Spss proqramında məlumatın təhlili Konkret sosioloji tədqiqatın mahiyyəti, tədqiqata aid əsas suallar

Ölçü etalonu və şkalanın ölçüsü.

Şkalanın ölçüsü dedikdə, şkalanın uzunluğunu bərabər və ya qeyri bərabər hissələrə bölmək üçün uyğun ölçü vahidinin olması nəzərdə tutulur. Yuxarıdakı misalda hissələrin uzunluğu eynidir və biz 1-5 bal arasında razılıq səviyyəsini qiymətləndirə bilərik. Lakin bəzən şkalanın uzunluğu qeyri-bərabər hissələrə bölünür. Buna misal olaraq imtahanlarda fənn üzrə kreditin ödəniş balı sistemini göstərmək olar. Burada 100 ballıq qiymət şkalası “beşqiymətli” ölçü vahidinə malik olsa da, şkalanın uzunluğu qeyri-bərabər bölünüb. Belə ki, “F” vahidi 50 baldır və toplanmış bal 50 və yaxud 50-dən az olarsa tələbə qeyri-kafi qiymətini alır. Lakin digər vahidlər bərabərdir və hamısı 10 ballıqdır. Yəni “E” vahidi 51-60, “D” vahidi 61-70, “C” vahidi 71-80, “B” vahidi 81-90 və “A” vahidi 91-100 arasındakı 10 balı ifadə edir. Biz müxtəlif sosioloji tədqiqatlıarda daha qeyri-bərabər ölçülü şkalalarla da rastlaşa bilərik.

18.