www.vivo-book.com
620
“Görəsən, hansı dildən pərgar mənimlə hazırcavablıq
eləməyə çalıĢardı? – Matilda düĢündü. – Mən o adama
deyərdim ki, baron, vikont titullarını, hamısını pulla almaq
olar. Ordenləri də adama nəyə görə gəldi, verirlər – mənim
qardaĢım da orden alıb, amma nə olsun? Rütbəni almaq
asandı – on il süvari qoĢununda xidmət eləyirsən, ya da
hərbi nazirin qohumu olursan, budu, sən artıq Norber kimi
eskadron komandirisən. Bəlkə böyük sərvət? Düzdü, bu
hamısından çətin və deyəsən, hörmətə layiq olanıdı. Amma
kitablarda yazılanlara zidd olan bu məsələ də elə gülməlidi
ki. Axı sərvətə sahib olmaq üçün insan sadəcə RotĢildin
qızını ala bilər. Yox, doğrudan da ağlıma gələn fikir çox
dərin məsələdi. Ölüm hökmü – insanların can atmağı
ağıllarına gətirmədikləri yeganə Ģeydir”.
– Siz cənab qraf Altamirayla tanıĢsınızmı? – qız
Kruazenuadan soruĢdu.
Bayaqdan fikirli olması və ancaq indi özünə gəldiyi
qızın üzündə yazılmıĢdı. Onun sualı düz beĢ dəqiqədir ki,
kirimək bilmədən üyüdüb-tökən markizin söhbətinə elə zidd
idi ki, yazıq markiz çaĢdı. Amma onun nəzakətliliyi ikisini
www.vivo-book.com
621
də vəziyyətdən çıxartdı. Axı bu cavan oğlan öz iti ağlıyla
tanınan hazırcavab adamlardan biriydi.
“Matilda qəribə qızdır, – o düĢündü. – Düzdü, bu o
qədər də yaxĢı bir Ģey deyil, amma onun əri cəmiyyət
arasında yanında belə arvadı olduğuna görə necə də
qürrələnəcək! Bilmirəm, buna necə nail olur, amma bu
markiz de La-Moll bütün partiyaların ən ləyaqətli və vacib
adamlarıyla tanıĢdı. Bu adam həmiĢə üzdə olacaq. Ola bilər
ki, bu qəribə xüsusiyyətləri Matildanı cəmiyyətə bənzərsiz
qadın kimi tanıtdı. Adam varlı və məĢhur olanda onun
qəribəlikləri yanlıĢlıq olmaqdan çıxır. Onu dahi qadın hesab
edəcəklər! Əgər istəsə, öz ağlı, xarakteri, bənzərsiz
hazırcavablığı onu əvəzsiz qadın eləməyə yetər.
Ġki iĢi birdən eləmək çətin olsa da, markiz Matildaya
baxa-baxa beynində hazır olan dərsi danıĢırmıĢ kimi dedi:
– Yazıq Altamiranı kim tanımır ki? – bunu deyib,
qrafın alınmayan, naqolay tarixçəsini ona danıĢmağa
baĢladı.
– DəhĢətdir! – Matilda sanki öz-özülə danıĢırmıĢ kimi
dedi. – Amma o yəqin ki, nəsə eləyib. Mən əsl insanı
www.vivo-book.com
622
görmək istəyirəm. Onu yanıma gətirin. – sonuncu sözlər
markizin bərk xətrinə dəydi.
Qraf Altamir təkəbbürlü madmazel de La-Mollun ən
açıq-aĢkar pərəstiĢkarlarından idi. O bu qızı Parisin ən gözəl
qadınlarından biri hesab edirdi.
– O, taxta otursaydı, necə də gözəl görünərdi! – qraf
Altamir onu qızın yanına aparmağa gələn markiz
deKruazenuaya deyib, həvəslə onun arxasınca yeridi.
Kübar cəmiyyətdə çox adam on səkkizinci əsr
razılaĢmasını ədəbsiz bir Ģey kimi qəbul eləyirdi – bu
məsələdə nəsə yakobinçi əli vardı. Uğursuz yakobinçidən
iyrənc də ki, nə ola bilərdi?
Hərdən markiz de Kruazenuayla baxıĢan Matilda,
Altamiranın liberallığına gülsə də, ona maraqla qulaq asırdı.
– Ziyafətə gələn yakobinçi, – əla ziddiyyətdi, – qız
düĢünürdü.
Qara bığlı Altamira ona dincələn Ģiri xatırladırdı.
Amma tezliklə fərqinə vardı ki, ona ancaq mənfəət lazımdı,
bu adam istənilən mənfəətin qarĢısında təzim eləməyə hazır
idi.
www.vivo-book.com
623
Cavan qraf üçün dünyada onun ölkəsində ikipalatalı
sistemi həyat keçirə biləcək Ģeylərdən baĢqa maraqlı heç nə
yox idi. Ziyafət salonuna perulu bir generalın girdiyini
görəndə, o, ziyafətin ən gözəl qızı olan Matildanı
məmnuniyyətlə tək buraxıb getdi. Metternix burda öz
qaydalarını tətbiq edəndən sonra, o, Avropaya olan bütün
ümidini itirmiĢdi və indi yazıq Altamira gələcəkdə Cənubi
Amerika ölkələrinin güclü, əzəmətli olacağı və Mirabonun
onlara bəxĢ etdiyi azadlığı Avropaya da gətirəcəkləri barədə
ümidlərlə özünə təsəlli verirdi.
Bığlı gənclər Matildanı dövrəyə aldılar. Qız baĢa
düĢürdü ki, Altamiranı elə də heyran edə bilməyib və o
getdiyi üçün indi özünü təhqir olunmuĢ hiss eləyirdi. O,
qrafın perulu generalla danıĢanda gözlərinin necə parladığını
gördü. Madmazel de La-Moll cavan fransız oğlanlarına elə
ciddi-ciddi baxırdı ki, onun gözəlliyilə rəqabət aparan heç
bir qız bunu eləməzdi.
– Onlardan hansı özünü ölüm hökmünə aparacaq nəsə
eləyə bilər? – deyə qız düĢünürdü.
www.vivo-book.com
624
Axmaq kiĢilər onun baxıĢlarından xoĢhal olsalar da,
bəziləri bu baxıĢları öz üzərində duyanda, özünü birtəhər
hiss eləyirdi. Onlar qorxurdular ki, qız indicə elə sərt bir söz
deyər ki, həmin sözə veriləsi bir cavab tapa bilməzlər.
Qızsa Jülyenə baxa-baxa düĢünürdü:
“Adlı-sanlı nəsildən olmaq adama elə keyfiyyətlər verir
ki, onların yoxluğu məni təhqir etmiĢ olardı. Amma məhz bu
keyfiyyətlər də adamı dar ağacına aparacaq hərəkətlər
eləməkdən saxlayır”.
Bu an onun arxasında kimsə dedi:
– Bu da qraf Altamiradı, Ģahzadə San-Nazaro-
Pimentelin ikinci oğlu. Onun babası Pimentel 1268-ci ildə
boynu vurulmuĢ Konradini xilas etməyə cəhd edibmiĢ.
Ailələri Neapoldakı ən adlı-sanlı ailələrdən biridi.
“Bu da mənim nəzəriyyəmin isbatı, – Matilda düĢündü.
– Mənsə elə bilirdim ki, nüfuzlu soyad adamı ölüm
hökmünə aparacaq keyfiyyətlərdən xali eləyir. Yox,
deyəsən, mən bu gün ancaq axmaq-axmaq xəyallara
düĢməyə məhkumam. Neynək, bir halda ki, mən vur-tut
qadınam, deməli, rəqs eləməli olacağam!”
Dostları ilə paylaş: |