422
oyanmasın. Surələri əzbərləməyə girişdim. Heç nə yadımda
qalmırdı. Elə əvvəlcədən şeir əzbərləməklə aram yox idi. Ancaq
biri ucadan oxusaydı yaddaşıma tez həkk olunardı. Yadım‐
dadır, Durna nənə bir dəfə ağzından qaçırdı ki, – “Əgər “Yasin”
surəsini əzbərləsən, sənə 50 manat pul verəcəyəm”. Doğrusu
elə əlli manatın xatirinə yapışdım bu işin ətəyindən. Hər gecə
onun qucağında yatar, onun oxuduğu ayələri təkrar edib
əzbərləyirdim. Günlərin birində “Yasin”i yarıyadək əzbər söy‐
ləyəndə alnımdan öpüb dedi – “Ay maşallah, sənə nənən qur‐
ban olsun. Üç günə qalanını da əzbərləyərsən, nənən də sənə
25 manat pul verəcək”. “Axı 50 demişdin?” – dedim. “25 bə‐
sindir, əzbərləyib qurtarmısan, daha nə qalıb ki?”. Nənəm da‐
ğalladı və “Yasin”i əzbərləmək həvəsim də belə öldü. Amma
bu saat Durna nənənin, atamın, anamın ruhuna oxuyub ba‐
ğışlamaq üçün “Yasin”i öyrənmədiyimə elə peşimanam ki...
“Kaş, hər gecə onların ruhuna oxuyub bağışlamaq üçün “Ya‐
sin” biləydim”...
Dilbər oyandı. Gecə köynəyindəydi. Nazik köynəyinin al‐
tından incə, qız təravətli çılpaq bədəni ağlımı başımdan alırdı.
– Nə oxuyursan? – soruşdu.
– “Yasin”i əzbərləyirəm.
– Artıq başlayırsan?
– Hə.
– Çətindir?
– Deyəsən...
Yaxınlaşıb boynuma sarıldı. Əlini köynəyimin yaxasından
içəri salıb döşümə sürtdü. Dəli bir istək içimi gizildətdi. Surələri
stolun üstünə atıb onu yatağa çəkdim...
Yenə də bir‐birimizə sarılıb uzanmışdıq. Onun şirin çöhrəsi
cənnət almasından da bihuşediciydi.
– Fərhad, xoşbəxtsənmi? – soruşdu.
423
– Əlbəttə. Gözəl ailəm, nəvəm, sən, dostlar... Heç xoşbəxt
olmamağa haqqım varmı?
– Elə bir arzun qalıbmı ki, onun həyata keçməsini çox arzu‐
layırsan?
Çətin sual idi. Fikrə daldım. O isə burnumu, alnımı şəha‐
dət barmağının ucuyla oxşayırdı.
– Tapdım! Saz çalmağı öyrənmək istərdim – həyəcanla
dedim.
Yastığa dirsəklənib gözlərini üzümə zillədi:
– Bu hardan çıxdı, saz hara, sən hara? Doğru sözündür?
– Doğru sözümdür.
– Kəndçisən ki, kəndçi...
Belini qucaqlayıb üstünə uzandım, – Nə tez unutdun
kəndçi Fərhadın “ceyran”ına minib forslandığın kəndi, ay şəhər
çuşkası!?
Dodaqlarından öpdüm, sonra əlimlə ağzını qapayıb onu
“boğdum”.
– Sən Allah, saz çalıb neyləyəcəksən ki?
– Amma gülmə, yaxşı?
– Gülməyəcəyəm – amma gülürdü.
– İnşallah Qubadlıya qayıdanda Durna nənənin məzarı ba‐
şında saz çalmağı çox istərdim. Sən bilirsən, o sazı çox sevirdi,
elə saz havasıyla da dünyadan köçmüşdü.
Onun çöhrəsi dəyişdi, fikrə daldı.
– Görəsən mən niyə öz doğma nənəmi sənin qədər sevə
bilmirəm?
– Çünki sən onun qucağında yatmamısan, yerini mənim
kimi islatmamısan. Amma mən səkkizinci sinfədək mizqəkli
yatağın iyi ilə böyümüşəm. Səni bağrına basıb üzünü‐gözünü
səhərədək duz kimi yalamayıb, hər gecə sənə yeni nağıl qoş‐
mayıb... O, mənim çırağım idi.
– Ona görə qızını çox istəyirsən?
424
– Həm də ona görə, əlbəttə... Bəs sənin belə arzun varmı?
Gözlərini azca qıyıb fikrə getdi:
– Həmin məzarın başında sən saz çalarkən oturub səni
izləmək. Sənin göz yaşlarına qoşulub ağlamaq, nənəmi, insanı
sevməyi səndən öyrənmək.
– Mən də sənə bir sual verim?
– Ver.
– Dünyaya bir də yenidən gələrdin?
Yataqda oturub azca fikrə getdi, – “Əgər Qubadlıda sənə
qonşu olan bir evdə doğulacağamsa, səni səndən xəbərsiz sevə
biləcəyəmsə, bütün ömrümü səninlə it‐pişik kimi boğuşaraq bir
yerdə böyüyəcəyəmsə və sən də mənimlə yenidən doğulmağa
razı olarsansa – hə. Həm də yüz dəfə hə, milyon dəfə hə...
Onu qucaqladım. Onun belinə arxadan sarılmağımı çox se‐
virdi. Elə bu vəziyyətdə də sübhü qarşıladıq.
* * *
Yazın gül‐çiçək çağıydı. Bəkir, atamın uyuduğu qəbristan‐
lığın aid olduğu Calut kəndində bizə ucuzvari bir ev soraqlayıb
tapmışdı. Evin sahibi 15 ildən artıq idi ki Rusiyada yaşayırdı və
bu illər ərzində ev sahibsiz, baxımsız qalmışdı. Evi Kənanın
adına aldıq. Kənana söz verdiyim kimi ailəvi Oğuza yollandıq.
Kənddəki evimizin qapısını açanda bizi həyətdə gül‐çiçək qarşı‐
ladı. Evə gözətçilik edən Məcid kişi gülləri sulayırdı. Bal arıları
güllərə daraşıb şirə çəkirdilər – Məcid kişiyə əmək haqqından
artıq verdiyimiz pulu özünə xərcləməyə əli gəlməyib, bizə 14
yeşik arı pətəyi alıbmış. Qızlar evə girib yır‐yığışa başladılar.
Samovar çayı ilə təzə balı qarışdırıb öz arılarımızın ilk nübarını
daddıq. Bir qədər yol yorğunluğumuzu alıb atamın məzarını
ziyarətə yollandıq. Ölüb qalmalı qəbristanlıq idi. Kənd camaatı
425
yığışıb öz vəsaitləri hesabına qəbristanlığı cənnətə döndərmiş‐
dilər. Heç kimin məzarına fərq qoymamışdılar, hamının, o
cümlədən atamın məzarı ətrafına eyni növ güllər əkilmişdi. Kə‐
nan, babasının ruhuna “Yasin” oxuduqdan sonra meşəyə çıx‐
dıq. Günəş şüalarının çatmadığı yerlərdə elə rəngdə güllər bit‐
mişdi ki, adam bu gözəllikdən gözlərini çəkə bilmirdi. Artıq hər
gül‐çiçəyi, ağacı, yarpağı, daşı tanrı əsəri – möcüzə kimi görür‐
dük. Meşə talaya keçdi. Talada qoyun sürüsü otlayırdı. Sürü‐
nün yanında isə qoşa alaçıq qurulmuşdu. Bizi görcək çoban iti
üstümüzə hürdü. Hər ehtimala qarşı əl atıb yerdən daş götür‐
düm. Səsə çoban çıxdı, iti geri hayladı. Ünzilə itin qorxusundan
yığdığı gülləri tullayıb ayaqlarıma qısıldı. “Qorxmayın, it görsə
ki ondan qorxursunuz, onda ayağı yer alacaq, lap coşub qudu‐
racaq”, – dedim. Susamışdıq. İtin hay‐həşirinə baxmayıb çoba‐
na tərəf getdik. O, 45‐48 yaşlarında sağlam, qırmızıyanaq bir
kişiydi. Yaxınlaşıb salamlaşdıq. İçməyə su istədik. Bizi soyuq
ayrana dəvət etdi. Alaçığa tərəf səsləndi:
– Tükəz, ay Tükəz...
İçəridən dağlar maralı, qarayanız bir gözəl çıxdı:
– Bəli, Dilqəm əmi – qız dilləndi.
Dilqəm:
– Qızım, ordan qrafini soyuq ayranla doldur hazır qoy,
qonaqlarımız susayıblar.
Qız qrafin və iki dəmir parç gətirdi. Parçı birnəfəsə başıma
çəkdim. Axırıncı dəfə belə dadlı ayranı yəqin ki, Qubadlıda
içmişdim. Doldurub birini də, sonra birini də içdim. Bizimkilər
də ayrana daraşmışdılar. Qrafini boşaltdıq. Qız ikincini gətir‐
məyə getdi. Bu dəfə yenicə islanmış yuxa, qoyun pendiri və
pencər də gətirmişdi. Dədə‐baba qaydasınca iri bir dürmək dü‐
zəltdim, bir parç ayran da götürüb yanımızdakı qaya parçasının
üstündə oturdum. Çobanı bir az dilə tutmaq istədim.
– Adın nədir, qardaş? – soruşdum.
Dostları ilə paylaş: |