559
Elə bildim məsumdu
Sant Yaqo gecəsiydi
Sanki dilbir olaraq
Söndü bütün işıqlar
Susdu cırcıramalar.
Yuxulu döşlərə toxunanda mən
Yasəmən sayağı açıldı onlar
Uzun paltarının ətəkləriylə
İpək pərdələr tək xışıldayaraq
Oxşadı səslərlə qulaqlarımı
Bu aysız gecənin qaranlığında
Ağaclar elə hey pıçıldaşırdı
İtlər də uzaqdan, lap uzaqlardan
Elə hey hürüşür, hürüşürdülər.
Zil qara hörüyün torpağa basdım
İpək qalstukumu çıxardım bu dəm
O da paltarların çıxardı bir-bir.
Koburlu kəməri açdım tələsik
Dörd ətək korsajın çıxardı o da.
Yasəmən dərisi ay işığı tək
Par-par parlayırdı — inci, yaqutdu
Budları balıq tək çabalayırdı
Gah sakit olurdu, gah alışırdı.
Dünyanın ən gözəl, sonsuz yoluyla
Çapdım səhərəcən atlas madyanı.
Özünü kişi sayan heç ağzını boş qoymaz
Mənə dediklərini təkrar edə bilmərəm
Dan sökülən zaman o
Üstü qumlar, öpüşlər
Ayrıldı, çıxıb getdi.
Mən özümü apardım
Qaraçı cəngavər tək
Ona xatirə üçün
560
bir mücrü verdim, amma
o gecənin yalanın
yaddaşlarda saxlayıb
bir daha görüşmədik
Axı ərli arvaddı
Ancaq mənə demişdi,
and içmişdi — "məsumam".
ROBER DESNOS
(1900-1945, fransız şairi)
YAY KÜÇƏSİ HAQQINDA MAHNI
Gəl küçədə uzanaq
Günəşin isitdiyi səkilərin üstündə
Toz-tozanaq içində
Gündüzün səs-küyündən
Xilas olmuş küçədə.
Yerə duman enməmiş
Gecə fənərləri yandırılmamış
Gəl baxaq gölməçədə
Qürub çağı nə sayaq
Əks olunur, bir də ki,
Bulud keçir göylərdən
Sonra axır nəhayət
Damların üstündən
ulduzlar çıxır.
***
O qədər səni mən arzulamışam
O qədər içimdə sənin kölgəni
özümlə daşıyıb elə sevmişəm
Özümə heç bir şey, heç nə qalmayıb
561
Mən indi
Kölgələr içində kölgəyəm yalnız
Kölgənin kölgəsi, amma hərdən bir
Bol-bol günəş dolu ömrünə sənin
Kölcə salacam.
562
SESAR VALYEXO
(1892-1938, Peru şairi)
QARA DAŞ, AĞ DAŞ HAQQINDA
Parisdə öləcəyəm
Yağmurlar yağan zaman
Xatirəsin indidən yaşadığım bir gündə
Parisdə öləcəyəm bəlkə də bu gün kimi
Payız çərşənbəsində
Bir çərşənbə olacaq, çünki bu gün çərşənbə
Bunları yazan zaman qolum yaman sızlayır
Ömrüm boyu heç bir vaxt
Yalnızlığı içimdə bu gün kimi duymadım.
Sesar Valyexo öldü, zərbə alıb hər kəsdən
Kimsəni zərrə qədər heç vaxt incitməsə də
Kötəkləyib döydülər.
Şahidi — çərşənbələr
qollarında sümüklər
Yalnızlıq, yağmur, yollar…
PABLO NERUDA
(1904-1973, Çili şairi)
PARİSLƏ VİDALAŞMA
Dolğun sularıyla gözəldir Sena—
Ağaclar boyanmış boz kül rənginə
Hər yerdə çiçəklər, hər yerdə güllər
Hər yerdə qəsrlər, sivri qüllələr.
Vətənə dönürəm gözəl Parisdən
Çilidə görməli işlərim çoxdu
Hamıya borcluyam vətənimdə mən
563
Bu saat hər evdə süfrə açılıb
Məni gözləyirlər salamlamağa
Amma orda elə gözləyənlər var
Gözləyirlər gəlim, yaralasınlar.
Əlvida Paris, payız çağında
Sarı yarpaq düşür sahil bağında
Paris mavi rəngli gəmim, sevgilim
Əlvida çaylarım və körpülərim
Əlvida, sevdalı böyük ürəyin
Ətirli şərabın, dadlı çörəyin
Əlvida, əlvida, dostlar əlvida.
Nəğməylə dönürəm okeana mən
Mənəm köklərimə yenidən dönən
Dənizdir, torpaqdır — mənim vətənim
Bütün yer kürəsi şəhərim mənim
Küçəmin adıdır. "getdim daha mən"
Otağımın adı: "Bir də dönmərəm".
SONDA
Matilda, günlərimi, illərimi
Yuxudamı, qızdırmalar içindəmi
Beli qırılmış, qanına qəltan olmuş,
Gah huşum itirərək, gah da ki ayılaraq
Yatdım xəstəxananın yad çarpayısında
Gördüyüm ağ xalatlar, ayaqlarım qandallı.
Sonra bu uzun səfər…
Yenə dənizi gördüm.
Bir də əziz mehriban
Sifətin başım üstə.
Əllərin — quş qanadı
Mənim işığımda
Yurdum üstündə.
564
Nə gözəl iş idi yaşamaq bir vaxt
Yaşaya bildiyim gözəl zamanlar
İndi yalnız yuxularımda
Dünya dönüb olur mavi, lacivərd.
Ya da barmağına taxdığın incə
Zərif üzük tək.
LEOPOLD SEDAR SENQOR
(Seneqal şairi)
NYU-YORK
(jaz orkestr və solo truba üçün)
Nyu-York. Əvvəl məni gözəlliyin çaşdırdı
Qızıl saçlı, uzun qıçlı qızların.
Əvvəl-əvvəl qorxdum mən
Göydələnlər ətəyində dərin dərə küçələrdən
Ölü rəngli şüalar səmanın boğazından tuturdu
Əvvəl-əvvəl qorxmuşdum
Manhattenin çılpaq asfaltında
İki həftə dolaşdım
Üçüncü həftə başı birdən-birə ansızın
Pələng sıçrayışıyla
Üstümə cumdu həsrət
İki həftə səhrada, nə bir su, nə bir yarpaq
Boz damların üstündən quşlar yerə düşürdü
Daş kimi, qəmbər kimi.
Bir həssas söz, xoş baxış, görmədim iki həftə
Sinələrdə döyünən mexaniki ürəkdi
Sonra Harlemi gördüm,
Harlem hazırlaşırdı
Gecənin bayramına
Gün gecənin qabağından qaçırdı,
Çünki gecə gündüzdən
Dostları ilə paylaş: |