www.vivo-book.com
433
– Mən burada yezuitliyin və bütpərəstliyin qaĢısına
alıram – o öz-özünə deyirdi.
Ġmtahanlar baĢlayanda o düz iki ay idi ki, Jülyenlə
danıĢmırdı, amma oğlanın imtahanda tutduğu yer barədə
rəsmi nəticələri alanda düz bir həftə yerindən qalxa bilmədi.
“198” rəqəmi onu sarsıtdı – axı abbatın gözlərində Jülyen
seminariyanın fəxriydi.
Bu sərt adam üçün yeganə təsəlli bu idi ki, indi özü
bütün diqqətini Jülyenə vermiĢdi. Və oğlanın nə bir damcı
qəzəb, nə qisas yanğısı hiss etmədiyinə əmin olanda abbatın
sevinci yerə-göyə sığmırdı.
Bir neçə həftədən sonra Jülyen üstündə Paris Ģtampı
olan bir zərf aldı – oğlan həyəcandan tir-tir əsdi:
– Axır ki, – o düĢündü, – xanım Renal öz sözünə əməl
elədi.
Özünü Pol Sorel kimi təqdim edən və onun
qohumlarından biri olduğunu deyən bir cənab oğlana beĢ
yüz franklıq çek göndərmiĢdi. Məktubda deyilirdi ki, əgər
Jülyen gələcəkdə də latın müəlliflərini belə həvəslə öyrənsə,
hər il bu qədər pul alacaq.
www.vivo-book.com
434
– Bu odur, belə xeyirxahlığı ancaq o eləyə bilər! –
Jülyen kövrələrək düĢündü. – O mənə təskinlik vermək
istəyib. Amma niyə məktubda bircə kəlmə də olsun
dostyana bir söz yoxdu?
Oğlan bu məktubla bağlı bərk yanılırdı. Rəfiqəsi xanım
Dervilin təsirinə düĢən xanım Renal indi bütün qəlbiylə
tövbəyə dalmıĢdı. O öz iradəsinə hökm edə bilməyərək
bəzən həyatını dəyiĢdirən insanla – Jülyenlə bağlı xatirələrə
dala bilərdi, amma oğlana məktub yazmazdı.
Əgər biz seminariyadakıların diliylə danıĢsaq, gərək bu
beĢ yüz frankın peyda oluĢunu, ya Tanrı möcüzəsi
adlandıraydıq, ya da deyəydik ki, bu pulu oğlanı xataya
salmaq üçün cənab Frilerin özü göndərib.
On iki il əvvəl abbat Friler Bezanson Ģəhərində peyda
olanda onun əlindəki çantasından baĢqa heç nəyi yox imiĢ, –
bunu Ģəhər əhli deyir. Ġndisə abbat bu yerlərdəki ən varlı
mülkədarlardan biriydi. Tədricən varlandığı bu ərəfədə bir
ərazi satın almıĢdı ki, həmin ərazinin yarısı cənab de La-
Molla miras qalmıĢdı. Bu məsələyə görə Ģəhərin iki
alimənsəb cənabları arasında qəddar bir savaĢ baĢlamıĢdı.
www.vivo-book.com
435
Parisdəki
mövqeyinə
və
saray
imtiyazlarına
baxmayaraq markiz de La-Moll hiss etdi ki, Bezansonda
deyilənə görə prefektlərə belə dil uzadıb, Ģərləyən baĢ
vikariylə mübarizə aparmaq təhlükəlidir.
Amma hansısa uyğun bir ad altında əlli min frank
mükafat alıb, ərazini abbat Frilerə güzəĢt eləməkdənsə
markiz inada düĢdü.
O düĢündü ki, qanun onun tərəfindədi, ən möhkəm
səbəb – qanun!
Amma icazə verin soruĢaq – dünyada elə bir hakim
varmı ki, adam arasına çıxarılması, yüksəldilməsi vacib olan
bir oğlu, ya da qohumu olmasın?
Məhkəmənin ilk qərarını öz xeyrinə həll edəndən bir
həftə sonra abbat Friler zati-müqəddəslərinin karetasında
vəkilinin yanına gələrək öz əliylə ona Fəxri Legionun
ordenini təqdim etdi. QarĢı tərəfin belə qəti hərəkətlərindən
özünü itirən markiz de La-Moll öz vəkillərinin də təslim
olacağından ehtiyatlanaraq kömək üçün abbat ġelana
müraciət elədi. Sonuncu da öz növbəsində onu abbat Pirarla
calaĢdırdı.
www.vivo-book.com
436
Onların münasibətləri o vaxtdan bəri davam edirdi.
Abbat Pirar iĢə öz xasiyyətinə uyğun – cani-dildən
giriĢmiĢdi. Markizin vəkilləriylə tez-tez görüĢəndən sonra o
qanunla cənab La-Mollun haqlı olduğuna inandı və onun
tərəfinə keçdi. Abbatın, özü də hansısa yansençinin bu
dikbaĢ hərəkəti cənab Frileri bərk təhqir etmiĢdi!
– Özlərini hər Ģeyə qadir hesab edən saray əyanlarına
baxın, – abbat Friler yaxın dostlarına deyirdi. – Cənab de
La-Moll öz Bezanson casusuna Allahın bircə dənə niĢanını
da vermədi, bu hələ harasıdı, əgər onu rektorluqdan
çıxartsalar, markiz barmağını da tərpətməyəcək. Özü də
aldığım məlumata görə bu alimənsəb per hər həftə mavi
lentini nümayiĢ etdirə-etdirə Ədliyyə Nazirliyinin qonaq
otağına yollanır.
Abbat Pirarın bütün səylərinə baxmayaraq, hətta
Ədliyyə Nazirliyi və oranın dəftərxanasıyla ən yaxĢı
münasibətlərdə olmasının da köməyini görməyən cənab de
La-Moll altıillik ağır mübarizədən sonra təkcə buna nail
olmuĢdu ki, iĢi tamam uduzmasın.
www.vivo-book.com
437
Müntəzəm Ģəkildə abbat Pirarla yazıĢan markiz axırda
rahibin özünəməxsus ağlını qiymətləndirdi. Aralarındakı
böyük təbəqə fərqinə baxmayaraq onların yazıĢması yavaĢ-
yavaĢ dostyana bir ahəng aldı – abbat Pirar markizə yazdı ki,
nəyin bahasına olursaolsun onu tutduğu vəzifədən
kənarlaĢdıracaqlar. Jülyen üçün qəsdən quraĢdırılmıĢ tələ
məsələsindən qəzəblənən abbat bu məsələni də bütün
təfərrüatlarına qədər markizə yazmıĢdı.
Bu saray əyanı varlı olduğuna baxmayaraq, xəsis
deyildi. Bu müddət ərzində o, abbat Pirarı ondan hansısa
xərclər – məsələn poçt xərcləri üçün – pul qəbul etməyə
məcbur edə bilməmiĢdi. Bu məsələni eĢidəndə markiz
abbatın sevimli tələbəsinə beĢ yüz frank göndərmək fikrinə
düĢdü.
Cənab de La-Moll hətta zəhmət çəkib öz əliylə məktub
da yazdı. Bunu eləyəndə o abbat barədə də düĢündü.
Gözəl günlərin birində abbat Pirar bir məktub aldı –
məktubda o vacib söhbət üçün Bezanson yaxınlığındakı bir
mehmanxanaya dəvət olunurdu. Markiz de La-Mollun iĢlər
müdiri onu bu mehmanxanada gözləyirdi.
Dostları ilə paylaş: |