www.vivo-book.com
705
Jülyen özünü Tanrı kimi hiss eləyirdi.
XIV
GƏNC QIZIN DÜÇÜNCƏLƏRĠ
Qərarsızlıq necə də dəhşətlidir!
Neçə-neçə gecələr yuxusuz keçir!
Ulu Tanrı! Yəni doğrudanmı mən bu qədər alçalacam?!
O özü mənə həqarətlə baxacaq.
Amma o gedir axı, özü də uzaqlara gedir.
Alfred de Müsse
O məktubu yazana qədər Matilda özüylə uzun-uzadı
mübarizə aparmalı olmuĢdu. Qızın Jülyenə olan meylinin
yaranma səbəbi nə olursa olsun, bu hiss tezliklə onun ağlı
kəsəndən bəri qəlbində hakim hiss olan qüruruna qalib gəldi.
Bu soyuq və təkəbbürlü ürək ilk dəfəydi ki, belə odlu-alovlu
www.vivo-book.com
706
bir Ģey hiss eləyirdi. Amma bu hiss onun qüruruna qalib
gəlsə də, qız təkəbbürlü vərdiĢlərinin hamısını saxlamıĢdı.
Davamlı mübarizədə keçən iki ay, heç vaxt yaĢamadığı
duyğular bütün ruhi vəziyyətini sarsıtmıĢdı.
Matildaya elə gəlirdi ki, qarĢısında bir xoĢbəxtlik zolağı
açılır. Məğrur, üstəlik də sağlam ağılla idarə olunan ruhun
üzərində əvəzsiz hakimiyyətə sahib olan bu hiss qızın Ģəxsi
ləyaqəti və məcburi qaydalarla xeyli mübarizə aparmalı
oldu. Bir dəfə, saat yeddidə qız anasının yanına gəlib,
yalvardı ki, ona Vilkyeyə getməyə icazə versin.
Markiza özünü əziyyətə salıb, heç qızına cavab da
vermədi, cavab əvəzinə ona yatağına uzanıb, doyunca
yatmağı məsləhət gördü. Bu, sonuncu məiĢət məsləhəti və
qəbul olunmuĢ qaydalara qarĢı hörmətə son çağırıĢ idi.
Nəsə ağılsız addım atmaq və ya Kelyusların, Lyuzların,
Kruazenuaların evində müqəddəs hesab olunan qaydalara
zidd getmək qorxusu Matildanı elə də sıxmırdı. FikirləĢirdi
ki, bu adamlar onu baĢa düĢmək iqtidarında deyillər. Qız
onlarla ancaq yeni fayton və ya torpaq sahəsi almaq barədə
www.vivo-book.com
707
məsləhətləĢə bilərdi. Qızın qorxduğu tək Ģey – Jülyenin onu
qınaya bilməsi ehtimalıydı.
Birdən bu oğlanın qeyri-adi insan olması fikri yanlıĢ
oldu – bəs onda?
Qızın zəif adamlardan zəhləsi gedirdi – yumĢaq
xasiyyətsə onun ətrafında fırlanan sevimli cavan oğlanların
hamısına xas idi. Onun xoĢuna gəlmək üçün bu oğlanlar
daha dildən pərgar olmağa çalıĢır, bununla da özlərini qızın
gözündən bir az da salırdılar.
“Onların cəsurluqlarından baĢqa heç nələri yoxdu – qız
düĢünürdü. – Nədir bu cəsurluq? Duelə çıxmaq? Ġndi duel
nədir ki? Gülməli ayindən baĢqa heç nə deyil. Hamı
əvvəlcədən bilir ki, yerə yıxılanda nə deməlidir. Otların
üstünə yıxılanda əlini sinənə qoyaraq alicənablıq göstərib,
qatilini bağıĢlamaq, üstəlik, bəlkə də ancaq təxəyyülündə
mövcud olan, ya da elə siz dueldə öldürülən gün onun
barəsində dedi-qodu
çıxmağından qorxaraq ziyafətə
yollanan sevgili barədə də bir neçə kəlmə demək lazımdır.
Onlar eskadronun qabağında, əllərində par-par yanan
qılıncla təhlükənin düz üstünə Ģığıyacaqlar – amma hansısa
www.vivo-book.com
708
qeyri-adi,
gözlənilməz,
həqiqətən
pis
təhlükəylə
üzləĢəcəklərmi?”
“Eh, hardan?! – Matilda öz-özünə deyirdi. – Belə ali
ruha və əsil-nəcabətə sahib dahi insanlar ancaq III Henrixin
sarayında olub. Ah, əgər Jülyen Jarnak, ya da Monkontur
yaxınlığında vuruĢsaydı, onda mən ondan tam arxayın
olardım. Bax, o dövrlər Ģücaət və güc dövrüydü, o vaxt
fransızlar oyun-oyuncaq deyildilər. DöyüĢ günü onlar üçün
düĢünməyin gərək olmadığı gün idi. Onların həyatı Misir
mumiyaları kimi eyni, dəyiĢməz döyüĢ sarğısına
bürünmüĢdü. Hə, o vaxt kiĢilərdən daha çox mərdlik tələb
olunurdu ki, saat on birdə Suasson sarayından, Yekaterina
Mediçinin yaĢadığı saraydan çıxıb, Əlcəzairə tələssinlər. O
vaxt insan həyatı təsadüflərin durmadan bir-birini əvəz
eləməsiydi. Ġndisə sivilizasiya və prefektlər belə təsadüflərə
imkan vermir, indi gözlənilməz heç nə yoxdur. Bir adam
nəsə gözlənilməz bir Ģey ağlına gətirən kimi, hamı ona
hücum eləyir, hansısa hadisədə nəsə təsadüf əlaməti
görünürsə, adamlar qorxudan dünyadakı bütün alçaqlıqlara
hazır olurlar. Qorxu məsələsində görün biz hara gəlib
www.vivo-book.com
709
çıxmıĢıq ki, indi bütün qorxular qabaqcadan bəraət alır.
Ġdbar, darıxdırıcı əsr! Bonifas de La-Moll kəsilmiĢ baĢını
tabutdan çıxarıb, öz nəslindən olan on yeddi kiĢinin könüllü
olaraq ələ keçib, iki gündən sonra gilyotin altına getdiyini
görsəydi, nə deyərdi?! Onlar ölümə getdiklərini bilirdilər,
amma müdafiə olunmaq, heç olmasa bir-iki yakobinçi
öldürmək ədəbsizlik hesab olunurmuĢ. Ah, o vaxt, Fransanın
qəhrəman çağlarında, Bonifas de La-Mollun vaxtlarında
Jülyen eskadron komandiri ola bilərdi, qardaĢımsa bəkarət
andı içmiĢ, dodaqlarında daima ilahi təbəssüm gəzdirən
rahib olacaqdı”.
Bir neçə ay əvvəl Matilda hər gün gördüyü adamlardan
seçiləcək kimisə görəcəyinə ümid eləmirdi. O özünə əyləncə
tapmıĢdı
–
kübar
cəmiyyətdə
tanınan
gənclərlə
məktublaĢırdı. Belə təhlükəli sərbəstlik, cavan qızın bu
dərəcədə məqsədyönlü olması onu cənab de Kruazenuanın,
atasının, hersoq de ġonun, bütün ailənin gözündən sala
bilərdi. Matilda kiməsə məktub yazacağı gecələrdə yata
bilmirdi. Amma o vaxtlar qızın yazdıqları sadəcə cavab
məktublarıydı.
Dostları ilə paylaş: |