Stendal Qırmızı və qara
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
| www.vivo-book.com
2 Birinci hissə
Danton I
ġƏHƏRCĠK Put thousands together-less bad. But the cage less gay Hobbes
1
Yəqin ki, Veryer Ģəhərciyi bütün FranĢ-Kontedə ən mənzərəli Ģəhərciklərdən biridi. Qırmızı kirəmitli, ĢiĢ damları olan ağ evciklər hər tərəfindən nəhəng Ģabalıd ağacları dikələn təpənin yamacı boyu səpələnib. Du çayı bir
1 Minlərlə adamı bir yerə yığmaq özlüyündə pis deyil. Amma qəfəsdə onlar üçün xoş olmayacaq. Hoobs(ing.)
www.vivo-book.com
3 vaxtlar ispanların tikdiyi, indisə xarabalıqlara çevrilən qala divarlarının bir neçə yüz addımlığından üzüaĢağı axır. Veryeri Ģimaldan hündür dağ – Yura silsiləsindəki dağlardan biri qoruyur. Ver dağının parçalanmıĢ zirvəsi oktyabr soyuqları düĢər-düĢməz ağappaq qar örpəyinə bürünür. Dağın baĢından əriyib gələn sel Du çayına tökülməmiĢdən əvvəl, Veryerdən keçir. Sel öz yoluna çıxan bütün meĢə qamqalaqlarını ağzına alıb gətirir. Bu kobud sənaye buranın Ģəhərlilərdən çox kəndçilərə oxĢayan sakinlərinə əməlli-baĢlı xeyir verir. Amma bu balaca Ģəhərcik həmin qamqalaqların deyil, üzlük parça istehsalının hesabına varlanıb. Napoleonun çöküĢündən sonra Veryerdə az qala bütün evlərin çöl divarlarını təzələməyə imkan verən bu ümumi rifahın səbəbi həmin parça istehsalıdır. Siz Ģəhərə ayaq basan kimi nəsə çox ağır qoxuyan və görkəmi adamı vahiməyə salan bir maĢının gurultusu adamın qulağını batırır. Hamısı birdən endirilən iyirmi körüyün ağır zərbəsi körpü həndəvərini lərzəyə salır; bu körükləri iĢə salan çarxı dağ seli hərəkətə gətirir. Körüklərin www.vivo-book.com
4 hər biri gündə bir neçə min mismar hazırlayır. Ömrünün baharını yaĢayan, gözəl-göyçək qızların iĢi-gücü bircə anda mismara çevriləcək hamar dəmir parçalarını bu nəhəng körüklərin zərbəsi altına qoymaqdı. Ġlk baxıĢdan olduqca kobud görünən bu istehsal Fransanı Helvesiyadan ayıran dağlara birinci dəfə ayaq basan səyyahı heyrətləndirən ilk Ģeydir. Əgər Veryerə yolu düĢən səyyah Böyük küçəylə addımlayanların qulaqlarını batıran bu gözəl mismar fabrikinin kimə məxsus olduğuyla maraqlansa, camaat sözləri uzada-uzada ona belə cavab verər: “Həəə, bu fabriki deyirsiz? Cənab merindi dəəə...” ĠĢdi-Ģayət, əgər səyyah Du çayının sahilindən təpənin baĢına qədər uzanan Böyük küçədə cəmi bir neçə dəqiqə ləngisə, onda yüz faiz onun qabağına vacib və fikirli üzü olan ucaboy bir adam çıxacaq. Bu adam görünər-görünməz hamı Ģlyapasını tələm- tələsik çıxaracaq. Həmin adamın saçlarına dən düĢüb, həmiĢə də bozumtul paltarlar geyinir. DöĢündə bir neçə orden olur, alnı geniĢdi, burnu qartar burnuna oxĢayır. www.vivo-book.com
5 Ümumiyyətlə, onun üzünün cizgiləri düzgündür, hətta ilk baxıĢdan adama elə gələ bilər ki, sifətində əyalət merinin ləyaqət ifadəsindən baĢqa nəsə adamın xoĢuna gələn, adətən qırx səkkiz-əlli yaĢlarında kiĢilərə xas olan Ģeylər də var. Amma səyahətə çıxmıĢ parisli onun üzündəki özündən arxayınlıq və içinin kasadlığından, çəkingənliyindən xəbər verən vaciblik ifadəsini görüb pis mənada heyrətə gələcək. Hiss olunacaq ki, bu adamın bütün istedadı baĢqalarının ona olan borclarını vaxtlı-vaxtında ödəməyə məcbur etmək, özünün borclarını qaytarmağısa mümkün qədər uzatmaqdan baĢqa heç nəyə yaramır. Veryerin meri cənab Renal, bax, belə adamdır. Q. özünün vacib adam olduğunu vurğulayan addımlarla küçəni keçərək meriya binasına girir və səyyah onu gözdən itirir. Amma səyahətçi öz gəzintisinə davam eləsə, yüz addım gedəndən sonra dəmir barmaqlıqlı hasarın o tayında gözəl bağçası olan, olduqca heyrətamiz bir evə rast gələcək. Evin arxasında üfüqdə uzanıb gedən burqund təpələri elə bil burada qəsdən, göz oxĢamaq üçün sıraya düzülüb. Bu
www.vivo-book.com
6 görüntü səyyahı bayaqdan boğan o cüzam havalı kübar ovqatı unutmağa məcbur edəcək. Ona izah eləyirlər ki, bu ev cənab Renalındı. Yonma daĢlardan tikilən bu gözəl evi Veryer meri özünün böyük mismar fabrikindən götürdüyü gəlirlə tikdirib və hazırda evi təmir elətdirir. DanıĢırdılar ki, onun qədim bir ispan nəslindən olan ulu babaları 16-cı Lüdovik bu yerləri fəth edənə qədər buralarda məskən salıbmıĢ. 1815-ci ildən bəri cənab mer fabrik sahibi olduğuna görə utanır: 1815-ci ildə o, Veryer Ģəhərinin meri olub. Gözəl xiyabanda düz Du çayına qədər uzanan geniĢ meydançalar da cənab Renalın təchizat iĢindəki dərin biliklərinin nəticəsidir. Almaniyanın Leypsiq, Frankfurt, Nürnberq və onlarla baĢqa sənaye Ģəhərlərini bürüyən mənzərəli bağları Fransada görməyə ümid eləmək mənasız iĢdir. FranĢ-Kontedə uzanıb gedən daĢ divarlarınız, bir-birinin üstünə qalaqlanmıĢ daĢlardan ibarət mülkləriniz nə qədər çox olsa, qonĢularınız sizə bir o qədər çox hörmət eləyər. Cənab Renalın divardan divara uzanan bağlarının qazandığı heyranlığın səbəbisə Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|