www.vivo-book.com
438
– Cənab markiz mənə həvalə elədi ki, sizin üçün burada
bir kareta saxlayım, – iĢlər müdiri dedi. – O ümid edir ki, siz
onun məktubunun məzmunuyla tanıĢ olandan sonra, bir neçə
günlüyə Parisə getməkdən imtina etməzsiniz. Siz mənə
cavab verənə qədərsə mən burada markizin FranĢ-Kontedəki
ərazilərini gəzərəm. Sonra xətriniz istəsə, biz Parisə
gedəcəyik.
Məktub qısa idi: Mənim əziz abbatım, o əyalət
çəkiĢmələrinin baĢını buraxıb, bura – bizim sakit Parisə
gəlin və dərindən bir nəfəs alın. Sizə öz karetamı
göndərirəm – o düz dörd gün sizin ixtiyarınızda olacaq. Mən
özümsə həftənin ikinci gününə qədər sizi Parisdə
gözləyəcəm. Paris kənarındakı ən gəlirli kilsələrdən birinin
ixtiyarını almağınız üçün bircə kəlmə “hə” deməyiniz bəs
edər. Gələcəkdə o kilsəyə gəlib sizdən xeyir-dua alacaq ən
varlı adamlardan biri sizi heç vaxt görməyib, amma o
adamın cənabınıza nə qədər sadiq olduğunu təsəvvür edə
bilməzsiniz. Bu adam – markiz de La-Molldur.
Təbiətcə sərt və acıdil adam olan abbat Pirar öz
düĢmənləriylə dolu olan bu seminariyanı necə sevdiyini özü
www.vivo-book.com
439
də bilmirdi. Düz on beĢ il idi ki, onun bütün fikri-zikri bu
seminariyadaydı. Markiz de La-Mollun məktubu onun
üzərində ağrılı, amma vacib əməliyyat aparmalı olan cərraha
bərabər idi. Abbatın öz vəzifəsindən kənarlaĢdırılmağı
məsələsi qaçılmaz idi.
Abbat Pirar markizin iĢlər müdirinə üç gündən sonraya
görüĢ verdi.
Son qırx səkkiz saatı o qərarsızlıq içində keçirdi.
Nəhayət, o qərara gəlib cənab La-Molla məktub və zati-
aliləri yepiskopa ekkleziastik üslubun Ģedevrlərindən biri
hesab oluna biləcək, amma bir az uzun ismarıĢ yazdı. Belə
dərin hörmətlə, belə diqqətlə seçilmiĢ ifadələrlə yazılmıĢ
ikinci məktub çətin ki tapılaydı. Bununla belə, cənab Frileri
öz müdiriyyətiylə bir saatlıq üz-göz eləyib, əzab verməyə
hesablanmıĢ məktubda həm də onun altı il məruz qaldığı və
axırda Ģəhəri tərk etməyə məcbur edən bütün əclaflıqlar da
xırdalıqlarına
qədər
təsvir
olunmuĢdu:
abbatın
çovustanından odun oğurlanmasından tutmuĢ, itinin
zəhərlənməyinə qədər.
www.vivo-book.com
440
Məktubu bitirəndən sonra o göstəriĢ verdi ki, Jülyeni
oyatsınlar – o da bütün seminariyaçılar kimi, axĢam saat
səkkizdə yatırdı.
– Siz yepiskopun qəsrini tanıyırsınız? – abbat təmiz
latın dilində oğlandan soruĢdu. – Bu məktubu zati-
müqəddəslərinə aparın. Açıq deyirəm: mən sizi canavar
kahasına göndərirəm. Bu səfərdə siz ancaq qulaq və
gözlərdən ibarət olmalısınız. Cavab verərkən heç bir yalana
əl atmayın, amma bunu da yaddan çıxartmayın ki, o sualları
verən adam sizə zərər vurmaqdan böyük zövq ala bilər. Mən
sizi birdəfəlik tərk edib getməzdən əvvəl – əlinizdəki
kağızın mənim istefa məktubum olduğunu gizlətmirəm –
sizi belə bir sınağa məruz qoyduğuma görə çox Ģadam,
mənim balam.
Jülyen yerində donub qaldı. O, abbat Pirarı sevmiĢdi.
Ġçindəki özünümüdafiə hissi ona deyirdi: “Bu namuslu adam
buranı tərk edən kimi, Ġsanın Ürəyi partiyası məni burada
gözümçıxdıya salacaq, bəlkə də lap qovacaq”.
www.vivo-book.com
441
O özünü düĢünəcək halda deyildi. Oğlan qərarsızca
yerində donub qalmıĢdı – o, nəsə demək istəyirdi və bunu
necə deyəcəyini bilmirdi.
Abbat:
– Nə oldu, əziz dostum? Niyə getmirsiniz?
– Bilirsiniz... – Jülyen ehtiyatla dilləndi, – mən
dəfələrlə eĢitmiĢəm ki, burada rəhbərlik elədiyiniz müddətdə
siz dar gün üçün heç bir tədarük görməmisiniz. Mənim altı
yüz frankım var...
Oğlanın gözləri yaĢardı.
Seminariyanın keçmiĢ rektoru soyuq-soyuq:
– Bu da nəzərə alınacaq – dedi. – Yepiskopun yanına
gedin, artıq gecdi.
Təsadüfən həmin gecə yepiskopun qəbul otağında
növbətçi cənab Friler idi. Zati-aliləri prefekturada
nahardaydı. Beləliklə Jülyen məktubu cənab Frilerə təqdim
etdi. Amma təbii ki, oğlan onu tanımırdı.
Jülyen abbatın yepiskopa ünvanlanmıĢ məktubu
kobudca açmağına baxdı. BaĢ vikarinin gözəl üzü əvvəlcə
məmnunluq dolu heyrət ifadə elədi, sonrasa əməlli-baĢlı
www.vivo-book.com
442
qayğılandı. O, məktubu oxuduğu müddətdə, abbatın
yaraĢıqlı görünüĢündən təsirlənmiĢ Jülyen onu yaxĢıca
gözdən keçirə bildi. Bu üzün sahibi bircə an da olsun nə
ifadə etməli olduğunu unutmurdu deyə, hətta murdar qəlbini
belə ört-basdır edəcək hiyləgərliyini gizlətdiyi sifəti olduqca
xoĢagəlimliydi.
Ġfrat dərəcədə irəli uzanmıĢ, gözəl düz xətt əmələ
gətirən burnu bədbəxtlikdən onun alicənab üzünü tülkü
sifətinə oxĢadırdı. Bunu da qeyd edək ki, abbat Pirarın
istefasından çiçəyi çırtlayan bu din xadimi olduqca qəĢəng
geyinmiĢdi ki, bu da indiyə qədər hələ heç bir rahibin belə
geyindiyini görməyən Jülyenin çox xoĢuna gəldi.
Uzun müddət sonra Jülyen abbat Frilerin əsl istedadının
nədən ibarət olduğunu biləcəkdi. O, illərlə Parisdə yaĢamıĢ
və Bezansonda özünü sürgündəki kimi hiss edən qoca
yepiskopu əyləndirməyi bacarırdı. Yepiskopun gözləri pis
görürdü və bu mehriban qoca balıq yeməklərinin çılğın
aĢiqiydi. Abbat Friler zati-alilərinə verilən balığın
sümüklərini təmizləyirdi.
Dostları ilə paylaş: |