Stendal Qırmızı və qara
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
87 – Cənab, düĢünürəm ki, düzdü, sizin kimi təmiz zadəganın adının o kitab alverçisinin murdar siyahısında olmağı olduqca mənfur bir iĢ olardı. Cənab Renalın çiçəyi çırtladı. – Elə mənim kimi kasıb, imanlı bir tələbənin də – Jülyen cənab Renala yarınacaq bir ahənglə dedi – adımın evə kitab verən bu kitab alverçisinin siyahısında olduğunu sonradan kimsə araĢdırıb tapsa, bu mənim üçün qara ləkə olar. Liberallar sonradan məni ən iyrənc kitabları almaqda ittiham eləyə bilərlər – kim bilir o kitab alverçisi bəlkə ən murdar kitabların adını da mənim adımın qarĢısına yazar. Bu yerdə Jülyen səhvə yol verdiyini baĢa düĢdü. O, merin sifətinin çaĢqınlıq və narazılıqdan necə əyildiyini gördü. Oğlan susdu. Öz-özünə “hə, ələ keçdi, indi mən onu ovcumun içi kimi görürəm” – deyə düĢündü. Bir neçə gündən sonra ailənin böyük oğlu atasının yanında Jülyendən “Kotidyen”də elanı gedən kitab barədə soruĢdu. – Yakobinçilərin riĢxəndinə əsas verməmək və cənab Adolfun sualına cavab verə bilməyim üçün yaxĢı olardı ki, www.vivo-book.com
88 sizin qulluqçularınızdan kimsə həmin kitab dükanına abunə yazılsın. – Hə, bunu yaxĢı düĢünmüsünüz – sevindiyi açıq- aĢkar hiss olunan cənab Renal cavab verdi. – Amma istənilən halda əvvəlcədən tədbir görmək lazımdır. – Jülyen üzündə ciddi, hətta çoxdandır ki, can atdıqları hədəfə çatdıqlarını hiss eləyən adamların üzündə olan yorğun ifadəylə dedi. – Gərək diqqət eləyək ki, qulluqçunuz oxumağa roman-zad götürməsin. O kitablar evdə peyda olar-olmaz, bütün qulluqçu qızların da, xidmətçi oğlanların da əxlaqını korlayar. – Bəs siyasi pamfletlər? Onlar yadınızdan çıxdımı? – cənab Renal vacib səslə qeyd elədi. O, uĢaqlarının mürəbbəsi olan bu adamın tapdığı bu siyasi gediĢə heyran qaldığını büruzə vermək istəmirdi. Beləliklə, Jülyenin həyatı bu xırda hiyləgərliklərlə keçirdi. Və belə uğurlar onu xanım Renalın qəlbindəki səmimi meyildən daha çox maraqlandırırdı. Özünə qarĢı olan bu gizli meyli o çox yaxĢı hiss edirdi.
www.vivo-book.com
89 Jülyenin indiyə qədərki ruhi halı cənab merin evində də ona hakim kəsilmiĢdi. Atasının miĢarxanasında olduğu kimi, burada da ətrafındakı insanlara nifrət eləyir və onların da özünə nifrət elədiyini hiss eləyirdi. Hər gün cənab Valnonun, bələdiyyə sədrinin köməkçisinin və ailənin dostu olan hamının müxtəlif hadisələr barədəki söhbətlərinə qulaq asır və görürdü ki, bu adamların təsəvvürləri gerçəkdən nə qədər uzaqdır. Onun öz aləmində heyran olduğu hər hansı bir hadisə ətrafındakıların qəzəbinə səbəb olurdu. Oğlan durmadan öz-özünə təkrarlayırdı: “Necə də mənfur adamlardır! Əbləhlər!” Maraqlı olan bu idi ki, özünü belə təkəbbürlü tutduğuna baxmayaraq, çox vaxt o, yanındakıların danıĢdıqlarından heç nə baĢa düĢmürdü. Onun açıq danıĢdığı yeganə insan qoca loğman idi. Loğmanın bilgilərisə ancaq Napoleonun müharibələri və cərrahiyyə iĢindən ibarət idi. Ən əzablı əməliyyatların xırdalıqlarla dolu təsviri Jülyenin gənclik cəsarətini alovlandırırdı. Bu əməliyyatlardan söz düĢəndə o: – Mən gözümü qırpmadan dözərdim – deyirdi. www.vivo-book.com
90 Xanım Renal ilk dəfə onunla uĢaqların təhsilindən kənar bir Ģey barədə söhbət eləmək istəyəndə Jülyen ona cərrahiyyə əməliyyatlarından danıĢmağa baĢladı. Rəngi ağaran qadın ondan susmasını xahiĢ elədi. Jülyensə bunlardan baĢqa heç nə bilmirdi. Onun həyatı xanım Renalla daimi ünsiyyətdə keçməyinə baxmayaraq, qadınla ikilikdə qalan kimi onların aralarında sükut baĢlayırdı. Adam arasında, qonaq otağında oğlan özünü nə qədər təmkinli tutsa da, qadın onun gözlərindəki ən xırda iĢartını, evlərindəki hər kəsdən ağıllı görünüĢünü gözdən qaçırmırdı. Amma onunla ikilikdə qalan kimi, Jülyen özünü itirirdi. Bu, ona ağır gəlirdi, çünki xanım Renal qadın həssaslığıyla anlayırdı ki, bu çaĢqınlığın səbəbi hansısa isti duyğular deyil. Qoca loğmanın danıĢıqlarından öyrəndiyi yüksək cəmiyyət haqqında qarmaqarıĢıq təsəvvürlərə qapılan Jülyen qadınlarla söhbət zamanı araya sükut çökməyini özü üçün təhqir hesab eləyirdi. Ona elə gəlirdi ki, bu sükutun
www.vivo-book.com
91 günahkarı özüdür. Amma qadınla ikilikdə qalanda belə sükut baĢlayırdısa, onun yaĢadığı əzab yüz qat artırdı. Qadınla ikilikdə qalanda nələrdən danıĢmaq lazım olduğu barədə olan ağlasığmaz ispansayağı təsəvvürlərlə zəngin təxəyyülü çaĢqınlıq anlarında ona qəribə Ģeylər diktə eləyirdi. Öz təsəvvüründə o nə qədər cəsarətli olurdu! Buna baxmayaraq, bu alçaldıcı sükutu çözə bilmirdi. Bu ağır əzablara görə də oğlanın quru üzü xanım Renal və uĢaqlarla gəzintilər zamanı daha rəsmi və tutqun olurdu. Jülyen dəhĢətli dərəcədə özünə nifrət eləyirdi. Özünü danıĢmağa məcbur eləyəndəsə, bədbəxtlikdən mütləq nəsə çox axmaq bir Ģey deyirdi. Ən dəhĢətlisi də bu idi ki, o, nəinki öz hərəkətinin yersizliyini görür, hətta bunu böyüdürdü də. Amma bu məsələdə oğlanın görə bilmədiyi bir Ģey də vardı. Onun özünün görə bilmədiyi gözləri elə gözəl idi, bu gözlər yaxĢı aktyorların gözləri kimi elə odlu-odlu parlayırdı ki, hətta danıĢdığı ən axmaq sözlərə belə bənzərsiz məna verirdi.
Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|