33
Əmrdə göstərilir ki, sən çox mühüm elmi işlə məşğul olduğuna
görə hərbi xidmətdən azad
edilməlisən.
– Əşşi, mən heç bir iş-zad görmürəm! Səhər tezdən gedirəm laboratoriyaya, axşamacan bayquş
kimi tək-tənha otururam. Hər gün beləcə... Heç bir faydası da yoxdur. Nə var nə var ki, Bağırov
direktora nəsə deyib. Yəqin özünün də yadından çoxdan çıxıb...
– Yoldaş Bağırov?! – Hərbi komissar ayağa qalxıb “farağat” durur. – Ay axmaq, bayaqdan niyə
mənə demirsən?! – Zəngin düyməsini basır, dərhal haradansa peyda olan leytenanta deyir:
– Maşın çağır, iki nəfər adam qoş buna. Təcili hökumət tapşırığını yerinə yetirmək üçün instituta
göndər. Tapşır, yolda maşından buraxmasınlar!
– Baş üstə, yoldaş mayor!
Kamil ağzını açmaq istəməsə də, komissar: “heç nə eşitmək istəmirəm” – deyə əllərini yelləyir.
...Kamil evlərinə girən kimi, kəsif iy hiss edir. Mətbəxə girəndə görür ki, atası ilə Əbülfəzin ağ
neft pilətəsinin üstündə nəsə bişirirlər.
Qazandan qatı tüstü qalxır, ancaq Əbülfəz buna əhəmiyyət vermir, lap yaxından durub tamaşa
edir. Atası həmişəki kimi yenə də Kamilin gəlişinə sevinir.
– Nə iş görürsən belə? – Kamil soruşur.
– Qozlu qızılgül mürəbbəsi bişiririk! Adını da kimyaçı qoymusan, – Əbülfəz hırıldayır.
– Sabun bişiriləndə uzaqda durmaq məsləhətdir, – deyə Kamil dillənir. – Kaustik soda buxarı ilə
bir az da nəfəs alsan, ömürlük astmaya mübtəla olarsan. Onda
nə mürəbbənin sənə köməyi olar,
nə də sabunun. Ata! Evi tüstü bürüyüb ki...
– Sabah ananın ad günüdür, bir hədiyyə tapmadım, – atası günahkar adam kimi izahat verir. –
Özüm işə başladım. Üç-dörd damcı da ətir qatacağam – bir parça yaxşı əl-üz sabunu alınacaq.
– Sabun indi qızıldan bahadır, – deyə Əbülfəz əlavə edir.
– Mən axıra çatdıraram, siz gedin otağa, – Kamil deyir – Bu saat hazır olacaq. Sən get əyləş. Çox
ləngiməyəcəyəm.
Kamil gedəndən sonra Əbülfəz soruşur:
– Bəs bir-iki... üç-dörd parça da düzəltmək olar?
Kamil divanda oturub, nə isə oxuyur. Atası sevinə-sevinə otağa girir. Əlində yasəmən rəngli bir
parça sabun var. Kamilin başı oxuduğu kitaba bərk qarışıb. Atası divana yaxınlaşır:
– Nəyə belə girişmisən?
– Sənin kitabındır, qədim kimyagərlər haqqında, – Kamil başını qaldırır, kitabı əlindən yerə
qoymayıb deyir:
34
– Çox maraqlıdır. Hə, hazırdır? – İyləyir, – əla sabundur. Lap köhnə vaxtlardakı sabunlara
oxşayır.
Mətbəxdə tək qalmış Əbülfəz sabun qırıntılarını tələm-tələsik yığışdırır. kənardan baxanda elə
bil ki, həlledici oyunqabağı kartları qarışdıran qumarbazdır.
Ankara. Üzərində svastika olan bombardmançı təyyarə hərbi aerodromda yerə enir. Onun
ardınca qırıcılardan ibarət eskort da enir. Təyyarənin trapına Almaniya səfirinin maşını
yaxınlaşır. Səfir Keyteli qarşılayır. Elə buradaca Türkiyənin silahlı qüvvələr və xarici işlər
nazirləri, Keytel və qarşılayanlar bir-birini salamladıqdan sonra maşınlara əyləşirlər.
– Baş nazirin sarayına, – deyə Keytel səfirin maşınında əmr edir. – Bircə dəqiqə də vaxt itirmək
olmaz. Mən elə bu gün Berlinə qayıtmalıyam, – aerodromda cərgə ilə düzülmüş hərbi təyyarələri
seyr edərək, məmnun halda dillənir:
– Əla! Dostlarımız, deyəsən, pis hazırlaşmayıb.
– Türkiyənin 26 diviziyası sovet sərhədində tam hərbi hazırlıq vəziyyətində dayanmışdır, – deyə
səfir cavab verir.
Bir saat əvvəl hərbi nazirlə söhbət zamanı o, bir daha təsdiq etdi ki, hərbi əməliyyata başlamaq
üçün yalnız hökumətin əmrini gözləyir.
– Bəs baş nazir Saracoğlu nə deyir?
– O susur, cənab reyxsnazir. Ancaq mən hiss edirəm ki, bir türk kimi, o, Rusiyanın məhvini
ürəkdən arzulayır.
– Qəribədir. – Keytel çiyini çəkir. – Hər halda bu gün dəqiq bir söz deməlidir. Mən fürerin
əmrilə bu gün ona görə baş nazirlə görüşə gəlmişəm ki, fürerin adından yeganə bir sual verim:
Türkiyə, nəhayət, nə vaxt hücuma keçəcək?
... – Türkiyə baş qərargahı plan işləyib-hazırlamışdır və mən İran yaylasından Zaqafqaziyaya
hücuma başlamaq planını təsdiq etmişəm. Bununla eyni vaxtda hərbi-dəniz donanması Qafqazın
Qara dəniz sahillərinə desant çıxaracaq. Qalır yalnız əlverişli məqam gözləmək. Və mən güman
edirəm, daha doğrusu, əminəm ki, bu məqam çox tezliklə yetişəcək. Mən təntənəli surətdə vəd
edirəm və mənim sözlərimi Almaniya rəhbərinə çatdırmağı sizdən rica edirəm, cənab Keytel:
müzəffər alman qoşunları Moskvanı işğal edən kimi, biz müharibəyə qoşulacağıq. Bu sevincli
hadisəni bütün dünya səbirsizliklə gözləyir. Bu həm qoşunların, həm də xalqın ruh yüksəkliyi
üçün zəruridir! Mənim hökumətim və müxalifətin bir hissəsi də eyni fikirdədir. – Saracoğlu
nəzakətli tərzdə, lakin qətiyyətlə cavab verir.
– Moskva hələ sentyabrın sonlarınadək tutulacaq, – Keytel qaşqabaqlı cavab verir. – Lakin
kommunizmə qarşı müqəddəs savaşda Almaniyanın və onun bütün müttəfiqlərinin mənafeləri
təkidlə tələb edir ki, Türkiyə ayın axırınadək cənubdan hücuma başlasın.
– Almaniyanın və onun müttəfiqlərinin mənafeləri həmişə mənim qəlbimdə coşqun əks-səda
doğurmuşdur və doğuracaq...
Lakin Allahın və xalqın iradəsi ilə mən ona görə seçilmişəm ki, ilk növbədə Türkiyənin
mənafelərini qoruyum. İnandırıram sizi, narahatlıq üçün heç bir səbəb yoxdur. İyirmi gündən