430
onu da bu dağlarda tapmışdım. Dilqəm bircə dəfə də olsun
soruşmadı ki, – “Harada işləyirsən, nəylə dolanırsan?” İnsan,
məncə olduğu kimi görünəndə gözəldir, safdır. İnsanı eybəcər‐
ləşdirən əsas şey təkəbbürmüş. Mən Dilqəmin ürəyinə, saflığına
valeh olmuşdum. Dilqəm kimi saf insanlarla udulan dağ havası
adamın canına qut olur, onqat şəfa verir.
Kənan:
Allaha min şükürlər olsun ki, belə bir ailənin övladıyam.
Orta məktəbi yaxşı oxumasam da, atam mənim ali təhsil alma‐
ğımda israrlıydı və buna nail oldu – həm də, dünyanın ən qa‐
baqcıl beynəlxalq universitetlərindən birində oxutdu məni.
Həmişə ali məktəbi pulnan oxuyanlara pis baxmışam – oxuyub
nə olacaqdılar ki... Ancaq universitet atmosferi və dostlarımın
bilik səviyyəsi məni də ixtisasıma dair əsas bilikləri öyrənməyə
vadar etdi. Kipr, tələbəlik və gənclik dövrünün bütün tələb‐
lərinə cavab verən ölkədir. Bu ada, sanki gənclik üçün yaranıb –
görməli yerləri, tarixi abidələri, dənizi, istirahət zonaları, elmi
dərnəkləri, gecə klubları və s. Tez‐tez yaxın ölkələrə keçib ora‐
nın adamları, mədəniyyəti ilə tanış olmaq mənə çox şeylər
verdi. Tələbəlik dövründə İsrail, Suriya, İordaniya, Əlcəzair,
Türkiyə, Yunanıstan, Misir kimi qonşu dövlətlərin ərazisini
gəzdim, Nil çayı, Süveyş kanalı, Qırmızı dəniz, Qüds və s.
məşhur yerlərdə oldum. Bütün bunlara görə ilk növbədə atama
minnətdaram. Ancaq tələbə dərnəklərindən biri məni daha çox
cəlb etdi – “Nur dərsxanaları”. Yerusəlimdən olan yəhudi dos‐
tum Raviklə bu dərsxanalara ilk gedişimdən sonra içimdəki
boşluğu dolduracaq “qidanı” tapdığımı müəyyən etdim. Gəzdi‐
yim fərqli ölkələrin fərqli dinlərini müqayisə etmək imkanım
olmuşdu. Ancaq, hərəsində bir boşluq olduğunu sezirdim.
431
İslamın bu qədər mükəmməl olduğunu anladıqdan sonra, iki‐
əlli axirətimə bağlandım, vaxt itirmədən özümü Allaha qulluğa
– hizmətə həsr etməyi qərara aldım. Bu, özünü aldatmaq və ya
gənclik həvəsindən yaranan bir maraq deyildi – mən həqiqəti
tapmışdım və onu əldən buraxmaq fikrində deyildim. Dünya
nə qədər gözəl, yaşamalı, sevgi dolu olsa da, onun faniliyi məni
üzən ən böyük dərd idi. Gözəlliklərin daimi olduğu bir cənnə‐
tin sakini olmaq istəyi məni o biri dünyaya daha çox bağladı.
Beləliklə, mən günbəgün ustad Bədiüzzəman Səid Nursinin ki‐
tablarına daha çox bağlanırdım. Külliyatı təkrar‐təkrar oxuduq‐
ca suallarıma yeni – daha səlis və sanballı cavablar tapırdım.
Fərqli irq və dinlərdən olan tələbələr bu dərnəklərə sonsuz hə‐
vəslə gəlir və islamı qəbul edirdilər. Bu dərsxanalarda yüzlərlə
dost qazandım – hamısı da imanlı, elmli gənclər idi. Özümüzü
“axirət dostları” adlandırırdıq. Ən böyük arzum isə əzizlərimi
doğru olan haqq yola gətirmək idi. Bu mənə qeyri‐mümkün
görünsə də, atamı yola gətirəcəyim təqdirdə bunun mümkün‐
lüyünü başa düşürdüm. Çünki, yaxınlarım arasında atamın
nüfuzetmə qabiliyyəti danılmazdı, o, başqalarına nümunə ola
bilərdi. İlk olaraq ailəmizin bir üzvünə çevrilmiş Elzadan baş‐
ladım. Çox əziyyət çəkməli olmadım. Yunan dilində kitabların
bir neçəsini oxumaq üçün Elizabetə verdim. Bir müddət sonra
külliyatın qalan kitablarını istədi və rəsmi olaraq islam dinini
qəbul edərək müsəlman oldu. Əlini isə namaza cəlb edə bilmə‐
səm də, içində tanrı sevgisi toxumunu əkməyi bacarmışdım,
qalanı Elzanın boynunda qalırdı.
Universiteti bitirib Bakıya döndüm. Atamla ilk söhbətim
uğurlu alınmışdı. Beynində təlatüm yaratmışdım, elə ən çətini
də bu idi – insanı özünə qarşı, özüylə, nəfsiylə üzbəüz qoymaq.
Bu dünyaya mənasız yaşamağa gəlmədiyimizi anlayırdı, ancaq
axirətə inamı da sabit deyildi. Lakin, məntiqə inamı onu bu
kitabları oxumağa sövq etdi. İlk günlər oxuduqlarını sərbəst
432
başa düşməsə də, mənim izahlı mütaliələrim onun içindəki
iman nurunu alovlandırdı və hətta, gecələr külliyatı xəlvət höc‐
cələyib oxuduğunu görəndə xeyli sevinirdim. Anam, Durna və
Dilbəri elə ilk addımdan fikirlərimə cəlb edə bilmişdim, ən çətin
imana gələn isə Sabir əmi olacağını bilirdim. Yaşar əminin “di‐
zini yerə qoymaq istəməməsi” əslində can verən adamın son
çırpıntıları kimiydi. Çünki, onun “ipi” arvadı Tünzalə xalanın
əlindəydi. Mən əmin idim ki, əsgər olan biri, nizam‐intizama
daha çox meyilli olur və Yaşar əminin üzdə inkarı, əslində,
içindəki imanın qaynartılarıydı.
Evimizin həyətində namaza düzülmüş atamı, Yaşar əmi,
Sabir əmi və Baysalı görəndə içimdəki qürur hissini təsvir edə
bilmədiyim üçün çox üzgünəm. Hərdən fikirləşirəm – “Sevdik‐
lərimi “düz” yoldan çıxardığım üçün düzgün hərəkət etmiş‐
dimmi, bəlkə, məni qırmamaq üçün razılaşdılar, aralarında
ixtilaf və fikir ayrılığı olmasın deyə, atamın ilk təşəbbüsünə səs
vermişdilər? Ümumiyyətlə, əminliklə girişdiyim bu ibadətimdə
tam haqlıydımmı?”. Əstəfürullah, bu şirk və şübhədən irəli
gəlmirdi, sadəcə, sevdiyim insanları doğru bildiyim yola cəlb
etdiyim üçün haqlı olduğumu bilmələrini istəyirdim. Sevi‐
nirdim ki, onlar bunu qısa vaxtda dərk ediblər, hətta, təşəkkür
edirdilər. Tanrı imanlarını kamil etsin. Amin!
Oğuza axırıncı səfərimiz həyatımın ən xoş günlərinə çev‐
rildi. Çobanların alaçığında gördüyüm dağlar gözəli Tükəz ağ‐
lımdan bircə saniyə də olsa çıxmırdı. Tanrının mənə əta et‐
diyi bir gözəllik möcüzəsiydi Tükəz. İlk baxışdan vurulmağın
nə olduğunu anladım. Namazımın təkrar‐təkrar qəzalarını qıl‐
maqdan ləzzət alırdım. Tükəz beynimdəykən ayələri bir‐birinə
qarışdırır, bəzən isə namazda susub fikrə dalırdım, qızın gözəl
və gülərüz çöhrəsi gözlərim qarşısından çəkilmirdi. Mən ona
aşiq olmuşdum. Yaxşı ki, atamın dağ səfası, ayran, mərəvzə
vurğunluğu varmış... Atamla birlikdə Dilqəm əmigilin yatağına
Dostları ilə paylaş: |