416
miydi – seyrək və dimdik... – mən isə çox ciddi idim, şeytanı
yuxuda elə bu sifətdə görmüşdüm.
– Sən lap gerçəklədin e, dostum! Sənə ağıllı deyənin başına
kül olsun... – Yaşar indi əsəbləşirdi və bu söhbətlərdən bezənə
oxşayırdı. Sabir və qızlar isə stulda qurcuxub gözlərini ağzıma
zilləmişdilər.
Kənan sözünə davam etdi:
– Yaradanın ətəyindən yapışmaq, ən azından insana təsəlli
və ümid verir. Deyin, sabaha sağ çıxacağımıza aranızda kim zə‐
manət verə bilər? Kim bu zəmanətin altına öz möhürünü basa
bilər? Heç birimiz! Bunu bilən və görən yalnız Allahdır və O,
səcdəyə layiqdir. Çünki, məhrəmət etmək, bağışlamaq, ruzini
və bütün istədiklərini vermək yalnız onun əlindədir. O, sənə
diz çökməyi əmr etmir, öz böyüklüyü və xaliqliyi ilə qarşısında
diz çöküb yalvarmağa layiq olduğunu sübut edən bir varlıqdır.
O, ruzimizə bərəkət qatandır və verdiklərinə görə şükr edilmə‐
yə layiqdir.
Yaşar:
– Mən görmədiyimə nə inana, nə də diz çöküb yalvara bil‐
mərəm. Varlıq, var olandır. Var olan, görünər, hiss edilər...
Kənan:
– Yaşar əmi, biri sizə, “şüursuzsan” desə xətrinizə dəyməz‐
mi?..
Yaşar:
– Onun gözlərini oyaram...
– Nəfs də gözlə görünən deyil, şüur da görünən deyil – nə
dadı var, nə qoxusu, nə də üzü. Amma kim öz şüurunu və nəf‐
sini inkar edə bilər? Heç kim. Allah da gözlə görülməyənlər‐
dəndir. Bəs onda niyə onun varlığına şəkk edirik? Hər baxdı‐
ğın, gördüyün şeydə o zatın varlığını görməmək korluq deyil‐
mi? Bu al‐əlvan kainatın bir rəssamı olmalıdır, ya yox? Təbiətin
nizam‐intizamına nəzarət edən biri var, ya yox?
417
Sabir:
– Bəs onda nədi bu qaçdı‐tutdu oyunu? Yaratdığıyla bu qə‐
dər məzələnən Allah, niyə öz yaratdığına sahib çıxmır? Niyə gö‐
zə görünüb hər şeyi qaydasına salmır? Hə, Fərhad, nə deyirsən?
– Burasını özüm də bilmirəm... – dedim.
Kənan:
– Hər şeyi qaydasına qoyan odur. Şeytan vəsvəsəsinə
uyanlar isə bizlərik. Odur ki, fitnə‐fəsad durmaq bilmir. Özü‐
nüzdən götürün.., dediklərimin ən azından yanlış olmadığını
bildiyiniz halda, inkarda davam etməyiniz təkəbbür deyilmi?
İnsan öz təkkəbürünü aşsa, haqqı görər və qul olduğunu, bu
dünyaya başıboş heyvan kimi gəlmədiyini anlar, yaradanını
dərk edib yalnız ondan imdad dilər. Ölüm – bu, dəyərini canı‐
mızla ödədiyimiz yeganə şeydir. Ölüm canımızdan ruhu alıb
sahibinə aparır. Yaradan o qədər adil və xeyirxahdır ki, onun
verdiyi canı, ruhu araq, siqaret kimi murdar zir‐zibillə kirlət‐
məyə haqqımız yoxdur. Qiyamət günü üzümüzə duracaq ilk
şahid, öz bədənimiz və əzalarımız olacaqdır. “Sənin verdiyin
bu canı araqla, tüstüylə zəhərlədilər, ey Rəbbim!” – bədənimiz
dil açıb bizi şikayət edəcəkdir. Göz görə‐görə, şüur bilə‐bilə ca‐
nımıza olmayan bir keyf xatirinə xətər yetirmək axmaqlıqdır,
axmaqların işidir. Allah bizləri belə axmaq olmaqdan qorusun...
Afət oğlunun təklənməsinə dözə bilmirdi:
– Uşaqlar, gəlin bu məsələyə bir az ciddi yanaşaq. Kənanın
sözlərini də qəribçiliyə salmayaq. Ya nəyinsə doğru olmadığını
yəqinləşdirək, ya da razı olduğumuz məsələlərə “hə” deyək.
Şəxsən mənə qalsa, elə bilirdim ki, oğlum nəsə bir pis yola qur‐
şanıb, amma baxıram ki, bizdən yaşda balaca olsa da ağıllı söz‐
lər deyir və mənim inkar edəcəyim bir qulp yeri yoxdur.
Sabir:
– Hələ tələbəykən, “Motor Əli”yə üçulduz “Gəncə” kon‐
yakı vermişdim, götürməmişdi. Gör neçə ildir ki evdə barda
418
qalıb... Onda gərək onu yaxın bir adama verim içsin, heyifdir.
Ya da qoy onu da içim sonra namaza başlayaram.
Kənan:
– Onda ilk ibadətə ən böyük günahla başlamış olarsan.
Afət:
– Sabir qardaş, uşağı lağa qoymayın...
Sabir:
– Vallah, lağ üçün demirəm, bacı. Araq biznesim əldən ge‐
dir, gərək başqa bir işin qulpundan yapışam... – əlini Kənanın
çiyninə qoydu – qardaşoğluma canım da qurbandır – dedi.
Bu söhbətlər çox uzun çəkdi – ta gecə yarısınadək. Dini
söhbətlərimiz sicim kimi uzanır ancaq “doğanaqdan” keçmək
bilmirdi. Bu dəfə qəsəbə “səs‐küyümüzdən köçmürdü”, əksinə
evimizdə tanıdığım ən yaxın adamlarla ilk dəfə idi ki, bizə yad
olan bir mövzu ətrafında məntiqli diskussiya aparırdıq. Məntiq
hər elmdən üstündür, ona görə ki, danılmaz fakt qarşısında bo‐
yun əyməli, razılaşmalı olursan. Bir çoxları bu gecəki mövzu‐
dan xofa düşdü, ibadətdə nə qədər gecikdiklərini etiraf edənlər
də oldu. İçimizdə “şeytana qıl verən” təkcə Yaşar oldu. Möv‐
zuya dair tutarlı iradı olmasa da, “kafir” inadından dönmədi ki,
dönmədi. Hətta, Sabir onu cırnatdı ki, – “Qardaş, bu gündən
sənə bizim aramızda yer yoxdur, sən kafirsən. Allahsız adamla
mən heç cür dostluq edə bilmərəm”. Bu söhbətlərdən ən çox tə‐
sirlənən isə Dilbər, Afət və Sabirin yoldaşı Sədaqət oldu. Yaşa‐
rın yoldaşı Tünzalə tərəddüddəydi. Durnanın dediyinə görə
Baysal onsuz da keçirdiyi avtoqəzadan sonra namaza başlamış‐
dı. Bu gecə xanımlar ilk dəfə qalibiyyəti ələ almışdılar. Hamısı
birləşmiş və içkinin əleyhinə üsyan qaldırmışdılar. Namaza
başlamaq qərarı alındı...
...Ünzilə nənəsiylə yatmışdı. Gecə mansarddakı otağıma
çəkildim. Dilbər qucağımdaydı. Göydəki sayrışan ulduzları
pəncərədən seyr edirdik. Dilbər sinəmə qısıldı:
Dostları ilə paylaş: |