Щяр ики тайын эерчяк айнасы – «Азярбайъан» дярэиси



Yüklə 2,81 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/67
tarix18.06.2018
ölçüsü2,81 Kb.
#49533
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   67

 
 
 
Щяр ики тайын эерчяк айнасы – «Азярбайъан» дярэиси 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
v
ə ziyanını görmək, ümummillətin rifah və səadəti üçün  çalış-
maq yolunda h
ər cür fədakarlığın zəruri olduğunu dərk etmək 
dem
əkdir… Milli şüuru oyanmamamış və ya hələ də lazımınca 
oyan
mamış millətlər daima başqalarının ağalığına və zülmünə 
m
əruz qalır. Yalnız kənardan deyil, öz daxilində dəxi mürtəce 
qüvv
ələrin nüfuz və təsirinə boyun əyməli olur. Şübhəsizdir ki, 
milli intibah, milli şüurun oyanması bir günün, bir ilin işi ol-
mayıb  əsrlərin kəskin və  amansız  fırtınaları  içərisində  doğur. 
Bu mill
ətin içərisindən  çıxan  ayrı-ayrı  proqressiv 
nümay
əndələr, alim və yazıçılar hələ də xalqın bir küll olaraq 
intibah    yoluna  düşdüyünü  isbat  etmir.  Azadlıq  dərk  edilmiş 
z
ərurətdirsə,  bu  azadlığı  duymaq,  onun  zəruri  olduğunu  hiss 
etm
ək üçün xalqın bütün nemətlərini  yaradan geniş kütlələrin 
milli  şüurunun  artması,  xalqın  özünəməxsus  ənənə, sənət və 
m
əişət gözəlliklərinin,  həqiqətən,  sevilib  inkişaf  etməsi 
şərtdir…  İran  Azərbaycanında  yaşayan  Azərbaycan  xalqının 
yetirdiyi  alim,  yazıçı  və  inqilabçılar  bu  xalqın  milli  şüurunun 
artma
sında,  onun  azadlıq  və  istiqlaliyyət  yolunda  apardığı 
mübariz
ədə  çox böyük xidmət göstərmişlər…  Bu  xalqın 
azadlıq  yolundakı  mübarizəsində  öz  canını  qurban  vermiş 
yüzl
ər və  minlərlə  həqiqi vətənpərvər və  millətpərvər 
mücahidl
ər  vardır  ki,  onların  hər  damla  qanı  milli  şüur 
inkişafının  yolunda  tökülüb,  bu  yolu  təmizləməyə  xidmət 
etmişdir. Odur ki, Azərbaycan  xalqı  yaratdığı  bu  tarixi 
simaların həyatı, işi və əsərləri ilə fəxr edir. Milli iftixar hissi 
milli  şüurun  doğrudan-doğruya  bir  nəticəsidir.  Milli  şüuru 
oyanmamış,  öz  yaradıcılıq  qüdrətinə  inam  bağlamamış  bir 
xalqda milli iftixar hissi d
əxi çox zəif və məzmunsuz olur. Biz 
az
ərbaycanlı olduğumuzla fəxr edirik. Bu iftixar hissini bizdə 
doğuran səbəb Azərbaycan xalqının «seçilmiş xalq» olduğuna 
«başqalarından  yaxşı» odluğuna görə deyil, bəlkə də  «övraqi-
h
əyatda» bizim də millətin imzası şərəfli yer tutduğu üçündür. 
Sovet Az
ərbaycanında inqilabdan sonra açılmış  yüzlərlə ali və 
 
 
15 


 
 
 
Щяр ики тайын эерчяк айнасы – «Азярбайъан» дярэиси 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
orta m
əktəblər, neçə-neçə  tədqiqat müəssisələri, muzeylər, 
kitabxana, teatr v
ə  sinemalar, təzə  tikilmiş  zavodlar,  maşın-
laşdırılmış  kənd təsərrüfatı  xalqın  milli  şüurunun  artmasına, 
onun 
ən vacib duyğularının təzahürünə böyük imkanlar yaratdı. 
Biz az
ərbaycanlı  olduğumuz  üçün  fəxr edirik, çünki 
Az
ərbaycan xalqı dünyanın ən hürriyyətsevən, ən ünsiyyətli, ən 
q
əhrəman və  alicənab xalqlarındandır.  Bizim  qəlbimizi 
dolduran iftixar hissi Az
ərbaycan  xalqının  böyük  yaradıcı 
qüdr
ətinə  əsaslanır, onun azadlıq üçün hər şeyi  fəda etməyə 
hazır olan iradə və mətanətinə əsaslanır». 
Qeyd ed
ək ki,  jurnalda şair Rəsul Rzanın digər bir yara-
dıcılıq      qabiliyyəti və  ya üslubumu deyək , üzə  cıxmışdı. 
Bunu onun “Az
ərbaycan”  jurnalının  səhifələrində  dərc etdiyi 
publisis
tik    yazılar  söyləməyə  əsas  verir.İstər örnək  
g
ətirdiyimiz yazı,istərsə  də Azərbaycana məxsus milli-mədəni 
d
əyərləri layiqincə  təbliğ  etməyə  yönəldilən  başqa  məqalələr 
onun h
əm də istedadlı bir publisist oldüğunu sübut  edirdi.  
“Az
ərbaycan”  jurnalında  xalqın  tarixi  qəhrəmanlıq 
s
əhifələrindən, klassik  ədəbi nümunələrdən,  çağdaş  şairlərin 
əsərlərindən  müntəzəm olaraq parçalar verilirdi.Tarixi milli 
q
əhrəmanlar
 
Bab
ək,
 
Koroğlu  haqqında,  Azərbaycanın  böyük 
dövl
ət xadimləri  Cavanşir,  Şirvanşah  İbrahim,  Şah  İsmayıl
 
X
ətai, Fətəli xan  haqqında  Cənubi Azərbaycanın  azadlıq 
mücahidl
əri Səttarxan, Bağırxan,  Şeyx  Məhəmməd Xiyabani
Heyd
ər  Əmioğlu  haqqında,  Seyid  Cəfər  Pişəvəri və  onun 
hökum
ətinin  ayrı-ayrı üzvləri haqqında ətraflı bilgilər verilirdi. 
Şimali və Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatımızın klassikləri Xətib 
T
əbrizi, Xəqani, Məhsəti, Nizami, Nəsimi,  Füzuli,  Əmani, 
Qövsi T
əbrizi, Saib Təbrizi,  Sarı  Aşıq,  M.Ş.Vazeh,  A.Bakı-
xanov, M.F.Axundov, X.B.Nat
əvan,  Heyran  xanım,  Şükuhi, 
N
əbati, 
S.Ə.Şirvani, 
Rüşdiyyə, Xalxali, 
M.C.M
əmmədquluzadə, Sabir, Möcüz, Talıbov,  Hammal, 
M.S.Ordubadi,  A.Şaiq,  S.S.Axundov,  C.Cabbarlı  və  başqaları 
 
 
16 


 
 
 
Щяр ики тайын эерчяк айнасы – «Азярбайъан» дярэиси 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
haq
qında  məqalələr,  çağdaş  ədəbiyyatdan nümunələr
 
Az
ər-
baycan 
ədəbiyyatı və ictimai fikir tarixinin görkəmli simalarını 
tanıtdırmaq  və  müasir  şairlərin  yaradıcılığını  inkişaf  etdirmək 
işinə xidmət edirdi. 
Görk
əmli filosof Heydər Hüseynovun “Azərbaycanda 
icti
mai    fikrin  inkişafı  tarixindən”  rubrikası  altında  gedən 
”Nizaminin ictimai m
əfkurəsi”, “Səfəvi dövlətinin  banisi  Şah 
İsmayıl  Xətai”, ”Böyük maarifpərvər Həsən bəy Zərdabi”, 
”Şərqin ilk dramaturqu M.F.Axundov”, ”M.F.Axundovun  icti-
mai görüşləri” və s.bu kimi dəyərli silsilə yazıları hər iki tayda  
maraqla qar
şılanırdı və sonralar  yazılacaq neçə-neçə  tədqiqat 
əsərlərinin  mötəbər mənbələrindən  idi. 
Tanınmış  tədqiqatçı  Həmid  Araslı  jurnalın    hər sayında 
klassik irsimizin bir  nümay
əndəsini təqdim etməklə  yanaşı bu 
söz s
ərraflarının  çap olunmamış şeirlərini oxuculara ərməğan 
edirdi. Bel
əcə, hər iki taydakı oxucular Saib Təbrizinin, Qövsi 
T
əbrizinin və başqa şairlərin   yeni  üzə çıxmış nəzm əsərləri 
il
ə ilk dəfə “Azərbaycan” jurnalında  tanış olurdular. 
T
ək Azərbaycan  ədəbiyyatının deyil,  mədəniyyətinin də 
əsrlər boyu vəhdət halında inkişaf etməsini Göy məscidin, Ərk 
qalasının, Xan sarayının, Şeyx Səfi məqbərəsinin, Şirvanşahlar 
sarayının,  Qız  qalasının,  Möminə  Xatın türbəsinin jurnalda 
əyani  şəkildə  verilən  şəkilləri və  onlar haqda məlumatlar 
göst
ərirdi. 
“Az
ərbaycan” jurnalı bədii söz sənətinin hörmət və qiy-
m
ətini özünə qaytarmaqla bərabər,  Güney Azərbaycan ədəbiy-
ya
tında, publisistikasında yeni qələm ordusunun yaranmasında 
da  az  iş  görmürdü.Şimaldan  gələn  yaradıcı  ziyalılara  onların 
Mir
mehdi Etimad, Əli Fitrət Balaş Azəroğlu, Çavuşi, Əli Tudə, 
M
ədinə  Gülgün, Mirrəhim Vilayi, Məhəmmədli Abbas, Hilal 
Nasiri, M
əhəmməd Biriya və  bu kimi yerli həmkarları  da 
qoşulmuşdu.O illərdə  qoyulan bünövrəni  sonrakı  illərdə 
c
ənublu ziyalılar layiqincə inkişaf etdirirdilər.
 
 
 
17 


Yüklə 2,81 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   67




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə