www.vivo-book.com
870
əhatə olunmuĢ sahili boyu səpələnərək, çaya özünəməxsus
bir görkəm verən qədim qəsrlərin xarabalıqlarından
danıĢdığını gördü. Jülyen indi bəzi ziyafət salonlarında ağıl
göstəricisi hesab olunan duyğulu nitq söyləmək sənətinə
yiyələnmiĢdi.
Knyaz Korazov Parisdə olsaydı, özü ilə fəxr edə bilərdi
– bu axĢam hər Ģey onun əvvəlcədən təsvir elədiyi kimi
gedirdi. Jülyenin səhərki, o biri günkü davranıĢı da onun
xoĢuna gələrdi.
Sirli bir kamarilyanın üzvlərinin apardığı hansısa
oyunlar bir neçə mavi lentin kimlərin arasında
paylaĢdırılacağını müəyyən etməli idi. Xanım de Fervak
babasının da orden alacaq kavalerlər siyahısına düĢməsinə
iddialı idi. Markiz de La-Moll isə bu lenti qayınatası üçün
istəyirdi. Bu iki iddiaçı öz qüvvələrini birləĢdirdiyindən,
xanım de Fervak demək olar ki, hər gün de La-Molların
qəsrinə gəlib-gedirdi. Jülyen markizin nazir təyin olunacağı
xəbərini də xanım de Fervakdan eĢitmiĢdi. Markiz
kamarliyaya iki-üç il ərzində, özü də heç bir itki vermədən
www.vivo-book.com
871
Xartiyanın tam ləğvi kimi olduqca hiyləgər bir plan təqdim
eləmiĢdi.
Deməli, cənab de La-Moll nazir olsa, Jülyen də
gələcəkdə yepiskopluğa ümid edə bilərdi. Amma indi onun
üçün belə yüksək mərtəbələr nəsə qara bir pərdəyə
bürünmüĢdü. O indi belə Ģeylər barədə düĢünsə də, bunları
nəsə uzaq və tutqun bir Ģey kimi təsəvvür edirdi. Jülyeni
manyaka çevirmiĢ uğursuz sevgi onun bütün məqsədlərini
dəyiĢmiĢdi: indi o nə düĢünürsədüĢünsün, hər Ģeyi Matilda
ilə münasibətlərinin necə olacağı ilə əlaqələndirirdi. Jülyen
beĢ-altı il çoxluca əziyyət çəkəndən sonra qızın onu təzədən
sevəcəyinə ümid edirdi.
Gördüyümüz kimi, o soyuq, ayıq baĢ demək olar ki,
tamam ağlını itirmiĢdi. Bir vaxtlar onu hamıdan fərqləndirən
cəhətlərindən indi təkcə inadkarlığı qalmıĢdı. Zahirən,
davranıĢ baxımından o, cidd-cəhdlə knyaz Korazovun tərtib
etdiyi plana əməl edirdi. Hər axĢam o xanım de Fervakın
kürsüsünün yanında oturur, amma bircə kəlmə də danıĢa
bilmirdi.
www.vivo-book.com
872
Onun atmalı olduğu, Matildanın münasibətini
dəyiĢəcək addımlar Jülyenin gücünü əlindən alırdı. O, xanım
de Fervakın yanında bütün həyat əlamətlərindən məhrum
halda otururdu. Onun üzündə fiziki ağrılardan usanmıĢ
adamlara xas bir ifadəsizlik olurdu.
Gələcəkdə onu hersoq arvadı eləyəcək ərinin
dediklərini təkrarlayan xanım de La-Moll bir neçə gün idi ki,
Jülyenin əvəzsiz xidmətlərini tərifləyib, göyə qaldırırdı.
XXVI
SEVGĠ RUHUN XĠLASKARIDIR
www.vivo-book.com
873
There also was ot course in Adeline
That calm patrician polish in the address,
Which ne'er can pass the equinoctial line
Of any thing which nature would express;
Cust as a Mandarin finds nothcng fine,
At least his manner suffers not to guess
That any thing he views can greatly please
Don Cuan, s XI 11, st XXXI V
63
“Bu ailədə hamıda nəsə qəribəlik var. Hamısı bütün
günü öz abbatcıqlarından danıĢır. Abbat da ki, bütün axĢamı
63
Heç Ģübhəm yoxdur ki, Adelinanın
Bir patrisian soyuqluğu vardı müraciətində,
Yəni bütün hisslərin çılğınlığını soyudan
Tarazlığı pozmağı az qala cinayət bilən
O kübar təmkin...
Bayron, “Don Juan”, on üçüncü nəğmə, (ing.)
www.vivo-book.com
874
gözlərini bərəldib, adama qulaq asmaqdan baĢqa heç nə
bacarmır. Amma öz aramızdı, gözəl gözləri var...” – deyə
xanım de Fervak düĢünürdü.
Jülyensə öz növbəsində, xanım de Fervakın simasında
özünü əvəzsiz nəzakət və hansısa iti hisslərə qadir
olmamaqda büruzə verən patrisian arxayınlığının əsl
nümunəsini görürdü. Tabeliyində olanlarla kifayət qədər sərt
davrana bilməmək kimi hansısa qəfil hərəkət, özünüidarəni
itirmək kimi Ģeylər də xanım de Fervakı Ģoka sala bilərdi.
Azacıq duyğulanmaq ifadəsi onun gözündə kübar cəmiyyətə
məxsus adamı utandıracaq, Ģəxsi ləyaqət hissini alçaldan
əxlaq natamamlığı kimi görünürdü. Onun üçün ən ali həzz
kralın ovçuluq barədə söhbətləri, onun ən sevimli kitabı
“Sen Simonun memuarları” – xüsusilə kitabdakı genoloji
hissələr idi.
Jülyen bilirdi ki, xanım de Fervakın qonaq otağında
sevimli yeri var – burada oturanda qadının üstünə düĢən iĢıq
onun gözəlliyini birə-beĢ artırırdı. Oğlan özünə orada yer
eləyir və elə otururdu ki, Matildanı görməsin. Oğlanın ondan
www.vivo-book.com
875
qaçmaq məsələsində göstərdiyi inadkarlıqdan heyrətə gələn
Matilda bir axĢam mavi divanın yanındakı yerini tərk
edərək, əl iĢini də götürüb, xanım de Fervakın kürsüsünün
yanında özünə yer elədi. Jülyen xanım de Fervakın
Ģlyapasının kənarından onun bu dərəcədə yaxın olan üzünü
görürdü. Onun taleyini həll edəcək qüdrətdə olan bu gözləri
belə yaxından görəndə, Jülyen qorxdu. Sonra həyəcanı
qəfildən keçdi və oğlan özünü ələ alıb, həvəslə danıĢmağa
baĢladı.
O ancaq xanım de Fervaka müraciət eləyirdi, amma
bütün fikri-zikri Matildaya təsir etmək idi. O elə çılğınlıqla
danıĢırdı ki, bir müddətdən sonra xanım de Fervak daha
onun nə dediyini baĢa düĢmürdü.
Bu parlaq bir qələbə idi. Əgər bu mətni bir az da alman
mistikası, ali ruhanilik və yezuitlik kimi məsəllər barədə bir-
iki ifadə ilə bəzəmək Jülyenin ağlına gəlsəydi, xanım de
Fervak onu əsrin gediĢatını dəyiĢəcək dahi adamlardan biri
hesab edəcəkdi.
Dostları ilə paylaş: |