Siz öz hüquqlarınızı bilməlisiniz



Yüklə 64,51 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix23.02.2018
ölçüsü64,51 Kb.
#27535


Lqdk+n

Siz öz hüquqlarınızı bilməlisiniz

Tbilisi


2009


Naşir: 

Gürcüstan Beynəlxalq gənclər assosiasiyası.



Kitab üzərində işləyiblər:

Edqar Bitbunov, İrina Sorokina.

Bu  kitab  Avropa  Komissiyasının  maliyyələşdirdiyi 

“Qadınlar  və  gənclər  proqres  və  demokratik  dəyişikliklər” 

layihəsi  çərçivəsində  “Siz  öz  hüquqlarınızı  bilməlisiniz” 

seriyasından  Gürcüstan  Beynəlxalq  gənclər  assosiyasının 

üçüncü nəşridir.

Bu  nəşrin  məqsədi  əhalini  dövlət    məvhumu  ilə  tanış 

etməkdən ibarətdir.

Bu nəşrdə Gürcüstan Təhsil və Elm nazirliyinin “ Dövlət” 

dərs vəsaitinin materiallarından istifadə edilmişdir.



3

Lqdk+n y+lbh?

@Lqdk+n@ fykfmsisylfy owyl+kbr lfysisu lbkbyl+ 

d+ tkvl+ brb +cfc v+yflf bcnbafl+ jkeyeh%

f)  lqdk+n  ltlbrl+^  bycfykfhsy  ,qmwr  uhegeyey 

,bhk+iv+cb  y+p+hl+  nenekeh&  

[fku@^  @z+vbmm+n@^  @qkr+@  fykfmsikfhs  bk+  bltynbr-

lbh*


,)  lqdk+n  ltlbrl+^  vw+mm+y  jhufykfh  d+ 

n+cbcfnkfh^  ]+vxbyby  jykfhsy  a+fkbmm+n  ufmlfkfhs 

y+p+hl+ nenekeh& 

@vwlbhbmm+n@ cqpk+hbyby tmyblbh&

Lqdk+n wxwy wx c+zbmm+db +kfv+n dfhlsh%

• =hfpb


• =]fkb ([fku)

• V+vehkfh dfcbn+cbk+ ]+mfnf rtxbhbk+y cedthty 

]frbvbmm+n&

Cedthtykbr j ltv+rlbh rb%

• Lqdk+n ]frbvbmm+nb qp +hfpbcbyl+ eybdthcfklsh^ 

,wnwy  +]fkbm+  d+  ]+h  ,bh  n+irbkfnkfhf  ifvbk  tlb-

kbh*

•  Lqdk+n  ]frbvbmm+nb  v+z,ehbmm+n  dfcbn+k+hb 



(jhle^ gjkbc^ ]+,c[fyfkfh) wp+hbyl+ by]bcfhf vfk-

brlbh&


•  Lqdk+n  n+h+abyl+y  owzbik+nv+  ajhvfk-

fhs^  dfcbn+k+hb  d+  i+hnk+hb  ufyeykf  zbllb  ceh+nl+ 

vw+mm+y tlbkvbilbh&



4

Vwfcbh  i+hfbnl+  lqdk+n  v+yce,bmm+nbyby 

cjcbfk p+heh+n jkvfcs ,tmy+k[fku ]wueukf lf 

cw,en tlbkvbilbh&

C+kf]bmm+nk+  ]frbvbmm+nb  ,bh-,bhbyl+y 

a+huk+ylbhv+r kfpsvlsh&

 

@Owhzw  lbkb  otybmfcsylf  @lqdk+n@^  @



vlpbgj,f@  (@mtnbir+ykbr@)^  vwr+vv+kkbr 

cqpw bk+ +kfu+lfhlsh@& 

  

Uhbujk Hj,frblpt (1882 _ 1962)



mfpsxs d+ ge,kbcbcn 

LQDK=NBY AEYRCBMFKFHS

Lqdk+n vw[n+kba aeyrcbmfkfhs ]+mfnf rtxb-

hbh&  Jykfhs  lf[bkb  d+  [fhbzb  aeyrcbmfkfhf 

,qkv+r jkfh&

=cfc lf[bkb aeyrcbmfkfh ,eykfhlsh%

• Bunbcflb aeyrcbmf _ lqdk+n dthob d+ rhtlbn 

cbmfc+nb  dfcbn+cbk+^  bunbcflb  mwrc+kbib  n+idbu 

tnv+rk+ d+ bunbcflb zbyfm+n wxwy cfyrcbmfkfh 

dthv+rk+ bunbcflb ghjctck+hb n+ypbvk+mbh*

• Cjcbfk aeyrcbmf _ bycfykfhsy bi^ mfifmsi 

d+  c+]bmm+  ,fh+l+  n+k+,k+hby+  +v+k  tlbh^ 

ujzfkfhf^  +kbkk+h+^  bicbpk+h+^  o+yzk+h+  d+  c& 

cjcbfk n+vbyfn mfhflsh*

• }wueu aeyrcbmfcs _  ]wueu ufmlfkfhsys 

n+vby tlbh^ bznbvfb vwyfcb,+nk+hb d+ bycfyk-

fhsy lfdhfysisys n+ypbvk+m+y ]wueu yjhvfk-



5

fhsys ,+hgf tlbh^ bznbvfb fcfmbib d+ n+]kwr+cbpkbmb 

ujhemeh*

•  Cbmfcb  aeyrcbmf  _  bznbvfb  ]+mfnsy  cf,bnkbmbyb 

n+vby  tlbh^  lf[bkb  d+  [fhbzb  +kfu+k+hby  +cfc 

ghbycbgk+hbyb  bik+mb,  ]fpshkfmsh^  ,fikszf  ]+h+r+n 

bcnbufv+nk+hbyb vw+mm+yk+ilbhbh&

• Vffhba aeyrcbmfcs _ qkr+l+ vw+mm+y tlbkvbi 

ufmlfkfh wph+ n+]cbkby +kxfnfyks.sys d+ tkvby byr-

bifasys n+vby tlbh*

=cfc [fhbzb aeyrcbmfkfh ,eykfhlsh%

•  Bunbcflb^  nbzfh+n^  v+l+yb  d+  lbo+h  cf]+k+hl+ 

,fiuf qkr+k+hk+ ufhisksuks _ afmlfks +v+rlfiksu*

•  Qkr+yby  r+yfh  n+]kwr+k+hl+y  vwlfab+ 

tlbkv+cb&

CBMFCB HT:BV Y=LBH

Qkr+l+ cbmfcb ]+mfnsy [fhrnthbyb vw+mm+y tl+y 

cbmfcb  cbcntvby  a+fkbmm+n  ufmlfcsyf    cbmfcb  ht;bv 

ltmbkbh&  Cbmfcb  ht;bv  (ht;bv  _  ahfycspzf  vw+mm+y 

tlbkvbi  zbllb  ufmlf  ltv+rlbh)  qkr+yby  blfh+tnv+ 

ufmlf d+ vtnjlkfhsysy d+]l+nblbh&

Cbmfcb cbcntv _ lf[bkbyl+ ]frbvbmm+nby ]+mfnf 

rtxbhbklbmb  cbmfcb  n+cbcfnkfh  d+  +kfu+k+h  @njgkece@

leh&


Cbmfcb  ]frbvbmm+nby  cf,bnkbmbyb  cbmfcb  cbcntv 

n+vby tlbh&




6

Cbmfcb ht;bv cbmfcb cbcntvby @lf[bkb d+pbmm+nblbh@& 

Cbmfcb ht;bv%

• }frbvbmm+nby ytz+ ]+mfnf rtxbhbklbmbyb*

•  

oqcn+hlbmbyb*

•  Cbmfcb  cbcntvby  lbyfvbrfcsysy  ytz+  jkle.

eye*


•  }frbvbmm+nk+  z+vbmm+n  fhfcsylf  ytz+ 

vwyfcb,+n jkle.eye (]fycsysy ]fycsyf y+pfh+n tn-

lbmbyb) +rc tnlbhbh&

 

Cbmfcb ht;bv%



• lqdk+n jhufykfhsysy ytz+ a+fkbmm+n oqcn+hv+cbyb^ 

]frbv uhegkfhsy d+ cbmfcb kblthk+hby ]fycs wcekkfhkf 

ctxbkv+cbyb*

• vw[n+kba cjcbfk uhegkfh d+ jykfhsy v+yfatmbyb 

+rc tnlbh+y n+irbkfnkfh fhfcsylf ]frbvbmm+nby ytz+ 

,qkwilwhwklwmwyw^ z+vbmm+nl+ ]frbvbmm+n+ rbvby 

d+ y+ wxwy cf]b, jkle.eye*

•  cbmfcb  ]frbvbmm+nby  ]+mfnf  rtxbhbkv+cby+ 

rbvby  d+  ytz+  y+pfh+n  tnv+cbyb*  ]frbvbmm+nby 

,qkwilwhwkv+cb  ghbycbgbyby  ufyeydthbzbkbr^  bzhf 

d+  v+]r+v+  ]frbvbmm+nk+hb  n+h+abyl+y  ytz+ 

]+mfnf  rtxbhbkv+cbyb*  jykfhsy  ufhisksuks  nfhfpksu 

vt[fybpvk+hbyby vqdzel jke,-jkvfvfcsys*

•  ]frbvbmm+nby  ]fycs  vtnjlkfhkf  ]+mfnf 

rtxbhbkv+cbyb  (bzfp+  dth+y  mf[el  uflf.fy  tl+y* 

byfylshfy mf[el v+z,eh tl+y* bunbcflb mf[el ut-

mhb _ bunbcflb)*

•  +]fkbyby  cbmfcb  binbhfrs  _  a+fk^  bylbaathtynfk^ 




7

gfccbd _ vwyfcb,+nbyby ytz+ jkvfcsys* jyey binbhfr 

ajhvfkfhsysy ytz+ _ vwn+i+rrbk mf[el rjhn+,bb _ 

jkvfcsys*

• z+vbmm+nl+ bycfy ]wueukfhsysy y+ d+pbmm+nl+ 

jkvfcsys* ]frbvbmm+nby ,e ]wueukfhs nfysms,-nfysv-

fls.sys* jykfhsy htfk n+vbyfnkfhsysy jke,-jkvfvfc-

sys*


•  cjcbfk  d+  cbmfcb  vwyfubi+k+hby  ]fycs  wcekkf 

n+ypbvk+ylbmbyb*

• vw[n+kba uhegkfhsy cbmfcb v+l+ybmm+nbyby cbm-

fcb ghjctcby lbyfvbrfcsyf d+ bcnbufv+nk+hby+ ytz+ 

n+cbh oqcn+hlbmbyb*

• z+vbmm+nl+ ]fycs gfhnbmfkfhsy vqdzel jkle.

eye^ jykfhsy ]fycs ghbycbg +cfcsylf uehekle.eye d+ 

lqdk+nk+ ytz+ vwyfcb,+nk+hb jkle.eye* vw[fkba+nby 

vqdzel jke,-jkvfls.sys^ jyey ytz+ cnfneceyey d+ 

lqdk+n ]frbvbmm+nb bk+ ytz+ +kfu+cb jkle.eye*

• z+vbmm+nl+ jhleyey cbmfcb d+ ]wueub cnfnec-

eyey ytz+ jkle.eye*

• rwnk+db byajhvfcbmf dfcbn+k+hbyby cbmfcb d+ ]

wueub cnfneceyey ytz+ jkle.eye^ ctypehey jke,-

jkvfls.sys^  z+vbmm+nl+  firfhks.sy  l+h+z+cbyb 

vw+mm+y tlbh&

LTVJRHFNBR CBMFCB HT:BV

Ufyey 


dfcbn+cbk+ 

c+kf]bmm+nk+hby 

v+]

lelkfilshskls.s  d+  z+vbmm+nby  cbmfc+nl+  binbhfrs 



n+vby  tlbklbmb  cbmfcb  ht;bv  ltvjrhfnbr  ht;bv  cf-

msksh&



8

vfkbrlbh%

•  Blfh+tnv+yby  ]wueub  ,fikfy.szkfhf  +cfck-

fyvfcs*


• N+vbyfn dthbkvbi vwkrb fpflksukfh d+ bycfy 

]wueukfhs*

•  }frbvbmm+nby  ,qkwilwhwkv+cb^  ufhisksuks 

c+ll ujmekvfcs d+ ufhisksuks y+pfh+n tlbkv+cb*

•  =cfcsylf  ]frbvbmm+nby  l+mbilbhbkv+cb 

vwvrwy jkfy lqdhb ctxrbk+h rtxbhbkv+cb*

• Gfhnbmfkfh fhfcsylf mfhsi^ gkwhfkbpv*

• Vwcn+ubk v+yfat uhegkfhs*

•  I+[cb  vwkrbmm+n+  +cfckfyfy  ,fpfh  bunbc-

flbmmfns&

LQDK=NBY BLFH=TNV= 

VT{FYBPVK=HB

Vwfcbh  lqdk+nl+  Rjycnbnecbmf  ufyeykfhs 

blfh+tnv+ cbcntvbyby +cfcslsh& Qkr+l+ vqdzel 

jkfy  ,wnwy  n+cbcfnkfhs  (gfhkfvtyn^  ghtpbltyn^ 

v+]r+v+  d+  c&)  jykfhsy  a+fkbmm+n  ufmlfkfhsys 

d+ i+hnk+hbyb jykfh vw+mm+y tlbh&

Qkr+yby  ,wnwy  ufyeydthbzbkbmb  d+  ]wueue 

Rjycnbnecbmf +cfcsylf mfhflsksh&

V+]r+v+ ]frbvbmm+nby+ (Rjycnbnecbmf v+]

r+v+cb) rjycnbnecbmfys bpf] d+ i+h] tnv+r ]

wueue dthbkvbilbh& 

]frbvbmm+nbyby ,fisylf @fkb v+]r+v+@ leheh& 

Jylfy cjyhf ,qko+ v+]r+v+k+hb d+ mthkb v+]




9

r+v+k+h o+kbh& Jykfh ufyeydthbzbkbr +cfcsylf ]qrv 

xs[fhshkfh&

Rjycnbnecbmfmf  oqh+  ,wnwy  ufyeydthbzbkbr  ]

frbvbmm+nb  ywvfm+yl+kbr  jhufysyf  dthbkbh&  Owhz-

wcnfylf^  

qkr+k+hl+  jyf  @gfhkfvtyn^  F

c& ltmbkbh&



gfkfnfkfhlfy b,fh+nlbh& F

Ufyeydthbzbkbr ]frbvbmm+nbyl+ ,e zwh ,qkow ]+h 

brb gfkfnfysy ,bh-,bhbyb nfhfpkfilshvfcs d+ ,bh-,bhby+ 

y+pfh+n tnv+cb wxwy ]+mfnf rtxbhbkbh&

LQDK=NBY BLFH= JKEYVFCS AJH-

VFKFHS


Lqdk+nby  blfh+  jkeyvfcs  ajhvfcs  ltlbrl+^  fkb 

lqdk+n  ]frbvbmm+nbyby  n+irbk  tlbkv+cb  ajhvfcs^ 

,e  jhufykfhsy  mfhflskvfcsylf  +]fkbyby  binbhfrsysy 

l+h+z+cb y+p+hl+ nenekeh&

Vjyfh[bmfkfhs  d+  htcge,kbrfkfhs  jykfhlf  lqdk+n 

]frbvbmm+nbyb rbvby d+ ytz+ ]+mfnf rtxbhv+cb bk+ 

a+huk+ylbhbhk+h&

Ghtpbltyn^ gfhkfvtyn d+ ufnsisu (gtpbltyn _ gf-

hkfvtyn) htcge,kbrfkfhs ,bh-,bhbyl+y a+huk+ybh&

Ufyeydthbzbkbr  d+  bzhf  ]frbvbmm+nk+hbyby  zbllb 

ceh+nl+ ,qkwilwhwkv+cb ghtpbltyn htcge,kbrfcs wxwy 

c+zbmm+dblbh&  Ghtpbltyn  lqdk+n  ,fixscslsh  d+  tmyb 

pfvfylf  bzhf  ]frbvbmm+nby+  h+],+hkbr  tlbh^  kfrby 



10

wvevb ctxrbk+h mjke bk+ ctxbklbmbyl+y^ gfhkfvtyn 

ufhiscsylf v+cekbmm+n lfisvsh& }qrev+nb ghtpbltyn 

n+mby tlbh d+ ]qrev+n jyey ufhiscsylf v+cekbmm+n 

lfismsh& Ghtpbltyn gfhkfvtynb ,ehf[f ,bkv+p& Ght-

pbltyn  gfhkfvtynby  ]fpshkfls.s  ufyey  kfmb]+k+hby+ 

dtnj ujmf ,bk+h& Gfhkfvtyn^ mfkysp n+rhfh c+cdthv+ 

pfvfys vwnk+u +rc+hbmm+nby (wxl+ brb) l+cn+rk+lbmb 

n+ulbhl+ dtnjye k+.d tl+ ,bk+h&

  Gfhkfvtyn htcge,kbrfcsylf  ]frbvbmm+nby ufy-

eydthbzbkbr d+ bzhf if[+k+hb fhfcsylf vwyfcb,+nk+h 

+v+rlfiksu ghbycbgb wph+ uehekeh& Ghtpbltyn lqdk+n 

,fixscslsh^  kfrby  bzhf  ]frbvbmm+nb  ]qrev+nby 

+kbyl+lbh^ jyf ,fi yfpbh h+],+hkbr tlbh& }qrev+nb 

gfhkfvtynl+

+rc+hbmm+nb n+irbk tl+y gfhnbmf mf[el gfhnbmfkfh 

rjfkbcbmfcs mfhflsh& }qrev+n gfhkfvtyn ufhiscsylf 

v+cekbmm+n lfismsh&

  Ghtpbltyn _ gfhkfvtyn htcge,kbrfcs ]qrev+nby 

brb  ufn  _  ghtpbltyn  d+  gfhkfvtyn  ufhiscsylf 

v+cekbmm+n  lfisvfcs  bk+  a+huk+ybh&  Ghtpbltyn  ,bh 

n+h+al+y^ otybi c+kf]bmm+nk+h+ vfkbrlbh% j^ lqdk+n 

,fixscslsh^  fkb  ,fi  rjvfylfylsh^  dtnj  ujmvfu  ]

wueueyf  vfkbrlbh^  ,fi  yfpbhb  n+mby  tlbh^  gfhkfv-

tynb ,ehf[f d+ mtyb ctxrbk+h n+mby tl+ ,bk+h^ lbo+h 

n+h+al+y bc+ gfhkfvtyn l+ tnbvflcspksu oqcn+hv+r 

mjke  bk+  ]qrev+nby  ,wlz+cbyby  n+clbuk+yv+cby+ 

y+pfh+n tlbh&

@FLVBYBCNHFCBMF@    (vwlbhbmm+n^  _  htl&) 

cqpw ,bh ytx+ v+yflf bik+lbkbh%




11

• Bzhf ]frbvbmm+nbyby fkb titkjye& V+c+k+y^ ght-

pbltynby vwlbhbmm+nb%

• Lqdk+n [blv+nb cbcntvb& Dfcbn+cbk+ wvevb ]

frbvbmm+nby ]+mfnf rtxbhbklbmb blfh+k+hby d+]l+nb&

LQDK=NB YTZ= UEHVFKS

Lqdk+n  uehezeke.e  ajhvfcs  ltlbrl+^  lqdk+nby 

lf[bkb  +hfpb  _  n+irbkfn  uehekeie  _  v+hr+pb  d+ 

mthkb  ]frbvbmm+n  jhufykfhsysy  vwyfcb,+nbyby  ufm-

lfmf cfksyvsi cbcntvb y+p+hl+ nenekeh&

Lqdk+nby  +hfpb    uehekeieyey  +cfc  ajhvfkfhs 

fif.slfrskfhlsh%

• Eybnfh lqdk+n

• Atlthfcbmf

• Rjyatlthfcbmf

Eybnfh  lqdk+n  _  mtrzbyc  cbmfcb  n+irbkfnlsh^ 

,qkwyv+plbh^  bypb,fnb  _  +hfpb  df]blk+hbyby  cedth-

tykbmb^ qp v+]r+v+cb d+ ufyeydthbzbkbmb mj[leh&

Eybnfh  lqdk+nby  df]bl  rjycnbnecbmfcs  d+ 

d+n+ylfiks.s dfhlsh&

Eybnfh  lqdk+nby  ,wnwy  jhufykfhs  df]bl  ]wueu 

yjhvfkfhs +cfcsylf a+fkbmm+n oqcn+hbh&

Eybnfh  lqdk+nby  vbkkb  n+hrb,b  +rc+h  ]fkkfhlf 

mtrzbyclbh&

Eybnfh lqdk+nk+h brb zwhlwh%

. V+hr+pk+ilbhbkvbi eybnfh lqdk+nk+h




12

. Ltctynhfkbpfcbmf jkeyvei eybnfh lqdk+nk+h

V+hr+pk+ilbhbkvbi eybnfh lqdk+nk+h (Bcdtx^ Lfy-

bvfhrf)  fif.s  gbkk+l+  jkfy  blfh+tnv+  jhufykfhsyf 

(mthkb  qpwywblfh+tnv+m+)  vw]wv  c+kf]bmm+nk+h 

dthbhk+h^ tmyb pfvfylf jhnf blfh+tnv+ gbkk+k+hbyby 

(,qko+k+hby) vw]wv ve[nfhbmm+nb mj[leh d+ jykfh 

v+hr+pb  ]frbvbmm+n  jhufykfhsysy  c+h+yzfvkfhsys 

bzhf tlbhk+h&

Ltctynhfkbpfcbmf  jkeyvei  eybnfh  lqdk+nk+h  (Ah-

fycf^  Bnfkbmf^  Bcgfybmf)  lqdk+n  wcek-  blfh+cbyby 

jhnf  gbkk+cby+  _  ,qmwr  ,qko+k+h+  vw]wv  c+kf]

bmm+nk+h  dthbhk+h^  ,+p+y  jykfhsy  gfhkfvtynk+hb  d+ 

]qrev+nk+hb  l+  jkeh&  Fyzfu  dthobk+hby  vwcn+ubk 

ceh+nl+  njgkfyvfcs  bibyl+  jykfh  v+]lelkfilshs-

kvsikfh  d+  vfkbmm+  ,f[svsylfy  v+hr+pl+y  fcsk-

slshkfh&

Atlthfcbmf    vwnn+abu  lqdk+nlbh^  ,ehflf  ,bh 

n+h+al+y  [fku^  lbo+h  n+h+al+y  bc+  ,qmwr  +hfpb 

nqh+v+k+hb cedthtykbmby lfismszscslshkfh&

Atlthfcbmf vw[n+kba ghbycbgk+ uehekeh%

. =hfpb ghbycbgb (F

. Vbkkb ghbycbg (}bylbcnfy)

. Ufnsisu ghbycbg (Hecbmf)




13

Rjyatlthfcbmf  vwcn+ubk  lqdk+nk+hby  lfbvb  bnnba-

fuslsh&  Rjyatlthfcbmfysy  wpdk+hb  qp  lqdk+n  cedth-

tykbmbyb cf[kfmsh d+ fyzfu v+c+k+k+hby fp ubcvbyb 

vwnn+abu jhufykfhf n+ulbv tlbhk+h& 

mlf  jkfhfu  vwlfab+^  [fhbzb  cbmfc+n^  y+ukbmmfn  d+ 

hf,bn+ v+c+k+k+hblbh&

Rjyatlthfcbmf^  lqdk+n  +hfpb  uehekeie  ajhvfcs 

rbvb  j  u+l+h  l+  vq]r+v  ltmbklbh&  Rjyatlthfcb-

mfkfh  mf  lf.sksh^  mf  lf  n+lhbzk+  atlthfcbmfkfhf 

xtdhbkbhk+h&

RBV BLFH= TLBH?

Lqdk+n  ]frbvbmm+nbyby  mtrzbyc  jkvfls.s  fhnsu 

,bp+  v+kevleh&  J  vw[n+kba  if[+k+hby^  gbkk+k+hby 

d+  blfh+k+hby  vwh+rr+,  cbcntvblbh&  V+hr+pb 

]frbvbmm+nl+y  +kfd+^  mthkb  blfh+tnv+  d+ 

qpwywblfh+tnv+  jhufykfhs  lf  dfhlsh&  Jykfh  [fkuf 

lf]f  mf[sylshkfh  d+  mthkb  bznbvfb  v+yfatk+h+ 

[blv+n tlbhk+h&

Cbmfcb ghjctck+h+ rwnk+db byajhvfcbmf dfcbn+k+hbyby 

_ v+n,efnsy d+ ntktdbpbmfysy lf ,qmwr n+cbhb dfhlsh& 

}frbvbmm+nby  i+aafaks.s  d+  bznbvfb  h+m  n+h+abyl+y 

blfh+ jkeyvfcs jyey dfcbn+cbk+ ]+mfnf rtxbhbkbh&

Lqdk+nl+  +y  owzkw  cbmfcb  cbvf  cfmskfy  lqdk+n 

,fixscsysy c+kf]bmm+nk+hb l+ vqdzelleh&

=kbyl+ ,qmwr vfkbmm+ t]nbmfnkfhs d+ byntkktrnefk 




14

t]nbmfnkfh  jkfy  gfhnbmfkfh  d+  vw[n+kba  v+yfat 

uhegkfhs lf dfhlsh& Jykfhs tkbnf flkfylshshkfh&

Tkbnf _ z+vbmm+nby me[fhs n+,+u+cblbh^ vfkbmm+ 

t]nbmfnkfhsysy d+ byntkktrnefk t]nbmfnkfhsy +rc+hbmm+nb 

jyey  +kbyl+  z+vk+yvbilbh&  }frbvbmm+nby  ,wnwy 

gbkk+k+hbyl+ jykfhsy v+yfatmbyb +rc tnlbh+y cbmfcb 

uwdd+k+h dfhlsh&

}frbvbmm+nby xj[dfhbfynks vjpfbrfcsys c[tv ]

fksylf n+ulbv tlbhbr%

. Ufyeydthbzbkbr ]frbvbmm+nb                        

. V+]r+v+ ]frbvbmm+nb

. Bzhf ]frbvbmm+nb

   f& Lqdk+n ,fixscs

   ,&

. Mthkb ]frbvbmm+n

   f) Mthkb blfh+tnv+

   ,) Mthkb qpwywblfh+tnv+

. Lqhlwyzw ]frbvbmm+n

   f& Rwnk+db byajhvfcbmf dfcbn+k+hb

   (v+n,efn^ ntktdbpbmf^ hflbj)

Owhzwcnfy Ltvjrhfnbr Htcge,kbrfcsysy 

n+cbc ms.syzf.s&

1918-zb bk vfmsy 26-lf u+,ek jkeyvei vwcn+ubkkbr 

frnsylf  Owhzwcnfy  Ltvjrhfnbr    Htcge,kbrfcsysy 



15

lqdk+n uehekeieyey d+ cbmfc+nbyby +cfc ghbycbgk+hb 

vw+mm+y  tlbklb%  lqdk+n  cedthtykbmb*  ltvjrhfnbr 

htcge,kbrf vwcn+ubk  Owhzwcnfysy  cbmfcb ajhvfcs 

rbvb*

,bn+h+akbr* ,wnwy lqdk+nk+hk+^ [wcecbk+ ujyiekfhkf 



vt]hb,fy ujyiekeu* nfv vwkrb d+ cbmfcb fpflksu* 

vbkkb fpksukfhsy fpfl byrbifas&

LTVJRHFNBR  HTCGE

vjrhfnbr Htcge,kbrfcsysy lqdk+n uehezeke.e ghfrn-

brfcs  ]frbv cbmfcb  gfhnbmfysy  cbfmcb uwdd+cbyby 

c+mk+hb ltvjrhfnbr Cbmfcb [flbv blb& 1918-zb bkl+ 

jyey h+],+hkbmb fknsylf Owhzwcnfy Htcge,kbrfcsysy 

bkr ]qrev+nb mfhflskls& Owhzwcnfy Htcge,kbrfcsysy 

lf[bkb  bik+h  yfpbhb  jkveileh  (1918  _  1921)&  cbm-

fcb cbcntvb ,+hu+hfh tl+y 1921-zb bk Rjycnbnecbm-

fcsylf  qp  +rcbyb  nfgls&  Rjycnbnecbmf  ltvjrhfnbr 

htcge,kbrfys cbmfcb uehekeiey @lfbvb d+ l+mbiv+p 

ajhvfcs@ tkfy tnlb&

GFHKFVTYN&  V+hr+pb  ]frbvbmm+nby  n+irbkb 

l+  1921-zb  bk  Rjycnbnecbmfcsysy  ltvjrhfnbr  he]

eylfy  bh+kb  o+kbhlb&  

[wcecb +]+vbmm+n dthbkbhlb& J mfkysp [fkusy bhfl+cb 

bk+  v+]lelkfishls  d+  ufyeydthbzbkbrk+  mfyfis^  @

bzhf  jhufys  +kfv+nb@  l+  lfismshls&  Gfhkfvtynby 

a+fkbmm+n  vwll+nb  wx  bk  vw+mm+y  tlbkvbilb&  Lf]




16

f  epey  vwll+n+  ctxbkvbi  gfhkfvtynby  @[fkulfy 

epfukfifzf.sys@  lwiwywhlwk+h&  Ctxrbk+hby  ntp-ntp 

rtxbhbkv+cb bc+ ,qmwr [+hzk+h+ c+,+, jkfhls&

BZHF  }FRBVBMM=NB&  Fkb  bzhf  ]frbvbmm+nb 

_  htcge,kbrf  ]qrev+nb  gfhkfvtyn  ufhiscsylf 

v+cekbmm+n lfismfy rjkktobmf blb& Htcge,kbrfmf c+lh 

,fixsksu tlbhlb d+ j^ tmyb pfvfylf htcge,kbrfysy 

fkb  ywvfm+yl+cb  blb&  1921-zb  bk  Rjycnbnecbmfc-

syf  +cfc+y^  ]qrev+nby  c+lhbyb  gfhkfvtyn  ,bh  bk 

vwll+nby+ ctxbhlb d+ tmyb i+[c lfk,flfk mfkysp brb 

l+a+ ctxbk+ ,bk+hlb& Ghtpbltyn d+pba+cbyl+y bvnbyf 

tnv+r rbvb^ j pfvfyrs cjcbfkbcnk+hby +rc+hbmm+nbyby 

abrhbyz+^  ltvjrhfnbrkbmb  vfrcbvev  n+vby  tnv+r 

wxwy ,e v+]lelbmm+n p+hehb blb&

Owhzwcnfy Ltvjrhfnbr Htcge,kbrfcs fp vwll+n 

mfifls^  kfrby  Owhzwcnfysy  cjyhfrs  nfhb[byl+  vw]

wv hjk jmyfls& Cjdtn Hecbmfcsysy Owhzwcnfys bi.fk 

tnv+cby+ d+ pjhkf Cjdtn Bnnbafusysy n+hrb,by+ lf[bk 

tnv+cby+  ,f[vfmfhfu^  1918-zb  bkl+  +cfcs  ujme-

kvei owhzw lqdk+nxbkbmb bk+ ]tcf,kfivf.f v+.,eh 

jkle& Owhzwcnfylf otybi mfmskvsi vbkkb _ fpflksu 

]+h+rfns bc+ Owhzwcnfy Ltvjrhfnbr Htcge,kbrfcsysy 

,+hgf  tlbklbmb  rbvb^  Owhzwcnfysy  vwcn+ubkkbmbyb 



,+hgf tnv+mb l+ ufhiscsyf v+uc+l ujmveile&

Yüklə 64,51 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə