50
—Elə belə… mən…
Kamil: O tərəfə hara gedirsən? Gəl bura görüm. Düzünü de
görüm hara gedirdin?
Murad: Mən… Odey onun altından keçmək istəyirdim.
Kamil: Nəyin onun? Hə, nənə qurşağının? A… belə də…
Neynirsən ki, nənə qurşağının altından keçməyi.
Murad: Nənəm deyir ki, onun altından keçən nə istəsə olar.
Kamil: Belə de. Yaxşı, sən nə istəyirsən axı?
Murad: Təyyarə sürmək istəyirəm.
Kamil: Təyyarə sürmək üçün böyümək lazımdır. Böyüyərsən,
onda olarsan təyyarəçi.
Murad: Ee… o gecdir.
Kamil: Bəs elə bilirsən nənə qurşağı tezdir. Bilirsən o hardadır?
Ora gedib çatana yüz dəfə böyüyəcəksən. Gəl belə danışaq. Sən
əvvəl böyü, təyyarəçi ol, sonra təyyarəylə uçarsan nənə qurşağının
altından. Oldu? Yaxşı, gedək evə…
…Murad alma ağacına çıxır. Lap ağağın təpəsinə dırmaşır və
ordan dənizə tərəf baxır. Nəhayət dəniz tərəfdən uçan təyyarələr
görünür. Təyyarələr sırayla və çox hündürdən uçurlar. Dəniz üzərinə
paraşütçülər buraxırlar, böyük ağ paraşütlər bir-bir açılır.
Murad (paraşütləri sayır): Bir, iki, üç, dörd, beş, altı…
Birdən sürüşüb ağacdan yıxılır. Ağac, səma, budaqlar dəli bir
ritmlə yerindən oynayır və Murad tappıltıyla yerə dəyir. Sevdanın
qışqırığı eşidilir.
Murad çarpayıda uzanıb. Sol ayağı bintlə sarınıb.
O həsrətlə pəncərəyə baxır. Pəncərədən bir parça səma, səmada
isə tənbəl ağ buludlar görünür. Murad əyilib pəncərədən dən tökür.
Göyərçinlər pəncərəyə qonur, dəni dinləyir, yenə də uçub gedirlər.
Gecədir. Pəncərədən ulduzlu göy görünür. Kamil Muradın
çarpayısının yanında oturub.
Murad: Ata, bəs gündüz niyə ulduzlar olmur?
Kamil: Gündüz də olurlar, amma biz görmürük. Bax, əgər gün
işığı düşməyən bir yerdən baxsan, onda ulduzları gündüz də görmək
olar. Bax, məsələn, dərin quyunun dibindən baxsan.
Murad: Ata, bəs mən haçan duracağam.
Kamil: Beş gündən sonra (barmaqlarını yumur). Bir, iki, üç,
dörd, beş deyəndə…
…Muradın çarpayısı boşdur.
51
—Murad, ay Murad, — deyə Gülsüm xala həyətdə vurnuxur.
Sevda təlaş içində gəlir. — Gəzmədiyim yer qalmayıb. Heç yerdə
yoxdur.
Gülsüm: Adam göndərdim Kamili çağırsınlar.
Sevda (çağırır): Murad, Murad!
Kamil tələsik gəlir. — Nə oldu tapdınız?
Sevda: heç yerdə yoxdur. Elə bil gədə göyə çıxdı (ağlayır).
Kamil: Əşi, sən də dayan görək (boylanır). Bəlkə quyuya düşüb.
Gülsüm: Ə, əstəğfürullah de…
Kamil (quyuya yaxınlaşır, əyilib diqqətlə baxır): Murad.
Muradın zəif səsi gəlir: — burdayam.
Murad quyunun dibindədir. O burdan ulduzlara baxır. Ulduzlar
gündüz nə qədər işıqsız görünsələr də, hər halda burdan görünmürlər.
Lakin uşaq onları seçmir. Quyunun ağzından görünən səma birdən-
birə Kamilin qəzəbli sifətilə örtülür.
Kamil: Otur görüm vedrəyə. Bərk yapış.
Murad vedrəyə oturur. Kamil onu yuxarı çəkir.
Gülsüm, Sevda, qonşu qadınlar quyunun başına toplaşıb intizarla
gözləyirlər.
Nəhayət Muradın başı görünür. O bu qədər adamı, ağlayan
anasını və nənəsini, hirsli atasını görüb özünü lap itirir.
—Niyə mənə düz deməmisən?! Bir dənə də ulduz görmədim —
deyə kəkələyir.
—Ulduzlar, ulduzlar — deyə Kamil zəhmlə ona baxır. Bu saat
mən sənə ulduzları göstərərəm.
Muradı qıçları arasına alıb əməlli-başlı şapalaqlayır.
Gülsüm (güclə uşağı onun əlindən alaraq): Yaxşı, bəsdir,
öldürmə uşağı.
…Ulduzlu gecə. Kamil, Sevda, Gülsüm, və Murad açıq havada,
evin damında yatıblar. Muradın gözləri açıqdır. O, ulduzlu göyə
baxır.
Kamil də yatmayıb. O yan bu yana çevrilir. Nəhayət Murada
müraciət edir.
—Niyə yatmırsan Murad?
—Yatıram, — deyə Murad yavaş səslə cavab verir.
Kamil: Yaxşı, gəl bura mənim yanıma.
Murad onun yanına girir.
52
Kamil: Bir də belə oyunlar çıxartmayacaqsan ki? Ananı, nənəni
qorxuzmayacaqsan ki?
Murad (titrək səslə): Yox.
Kamil: Di yaxşı, gəl barışaq. Əliylə onun başını sığallayır.
Murad xısın-xısın ağlamağa başlayır.
Kamil: Vay, vay, vay. Ədə, utanmırsan. Sən boyda kişi ağlayır?
Yavaş, indi ananı, nənəni oyadarsan. Sus. Heç olmazsa ulduzlardan
utan, sənə baxıb gülürlər.
Murad yavaş-yavaş sakitləşir.
Ata-oğul ulduzlu göyə baxırlar…
EPILOQ
Murad nənəsini öpür, qaçıb gedir.
Gülsüm o yan bu yana baxır. Həyətdəki su kranını görür. Ovcuna
su yığır, Muradın dalınca atır.
Sanki bu su yerlə gedən təyyarənin dalınca atılır. Təyyarə yerlə
yüyürüb havaya qalxır, get-gedə yüksəlir və biz aşağı baxıb:
Torpağı görürük. Tünd mixəyi zəmiləri, yaşıl çölləri, sarı
qumları…
Dənizi görürük. Mavi dənizi, yelkən gəmilərini, balıqçı torlarını,
dəniz buruqlarını.
Odu görürük. Zavod bacalarından çıxan yanan metanı. 26-lar
qəbri üzərindəki əbədi məşəli, pioner tonqalını.
Səmanı görürük. Ucsuz-bucaqsız səmanı.
Muradın təyyarəsi baba yurdunun üstündən, kəndin qayaların
üstündən uçur. Bir an əbədi və əzəli qaya rəsmləri bütün ekranı
tutur. Rəsmlərdə təsvir olunmuş qədim insanlar başlarını qaldırıb
göyə baxırlar. Onların duruşunda insanın əbədi səma həsrəti duyulur.
Muradın təyyarəsi isə getdikcə daha yüksəyə qalxır. Bu təyyarə
vaxtilə Kərim babanın arabayla alma ağacları gətirdiyi yolun üstündə
üçür və bəlkə elə bu an Murad çantasından torpağın lövhəsini —
qırmızı almanı çıxarıb ləzzətlə dişləyir.
Təyyarə daha da yüksəyə qalxır.
…Torpaq
…Dəniz
…Od
Dostları ilə paylaş: |