Elduvíkar kommuna
477 Funningur
Viðvíkjandi brúkaragjaldi fyri summarhús í Elduvíkar kommunu
Í brævi dagfest 18. desember 1998 sendi Løgmansskrivstovan Elduvíkar kommunu skriv. Við
skrivinum setti Løgmansskrivstovan við heimild í § 42 í løgtingslóg nr. 45 frá 29. juni 1972 um
føroysku kommunurnar fyribils úr gildi gjald, kr 1000 árliga, ið kommunan hevði álagt
summarhúsaeigarum, sum ikki búðu í kommununi. Løgmálaráðið (fyrr Løgmansskrivstovan) hevur
nú tikið endaliga støðu til málið, og verða partarnir bidnir halda okkum til góðar fyri óvanliga longu
tíðina, ið gingin er.
Omanfyri nevnda gjald, sum var fyri vatn, tøming av ruskposum og aðrar kommunalar veitingar,
varð sett fyribils úr gildi, tí ivi var um, hvørt heimild var fyri gjaldinum.
Sum útgangsstøði skal ein saklig grund til, um kommuna sum almennur myndugleiki ætlar at gera
mun á egnum og øðrum borgarum. At eigararnir av summarhúsum í ávísari bygd í Føroyum ikki
búgva í viðkomandi kommunu má metast sum umstøður, sum í ávísan mun kunnu geva
kommununi rætt til at gera mun og áleggja teimum eitt serligt gjald fyri tær tænastur, ið annars er
partur av vanligu kommunalu uppgávunum. Hetta er m.a. avleiðing av, at teir eru borgarar í aðrari
kommunu og tí ikki eru við til at gjalda fyri kommunalar tænastur, ið vanliga verða veittar
borgarunum í kommununi, fíggjaðar yvir kommunuskattin.
Tá talan er um inntriv móti borgarum og at gera mun, má slíkt gjald, álagt á fremmandar
summarhúseigarar, bert verða nýtt í avmarkaðan mun sambært vanligum avgjaldstreytum og aldri
verða hægri enn upphædd, ið røkkur til eyka kommunalu útreiðslurnar av viðkomandi tænastu.
Eisini má tað vera ein treyt, at kommunan kann vísa á, hvat veruligi kostnaðurin av tænastunum er
og harumframt, hvørjar lutfalsligu meirútreiðslurnar eru av at veita summarhúsaeigarunum
viðkomandi tænastu. Er talan um útreiðslur, sum summarhúsaeigararnir ikki meta seg hava tørv á, er
ivasamt um kommunan av sínum eintingum kann veita tær og síðan krevja gjald.
Hóast kommunur á henda hátt í avmarkaðan mun kunnu áleggja eitt gjald svarandi til tær útreiðslur,
sum tær hava av tænastum, ið veittar verða summarhúsaeigarum, er hetta bert so, tá ið økið ikki er
regulerað við lóg. Á einum av høvuðstænastuøkjunum eru viðurskiftini ásett í kunngerð. Tað snýr
seg um innsavning av burturkasti, ið er regulerað við Kunngerð nr. 147 frá 19. oktober 1995 um
burturkast. Viðkomandi greinar í hesi kunngerð eru § 2 ”Kommunustýrið skal hava eina
L
ØGDEILDIN
27. januar 2003
Mál: 4700-0001/2003/2
2 av 2
innsavningarskipan (dagrenovatión) til alt húsarhaldsburturkast. Skipanin skal umfata húsarhald,
virkir, stovnar, v.m.” og § 3 ”Kommunustýrið kann gera av, at innsavningarskipanin eftir § 2 ikki
skal umfata húsarhaldsburturkast frá virkjum, stovnum, o.l., ella ikki skal umfata ávís sløg av
húsarhaldsburturkasti. Kommunustýrið skal tá í staðin vísa á ein avhendingarmøguleika.”
Løgmálaráðið hevur m.a. verið í samband við umhvørvisdeildina í Oljumálaráðnum um tulkingina
av §§ 2 og 3 í nevndu kunngerð. Í kunngerðini verður einans skilt millum rusk frá húsarhaldi og rusk
frá virkjum, stovnum o.l. Tá ið summarhús ikki koma undir virki, stovnar o.l., er neyvan ivi um, at
eitt kommunustýri sambært §§ 2 og 3 í kunngerðini hevur skyldu til at savna inn rusk eisini frá
summarhúsum við fremmandum eigara. Sambært vanligum rættaraðalreglum um gjald, skal borgarin
ikki rinda fyri tænastur, sum tað almenna sambært lóg skal veita – í hesum føri ruskinnsavning –
uttan at gjaldið er ásett í lóg. Ein kommuna kann tí ikki krevja gjald í sambandi við útreiðslur av
ruskinnsavning hjá summarhúsaeigarum.
Elduvíkar kommuna hevur ikki við tí gjaldi uppá kr 1000 árliga, sum fyribils varð avtikið við
fyrrnevnda skrivi frá 18. desember 1998, útgreinað tær útreiðslur, sum kommunan segði seg hava
havt av at veita summarhúsaeigarunum umrøddu tænastur. Gjaldið tykist tí at vera tilvildarliga ásett.
Harafturat hava kommunur, sum fyrr nevnt, lógarbundna skyldu uttan gjald eisini at veita
summarhúsum vanligar tænastur í sambandi við ruskinnsavning. Tí verður mett, at kommunan ikki
hevði heimild at áseta viðkomandi gjald uppá kr. 1000 árliga.
Vísandi til nevndu grundgevingar, verður sagt frá, at fyribils avgerðin frá 18. desember 1998 við
hesum verður gjørd endalig við heimild í § 55, stk. 1 í løgtingslóg nr. 87 frá 17. mai 2000 um
kommunustýri.
Avrit av hesum brævi er sent Rættarhjálp Føroya og Marius Garðshorn, sum vegna eigarar av
(summar) húsum í Elduvík og Oyndarfirði kærdi upprunaliga kommunalt ásetta gjaldið.
Løgmálaráðsins vegna
Bárður Larsen
fulltrúi