiyyətlərini m eydana çıxarm aq,  kitab  nəşrinin  mövzu  isti- 

qam ətlərini  müəyyənləşdirmək,  nəşriyyatlann  və  kitab  ticarəti  sa- 

hələrinin  k a d r  tərkibini  yaxşılaşdırm aq  qarşıda  duran  və  həllini 

gözləyən problem lərdəndir [14,  168}.

D oğrudur,  kitab  nəşri  sahəsində  ölkəmizdə  müəyyən  nailiyyət- 

lər  qazanılm ışdır.  1971-1985-ci  illərdə  A zərbaycanda  bütün  elm  və 

bilik  sahələri  üzrə  19587  adda  195243  m in  nüsxədən  çox  kitab  və 

k itabça nəşr edilmişdir [1 4 ,168}.

70-80-ci  illərdə  ölkəmizdə  dövlət  səviyyəsində  kitab  nəşrinə, 

təbliğinə  və  yayılm asm a  diqqət  və  qayğı  göstərilmişdir.  Azərbay- 

can  K P  M K   və  R espublika  N azirlər  Sovetinin  «K.itab  nəşri  işini 

təkm illəşdirm ək,  poliqrafıyanın  və  kitab  ticarətinin  maddi-texniki 

bazasmı  m öhkəmləndirmək  tədbirləri  haqqında»  (14 avqust  1982-ci 



il) ,  Azərbaycan  K P  M ərkəzi  K om itəsinin  «Respublikada  tərcümə 

işinin  vəziyyəti  və  onu  yaxşılaşdırm aq  tədbirləri  haqqında»  (aprel 



1983-cü  il)  qərarlarm da  respublikada  nəşriyyat  işinin,  kitab  nəşri- 

nin.  torcümə  ədəbiyyatının  inkişal  istiqam ətləri  müəyyənləşdiril- 

m ışdir [276,  91-95].  1980-ci  illərdə  ölkəmizdə  aparılan  sorğular  oxu- 

cuların  ayn-ayn  kitab  tiplərınə m ünasibətini  də  aydınlaşdırdı.  Oxu- 

cu  sorğularının  öyrənilməsi  nəticəsində  məlum  olm uşdur  ki,  oxucu- 

larm   47,84  faizi  elmi-texniki  jum alları,  43,00  faizi  soraq-m əlum at 

ədəbiyyatını,  31,92  faizi elmi ədəbiyyatı...  mütaliə edir [1 4 ,159].

Digər  tərəfdən,  müstəqillik  şəraitində  ölkənin  sosial-iqtisadi  tə- 

rəqqisi,  xalqm   m addi-m ənəvi  potensialının  güclənməsi  milli  mədə- 

niyyətimızin hərtərəfli inkişafı üçün  geniş im kanlar yaradır.  Ölkədə 

dem okratiyanı  genişləndirm ək,  hüquqi,  dünyəvi  dövlət  yaratm aq 

istiqam ətində böyük tədbirlər həyata keçirilməyə başlanm ışdır.  Be- 

lə  bir  şəraitdə  dövlət  quruculuğunda  fəal  iştirak  edəcək  insanın

6

üm umm ədəni  və  intellektual  səviyyəsınin  ardıcıl  olaraq  yüksəldil- 

məsi,  informasiya ilə təm in edilməsi kitab nəşrini üm umdövlət  əhə- 

miyyətli bir məsələyə çevirir.  Ölkədə kitab nəşri işinin müasir şərai- 

tə  uyğun  şəkildə  təşkili,  inkişafı  və  təkmilləşdirilməsi  işində  «Nəş- 

riyyat  işi haqqında»  Azərbaycan Respublikasının  Qanunu  (30 may 



2000-ci il)  xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.

Bu  qanun  m üasir  dövrdə  və  yaxın  gələcəkdə  A zərbaycan  Res- 

publikasında nəşriyyat işi sahəsində dövlət siyasətinin əsas  prinsip- 

lərini,  kitab nəşri  işinin ümumi əsaslarım və spesifik  xüsusiyyətləri- 

ni,  nəşriyyat  işinin  təşkili  və  həyata  keçirilməsini,  nəşriyyat  məh- 

sullarm ı  istehsal  edənin  hüquq  və  vəzifələrini,  k ita b   nəşri  işi  sahə- 

sində beynəlxalq əməkdaşlığm prinsiplərini m üəyyənləşdirm işdir.

K itab  nəşri, onun cəmiyyətin həyatında rolu,  yeri,  inform asiya- 

nın  əks  olunması  və  yayılmasmdakı  əhəmiyyəti  xüsusi  qeyd  olun- 

m uşdur.  Problem in  əhəmiyyəti  və  aktuallığı  baxım m dan  «Nəşriy- 

yat  işi  haqqında»  A zərbaycan  R espublikasının  Q a n u n u n d a   qarşı- 

ya  qoyulan  vəzifələr  diqqotəlayiqdir.  Q an u n d a   uşaq  ədəbiyyatı, 

dərslik,  elmi-texniki  ədəbiyyat,  tərcümə  ədəbiyyatı,  lüğət  və  ensik- 

lopediyaların...  nəşrinə  əlavə  güzəştlərin  müəyyən  edilməsi,  milli 

universal  ensiklopediya  nəşrlərinin  dövlət  vəsaiti  hesabına  həyata 

keçirilməsi  dövlətin  əsas  prinsipi  və  vəzifəsi  kimi  irəli  sürülmüş  və 

məqsədəuyğun  hesab edilmişdir [224,  523\.

Məhz  buna görədir  ki,  A zərbaycanda yeni  cəmıyyət  quruculuğu 

şəraitində  soraq-m əlum at  nəşrlərinin,  bütövlükdə  kitab  nəşri  işinin 

elmi-nəzəri  və  m etodoloji  problemlərinin  yenidən  işlənməsi  zərurəti 

qarşıya  çıxır.  K itab   nəşri  işinin  aktuallığı  cəmiyyətdə  kitabın  sosial 

funksiyalarmın artm ası və genişlənməsi ilə də əlaqədardır.

A zərbaycanın  milli  öndəri  m ərhum   Iley d ər  Əliyevin  flkri  bu 

ınənada  diqqətəlayıqdir.  O  demişdir:  «K ıtab  nəşri  hər  bır  ölkənin, 

xalqın  mədəniyyətində,  ümumiyyətlə,  mənəvi,  ictimai  həyatında  çox 

görkəmli  yer  tutur.  H ər  birimiz  ilk  növbədə  ancaq  kitab  vasitəsilə 

təhsil,  elm  almışıq,  həyatda  yaşam ağa,  foaliyyət  göstərməyə  hazır- 

laşmışıq.  O na  görə  də  hər  birm iz  kitablara  borcluyuq.  H əm   kitab- 

ları  yazıb-yaratm aq,  həm  də  onları  nəşr  etmək  əsas  vəzifələrimiz- 

dən  biridir.  Bunun üçün m üm kün  olan  bütün  tədbirləri  görməliyik. 

M ən  respublikanm   prezidenti  kimi  bunu  əsas  vəzifələrimdən  biri 

sayıram».  H eydər  Əlıyev  fıkrini  belə  yekunlaşdırm ışdır:  «İndi  biz 

mülkiyyət  form asını  dəyişdiririk,  bazar  iqtisadiyyatı  yolu  ilə  gedı- 

rik,  özəl  bölməyə geniş  im kanlar yaradırıq  və b u n d a n   sonra  da  ya-

7



Yüklə 1,6 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   69




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə