www.vivo-book.com
317
sevincli görməyib. Bu məsələ onu əməlli-baĢlı özündən
çıxardı.
O, səsinə lazım olan ahəngi verməyə çalıĢaraq dedi:
– Deyəsən, mən bu ailədə artığam.
Bunun cavabında arvadı səsinin ən sakit yerinə salıb,
Jülyeni ailədən uzaqlaĢdırmağın vacibliyini vurğuladı.
Jülyenlə keçirdiyi xoĢbəxt saatlar ona öz əminliyini
qaytarmıĢdı və indi o hələ iki həftə əvvəl planlaĢdırdığı iĢi
həyata keçirmək üçün özünü daha hazırlıqlı və möhkəm hiss
eləyirdi.
Merin
bədbəxtliyindən,
Veryerdə
hamı
onun
xəsisliyindən xəbərdar idi və cənab Renalın “pul” deyilən
metal parçasına sevgisi Ģəhərdə hamının dilinə-ağzına
düĢmüĢdü. Bütün oğrular kimi səxavətli olan cənab Valno,
müqəddəs
Ġosif
qardaĢlığının,
Müqəddəs
Məryəm
konqresasiyasının
xeyrinə
verilən
könüllü
ianələr
məsələsində özünü təsdiqləmiĢdi.
Cənab Renalın adı isə ianə yığan dəstələrin siyahısında
axırıncı yerlərdə dayanırdı. O, gəlirlərinin olmadığını
www.vivo-book.com
318
deməklə özünü təmizə çıxarırdı. Müqəddəs atalarsa belə
Ģeylərlə zarafat eləmirlər.
XXIII
MƏMURUN MƏYUSLUĞU
Il piacere di alzar la testa tutto
Tannoe ben pagato dd certi quarti
d'ora che bisogna passar
Jastf
34
Amma gəlin bu adamı özünün xırım-xırda qorxularıyla
baĢ-baĢa buraxaq. Ona kim deyirdi axı, evinə xidmətçi
34
Ġl uzunu baĢını dik tutub fəxrlə gəzmək, on beĢ dəqiqə əzab çəkməyə
dəyər. Kasti (ital.)
www.vivo-book.com
319
xislətli adam lazım olduğu halda, alicənab birin iĢə
götürsün? Əgər o özünə qulluqçu seçə bilmirsə, bunun
günahı baĢqa kimdə ola bilər ki? On doqquzuncu əsrin
qaydası budu – əgər əzəmətli, məĢhur bir Ģəxs ləyaqətli
biriylə toqquĢursa, ya onu öldürür, ya sürgünə, qazamata
göndərir, ya da əlacı ona qalır ki, bu dərdi ürəyinə salaraq
ölüb-getsin.
Təsadüfən bu məsələdə elə alındı ki, əzablar təkcə
ləyaqətli insanın payına düĢmədi. Balaca fransız Ģəhərlərinin
və məsələn, Nyu Yorkdakı hakim seçki dairələrinin
bədbəxtliyi də elə bundadır. Belə yerlərdə dünyada cənab
Renal kimi insanların da mövcud olduğunu unutmaq heç
kimə müəssər olmur.
Cəmi iyirmi min əhalisi olan Ģəhərdə ictimai rəyi
yaradan elə bu adamlardır, xartiyası olan ölkədəsə ictimai
rəy nəsə dəhĢətli bir Ģeydir.
Böyük ürəyi olan alicənab insan əslində sizin dostunuz
ola bilərdi, amma o sizdən yüz lye aralıda yaĢayır və sizin
barənizdə ictimai rəydən çıxıĢ edərək düĢünür. Bu rəyisə
www.vivo-book.com
320
bəxtlərinə məĢhur, varlı və zadəgan doğulmaq düĢən
axmaqlar formalaĢdırırlar. Vay onlardan fərqlənənlərin
halına!
Nahardan sonra bütün ailə tezcə Verjiyə yollandı,
amma cəmi iki gündən sonra Jülyen onların hamısını
Veryerdə gördü.
Onların gəliĢindən heç bir saat keçməmiĢdi ki, o böyük
təəccüblə hiss elədi ki, xanım Renal ondan nəsə gizlədir. O,
otağa girən kimi qadın əriylə danıĢığını yarımçıq kəsir və
sanki Jülyenin otaqdan çıxmasını gözləyirdi. Bunun fərqinə
varan kimi, Jülyen onlar bərabər olanda otağa girməməyə
çalıĢdı. O, tezcə qadınla soyuq və təmkinli davranmağa
baĢladı. Bunu görən xanım Renal səbəbini öyrənməyə cəhd
eləmədi.
– Görəsən, o baĢqa kimisə tapıb? – oğlan düĢündü. –
Axı hələ srağagün mənnən elə mehriban davranırdı ki!
Amma deyilənə görə zadəgan qadınların hamısı belə olur.
Krallarda olduğu kimi – krallar öz nazirlərinə qarĢı ancaq
onların iĢdən çıxma əmrini yazdıqları gün mehriban
davranırlar.
www.vivo-book.com
321
Jülyen hiss elədi ki, onun peyda olmasıyla yarımçıq
kəsilən bu söhbətlərdə hər dəfə bir evin adı çəkilir – bu,
Veryer Ģəhərinə məxsus, Ģəhərin ən gur ticarət mərkəzində,
kilsəylə üzbəüz, köhnə olsa da, rahat və geniĢ bir ev idi.
– Amma bu məsələnin mənim düĢündüyümlə nə əlaqəsi
ola bilər ki? – Jülyen fikirləĢirdi – ev məsələsi hara, təzə
məĢuq hara?
Və o təzəcə kəĢf etdiyi – bir ay əvvəl o bu mahnını
xanım Renaldan eĢitmiĢdi – Birinci Fransiskin gözəl bir
mahnısını kədərli-kədərli zümzümə eləyirdi. Ah, həmin gün
bu mahnının hər sətri, hər sözü necə nəvaziĢlərlə, necə and-
amanlarla müĢayiət olunurdu:
Riyakardır gözəllər
Yazıq onlara inananlar...
Cənab Renal Bezansona yollandı. Deyəsən, bu səfərə
son iki saatda qərar vermiĢdi. Merin üzü qəribə Ģəkildə
qayğılıydı. Evə qayıdanda o, əlindəki boz, qalın kağız
bağlamanı masanın üstünə tolazladı.
Dostları ilə paylaş: |