www.vivo-book.com
47
Amma bu xırda cəriməni ödəməli olan Ģəxslərdən biri də
Jülyenin xaç atası olan mismarçıydı.
Qəzəbdən özünü itirən bu adam dəhĢətli qara-qıĢqırıq
saldı:
– Buna bax, gör iĢ nə yerə çatıb ha! Belə Ģey heç
adamın ağlına da gəlməzdi! Axı iyirmi ildən artıqdı ki, hamı
hakimi ədalətli adam bilirdi! Jülyenin dostu, qoca alay
loğmanı o vaxt artıq dünyasını dəyiĢmiĢdi.
Jülyen Napoleon barədə söhbətlərə qəfil son qoydu.
O dedi ki, rahib olmaq istəyir. MiĢarxanada tez-tez onun
əlində kürenin verdiyi latınca bibliya görürdülər. Oğlan
kitabı əzbərləmiĢdi.
Jülyenin uğurlarından heyrətlənən mehriban qoca
bütün axĢamlarını onunla dua oxumaqla keçirirdi. Onunla
münasibətdə oğlan Jülyen özünü çox ədəb-ərkanlı aparırdı.
Kimin ağlına gələrdi ki, belə avazımıĢ və ürkək, qız sifəti
kimi göyçək üzü olan gəncin içində özünə yol açmaq üçün
lazım gələrsə, ən ağır sınaqlardan keçmək iradəsi var.
www.vivo-book.com
48
Özünə yol açmaq deyəndə, Jülyen öncə Veryerdən
getməyi nəzərdə tuturdu – oğlan öz vətəninə nifrət eləyirdi.
Burada gördüyü hər Ģey onun qəlbini buza döndərirdi.
Hələ lap uĢaqlıqdan dəfələrlə elə olmuĢdu ki,
oturduğu yerdə oğlana çılğın həvəs gəlirdi. O özünün parisli
gözəllərə təqdim olunmağını, qızları hansısa qəfil və qeyri-
adi hərəkətiylə heyran etdiyini düĢünürdü. O qızların biri
onu niyə də sevməyəydi ki? Napoleon hələ lap kasıb olanda
onu xanım Boqarne sevmiĢdi axı! Uzun illər boyu Jülyenin
həyatında elə bir saat olmamıĢdı ki, o, Bonapartın ad-sansız
və kasıb bir poruçikin yalnız öz qılıncının köməyilə
dünyanın fatehi olduğunu təkrar eləməsin.
Bu fikir ona dəhĢətli görünən bütün bədbəxtlikləri
yaĢadığı vaxt dadına çatırdı. O, nəyəsə sevinəndə, bu fikir
onun sevincini ikiqat artırırdı.
Kilsənin tikintisi və hakimin qərarları Jülyenin
gözlərini açdı. Oğlanın ağlına bir fikir gəldi. Bu fikir bir
neçə həftə ona rahatlıq vermədi və axırda bütün varlığına
hakim kəsildi.
www.vivo-book.com
49
“Bonapart hamını ondan danıĢmağa məcbur eləyəndə
Fransa qorxudan tir-tir əsirdi. O vaxt hərbi Ģücaət vacib idi –
o vaxt bu dəbdə idi. Amma indi qırx yaĢlı rahib ildə yüz min
frank maaĢ alır, bu da Napoleonun ən yaxĢı generallarının
maaĢından üç dəfə artıqdır. Onlara kömək eləyən insanlar
lazımdır. Məsələn, biri elə bizim hakim – elə ayıq beyni, bu
vaxta qədər elə ədalət sahibi olan adam, indi otuz yaĢlı
cavan rahibin qorxusundan özünü biabır eləyir! Deməli,
rahib olmaq lazımdır”.
Dini öyrənməyindən iki il keçəndən sonra, bir dəfə,
özünün xeyirxahlığının təzə-tər çiçəkləndiyi vaxtlarda
Jülyenin içini gəmirən alov onu qəfildən ələ verdi.
Bu hadisə cənab ġelanın evində, rahiblərin iĢtirak
elədiyi nahar zamanı baĢ verdi. Xeyirxah küre oğlanı
xeyirxahlığın əsl möcüzəsi kimi təqdim elədiyi yerdə, Jülyen
qəfildən Napoleon barədə danıĢmağa baĢladı. Özünü buna
görə cəzalandırmaq üçün o, sağ əlini boynundan asdı. Guya
ağac qaldıranda qolu çıxıbmıĢ. O düz iki ay bu narahat
vəziyyətdə gəzdi. Özü üçün fikirləĢib tapdığı cəzadan sonra
oğlan özünü bağıĢladı.
www.vivo-book.com
50
Bax, indi qoltuğunun altında balaca bir bağlama sıxıb,
gözəl Veryer kilsəsinə tərəf gedən, baxanda güclə on yeddi
yaĢ veriləsi bu on səkkiz yaĢlı, çəlimsiz oğlan belə biriydi.
Kilsə qaranlıq və boĢ idi. Bayram münasibətilə bütün
pəncərələrə tünd-qırmızı parça çəkilmiĢdi. Buna görə də
içəri düĢən günəĢ Ģüaları nəsə qəribə, əzəmətli və gözəl bir
rəng alırdı.
Jülyenin içi titrədi. O, kilsədə tək idi. Oğlan gözünə
ən qəĢəng görünən oturacaqda oturdu – bu oturacağın
üstündə cənab Renalın gerbi vardı.
Diz çökmək üçün qoyulan oturacaqda Jülyenin
gözünə sanki oxunmaq üçün qəsdən qoyulmuĢ bir parça
kağız sataĢdı. O, kağızı gözlərinə yaxınlaĢdırıb oxudu:
“Edamın təfərrüatları və Bezansonda edam olunmuĢ
Lüdovik Jenrelin ömrünün son dəqiqələri...”
Kağızın qalanı cırılmıĢdı. O biri üzündə birinci
sətirdən ancaq ilk iki söz – “Birinci addım?” sözləri
qalmıĢdı.
www.vivo-book.com
51
– Bu kağızı bura kim qoyub? – Jülyen dedi. – Ah,
bədbəxt! – oğlan ah çəkdi – Onun soyadı mənimkiylə
qafiyələnir. – Bunu deyib, kağızı əlində yumruladı.
Jülyen kilsədən çıxanda ona elə gəldi ki, döĢəmədə
qan damcıları var – bu, pəncərədəki qırmızı pərdələrdən
keçən iĢığın düĢdüyü adi müqəddəs su damlalarıydı.
Nəhayət, Jülyen öz gizli qorxusundan utandı.
– Yəni mən belə qorxağam? – o öz-özünə dedi. –
Silaha sarıl!
Qoca loğmanın danıĢdığı hekayətlərin hamısında
olan bu ifadə Jülyenə qəhrəmanlığa çağırıĢ kimi gəlirdi. O
geri çevrildi və cənab Renalın evinə doğru addımladı.
Amma bu gözəl qətiyyətinə baxmayaraq, evin iyirmi
addımlığına çatan kimi canına qəfil qorxu düĢdü.
Barmaqlıqlı, çuqun qapı açıq idi – qapı onun gözünə elə
gözəl görünürdü ki. Bu qapıdan içəri keçmək lazım idi.
Amma bu qapıdan içəri keçdiyinə görə ürəyi sıxılan təkcə
Jülyen deyildi. Həddən artıq utancaq xanım Renal tamamilə
kənar bir adamın onunla uĢaqları arasına girəcəyini
düĢünəndə əzab çəkirdi. O, oğullarının onun yanında, onunla
Dostları ilə paylaş: |