433
getməyi həsrətlə gözləyir, hətta gecikəndə onu utanmadan tə‐
ləsdirirdim. Hər gün Tükəzdə yeni bir gözəllik nişanəsi tapır‐
dım. Atam beləsi haqqında, – “Kəklik yerişli, təri kəkotu qoxu‐
yan dağlar gözəli” – deyərdi. İnsan nə qədər çətinliyə, zəhmətə
qatlaşarmış... Bütün günü bir yerdə dayanmırdı – çayda paltar
yu, yemək bişir, təmizliyə bax və ilaxır – hamısı da Tükəzin
boynundaydı.
Bir gün sübh ertədən atamla yatağa getmişdik. Qoyunları
təzəcə sağıb qurtarmışdılar. Mələşən quzuları açıb analarını
əmməyə buraxanda gördüyüm acı mənzərə məni ağlatdı. Ana‐
larını axtarıb tapa bilməyən quzular, mələr qalıb balasını axta‐
ran anaların halı mənə qiyaməti xatırlatmışdı. Biləyimlə gözü‐
mün yaşını siləndə, atam soruşdu, – “Nəsə olub?”.
– Qiyamətdən qorxdum, ata... Ananın balaya, atanın övla‐
da əl uzada bilməyəcəyi o dəhşətli səhnəni gördüm. Quzuların,
ana qoyunların mələrtisinə bax sən... – dedim. Qolunu boynu‐
ma dolayıb telimi sığalladı.
Quzular analarını əmib qurtarandan sonra Dilqəm və Tü‐
kəzin atası Şakir kişi qoyunları qırxmağa başlamışdı. Bu ara‐
da bir qədər tək qaldım. Alaçığın qarşısını süpürən Tükəzi
astadan səslədim:
– Tükəz, evdə ayran qalıb? Sıxıla‐sıxıla, – “Hə. Gətirim?” –
dedi.
– Zəhmət olmazsa, mümkünsə...
Qrafini və bir parç gətirdi, parçı mənə verib ayran süzdü.
Gözüm onun üzündə, dodaqlarında idi. Gözlərimiz toqquşanda
başını aşağı dikdi.
– Bəs məktəbə getmirsən? – soruşdum.
– Yox, səkkizinci sinifdən çıxmışam.
– Heç olmazsa oxumağı, yazmağı yadırğamamısan?
– Yox. Bədii kitablar oxuyuram.
– Axırıncı oxuduğun kitab hansıdır?
434
– Salam Qədirzadənin “46 bənövşə”si.
– Oxumamışam, maraqlıdır?
– Çox.
– Tükəz, mənə ərə gələrsənmi?
Qız qıpqırmızı qızardı. Bəlkə də nəyisə tərs eşitdiyinin ani
tərəddüdünü yaşayırdı. Qırmızı yanaqları indi lap allandı. Qra‐
fini yerə qoyub, alaçığa doğru qaçdı. Həyəcandan ayaqları az
qala bir‐birinə dolaşacaqdı.
Özüm özümə məəttəl qalmışdım. Mən nə birdən‐ikiyə belə
tərbiyəzlik edən, nə də bu cürətin sahibi deyildim. Söz ağlım‐
dan dilimə gəlmişdi və artıq ağzımdan çıxmışdı. Elə bil, qiya‐
mətin hər an qopa biləcəyindən ehtiyat edib tələsmişdim... Bir
qədər düşünüb baxdım ki, burda pis nə var ki? Ürəyimi Tükəzə
açdığım üçün tam rahatlanmışdım. Atamgilin yanına gedib qır‐
xılan qoyunun ayaqlarından yapışdım. Atamın qoyun qırxma‐
ğına söz ola bilməzdi. Axirət dostumun bu məharətinə hətta ço‐
banlar da mat qalmışdılar. Mən isə Tükəzi bir daha görmək hə‐
vəsiylə gözümü qırpmadan alaçığa zilləmişdim. Atam cavan
vaxtı qoyun qırxarkən dizini qoyunun boynuna dayayaraq bil‐
mədən boğub öldürdüyündən danışırdı. Mən isə başqa bir
aləmdəydim.
...Atamın müşahidə və hissetmə qabiliyyətinə heç şübhəm
yox idi. Elə həmin axşam anam yataq otağıma keçib ağzımı ara‐
dı:
– Anan sənin qadanı alsın, artıq böyük oğlan olmusan. Heç
evlənmək, ailə sahibi olmaq barədə düşünürsənmi?
Tükəzə ürəyimi necə açmışdımsa, eynilə anama da dərdi‐
mi danışdım:
– Alaçıqda gördüyümüz Tükəzdən yaman xoşum gəlib, elə
burdaykən sözü açmağınız məsləhətdir, qəti qərara gəlmişəm.
Qız özü də bilir, qalır sizin gedib razılıq almağınız.
435
Anam boynumu qucaqlayıb alnımdan öpdü.
– Buy, boyuna qurban, nə tez vuruldun? Heç səni belə
bilməzdim, eynən atan kimisən.
Söz açılmışdı, içimi deşən sirri anamla bölüşməyin tam
vaxtı idi.
– Ana, bir şey deyəcəyəm, ancaq səmimi cavab ver. Atam‐
la Dilbərin arasındakı münasibət məncə çoxdan həddini aşıb.
Buna necə baxırsan, sənin razılığın varmı bu işlərə? Mən bilmi‐
rəm necə davranım...
Bir az özünü itirdi. Özünü toparlayıb dedi:
– İndi ki, məsələni sən də duymusan, – onsuz da nə
vaxtsa bilməliydin – onda axıradək və səbrlə dinlə. Deyəcəklə‐
rim mənim ürəkdən gələn sözlərimdir. Əslində, qarşımı kəsən
Durna ilə sənin münasibətlərin idi. Lakin, atanız ən çox mənə
məxsus olan bir insan olduğu üçün, onu mən hamınızdan yaxşı
tanıyıram. Dilbər, onun lap balacalıqdan tanıdığı, birlikdə bö‐
yüdüyü qızdır. Biz evlənməmişdən qabaq Durna nənə Dilbərlə
atanın evlənməyini istəyibmiş, Dilbərin anası buna razı olma‐
yıb. Heç Fərhadın da balaca, az qala qucağında böyütdüyü Dil‐
bərlə evlənməyi ağlından keçmirmiş. Biz atanla evləndik. Tanrı,
Dilbərlə atanı yenidən görüşdürdü və mən məsələdən xəbər
tutanda artıq iş‐işdən keçmişdi. İlk vaxtlar evli birinin başqa‐
sıyla gün keçirməyi məni qıcıqlandırırdı, lakin sonradan bu
qısqanclığım az qala ailəmizin dağılmasına səbəb olmuşdu. Bir
şeydən əmin idim ki, atan heç vaxt ailəsini heç kimin ayağına
verməz və mənim yerimə kimisə gətirməz. Lakin, Allahın istəyi
başqa cür oldu. Dilbərin anası rəhmətə getdi və qız tək‐tənha
qaldı. İndi tənha qalan Dilbər təkcə atanın görüşdüyü qız deyil,
həm də Durna nənənin yurdunun son yadigarı idi. Buna isə
Durna nənəyə bağlı olan atan biganə qala bilməzdi. Həm ürəyi,
həm də övladlıq qeyrəti çöldə qalmışdı. Qərar vermək vaxtım
çatmışdı və ən düzgün olana qərar verdim. Fərhadı ikiyə parça‐
Dostları ilə paylaş: |