31 yanvar 2017-ci il
http://w w w.amu.edu.az
5
Azərbaycanda şəkərli diabet
xəstəsi üzərində aparılan mürəkkəb
əməliyyat uğurla başa çatıb.
Azərbaycan Tibb Universitetinin
Tədris Cərrahiyyə Klinikasında 51
yaşlı kişini əməliyyat olunduqdan
sonra ölümdən qaytarmaq
mümkün olub.
Klinikanın ümümi cərrah-transplan-
toloqu, dosent Sadiq Həmzəyev bil-
dirir ki, şəkərli diabeti olan xəstə sol
ayağın total fleqmonası-absesi ilə kli-
nikaya müraciət edib. Uzun müddət
şəkərli diabeti olan bu xəstənin aya-
ğında travmadan sonra ağrılar başla-
yıb İki həftə müalicə alsa da, ayaqda
tam hərəkətsizlik, şişkinlik, qızdırma
olub.
Klinikada xəstəyə sol aşağı ətrafda
total
nekrozlaşma-abses
diaq-
nozu təyin edilib. Ayaqda geniş
kəsiklər aparılıb, nekrotik toxumalar
təmizlənib, 2 litrə yaxın irinli nekrotik
kütlə çıxarılıb. Diz oynağında, oynaq-
daxili nekrotik kütlə təmizləndikdən
sonra bütün yerlərdə yaralar drenaj
edilib.
Həkimin sözlərinə görə, ilk ola-
raq belə ağır xəstələri sepsisdən -
ölümdən xilas etmək vəzifəsi öndə
dayanır: “Daha sonra ayağı amputa-
siyadan qorumaq, növbəti mərhələdə
isə ətrafın dayaq-hərəkət funksiya-
sının maksimum qorunması vəzifəsi
vacibdir. Biz artıq ilk iki vəzifəni yerinə
yetirmişik. İndi ətrafın maksimum
dayaq-hərəkət funksiyasının saxla-
nılmasına çalışırıq”. Hazırda xəstəyə
arteriya daxili gündəlik inyeksiyalar
vurulur, yara təmizlənir.
S.Həmzəyev bildirib ki, bu cür ağır
xəstəliklər zamanı bəzən ətrafın (aya-
ğın) itirilməsi və ölüm halları baş verir.
Əksər hallarda xəstənin səhlənkarlığı,
diaqnozun vaxtında təyin edilməməsi,
erkən adekvat müalicənin aparılma-
ması bu cür gecikmiş ağır fəsadların
yaranmasına gətirib çıxarır. Belə hal-
larda xəstənin yeganə xilası - radikal
geniş kəsiklərin aparılması, nekrotik
toxumaların təmizlənməsi, həssas
antibiotiklərin dezintoksikasiyası və
bədənin gücləndirilməsindən, ətrafın
gündəlik sanasiyası tədbirlərindən
asılıdır.
Şəkərli diabet xəstələri pəhrizini
saxlamalı, qanda şəkərin səviyyəsini
tənzimləməli, aktiv həyat tərzi
keçirməli və vaxtaşırı müalicə al-
malıdırlar. S.Həmzəyev qeyd edir ki,
son zamanlarda qida məhsullarının
keyfiyyətinin pis olması belə xəstələrin
sayının artmasına şərait yaradır.
Şəkər xəstəsinin ayağından
2 litr irin çıxarıldı
A
zərbaycan Tibb Universitetinin (ATU)
IV kurs tələbəsi Kamran Məmmədov
Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında
Gənclər Fondunun keçirdiyi VIII qrant
müsabiqəsinin qalibi olub.
Əsas məqsədi gənclərin asudə vaxtla-
rının səmərəli təşkili və şahmat idmanının
gənclər arasında təbliği olan layihədə 30
nəfər uşaq və yeniyetmə iştirak edib.
Layihənin rəhbəri Kamran Məmmədovun
sözlərinə görə, 30 uşaq və yeniyetmə ara-
sında baş tutmuş çempionat 7 turdan ibarət
olub. Çempionatda iştirakçılar 2 yaş qru-
punda mübarizə aparıblar.
Qaliblər sertifikat və hədiyyələrlə təltif olu-
nublar. Təltifetmə mərasimində Gəncə şəhər
Şahmat Məktəbinin müəllim və hakim heyəti
ilə yanaşı Gəncə Şəhər İcra Hakimiyyətinin,
Gəncə şəhər Gənclər və İdman İdarəsinin
nümayəndələri, eləcə də valideynlər iştirak
ediblər.
Qeyd edək ki, Gəncədə Azərbaycan Respub-
likasının Prezidenti yanında Gənclər Fondunun
dəstəyi ilə həyata keçirilən “Gəncə Şahmat
Şəhəri” layihəsi Gəncə Şahmat məktəbində
keçirilib. Çempionatın keçirilməsinə Gəncə
şəhər Şahmat Məktəbi ilə yanaşı Gəncə şəhər
Gənclər və İdman İdarəsi də yaxından dəstək
olub.
ATU-nun mətbuat xidməti
Azərbaycan Tibb Universitetinin həkimləri birbirinin ardınca mürəkkəb cərrahi
əməliyyatları icra edirlər. Bu günlərdə ATUnun Tədris Cərrahiyyə Klinikasında belə
əməliyyatlardan biri total tireoidektomiya əməliyyatı uğurla icra olunub.
1989-cu il təvəllüdlü xəstə boyunda şişkinlik, boğulma, təngnəfəslik,
əsəbilik kimi əlamətlərlə klinikaya müraciət edib. Qalxanabənzər vəzidə
problemləri olan xəstə biopsiya olunduqdan sonra onun üzərində cərrahi
əməliyyat aparılması haqqında qərar verilib. Beləliklə, xəstədə total tire-
oidektomiya – qalxanabənzər vəzin tamamilə çıxarılması əməliyyatı icra
olunub.
ATU-nun I cərrahi xəstəliklər kafedrasının assistenti, tibb üzrə fəlsəfə
doktoru, cərrah-endokrinoloq Azər Hümmətovun sözlərinə görə, çı-
xarılan vəzidə təxminən 2 santimetrə yaxın ölçüdə düyün aşkarlanıb.
Sağ payda yerləşən bu düyün 18 mmX21mm ölçüdə soyed və sistoz
komponentlərindən təşkil olunmuş çoxlu sayda makro və mikrokalsinatla-
ra malik perinodulyar qanlanması olan düyün idi. Total intubasion narkoz
altında sinir cihazının müşayiəti ilə total tireoidektomiya əməliyyatı icra
olundu. Məlumdur ki, qalxanabənzər vəzin arxa səthində qayıdan qırtlaq
siniri yerləşir.
Məhz həmin qayıdan qırtlaq siniri bilavasitə bizim səs tellərimizi iner-
vasiya edir. Bu əməliyyatın üstünlüyü ondadır ki, sinir cihazından istifadə
etməklə biz bu sinirin zədələnməsinin qarşısını alırıq, onu qoruyuruq. Bu
sinir cihazının iş prinsipi əsasında sinirə göndərilən impuls nəticəsində səs
telləri yığılır və hərəkətə gəlir. Bu hərəkət həmin cihazın intubasiya boru-
suna bağlanan aktiv aparat tərəfindən qəbul olunur və monitora görüntü
şəklində çıxarılır. Bununla da həmin sinirin zədələnməsinin qarşısını alırıq”.
Beləliklə, Tədris Cərrahiyyə Klinikasında xəstənin səs tellərinə toxu-
nulmadan total tireoidektomiya əməliyyatı uğurla tamamlanıb. Xəstə elə
həmin gün evə buraxılıb. Klinikanın həkimlərinin bacarığı sayəsində səs
tellərini innervasiya edən siniri zədələnməyən bu xanım ATU-nun həkim
briqadasına səmimi təşəkkürünü bildirib.
Kitab Azərbaycan Tibb
Universitetində baza - tibb
təhsilinin uşaq xəstəliklərinin
propedevtikası və uşaq
xəstəlikləri üzrə tədris proq-
ramı əsasında tərtib edilmiş
ilk orijinal dərslikdir. Dərslikdə
pediatriyanın qısa inkışaf
tarixi, pediatriyada deontolo-
giya məsələləri, uşaq yaşının
dövrləri, ayrı-ayrı orqan və
sistemlərin anatom-fizioloji
yaş xüsusiyyətləri, sağlam
uşağın inkişafı, qidalanmanın
müasir prinsipləri, pediatriya-
nın müxtəlif bölmələrinə daxil
olan xəstəliklərin etiologiyası,
patogenezi, klinikası, diaq-
nostikası, müalicə və profi-
laktikası verilmişdir. Kitabda
erkən yaşda rast gəlinən
əsas xəstəliklər, ürək-damar,
tənəffüs, həzm, sidik –
ifrazat, endokrin, qanyara-
dıcı sistemlərin, revmato-
loji xəstəliklərin, həmçinin,
neonatalogiya və uşaq
infeksion xəstəlikləri,
vərəm və respublikamızda
aparılan immuno-profilak-
tikanın şərhi verilmişdir.
Dərslik tibb təhsili verən
ali məktəb tələbələri və
həkimlər üçün nəzər də
tutulmuş, tərtib edilər-
kən son illərin elmi
məlumatlarından və müva-
fiq ədəbiyyat materiallarından
istifadə edilmişdir.
Dərsliyə Azərbaycan
Tibb Universitetinin II uşaq
xəstəlikləri kafedrasının mü-
diri, respublikanın əməkdar
həkimi, əməkdar elm xadimi,
tibb elmləri doktoru, professor
A.A.Eyyubova və Ə.Əliyev
adına Azərbaycan Dövlət
Həkimləri Təkmilləşdirmə
İnstitutunun Pediatriya ka-
fedrasının dosenti, tibb üzrə
fəlsəfə doktoru F.A.Qarayev
rəy vermişlər.
İsayev İ.İ., Xanməmmədova S.Q., Məmmədova R.R. və
Hüseynov N.Q. tərəfindən yazılmış “Pediatriya” (Ali
məktəblər üçün dərslik, Bakı, 2017, 480 səh.)
Kafedranın kitab rəfi