12
—Əli… dənizdədir, — deyir.
Kərim babanın üzündən nə isə bir kölgə keçir.
Gülsüm (çadrasını başına ataraq): — Mən getdim dəniz
qırağına.
Kərim:
—Dayan (Açılan ala qapını göstərir). Deyəsən gəldi.
Qapı açılır. Boylu-buxunlu bir kişi daxil olur. Bu, Muraddır,
Gülsümün qardaşı. Muradın balaca qızı Solmaz da yanındadır.
Murad pencəyilə Solmazı yağışdan qoruyur. Gülə-gülə onlara
yanaşır.
Gülsüm:
—Ay aman, allah haqqı Muraddır. Kamil bir bax, day-day gəlib.
Kamil:
—Day-day.
Murad:
—Ay sizi xoş görmüşük.
Gülsüm:
—Vallah, heç inanmağım gəlmir. Ayağınızın altına nə səpək? Nə
əcəb belə, gün hayandan çıxıb? Ay allah, Solmaz balama qurban
olum.
Murad:
—Axır ki, yığışıb gəldik. Əşi həkimlər dedi bu qıza kömək etsə,
qum eləyəcək. Mən də dedim gətirim görək nə çıxar.
Kərim:
—Xoş gəlmisiz.
Murad:
—Kərim dayı, deyəsən burda meşə salırsan. A kişi, bu susuz
yerdə bunların axırı nə olacaq?
Kərim:
—Görək də. Maşallah, ayağın yüngüldür. Yağış gətirmisən.
Murad:
—Bəli, bəli. Bu yağışı şəxsən sənin üçün sifariş vermişəm.
(Kamilə) — Nədi inanmırsan? Hələ sənin day-dayından xəbərin
yoxdur. (Uzaqda şimşək çaxır). İstəyirsən bu saat belə eləyim göy
guruldasın.
Əlini qaldırır və dərhal göy gurultusu eşidilir.
Kamil lap mat-məəttəl qalıb.
Murad Kamili qaldırır, atıb-tutur, yerə qoyur.
13
…Aydın günəşli bir gündür. Solmazla Kamil qumluqdadırlar.
Solmaz xəstə görkəmli bir uşaqdır.
Kamil:
—Sən niyə ayaqlarını quma basdırırsan?
Solmaz:
—Mənim ayaqlarım əyridir. Atam deyir ki, quma qoysan düzələr.
Kamil:
—Gəl quyu qazaq.
Solmaz:
—Qazaq.
Kamil və Solmaz quyu qazırlar. Murad onlara yaxınlaşır.
Kamil:
—Sən böyüyəndə kim olacaqsan?
Solmaz:
—Bilmirəm.
Kamil:
—Mən bağban olacağam.
Murad:
(onlara yaxınlaşır). Baban kimi, hə? Bəs balıqçı olmaq
istəmirsən, atan kimi?
Kamil:
—Balıqçı da olacam, bağban da.
Murad
—Yox, qoçaq, sən ondansa neftçi ol. Çünki sən böyüyənə qədər
burda nə bağ qalacaq, nə bağban.
Kamil:
—Niyə?
Murad:
—Niyə? Çünki biz bu saat hər yerdə neft tapırıq. Bütün bu bağlar
da gedəcək gurupbultuyla. Hər yan neft olacaq, neft.
Kamil:
—Neft nədir?
—Eh, bilmirsən neft nədir? Neft… bax, bu torpağı görürsən,
bunun altı dolu neftdir.
Murad çöməlib onların yanında oturur və gülümsünərək tez-tez
torpağı qazmağa başlayır.
—Bax, bu saat buranı qazacam, neft çıxacaq.
Kamilin gözləri bərələ qalıb. Gah Murada, gah onun əllərinə, gah
14
qazılıb dərinləşən "quyuya" baxır. Kamilin üzündə təəccüb ifadəsi
təlaşla, nigarançılıqla əvəz olunur. "Quyu" get-gedə dərinləşir.
Kənara atılan topraq təpəciyi böyüyür. Murad indi üzüqoyulu uzanıb
qalır.
Birdən Kamil hönkürüb yerindən sıçrayır, ağlaya-ağlaya evə tərəf
qaçır.
—Ana, ay ana. — Gülsümün üstünə atılır.
İstəmirəm… mən istəmirəm… neft… mən qorxuram.
Murad bu gözlənilməz hərəkətdən özünü itirən kimi olur. Pərt-
pərt gülümsəyərək onlara yaxınlaşır. Kamil anasına sığınır.
Murad:
—Ay axmaq, nədən qorxursan? Neftin nəyindən qorxursan? Bax.
Cibindən kiçik alışqan çıxarır, yandırır. Kamil hələ də ağlaya-
ağlaya eyni zamanda maraqlanır.
Murad:
Görürsən? (Söndürür, yandırır) Bilirsən bu niyə yanır? Çünki
burda benzin var. Benzini də neftdən düzəldirlər. Başa düşdün, hə,
daha onda ağlama.
Kamil Muradın əlindəki alışqanın alovuna baxır. Odun musiqi
teması səslənir.
Murad odu söndürüb alışqanı Kamilə uzadır:
—Al, ancaq itirmə… Al, al, yoxsa bax, vermərəm.
***
Kamil qayalıqlara tərəf gedir. Qaya rəsmləri: ov səhnələri, yallı,
avarçılar. Kamilin əlində səbət var. Kamil qayaların arasıyla gedir,
diqqətlə qayaların altına baxır, nə isə axtarır. Birdən qayanın
ardından gələn Muradla Solmazı görür.
Murad:
—(Təəccüblə) Neylirsən burda?
—Anam məni yumurta almağa göndərib bazara.
Murad:
—Bazar ki, o tərəfdədir.
Kamil:
—Bazarda yoxdur yumurta. Amma burda mən özüm o gün
görmüşdüm. Qayanın altında. İndi tapa bilmirəm… (Axtarır və
birdən sevincək) hə, budey!
Murad:
—(Onun əlini tutur) Dayan görüm. Ədə, bu göyərçin
15
yumurtasıdır. Dəymə bunlara. Bunlardan göyərçinlər çıxacaq,
uçacaqlar göyə. Yavaş, bastalama. Ay səni, görmürsən göyərçin
yumurtalarıdır.
Solmaz pıqqıldayıb gülür.
Kamil:
—Onda bir dənəsini götürürəm.
Murad:
—Dedim ki, olmaz. Sən indi bir yumurtanı götürüb sındırsan,
sonra göydə göyərçinlərin biri az olacaq. Bildin?
Solmaz:
—Ata, bu yumurtalardan quşlar çıxacaq?
Murad:
—Hə, qızım. Yumurtaları sındırıb çıxacaqlar, sonra da uçub
gedəcəklər, ey… bax, ora. Eşitməmisən, deyirlər ki, çox yerdə yatan
yumurtalar göydə uçan quş olub. Yaxşı, gedək evə.
***
Kərim baba ağacları sulayır.
Murad:
—Kərim kişi, deyirsən yəni bunlardan bir şey çıxacaq?
Kərim:
—(çiynini çəkir) nə deyim, vallah, hər şey allahın ixtiyarındadır.
—Yaxşı, neçə ildən sonra məhsul verər?
—Nə deyim, on ildən — on beş ildən.
Murad:
—(sükutdan sonra) Neçə yaşın var Kərim kişi.
—Yetmişi keçmişəm (dik Muradın gözlərinin içinə baxır).
Eşitmisən: əkiblər yemişik, əkək yesinlər.
***
Murad, Kamil və Solmaz qayalığa tərəf gedir və… sınmış
yumurtaları görürlər.
Murad:
—Baxın.
Yumurtadan təzə çıxmış balaca göyərçinlər güc-bəlayla hərəkət
edirlər. Bu zaman qayanın dibindən ana göyərçin və başqa
göyərçinlər havaya uçurlar. Onlar get-gedə yuxarı uçurlar. Göyün
açıq fonunda görünürlər. Səmanın musiqi teması səslənir.
İnsanlar — Kamil, Solmaz, Murad həsədlə göyərçinlərə baxırlar.
Kamil:
Dostları ilə paylaş: |