554
"UNUDAMAYACAQLARIM" kitabından
Gecə dumanında
Dalğalar sahilə çırpılan yerdə
Bir qadın durmuşdu uzun zaman
Papirosunun odu işarırdı
Uzaq bir yerdə
Şərab içirdim
Elə bil kədərimin xıltıydı bu.
Qırmızı rəngli
Əski cib dəftərimdə
Bircə qeyd qalıb
Görüş saatı, yeri.
Yatağımı eyvana çıxartdılar
Uzun ayrılıqdan sonra yenə görüşdük
Axşam səması.
POL ELYUAR
(1985-1952 fransız şairi)
AZADLIQ
Məktəbli dəftərimdə
Masamın üstündə, hər bir ağacda
Torpağın, qumların, qarların üstə
Adını yazıram sənin — Azadlıq.
Hər kitab, hər dəftər, hər səhifədə
Ağ kağız üstündə, ağ vərəqlərdə
Daş, ya kül, ya qan üstündə
Adını yazıram sənin — Azadlıq.
Gecələrin sirli möcüzəsində
555
Bir tikə çörəyin, loğmanın üstdə
İlin hər vaxtında, hər bir fəslində
Adını yazıram sənin — Azadlıq.
Ay düşmüş göllərin parıltısında
Çöllərdə, dağlarda, uzaq üfüqdə
Dənizdə, gəmidə, yelkənlər üstdə
Adını yazıram sənin — Azadlıq.
Sübh çağı oyanan cığırlarda da
Yollarda, yolların ayrıcında da
Şəhərin hay-küylü küçəsində də
Adını yazıram sənin —Azadlıq.
Hər yanan çıraqda, sönən çıraqda
Haçansa qaldığım köhnə evlərdə
Yağışlı, çiskinli pis havalarda
Adını yazıram sənin — Azadlıq.
Ağuşa aldığım gözəl bədəndə
Əziz dostlarımın sifətlərində
Əlimə uzanan bütün əllərdə
Adını yazıram sənin — Azadlıq.
Darmadağın olmuş viranələrdə
Uçuq mayakların əski yerində
Həsrətli, kədərli sal divarlarda
Adını yazıram sənin — Azadlıq.
Görüşə ümidsiz ayrılıqlarda
Tənhalığın acı saatlarında
Ölümə aparan pillələr üstdə
Adını yazıram sənin — Azadlıq.
Bir sözün gücüylə dönüb həyata
Səni tanımaqçün gəldim dünyaya
Ümidlər, arzular, anılar üstə
Adını yazıram sənin — Azadlıq.
556
***
Sənin hər düşüncən, fikrin naminə
Sevdiyim o gözəl gözlər naminə
Dünən, bu gün, sabah, həmişə, daim
öpdüyüm dodaqlar, ləblər naminə.
Öldürülən ümidlər, zülmətdə göz yaşları
Boşluqda giley-güzar, ölümqabağı gülüş.
Məhbəsə atılmış kişilərimiz,
Sürgünlərə gedən qadınlarımız
Əqidə uğrunda qətl olunanlar
Bunların naminə, bütün bunların
Gərək qəzəbi biz cilovlamayaq
Silah qaldıraraq düşmənə qarşı
Qurban gedənlərin qisasın alaq.
SEN-CON PERS
(1887-1975, fransız şairi)
Kruzo üçün şəkillər
ÇANLAR
Yalın əlli qoca adam-insanlara qayıdan Kruzo!
Yəqin ağlayırsanmış şəhərə qabarma tək çan səsləri gələndə
Ağlamısan anaraq adanı — mehtablı gecələrdə
Dənizin uğultusun
Gecə qanadlarında səslənən musiqini — dalğaların səsini
Dəryaların dibindən gələn uğultuları.
DİVAR
Qarşındakı divarlar — qadağa kimidir arzularına
Kürsündə oturub dodaqlarını yalayırsan —
yağlı yeməklərin dadı damağını təhqir edir.
Və bu an yenə Adanı xatırlayırsan.
557
Təmiz bəyaz buludun yaşıl şəfəq çağında sulardakı əksini
Adada ormanlarda meyvələrin dadı düşür yada
Süd kimi şirin hava küləklərin duzuyla duzlanıb
Göylərə sevinc yayılıb
Meşələr yaşıl hörüklərini bir əsr hörür — bircə uzun gün…
Sən ordasan Kruzo!
Sifətin gecələrin sirrlərinə açıqdır — sanki əl uzatmısan.
CÜMƏ
Günəş işığında gülüş — ağaran fil dişi.
Cümə! Yarpaqlar nə yaşıldı, gölgən necə təzədi.
Qara-dinməz insanın qarşısında maviyə çalan bədəni əyəndə
qolların yerə çatırdı.
İndi hədiyyə olunmuş nimdaş şeylər geyirsən.
Qablardan
süd
içirsən.
Ambardan şey oğurlayırsan,
Balıq iyi verən ətli-qanlı aşbaz qadının tumanı cəlb edir səni
Parıltılı düymələrində sifətin əks olunur — yalançı
gülüşün, saxta təbəssümün.
KİTAB
Şəhərə yağan bitməz-tükənməz yağışlardan şikayətçisən,
İllərin sükutundan, tənhalığından sonra sənə qalan bumudur?
Kitabı açıb oxumağa başladın.
Orda adada dənizin uzaqlarına gözlərini zillədin
Güclü külək gözlədin.
Tufan kimi səni qaldıracaq, aparacaq küləyi
Gözlərin qarşısında zülməti parçalayacaq küləyi…
TOMAS STERNZ ELİOT
(1888-1965, ingilis şairi)
Duman içində kimi
Göz yaşı içində gördüyüm gözlər
Burada, bu ölüm səltənətində
Bir də dayandılar
558
Mənim qarşımda.
Amma bu yanda
Gözlərdə heç
Yaş görmədim mən
Bu da mənim cəzam olması gərək.
Bu mənim cəzamdır
Bir daha heç vaxt
Ölüm dünyasına düşənəcən mən
Bir də görməyəcəm o gözləri heç
Orda da bircə an, yalnız bircə an.
Gözündə göz yaşı parlayar yəqin
Sonra bizə gülüb yox olacaqdır.
***
Saat dörddə külək qopdu
Çanları yellədi, zəngləri çaldı
Ölümlə həyat arasında qaldı
Ölümün xəyali səltənətində
Anlamsız savaşın səsləri gəlir
Bu nədir yuxumu ya ayrı bir şey
Bəlkə də qaranlıq sular içində
Ağlayan sifəti gördüyümüzdür?
Və qaranlıq çayın o tərəfində
Yağılar dayanıb əli qılınclı.
Bu ölüm çayının o sahilində
Yaraqlı, silahlı durub gözləyir
Cəhənnəm atları və atlıları…
FEDERİKO QARSİA LORKA
(1898-1936, ispan şairi)
ETİBARSIZ ARVAD
Gecə yarısı dərənin lap qırağına
Özgənin arvadın aparanda mən
Dostları ilə paylaş: |