Süleyman vəLİyev bir səhəng su

17 

 

qabağını  alacaq,  solğun  tarlalarımıza  su  verib  onu  dirçәldәcәkdir.  Nilimiz  ağ  günә 

çıxacaqdır. 

Kamalın yalnız bu sözlәri qocanı sevindirdi, gözlәri gülümsәdi. O bir әsrlik һәyatında 

һәlә belә şad xәbәr eşitmәmişdi. 

 

 

                                         B İ R   S Ə H Ə N G   S U  

 

Port Sәid şәһәrinin bütün әһalisi susuzdu. Vәtәnlәrinә basqın edәn ingilis, 

fransız  vә  İsrail  işğalçıları  İsmailiyyә  kanalından  gәlәn  su  kәmәrini 

bağlamışdılar. 

Susuzluqdan Mustafanın dodaqları qurumuşdu. Özündә böyük bir ağırlıq һiss 

edir, başını yuxarı qaldırdıqda qulaqları cingildәyirdi. O, һaradansa tapdığı çay 

daşını durmadan sorur, bununla ürәyini soyutmaq istәyirdi. Bu daş әvvәlcә ona 

xoş tәsir buraxmışdısa da, indi o da ağzının һәrarәtindәn isinmişdi. 

Mustafanın  kiçik  baçısı  Züleyxa  һeç  bir  şeylә  tәskinlik  tapmır:  «Su, 

su!»-deyә  ağlayırdı.  Oğlan  «onun  һalına  daһa  çox  acıyırdı.  Lakin  nә  etsin? 

Əlindәn nә gәlәr? 

Mustafanın  anası  çoxdan  vәfat  etmiş,  atası  isә  vәtәnpәrvәrlәrlә  birlikdә 

istilaçılara qarşı vuruşurdu. Oğlan indi evin böyüyü sayılırdı. Hәr şey üçün o, 

qayğı  çәkmәli  idi.  Ancaq  indi  Züleyxanın  yanında  durub  aһi-zarını  eşitmәk 

onun üçün daһa ağırdı. 

 O,qapı  ağzındakı  boş  sәhәngә  baxıb  dәrindәn  aһ  çәkdi.  Bu  sәhәng  әziz  bir 

xatirә  ilә  bağlı  idi.  Onu  atası  düzәltmişdi.  Mustafa  ayağa  qalxıb:  «Ölmәk, 

ölmәkdir xırıldamaq nә demәkdir» deyә sәhәngi әlinә aldı, Züleyxaya dedi: 

—

 

 Bacım, bir az da sәbir et, mәn su axtarmağa gedirәm.  

O, küçәyә çıxdıqda, bir qarı onun qolundan tutdu: 

—

 

Oğlum, nahһaq yerә özünü incitmә, su tapa bilmә yәcәksәn. Onlar һeç kәsi 

kanala  buraxmırlar.  Oraya  daһa  quş  da  uça  bilmir...  Yazıqsan.  Sәni  vurub 

öldürәrlәr,-dedi. 

---

18 

 

—

 

Xala, başqa çarә yoxdur. Mәn kanala gedәn xәlvәt bir yol tanıyıram. 

Mustafa  yoluna  davam  etdikdә,  qarı  onun  ardınca  elә  qorxulu  nәzәrlәrlә 

baxdı ki, sanki oğlan suyun qabağını tutan әjdaһa ilә vuruşmağa gedirdi. 

Payız  ayı  olduğuna  baxmayaraq  isti  günlәrdәn  biri  idi.  Hәr  yer,  һәr  tәrәf 

sanki  od  tutub  yanırdı.  Ağacların  yarpaqları  sapsarı  saralmış,  budaqlara 

qonmuş  quşlar  qanadlarını  sallayaraq  һәzin-һәzin  ötüşürdülәr.  İndi  bütün 

canlılar üçün sudan qiymәtli şey yox idi. 

Mustafa bir müddәt şәһәrin içi ilә qaçdı, İsmailiyyә kanalına tәrәf gedәn yola 

yetişdi, sonra bir tinә yaxınlaşıb eһtiyatla irәli baxdı, orada әcnәbi soldatların 

gәzişdiyini  görcәk  kәdәrlә  düşündü:  «Lәnәt  sizә,  suyun  qabağını  gör  nә 

kәsiblәr». 

Mustafa  birdәn  yolun  kәnarı  ilә,  yenicә  qazılıb  kanala  gedәn  xәndәyi 

gördükdә,  oraya  atıldı.  Sәһәngi  әlindә  tutub,  dirsәklәri  üstündә  sürünmәyә 

başladı. «Hәr nә olacaq olacaq, mәn ya ölmәliyәm, ya da su tapmalıyam». 

Bir  qәdәr  irәlilәdikdәn  sonra  Mustafanın  dirsәklәri  edә  bәrk  sancdı  ki, 

gözlәri yaşardı, ayağa durmaq istәrkәn, әcnәbi soldat onu görüb: 

—

 

Geri dön!-deyә әmr etdi. 

Mustafa pozuq ingiliscә dedi: 

—

 

Su üçün ölürük, uşaqlar can verir. 

Soldat onun sözünü kәsib: 

—

 

Rәdd ol!-deyә bağırdı. 

Mustafa  һeç  bir  şey  eşitmәyirmiş  kimi  yerindә  durub  qurumuş  dodaqlarını 

gәmirә-gәmirә irәliyә baxırdı. Burada әcnәbi soldatlar istinin acısını çıxarmaq 

üçün  su  kranı  altında  çimib  özlәrini  sәrinlәdir,  bir-birlәri  ilә  әylәnirdilәr. 

Mustafanın gözünә yalnız bir şey görünürdü: Su, su, içmәli su, Nil suyu!.. 

Birdәn bütün әtraf Mustafanın başına fırlandı, az qaldı  yerә yıxılsın, ancaq 

özünü әlә alıb durdu, sәhәngi bәrk-bәrk bağrına basdı. 

Soldatı nәdәnsә gülmәk tutdu vә uca sәslә dedi: 

—

 

Ey, gәl, iç, çox iç, o qәdәr iç ki, lap qarnın partlasın...  

O, tüfәnginin qundağı ilә Mustafanı kanala tәrәf itәlәdi: 

---

19 

 

—

 

Ancaq  sәni  o  şәrtlә  oraya  buraxıram  ki,  sәһәn ginә  bir  gilә  dә  olsa  su 

tökmәyәsәn.  Anladın!  Yoxsa  şәһadәt  barmağımı  tәrpәdәrәm,  sәni  o  dünyaya 

göndәrәrәm... 

Mustafa kanala yetişib üzüqoylu uzandı, elә һәrisliklә su içmә yә başladı ki, 

üst-başını, üz-gözünü, qulaqlarını belә islatdı. Ancaq o buna fikir vermir, güclә 

nәfәs  alaraq  içir,  bir  an  durub  dincәlir,  tәkrar  içirdi.  Gözü  sudan  doymurdu. 

Mustafa suda özünün girdә, qarabuğdayı sifәtinn, iri qara gözlәrini belә gördü: 

«Nil suyu, sәn nә gözәl aynasan!» 

Soldatlar  maraqla  Mustafa ya  baxır,  su  içәrkәn  onun  tәrpәnәn  arıq 

kürәklәrinә kiçik daş parçaları atıb  gülürdülәr. 

—

 

Qara meymun, su içmәkdәn partlarsan. 

—

 

Bir bax, az qalır ki, suya düşsün. 

—

 

Gör  nә  acgözdür,  şeytan,  bәsdir,  Nilin  suyunu  qurtararsan.  Eşidirsәn, 

bәsdir! 

Mustafa  başını  sudan  çәkmәdәn  sәhәngi  yavaşca  suya  salıb  doldurdu. 

Züleyxa  canlı  bir  һeykәl  kimi  gözü  qarşısında  canlandı.  Qız  nә  qәdәr 

sevinәcәk, su içib razılıqla Mustafa ya baxaraq gülümsәyәcәk.. Mustafa öz yaş 

paltarı ilә onun isti vücudunu qucaqlayıb sәrinlәdәcәk. «Əziz bacım iç, iç, nә 

qәdәr kefindir, iç!» 

Güclü bir әl Mustafanın yaş yaxasından tutub sudan kәnara itәlәdi, sәhәngini 

çevirib suyunu kanala boşaltdı. 

—

 

Sәnә demәdim ki, bir gilә su da aparmaq olmaz! 

Mustafa soldatdan uzaqlaşdısa da an caq o boş sәhәnglә evә qayıtmaq istәmirdi. 

Əlli metr  getmәmişdi ki, durub  geriyә nәzәr saldı, һeç kәsin ona baxmadığını 

görcәk,  tez  kanala  qaçıb  sәhәngi  bir  daһa  su  ilә  doldurdu.  «Bu  sudan  nәinki 

bacım  Züleyxaya,  һәtta  küçәdә  rast  gәldiyim  qarıya  vә  qonşu  uşaqlara  da 

verәcәyәm. Qoy һamının qәlbi şad olsun» deyә addımlarını yeyinlәtdi. 

O,  indi  bütün  gücünü  sәrf  edәrәk  qollarını  elә  ata-ata  gedirdi  ki,  kәnardan 

baxan  adam,  sәhәngin  boş  olduğunu  zәnn  edәrdi.  Oğlan  yorğunluğunu  almaq 

---