Stendal Qırmızı və qara
Yüklə 4,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
393 Jülyendə ikrah doğururdu. O baĢa düĢürdü ki, bu yazıları həmiĢə diqqətdə saxlamalıdı. “Mən ömrüm boyu nə iĢlə məĢğul olacam? Ġmanlı adamlara cənnətdə yer satacam. Onlara bunun nə olduğunu izah eləməyin ən yaxĢı yolu nədir? Ancaq özümlə dünya tamına meyilli adamın arasındakı zahiri fərqini göstərmək”, – o düĢünürdü. Aylar uzunu sürən aramsız cəhdlərdən sonra Jülyen hələ də düĢünmək bacarığı olan insan kimi qalmıĢdı. Onun gözlərini qaldırmaq, dodaqlarını tərpətmək vərdiĢi əzabın son həddinə qədər hər Ģeyə dözməyə hazır imanlı adamın vərdiĢləri deyildi. Jülyen kədərlə müĢahidə eləyirdi ki, bu məsələdə hətta ən yöndəmsiz kəndçi balaları da ondan yaxĢı mənada fərqlənirlər. Onlar üçün düĢünə bildiklərini gizlətməkdən asan heç nə yox idi. O da belə, yəni hər Ģeyi qəbul etməyə, hər Ģeyə dözməyə hazır kor inanca sahib adam görüntüsünü, ancaq italyan monastırlarında və Qverçinonun 43 biz dünyəvilərə 43 Luvr muzeyində “Akvitan hersoqu Fransisk tacını çıxardır və monax libası geyinir” şəklinə baxın. N 1130. (müəllifin qeydi) www.vivo-book.com
394 qoyub getdiyi gözəl dini əsərlərdə görə biləcəyimiz insan görüntüsünü əldə eləmək üçün nə qədər əziyyət çəkmiĢdi! Vacib bayramlarda seminariyaçılara naharda turĢ kələmlə sosis verirdilər. Jülyenin masa yoldaĢları onun bu nemətlərə tam laqeyd göründüyünü hiss elədilər – bu oğlanın daha bir səhviydi. YoldaĢları bunu ən axmaq riyakarlıq kimi qəbul elədilər – o bu hərəkətilə özünə nə qədər düĢmən qazandı! – Bu ağaya, bu yekəxanaya baxın! Özünü elə aparır ki, guya yaxĢı yeməyə tamahı düĢmür. Özü də turĢ kələmlə sosis, haa! Əclaf! Lənətə gəlmiĢ, daqqanın biri! O özünü elə göstərməliydi ki, guya yeməyini boĢqabda saxlamaqla özünü cəzalandırır. BoĢqabındakı yeməyi masa yoldaĢlarından birinə göstərib: – Ġnsan könüllü əzab çəkməkdən baĢqa tanrı sevgisi uğrunda daha nələri qurban verə bilər ki? Amma belə Ģeylərdən baĢ çıxarmaq üçün Jülyen hələ kifayət qədər təcrübəli deyildi. “Ġlahi! Bu kəndçi balalarının yonulmamıĢlığı onların ən yaxĢı keyfiyyətiymiĢ! – deyə ümidsiz anlarında bağırırdı. – www.vivo-book.com
395 Onlar seminariyaya gələndə mənəvi ataları bu uĢaqların beyinlərindən məndəki o kübar bilgiləri çıxartmaq məcburiyyətində qalmırlar. Amma bu bilgilər mənim üzümdən oxunur”. Jülyen paxıllıq dərəcəsinə çatan maraqla seminariyaya gələn ən yöndəmsiz kəndli oğlanları öyrənirdi. Onların əyinlərindən mahud gödəkcələri çıxarıb, qara cübbələr geyindirəndə bütün təhsilləri FranĢ Kontedə deyilən kimi, “cingildəyən pula” olan hörmətlərindən ibarət olurdu. Bu sirli, təntənəli söz nağd pul haqda bəlağətlimöhtəĢəm təsəvvürü ifadə edir. Volterin romanlarının qəhrəmanları kimi, bu
seminariyaçılar üçün də xoĢbəxtlik doyumlu nahardan ibarət idi.
Jülyen onların hamısında əyinlərində mahuddan cübbə olan adamların qarĢısında fitri pərəstiĢ müĢahidə eləyirdi. Bu, həyat qanunlarının yer üzündəki nemətləri bölüĢdürmə ədalətinin, ya da ədalətsizliyinin necə qiymətləndirildiyinin göstəricisidi. “Axı varlı adamla – onlar öz aralarında tez-tez danıĢırdılar – www.vivo-book.com
396 mübahisə eləməkdən adam nə qazana bilər ki?” Yura vadilərində varlılara belə deyirlər. Ġndi onların ən varlılara, hakimiyyətdə olanlara necə hörmət etdiklərini təsəvvür edə bilərsiniz! Cənab prefektin adı gələndə ehtiram dolu təbəssümlə gülümsəməmək, FranĢ-Konte əhalisinin nəzərində böyük ehtiyatsızlıqdır. Ehtiyatsızlıqsa kasıblara aclıq bahasına baĢa gəlir.
Ġlk vaxtlar Jülyen onu bürüyən ikrah hissindən dəli olurdu. Amma axırda oğlanda rəhm duyğusu oyandı – axı onun yoldaĢlarının çoxunun atası qıĢ gecələrində arvad- uĢaqlarının yanına gələndə evdə bir tikə çörəyin, bircə dənə Ģabalıdın, bircə dənə kartofun olmadığını görmüĢdülər. – Burada təəccüblənəsi heç nə yoxdu – Jülyen düĢünürdü. – Onların təsəvvüründə ən xoĢbəxt adam yaxĢı yeyibdoyan, əyninə abırlı paltar geyinən adamdır. Bütün yoldaĢlarımın seçdikləri peĢə onlar üçün qətidir – bu iĢ onlara ömür boyu xoĢbəxtlik – yəni doyunca yemək və qıĢda isti paltar geyinmək imkanı verəcək.
www.vivo-book.com
397 Bir dəfə Jülyen zəngin təsəvvürü olan gənc seminariyaçının yoldaĢıyla söhbətini eĢitdi: – Məgər mən də donuz otaran BeĢinci sikst kimi papa ola bilmərəm? Onun dostu: – Papa ancaq italyanlardan olur – deyə cavab verdi. – Bizimkilərin arasındansa bəlkə baĢ vikariy, mənəvi ata, yaxĢı haldasa yepiskop çıxa bilər. Bax, məsələn ġalondakı cənab P. çəlləkçi oğlu olub. Mənim də atam çəlləkçidi. Bir dəfə doqmatika dərsində oturduğu vaxt abbat Pirarın adamı gəlib Jülyeni çağırdı. Yazıq oğlan artıq boğulmaq üzrə olduğu bu fiziki və əxlaqi mühitdən azacıq da olsa, canını qurtaracağına çox sevindi. Cənab rektorun otağında Jülyen seminariyaya gəldiyi günkü kimi, sərt qarĢılandı. – Mənə bu oyun kartında nə yazıldığını izah edin – rektor yerin altına girməyə hazır olan oğlandan soruĢdu. Jülyen oxudu: “Amanda Bine, “Zürafə” qəhvəxanası, saat səkkizə qədər. Deyərsiz ki, anamın Canlisdəki qohumlarındansınız”. Yüklə 4,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|