www.vivo-book.com
458
Abbat təmkinli adam olsa da, yaĢlı bir adamın öz
zövqləri barədə belə açıq danıĢmağına təəccübləndi.
– Əlbəttə, Parisdə də zəhmətkeĢ adamlar tapmaq
mümkündü – əyan sözünə davam elədi, – amma onlar
hansısa damlarda məskunlaĢıblar. Mən bir adamı özümə
yaxın buraxan kimi, o özünə beletajlı ev kirayələyir,
arvadısa qəbul günləri təyin eləyir. Bir sözlə, o adamın
bütün fikri-zikri kübar adam olmaq və belə ad çıxarmağa
sərf olunur. Halal çörək barədə düĢünməyi buraxan kimi,
onların yeganə dərd-səri bu olur. Mənim məhkəmə iĢlərim,
daha dəqiq desəm, hər bir məhkəmə prosesi üçün dəridən-
qabıqdan çıxan vəkillərim var: onlardan biri iki gün əvvəl
vərəmdən öldü. Təsəvvür edin ki, cənab, düz üç ildir, mən
elə bir adam axtarıram ki, danıĢıqlarımı aparmaq üçün əlinə
qələm alıb yazı yazanda nə elədiyinin fərqinə vara bilsin.
Uzun sözün qısası, bunlar məsələyə giriĢ vermək üçün idi.
Mən sizə hörmət edirəm və ilk dəfə gördüyümə
baxmayaraq, sizi sevirəm. Mənim katibim olub, ildə səkkiz
min frank, bəlkə də daha atıq almaq istərdinizmi? Söz
verirəm ki, maaĢı artırmaq barədə yenə düĢünəcəm. Üstəlik,
www.vivo-book.com
459
məndən ayrılmaq istədiyiniz günə qədər kilsənin də sizin
ixtiyarınızda qalmağının qayğısına qalaram.
Abbat imtina elədi, amma söhbətin axırında markizin
necə çətin vəziyyətdə olduğunu tam dərk edəndə ağlına bir
fikir gəldi.
Abbat markizə dedi:
– Mənim seminariyamda bir kasıb tələbə var. Məncə bu
oğlanın baĢına orada bəlalar gələ bilər. Əgər o adi
tələbələrdən biri olsaydı, onu çoxdan in pace
52
salardılar. Bu
vaxta qədər o cavan oğlan təkcə latın dili və müqəddəs
kitabı öyrənib, amma ola bilər ki, gözəl günlərin birində ya
dini natiqlik, ya da mənəvi atalıq istedadı da üzə çıxsın.
Bilmirəm, ondan nə çıxacaq, amma onda əsl müqəddəs
qığılcım var və bu gənc çox qabağa gedə bilər. Mən
istəyirdim ki, bizim yepiskopun diqqətini ona yönəldim. KaĢ
bizdə məsələlərə və insanlara sizin münasibətinizin cüzi
hissəsini göstərə bilən adam olaydı.
– O cavan oğlanın əsli-nəcabəti hardandı?
52
Yeraltı monastr məhbəsi
www.vivo-book.com
460
– Deyilənə görə bizim dağ yerlərindəki bir dülgərin
oğludu. Amma məncə burada nəsə baĢqa məsələ var – o
daha çox hansısa zadəganın qeyri-qanuni uĢağına oxĢayır.
Mən bir dəfə ona gələn məktubu gördüm – o məktub ya
imzasız idi, ya da baĢqa ad altında yazılmıĢdı, içində də beĢ
yüz franklıq çek vardı.
– Həə! Siz Jülyen Soreli deyirsiniz? – markiz dedi.
– Onun adını hardan bilirsiniz? – Heyrətə gəlmiĢ abbat
bu sualı verən kimi də pərt oldu.
Abbatın pərtliyini görən markiz:
– Bunu mən sizə deyə bilməyəcəm, – dedi.
– Deməli, – abbat sözünə davam elədi. – Siz onu
özünüzə katib götürə bilərsiniz. O gəncdi, həvəslidi, ağıllıdı
– bir sözlə, cəhd eləməyə dəyər.
– Niyə də yox? – markiz dedi. – Amma sizcə o, polis
rəisinin ya da baĢqa kiminsə rüĢvətinə Ģirnikib, burda
məndən casusluq eləməz ki, – mən təkcə bu məsələdən
ehtiyatlanıram.
www.vivo-book.com
461
Abbat Pirar Jülyenin keyfiyyətləri barədə müfəssəl
danıĢıb, markizi arxayın eləyəndən sonra əyan ona min
franklıq çek uzatdı.
– Bu pulu yol xərcləri üçün Jülyenə göndərin və
tapĢırın ki, yanıma gəlsin.
– Doğrudan da cənab markiz, ancaq Parisdə yaĢamaq
adamı belə çaĢdıra bilər. – Abbat Pirar dedi. – Siz elə
yüksək bir mərtəbədə dayanmısınız ki, aĢağılarda, əyalət
adamlarının, xüsusilə yezuitlərlə dostluq eləməyən din
adamlarına göstərilən tiranlıqdan xəbərsizsiniz. Onlar Jülyen
Soreli buraxmaq istəməyəcəklər, min cür bəhanə gətirib ya
onun xəstə olduğunu, ya məktubun yolda itdiyini, ya da
baĢqa nəsə deyəcəklər.
– Onda mən bu günlərdə nazirə deyərəm, yepiskopa
məktub yazar, – markiz dedi.
– Mən bir xırda məsələni də gözdən qaçırmıĢam, –
abbat dedi. – Bu cavan oğlan aĢağı təbəqədən olsa da, çox
qürurlu adamdı. Əgər onun qüruruna toxunan nəsə eləsəniz,
ondan sizə köməkçi olmayacaq – belə eləsəniz, onu
kütbeyinin birinə çevirəcəksiniz.
www.vivo-book.com
462
– Bu, mənim xoĢuma gəlir – markiz dedi. –Elə
eləyərəm ki, oğlum onunla dostlaĢsın. Bu kifayət eləyər?
Bir müddət sonra Jülyen yad xəttlə yazılmıĢ məktub
aldı – zərfin üstündə ġalon Ģəhərinin möhürü vardı. Zərfin
içində məktubla yanaĢı bezansonlu bir tacir tərəfindən
göndərilmiĢ pul çeki qoyulmuĢdu.
Məktubdakı imza uydurmaydı, amma Jülyen onu açan
kimi bədəni titrədi: məktubdakı on üçüncü sözün ortasında
onun abbat Pirarla razılaĢdığı gizli iĢarə – nəhəng mürəkkəb
ləkəsi vardı.
Aradan heç bir saat da keçməmiĢdi ki, Jülyeni
yepiskopun yanına çağırdılar. Burada onu əsl ata qayğısı
gözləyirdi. Zati-müqəddəsləri Horatsiydən sitatlar gətirə-
gətirə oğlanı Parisdə gözləyən parlaq gələcək münasibətilə
təbrik etdi və deyəsən, gəncdən minnətdarlıq əvəzinə bu
məsələyə aydınlıq gətirməsini gözlədi.
Amma Jülyen heç nə deyə bilmədi – o özü də hələ heç
nə bilmirdi və onun susqunluğu yepiskopun oğlana əsl
ehtiramla yanaĢmağına səbəb oldu. Yepiskopun köməkçi
Dostları ilə paylaş: |