www.vivo-book.com
539
çıxmağa hazırlaĢırdı və olduqca nəzakətli adam olan bu gənc
çətin vəziyyətə düĢdü.
– Məncə, – o, Jülyenə dedi, – tezliklə siz manejdə dərs
alacaqsınız və bir neçə həftədən sonra məmnuniyyətlə sizi at
belində gəzintiyə çıxaracağam.
– Mən sizə minnətdarlıq eləmək Ģərəfinə nail olmaq
istəyirdim. Ġnanın mənə cənab, – Jülyen çox təsirli səslə
dedi, – mən dərindən hiss eləyirəm ki, sizə nə qədər
borcluyam. Əgər dünən mənim naĢılığım ucbatından atınız
zədələnməyibsə və həmin at bu gün boĢdusa, bu gün ona
minmək istərdim.
– Necə istəyirsiniz, əzizim Sorel, amma özünüzdən
küsün. Boynunuz qırılsa, mən cavabdeh deyiləm. Elə bilin
ki, sizə bütün ağıllı məsləhətləri vermiĢəm. Məsələ
burasındadı ki, artıq saat dörddü və vaxt itirmək olmaz.
– Bəs atdan yıxılmamaq üçün nə etmək lazımdır? –
Ġkisi də ata minəndən sonra Jülyen cavan qrafdan soruĢdu.
Norber var səsiylə qəhqəhə çəkdi:
– Bunun bir çox yolu var. Məsələn, gərək korpusu
arxaya çəkəsən.
www.vivo-book.com
540
Jülyen sərt yoxuĢla qalxdı. Onlar XVI Lüdovik
meydanına çıxdılar.
– Ay sizi, gənc dəliqanlı! – Norber dedi. – Baxın,
burada nə qədər fayton var, hamısını da nataraz adamlar
idarə eləyir. Atdan yıxılsanız, bunların hamısı sizi tapdayıb
keçər: var gücüylə səyirdilən atların cilovunu çəkib
ağızlarını yara eləmək kimin nəyinə lazımdı!
Norber düz iyirmi dəfə Jülyenin az qala yəhərdən
yıxılacağının Ģahidi oldu, amma atla gəzinti xətasız-bəlasız
qurtardı. Onlar evə qayıdanda gənc qraf bacısına dedi:
– Ġcazə verin, canından bezmiĢ bu cəsur adamı sizə
təqdim edim!
Norber nahar vaxtı masanın o biri baĢında oturan
atasıyla danıĢarkən dil qəfəsə qoymadan Jülyenin çılğın
cəsurluğunu öyürdü. Amma onun at minməyi məsələsində
tərifə layiq olanı da təkcə bu idi. Cavan qraf səhər atları
qaĢovlayan mehtərlərin Jülyenin atdan yıxılmağını necə
ədəbsizcəsinə lağa qoyduğunu eĢitmiĢdi.
Bütün nəzakət və xeyirxahlığa baxmayaraq, Jülyen
tezliklə özünü bu ailədə tənha hiss elədi. Bu evdəki bütün
www.vivo-book.com
541
ənənələr ona dəhĢətli dərəcədə qəribə gəlir və gənc bir
ucdan bu ənənələri pozmuĢ olurdu. Xidmətçilər onun
yanlıĢlıqlarından böyük həzz alırdılar.
Abbat Pirar çıxıb öz kilsəsinə getmiĢdi. Onun məntiqi
buydu: “Əgər Jülyen küləkdən titrəyən qamıĢ çubuğudursa,
qoy bəri baĢdan məhv olsun, yox, möhkəm adamdısa, qoy
özünə yol açsın”.
IV
DE LA-MOL ĠMARƏTĠ
Onun burada nə işi vardı? Bura onun xoşuna
gəlirdimi? Burada kimlərinsə xoşuna gələcəyini ümid
eləməklə axmaqlıqmı edir?
Ronsar
www.vivo-book.com
542
Əgər de La-Molların aristokratyana qonaq otaqlarında
hər Ģey Jülyenə qəribə gəlirdisə, rəngi avazımıĢ qara
kostyumlu bu yazıq oğlan da ona diqqət göstərənlərin
hamısına qəribə görünürdü. Xanım de La-Moll ərinə təklif
elədi ki, evə vacib insanları qonaq çağıranda bu oğlanı nəsə
bir iĢ dalınca göndərsin.
– Mən təcrübəmi axıra qədər aparmaq istəyirəm, –
markiz dedi. – Abbat Pirar belə hesab eləyir ki, biz özümüzə
yaxın buraxdığımız insanların özlərinə hörmət hissini
öldürməklə düz hərəkət eləmirik. O deyir ki, ancaq
müqavimət göstərənlərə inanmaq olar. Bu oğlan ona görə
burada yersiz görünür ki, onu burada heç kim tanımır – bu
yazıq da lal-kar deyil axı.
“Burada baĢ çıxarmaq üçün, – Jülyen düĢünürdü, – mən
gərək bu evə qonaq gələnlərin adlarını qeyd eləyim və
xasiyyətlərini də iki kəlməylə ifadə eləməyə çalıĢım”.
Ġlk olaraq o, bu evə tez-tez gələn və markizin əhli-
keflikdən bu oğlana hamilik elədiyini düĢünən və hər
ehtimala qarĢı onunla sayğılı davranan beĢ-altı nəfər
dostların adlarını qeyd elədi. Bunlar elə də varlı olmayan, az
www.vivo-book.com
543
əhəmiyyət kəsb edən, adamlara uyğunlaĢmağa çalıĢan
insanlar idi. Amma bizim günlərimizdə kübar salonlarda rast
gəldiyimiz belə adamların cinsində bu vardı ki, onlar hamıya
eyni cür uyğunlaĢmırdılar. Belə ki, onlardan çoxu markizin
istənilən kobudluğunu həzm edə bildikləri halda, xanım de
La-Mollun bircə sərt sözündən qəzəblənib üsyan eləyirdilər.
Ev sahibləri ifrat qürurlu və əyləncə xətrinə baĢqalarını
alçaltmağa meyilli olduqlarından əsl dostluq münasibətləri
barədə danıĢmaq olmazdı. Bir sözlə, yağıĢlı günləri və
dəhĢətli dərəcədə darıxdıqları nadir dəqiqələri hesaba
almasaq, onlar qonaqlarına yüksək səviyyədə nəzakətli
davranırdılar.
Əgər Jülyenlə dostyana davranan o beĢ-altı nəfər de La-
Molların imarətini tərk eləsəydilər, xanım de La-Moll
saatlarla tənha qalmalı olardı; tənhalıqsa belə qəbildən olan
qadın üçün çox dəhĢətli bir Ģeydi – lənət kimi.
Markizin arvadıyla davranıĢı mükəmməl idi: o,
arvadının qonaq otağının par-par alıĢıb yanmasının,
qonaqlarla dolu olmasının qayğısına qalırdı. Amma bu
qonaqlar perlər deyildi, markizin fikrinə görə, gənc
Dostları ilə paylaş: |