Soz manayi açar mi örter mi?



Yüklə 54,91 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix30.10.2018
ölçüsü54,91 Kb.
#76537


SOZ MANAYI AÇAR MI ÖRTER Mİ? 

Bir  padişah,  nedimlerinden  birine  kızdı,  onun  tozunu  dumanına  katmak,  onu 

mahvetmek  istedi.  Kılıcını  kınından  çekti,  yaptığı  hareketin  cezasını  verecek, 

nedimin  başını  kesecekti.  Kimsede  bir  şey  söyleme,  yahut  birisinin  şefaat  edip 

bağışlanmasını dilemeye kudret yoktu. Yalnız padişah yakınlarından İmadüllah adlı 

birisi, Mustafa’casına şefaate kalkıştı; yerinden sıçrayıp hemen secdeye kapandı... 

padişah da derhal kılıcını elinden bıraktı.  

Dedi  ki:  “İfrit  bile  olsa  bağışladım...  Şeytan  bile  olsa  sucunu  örttüm.  Ayağını 

ortaya attın mı atmadın mı? Yüzlerce ziyanda bulunmuş olsa razıyım. Yüz binlerce 

kızgınlıktan geçebilirim... senin benim yanımda o derece bir değerin vardır. Senin 

yalvarmana  aldırış  etmezlikten  gelemem...  senin  yalvarman  benim  yalvarmam 

demektir.  Yerle  gök  birbirine  karışsaydı  bu  adamı  yine  affetmezdim.  Vücudumun 

her zerresi, ayrı, ayrı yalvarsaydı yine başını kılıçtan kurtaramazdı.  

Fakat  bağışladım  diye  seni  minnetli  bir  hale  getirmiyorum  ha...  yalnız  benim 

yanımdaki  değerinin  anlatıyorum  ey  benim  yanımdaki  değerini  anlatıyorum  ey 

benim  nedimim!  Bunu  sen  yapmadın,  ben  yaptım...  ey  sıfatları,  bizim 

sıfatlarımızda görülmüş, ey varlığını biz e vermiş olan nedim.  

Bu işi sen dileyerek yapmadın, içinden öyle geldi... seni bu işe sevk eden biziz... 

Çünkü  ben,  sana  kendimi  vermiş  değilim,  sen  varlığını  bana  vermişsin.  “Sen 

atmadın  o  taşları...  hakikatte  Tanrı  attı”  ayetine  mazhar  olmuşsun...  kendini 

köpük  gibi  dalgaya  salıvermiş,  bırakmışsın!  Mademki  la  oldun,  illanın  yanında  ev 

kur... şaşılacak şey şu: Hem esirsin hem bey!  

Ne  verdiysen  padişah  verdi,  sen  vermedin...  doğruyu  Tanrı  daha  iyi  bilir  ya, 

ortada  var  olan  ancak  odur.  O  nedim  zahmetten  beladan  kurtuldu,  fakat  bu 

şefaatçiye  öyle  bir  incindi  ki  selam  bile  vermez  oldu.  O  ihlas  sahibi  kişiden 

dostluğu  kesti...  yolda  rastlasa  yüzünü  duvara  döner,  selam  vermezdi!  Kendisini 

kurtaran arkadaşına adeta yabancı olmuştu... halk şaşırdı, bu iş, ağızlara yayıldı, 

hikaye  gibi  söylenmeye  başlandı.  Herkes,  deli  değilse  neden  canını  satın  alan 

arkadaşı ile dostluktan vazgeçti.  

O,  onun  başını  kurtardı,  canını  satın  aldı...  ayağının  bastığı  yer  toprak 

kesilmeliydi.  Halbuki  bu  tersine  hareket  etti,  ondan  vazgeçti,  böyle  bir  dosta  kin 

gütmeye  başladı  diyordu.  Aralarını  bulmak  isteyen  birisi  onu  kınadı  da  dedi  ki: 

Böyle  bir  öğütçü  dosta  neden  bu  cefada  bulunuyorsun?  Padişahın  o  has  dostu, 

senin  canını  satın  aldı,  boynun  vurulmadı,  kurtuldun,  fakat  seni  o  kurtardı! 

Kötülük  bile  yapsaydı  kaçmaman  gerekti...  halbuki  o  temiz  ve  iyi  dost,  sana 

iyilikte bulundu.  

Nedim dedi ki: Ben, canımı padişaha feda edecektim... o, neden araya girdi de 

şefaatte bulundu? O anda ben Tanrıyla öyle bir haldeydim ki aramıza seçilmiş bir 

peygamber bile giremezdi! Padişahın kahrından başka bir rahmet istemem, ondan 

başka  kimseye  sığınamam.  Ben,  padişaha  yüz  tutmuş,  onu  sevmiş,  ondan 

başkasını yok bilmişim! Kahrı ile başımı kesse bile bana altmış tane can bağışlar! 

Benim  işim  başımla  oynamak,  arlıktan  geçmektir...  padişahımın  işi  de  baş 

bağışlamaktır.  Padişahın  eliyle  kesilen  başa  ne  mutlu...  yazıklar  olsun  ondan 

başkasına eğilen başa!  

Padişah kahreder de geceyi zift gibi karanlık bir hale sokarsa gece, öyle bir yüce 

dereceye  erer  ki  binlerce  bayram  günü  olmadan  bile  arlanır!  Padişahı  gören 

kimsenin  padişahın  etrafında  dönmesi  kahrın  da  üstündedir,  lütfun  da;  küfürden 

de üstündür, dinden de!  

Buna ait alemde bir söz yoktur... gizlidir, gizlidir gizli! Çünkü bu güzel ve temiz 

adlarla sözler, Adem kirmanından zuhur etti.  




“Allemel’esma”  Adem’e  imamdı,  fakat  ayın  lâm  elbisesi  ile  değil!  Adem  başına 

sudan,  topraktan  bir  külah  koyunca  o  cana  ait  adların  yüzü  karardı.  Suyla 

topraktan mana  zuhur  etsin  diye  cana  ait  adlar,  harf  ve nefes nikabiyle yüzlerini 

örttüler. Söz, gerçi bir bakımdan manayı açar ama on bakımdan da örter, gizler!  

   

Ben,  zamanın  Halil’iyim,  o  da  Cebrail’dir.  Bela  çağında  onun  kılavuzluğunu 



istemem  ben!  O,  Halil’e  şefaat  eden  Cebrail’den  edep  öğrenmedi  mi  ki?  Cebrail 

Tanrı  Halil’ine  “Muradın  var  mı?  Söyle  de  yardım  edeyim...  yoksa  derhal  çekip 

gideyim”... deyince  

İbrahim,  “hayır...  sen  aradan  çık.  Hakikat  meydana  çıktıktan  sonra  vasıta 

zahmettir” dedi.  

Peygamber  bu  dünya  için  kulları  Tanrıya  ulaştıran  bir  bağdır.  Çünkü  o 

müminlerle  Tanrı  arasında  bir  vasıtadır.  Fakat  her  gönül,  gizli  vahyi  duyup 

işitseydi alemde harf ve sese ne lüzum kalırdı?  

Gerçi  o  Tanrıdan  mahvolmuştur,  başsızdır...  fakat  benim  işim  ondan  da  ince! 

Onun yaptığı iş Tanrı işidir, ben ona göre zayıfım... doğru, fakat bu iş, yine bana 

pek  kötü  görünmede!  Halka  lütfun  ta  kendisi  olan  şey,  yüce  ve  nazenin  erlere 

kahırdır.  Şu  halde  halk,  zahmet  ve  belalar  çekmeli  de  aradaki  farkı  görüp 

anlamalı!  

Ey hakiki dost, manayı anlamaya vasıta olan bu harfler, manaya erişmiş adama 

göre  dikendir,  hordur  hakirdir!  Öyleyse  saf  ruhun  harflerden  kurtulması  için  pek 

çok belalar çekmesi, pek anlayışlı olması lazımdır.  

Fakat bazıları bu sesten büsbütün sağır kesilirler, bazıları ise daha yücedir, daha 

üstün olurlar! Bu bela Nil ırmağına benzer, iyilere sudur, kötülere kan. Kim, sonu 

daha  fazla  görürse  daha  kutludur...  daha  ciddiyetle  işe  sarılır,  ekin  eker  de  daha 

fazla meyve toplar. Çünkü bilir ki bu ekim dünyası, mahşere hazırlanmak, ahirette 

burada  ektiğini  toplamak,  devşirmek  için  yaratılmıştır.  Hiçbir  bağlantı  yoktur  ki 

yalnız o bağ için bağlansın... o bağlantı, bir ticaret elde etmek, bir kâr kazanmak 

içindir. Dikkat edersen görürsün ki hiçbir münkirin inkarı, sırf inkar için değildir...  

Hasedinden  düşmanı  kahretmek,  yahut  üstün  olmayı  dilemek,  kendini 

göstermek  içindir.  O  üstünlük  isteği  de  başka  bir  tamahladır...  hasılı  manalar 

olmadıkça suretlerin  bir lezzeti  olamaz!  İşte  onun  için  “Neden  bunu  yapıyorsun?” 

diye sorarsın...  çünkü  suretler  zeytin yağıdır mana  ışık.  Değilse  bu  “Neden”  sözü 

neden?  Çünkü  suret,  ancak  o  suret  ,ç,n  olsaydı  “Neden  bunu  yapıyorsun?”  diye 

sormazdın ki!  

Bu  “Neden”  diye  sormak,  bir  şey  öğrenmek  içindir...  bundan  başka  bir  suretle 

neden diye sormak kötüdür. Ey emin adam, bunun faydası, sırrı bundan ibaretse 

neden  hikmetini  arıyorsun  ya!  Göğün  ve  yer  ehlinin  suretleri,  ancak  bu  suretler 

için  yaratılmışsa  bunda  bir  hikmet  yoktur  ki!  Bir  hikmet  sahibi  yoksa  bu  tertip 

nedir... bir hikmet sahibi varsa işi nasıl boş ve abes olabilir? Doğru, yanlış, bir şey 



düşünmeksizin ne kimse hamama bir resim yapar, ne bir yeri boyar!  

 

Yüklə 54,91 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə