Stendal Qırmızı və qara
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
292 – Deməli, belə?! Deməli, sizin heç cəsarətiniz də yoxmuĢ! – xanım Renal zadəgan qadınlarına məxsus təkəbbürlə dedi. – Mən heç vaxt cəsarətdən danıĢacaq qədər alçalmaram, – Jülyen təmkinlə dedi. – Məncə bu əsl alçaqlıq olardı. Sizsə, – o qadının əlini ovcuna aldı, – ağlınıza da gətirməzsiniz ki, mən sizə necə bağlıyam. Bu qəddar ayrılıq ərəfəsində sizinlə vidalaĢmaq imkanı əldə eləmək üçün mən nələri verməzdim?!
XXII
1830-CU ĠLDƏ BELƏ ELƏYĠRDĠLƏR Söz insana ona görə verilib ki, fikirlərini gizləyə bilsin... Malaqrida ata
www.vivo-book.com
293 Jülyen Veryerə çatar-çatmaz, xanım Renalla ədalətsiz davranıĢına görə özünü qınamağa baĢladı: “Əgər o, cənab Renal üçün bu tamaĢanı qurmasaydı, bu iĢi axıra çatdırmasaydı, mən onunla ən axmaq kənd arvadı kimi rəftar edərdim. O, bu məsələni əsl diplomat kimi yoluna qoydu. Mənsə axmaq-axmaq öz düĢmənimin halına yanıram. Bu məsələdə nəsə əclaf, nəsə harınca bir Ģey var: mənim izzəti- nəfsim ona görə yaralanıb ki, cənab Renal da kiĢidi. Mənim aid olduğum cinsdən! Ġlahi, mən necə də axmağam!” Cənab ġelan kilsənin verdiyi evi tərk eləməli olanda Ģəhərin ən adlı-sanlı liberallarının ona təklif elədiyi bütün mənzillərdən imtina elədi. Ġndi onun kirayələdiyi iki balaca otaq rahibin kitablarıyla doluydu. Veryerə rahibə yaraĢan bir örnək göstərmək qərarına gələn Jülyen atasının yanına gedib, ondan bir düjün küknar taxtası alaraq çiyninə atıb, Böyük küçə boyu addımladı. O, köhnə dostlarının birindən lazım olan alətləri alıb, kitab dolabına oxĢar bir Ģey quraĢdırdı və cənab ġelanın kitablarını onun içinə yığdı. – Mənsə elə bilirdim ki, bu dünya zövqləri səni tamam yoldan çıxarıb. – sevincdən gözləri yaĢarmıĢ qoca küre dedi. www.vivo-book.com
294 – Amma indi sən öz uĢaqlığının – sənə xeyli düĢmən qazandıran o fəxri qarovul mundirinin əvəzini əməlli-baĢlı ödədin. Cənab Renal Jülyenə əmr eləmiĢdi ki, onun evində qalsın. BaĢ verənlərdən heç kimin xəbəri yox idi. GəliĢinin üçüncü günü bələdiyyə sədrinin köməkçisi cənab Mojironun özü Jülyeni görməyə gəldi. Düz iki saat Jülyen onun indiki insanların qəddarlığı, xalq malı etibar edilən adamların vicdansızlığı, yazıq Fransanın üzləĢdiyi bədbəxtliklər və bunlara bənzər bir yığın mənasız söz-söhbətlərinə qulaq asmalı oldu. Axır ki, o, qonağın gəliĢinin səbəbini yavaĢ- yavaĢ anlamağa baĢladı. Onlar pilləkən meydançasına çıxanda, fağır xidmətçi xoĢbəxt departamentin gələcək prefektiylə ona layiq hörmət-izzətlə sağollaĢanda sonuncu Jülyenin iĢləriylə maraqlanıb, oğlanın pula münasibətdə çox təvazökar olduğunu bildirdi. Nəhayət, oğlanı əsl atasayağı mehribanlıqla bağrına basan cənab Mojiron ona cənab Renalın evini tərk edərək, uĢaqlarını kral Filippin uĢaqları kimi tərbiyə verilməsini istəyən bir məmurun evində xidmətə baĢlasın. Cənab Mojironun sözlərinə görə bu www.vivo-book.com
295 məmur tanrıya ona bəxĢ elədiyi övladlara görə deyil, cənab Jülyenlə qonĢuluqda yaĢadığına görə dua eləyir. – O, uĢaqlarına ildə səkkiz yüz frank verməyə hazırdır. Özü də ödəniĢi cənab Renal kimi aylıq deyil, rüblük, həm də əvvəlcədən ödəmək fikrindədir, – cənab Mojiron dedi. Bu yerdə axır ki, yarım ildi uyğun bir söz demək fürsəti gözləyən Jülyenin növbəsi çatdı. Onun cavabı olduqca möhtəĢəm, ən əsasısa yepiskop moizəsi kimi uzun-uzadı oldu. Bu cavabı eĢidən adam ən yaxĢı Ģeylər ehtimal edə bilərdi, əslindəsə oğlan qəti heç nə demirdi. Cavabda həm cənab Renala hörmət, həm Veryer əhlinə ehtiram, həm də cənab Mojirona minnətdarlıq var idi. Özündən daha çox dildən pərgar adamla qarĢılaĢmasına təəccüblənən cənab Mojiron oğlandan daha qəti bir cavab almaq üçün çox dəridən-qabıqdan çıxdı. Jülyen əlinə məĢq eləmək imkanı düĢdüyünə görə sevinərək, eyni tərzdə, amma bir az baĢqa ifadələrlə cavab verməkdə davam elədi. Ġclası axıracan sakitcə baĢa vurub, ehtirasları qaynamağa qoymayan heç bir nazir hələ belə çox danıĢaraq bu qədər az
www.vivo-book.com
296 söz deyə bilməmiĢdi. Cənab Mojiron qapını arxasınca örtüb çıxar-çıxmaz, Jülyen dəli kimi gülməyə baĢladı. Onu qəfil çulğayan natiqlik ehtirasını əldən verməmək üçün tezcə cənab Renala doqquz səhifəlik bir məktub yazdı. Bu məktubda oğlan hər Ģeyi – ona edilən təklif də daxil olmaqla – yazaraq məsləhət istəyirdi: “Amma bu fırıldaqçı mənə bu təklifi edən Ģəxsin kim olduğunu demədi. Bəlkə də bu cənab Valnodur, o yəqin ki, mənim Veryerə sürgün edilməyimi öz anonim məktubunun nəticəsi sayır”.
Məktubu göndərəndən sonra Jülyen isti bir payız günü, səhərin gözü açılmamıĢ ovla dolu geniĢ talaya düĢmüĢ ovçu məmnunluğuyla evdən çıxdı ki, gedib abbat ġelandan məsləhət alsın. Xeyirxah kürenin yanına çatmamıĢ tanrı onun yanına cənab Valnonu göndərdi. Jülyen mənəvi əzab çəkdiyini ona dərhal etiraf elədi: özünü mənsub olduğu iĢə həsr etməyə çalıĢan fağırın biridi, amma belə görünür ki, bu mənhus həyatda peĢə hələ hər Ģey demək deyil. Tanrının yaratdığı bu cahanda namusla çalıĢmaq və oxumuĢ həmkarlarının yanında abırlı görünmək üçün təhsil almaq
Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|