www.vivo-book.com
765
“Əgər adam özünə bir zəiflik göstərməyi rəva görürsə,
onda mənim kimi qız da həqiqətən ləyaqətli insana görə öz
təmiz adından keçə bilər. Heç kim mənim barəmdə deyə
bilməz ki, mən kiminsə qəĢəng bığlarına, ya da at belində
Ģux otura bilmək bacarığına uymuĢam. Yox, məni onun
Fransanın gələcəyilə bağlı dərin mülahizələri, min altı yüz
səksən səkkizinci ildəki Ġngiltərə inqilabına bənzər
hadisələrin baĢvermə ehtimalı barədə fikirləri heyran elədi.
Bəli, mən ona heyran olmuĢam – qız vicdan əzabı çəkə-çəkə
düĢünürdü. – Hə, mən zəif qadınam, amma mən beyinsiz
kuklalar kimi boĢ-boĢ Ģeylərə, gözəl qaĢ-gözə görə ağlımı
itirməmiĢəm! Onun mənəviyyatının alicənablığı üzünə çıxıb,
bu da mənim ağlımı baĢımdan aldı. Əgər inqilab olsa, niyə
də bu inqilabda Jülyen Sorelin rolu Rolanın rolu qədər
olmasın? Mən də niyə xanım Rolan olmayım? Bu rol, xanım
Stal rolundan daha çox xoĢuma gəlir. Bizim dövrümüzdə
yüngül əxlaq tərzi böyük maneədir. Amma məni heç kim
zəifliyimə görə qınamayacaq – yoxsa mən utandığımdan
ölərdim”.
www.vivo-book.com
766
Etiraf eləmək lazımdır ki, Matildanın düĢüncələri heç
də həmiĢə indiki kimi ciddi olmurdu. O hərdən gizlicə
Jülyenə baxır və onun hərəkətlərində nəsə gözəl bir Ģey
tapırdı.
“Ġndi daha Ģübhə yeri yoxdu – qız düĢünürdü. – Mən
istədiyimə çatdım. Mənim üstümdə nəsə haqqı olduğu onun
heç ağlına da gəlmir. Bir həftə əvvəl mənə sevgisini etiraf
eləyəndə yazıq oğlan necə də bədbəxt görünürdü! Bəyəm
bu, sübut deyil? Bu qədər hörmət, bu qədər zərif hisslərlə
dolu sözlərə görə ona qəzəblənmək, mənim tərəfimdən nəsə
qəribə hərəkətdir. Məgər mən onun arvadı deyiləm? Onun
bunu deməyi çox təbii deyilmi? Özü də etiraf eləyim ki, o bu
sözləri deyəndə çox qəĢəng görünürdü. Mən o ali təbəqəyə
mənsub olan, Jülyenin məni qısqandığı cavanlarla qısa eĢq
macəralarım barədə qəddarca açıq-aĢkar danıĢandan sonra
belə, məni sevməyə davam eləyirdi. Axı mən bunu
darıxdığıma görə eləyirdim – mən bu darıxmaq hissiylə
yaĢamağa məcburam. Ah, Jülyen həmin zadəgan
oğlanlarının onun üçün nə qədər təhlükəsiz olduğunu
bilsəydi! Onunla müqayisədə bu cavanlar mənə necə solğun,
www.vivo-book.com
767
darıxdırıcı, bir-birindən kopyalanmıĢ kimi necə eyni
görünürlər?!”
Bu xəyallara qapılan qız, ona Ģübhəylə baxan anasıyla
söhbətə baĢlamamaq üçün özünü məĢğul kimi göstərir və
karandaĢla kağızda Ģəkillər cızırdı. Çəkdiyi profillərdən biri
qəfildən qızı heyrətə gətirdi – bu, Jülyenə oxĢayırdı!
“Bu bir iĢarədir! Bu əsl sevgi möcüzəsidir! – qız
düĢündü. – Mən özüm də bilmədən onun portretini
çəkmiĢəm”.
Qız tez otağına qaçaraq, qapını arxadan bağladı və
həvəslə Jülyenin portretini çəkməyə baĢladı. Amma onun
bayaq təsadüfən, özü də bilmədən çəkdiyi Ģəkil indi
alınmırdı. Bayaqkı Ģəklin Jülyenlə oxĢarlığı onu heyrətə
gətirmiĢdi. Matilda təəccüblənmiĢdi: o bu məsələdə böyük
ehtirasın mübahisəyə gəlməz təsdiqini görürdü.
AxĢama yaxın, qız Ģəkil çəkməyi buraxıb, albomdan
baĢını qaldırdı. Bu vaxt anası gəlib birlikdə Ġtalyan
operasına getməyi təklif elədi. Matilda ancaq bir Ģey barədə
düĢünürdü: Jülyeni görmək lazımdır. Onu evdə təsadüfən
www.vivo-book.com
768
görsələr, sözgəliĢi anasına deyə bilər ki, oğlana da onlarla
birlikdə operaya getməyi təklif eləsin.
Amma Jülyen gözə dəymədi və bizim xanımların
lojasında həmin axĢam ən darıxdırıcı adamlar oturdu.
Operanın birinci hissəsində Matilda öz sevgilisini ehtirasla
xatırlayır və onu bir an da unuda bilmirdi. Ġkinci hissədəsə
Çimarozaya layiq sevgi ariyası onu ürəyindən yaraladı.
Operanın qadın qəhrəmanı oxuyurdu:
“Belə çox sevdiyimə görə onu cəzalandırmalıyam: mən
onu həddən artıq sevirəm!”
Bu gözəl ariyanı eĢitdiyi andan dünya Matildanın
baĢına fırlandı. Kimsə ondan nəsə soruĢanda qız cavab
vermirdi, anası onu danlayırdı, amma qız anasına baxmaq
üçün özündə zorla güc tapırdı. Qız bir növ ekstaz
vəziyyətindəydi, onun hissləri o dərəcədə oyanmıĢdı ki, bu
duyğuları ancaq son günlərdə Jülyenin yaĢadığı ehtiras
tutmalarıyla müqayisə etmək olardı.
Ġlahi əzəmətlə dolu melodiya, qızın yaĢadıqlarıyla üst-
üstə düĢən sözlər onu elə təsirləndirmiĢdi ki, qız Jülyeni
düĢünmədiyi anlarda belə, büsbütün ona aid idi.
www.vivo-book.com
769
Sevdiyi musiqinin təsirilə qız həmin axĢam Jülyen
barədə düĢünən xanım Renala oxĢadı.
Kamil sevgi əlbəttə, həqiqi sevgidən daha məntiqlidi,
amma bu sevginin də bəzən özünü unutduğu, ya da özünü
həddən artıq yaxĢı anladığı, özündən çox yaxĢı baĢ
çıxartdığı, xəyallara azadlıq verdiyi vaxtlar olur – bu sevgi,
düĢünməyin köməyilə yaranır.
Evə qayıdandan sonra Matilda anasının təkidlərinə
məhəl qoymayaraq, nasaz olduğunu deyib, otağında
oturaraq, gecə saatlarına qədər royalda həmin melodiyanı ifa
elədi. Qız onu heyran edən məĢhur kantileni durmadan
oxuyurdu:
Devo punirmi, devo punirmi,
Se troppo amdi, etc
Onu həmin gecə bürüyən çılğınlıq, nəhayət, Matildanı
əmin elədi ki, o özü axır ki, öz sevgisinə qalib gəlib.
Bu səhifə hamıdan daha çox müəllifin özünə zərər vura
bilər. Onu yüngül əxlaqda ittiham edəcək soyuq ürəklər
tapılacaq. Amma o qətiyyən Paris salonlarında alıĢıb-yanan
gözəl və gənc xanımların xətrinə dəymək fikrində deyil. Və
Dostları ilə paylaş: |