Stendal Qırmızı və qara
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
825 RUHANĠLĠK, MEġƏLƏR, AZADLIQ
Mövcud olan hər şey üçün əsas qanun – sağ qalmaq, yaşamaqdır. Siz alaq otu əkib, buğda yetişəcəyinə ümid eləyirsiniz.
Vacib adam öz nitqinə davam elədi – hiss olunurdu ki, bu olduqca məlumatlı adamdır. Onun öz böyük həqiqətlərini ifadə elədiyi yumĢaq, təmkinli əminliyi Jülyenin xoĢuna gəldi. – Birincisi, Ġngiltərənin bizə ayırmağa bir quruĢu da yoxdur, bu dəqiqə orada qənaət və Yum dəbdədir. Orada heç kim, hətta ingilislərin müqəddəsləri belə bizə pul verməz, cənab Brumsa bizi lağa qoyar. Ġkincisi, Avropalı tacgəzdirənlər ingilislərin qızılları olmadan iki döyüĢdən artığına getməzlər – xırda burjuaziyanı əzmək üçünsə iki döyüĢ azdır. Üçüncüsü, Fransada silahlı partiya yaratmaq www.vivo-book.com
826 vacibdir, bu olmasa Avropanın monarxiya elementləri heç həmin iki döyüĢə də cəsarət eləməzlər. Dördüncü bəndisə mən sizə qeyd-Ģərtsiz bir həqiqət kimi təqdim etməyə cəsarət tapıram: Fransada ruhanilərin köməyi olmadan silahlı partiya yaratmaq olmaz. Mən bunu sizə açıq deyirəm, cənablar, indi fikrimi sizə sübut eləyəcəm. Hər Ģeyi ruhanilərə həvalə eləmək lazımdır. Onlar gecə-gündüz öz öhdəliklərini yerinə yetirirlər, onları olduqca ləyaqətli insanlar idarə eləyirlər, onlar bütün çaxnaĢmalardan uzaqdılar, çünki sığınacaqları bizim sərhədlərdən üç yüz lye uzaqdadı... – A-a! Roma, Roma! – ev sahibi çığırdı. – Bəli, cənab, Roma! – kardinal qürurla təkrar elədi. – Sizin gəncliyinizdə, hazırcavablığın dəbdə olduğu vaxtlarda onlar nə qədər lağa qoyulsalar da, mən hamınıza açıq deyirəm, min səkkiz yüz otuzuncu ildə təkcə Romanın idarə elədiyi ruhanilər sadə xalqın qəlbinə yol tapa bilər. Əlli min rahib hakimlərin müəyyən elədiyi gündə eyni Ģeyi təkrar eləyir və əvvəl-axır sizə əsgər verən xalq rəhbərlərin əmrinə deyil, öz pastorlarının moizəsinə qulaq asır. www.vivo-book.com
827 Bu ifadə iclasdakıların vurnuxmasına səbəb oldu. Kardinal səsini qaldırdı: – Ruhani zümrəsinin gücü sizinkindən üstündür, sizin əsas məqsədiniz – Fransada silahlı partiya yaratmaq istiqamətində atdığınız bütün addımlar, bizim köməyimiz hesabına baĢa gəlib. Kardinal faktları sadalamağa baĢladı. “Vandeyada səkkiz min silahı kim tapdı?” və s. və i.a. – Ruhani zümrəsi öz meĢələrini geri almayınca heç nə eləmək iqtidarında deyil. Müharibə baĢlar-baĢlamaz, maliyyə naziri imkansızlıqdan agentlərə əmr eləyəcək ki, kilsə rahiblərinin maaĢlarını onlar versin. Axı mahiyyətcə Fransa inanclı ölkə deyil və o, döyüĢməyi xoĢlayır. Ona müharibə təqdim eləyən Ģəxs ikiqat hörmət qazanmıĢ olur – çünki döyüĢmək onlar üçün, kobud dildə desək, yezuitləri acından gəbərtmək, qürurlu fransızları gəlmələrin hücumu təhlükəsindən qorumaq deməkdir. Hamı ehtiramla kardinala qulaq asırdı. O davam elədi:
www.vivo-book.com
828 – Bir də yaxĢı olardı ki, cənab de Nerval nazirlikdən getsin, çünki onun adı gələndə hamı qıcıqlanır. Bu yerdə hamı yerindən qalxıb, bir-birinə aman vermədən danıĢmağa baĢladı. – Ġndi məni yenə otaqdan çıxaracaqlar, – Jülyen düĢündü. Amma hətta aralarında ən ehtiyatlı adam kimi görünən iclas sədri belə onun burada olduğunu yaddan çıxartmıĢdı. Hamının nəzərləri Jülyenin o dəqiqə tanıdığı adama dikildi. Bu, baĢ nazir cənab de Nerval idi – Jülyen onu hersoq Retsin ziyafət məclisində görmüĢdü. Qəzetlərin parlament iclaslarından yazanda bol-bol istifadə elədikləri ifadəylə desək, çaxnaĢma öz apogeyinə çatmıĢdı. Sakitlik təzədən bərpa olunana qədər aradan ən azı on beĢ dəqiqə keçdi. Bu vaxt cənab de Nerval ayağa qalxaraq, apostolsayağı moizə oxumağa baĢladı: – Mən nədəsə təkid etməkdən çox uzağam, – o, qeyri- adi bir səslə sözə baĢladı. – Tutduğum nazir mərtəbəsinin mənim üçün əhəmiyyətsiz olduğunu da deməyəcəyəm. www.vivo-book.com
829 Cənablar, mənə deyirlər ki, guya mənim adım bir çox dinc insanı bizə qarĢı ayağa qaldıraraq, yakobinçilərin gücünün artmasına xidmət edir. Mən məmnuniyyətlə bu vəzifədən gedərdim, amma tanrının düz yolunu bilmək hər kəsə nəsib olmur. Mənim borcumsa, – o, diqqətlə kardinala baxaraq, əlavə elədi – boynuma düĢən iĢin öhdəsindən gəlməkdir. Göylər mənə deyir ki, sən ya baĢını eĢafota qoymalı, ya da Fransada monarxiyanı bərqərar edərək, Palatanı XV Lüdovikin vaxtındakı parlament səviyyəsinə qaldırmalısan. Mən bunu eləyəcəyəm, cənablar. O susub, yerinə oturdu – araya ölü sükut çökdü. – YaxĢı aktyordu! – Jülyen düĢündü. O həmiĢəki kimi yanılırdı – oğlan həmiĢə adamları onların əslində olduqlarından daha ağıllı hesab edirdi. Bu axĢamkı qızğın mübahisələrdən, xüsusilə də çıxıĢ eləyən natiqlərin açıq danıĢıqlarından ilhama gələn cənab de Nerval bu dəqiqə öz həyati missiyasına ürəkdən inanırdı. Böyük cəsarətə sahib olan bu adamın ağıl sarıdan bəxti o qədər də gətirməmiĢdi.
Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|