T. C. Ahi evran üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ

 
 
15 
dü
şünceyi siyonistlerden daha ateşli savunmaktadırlar. Theodor Herzl’in 1897’de topladığı 1. 
Siyonist Kongreden sonra, yine aynı yerde 2. Siyonist Kongre toplanmıştır. Bu sefer dikkat 
çekici  olan  katılanların  hemen  hepsinin  Hıristiyan  olmasıdır.  Zaten  adı  da  bu yüzden 1. 
Hıristiyan Siyonist Kongresi olarak geçer. Kongre sonunda alınan kararlardan biri de İsrail’in 
işgal  ettiği  Batı  Şeria  bölgesini  resmen  ilhak  etmesidir.
29
 
Hıristiyan  siyonistler,  İsrail’in 
gevşek  davrandığını  ellerini  biraz  daha  çabuk  tutmaları  gerektiğini  ima  etmektedir.  Bu 
düşünceyi  biraz  abartılı  bulan  Yahudi  bir  katılımcı,  bunun  İsrailliler  tarafından  dahi  tepki 
toplayacağını  dile  getirince,  Uluslararası  Hıristiyan  Elçiliği  temsilcisi  Van  der  Hoeven, 
“İsraillilerin ne düşündüğü umurumuzda değil. Biz Tanrı’nın ne söylediğine bakarız ve Tanrı 
o  toprakların  Yahudilere  ait  olduğunu  söylüyor.”  diye  çıkışır.
30
Belirtilen 7 şarttan ilki  bu şekilde  gerçekleşirken, ikinci şart olan Kudüs’ün başkent 
ilan  edilmesiyse  1967’de  gerçekleşmiş  ve  evanjelistler  bunu  mucizevî  bir  olay  olarak 
 
Görüldüğü  gibi  Hıristiyan 
siyonist
ler,  Filistin’deki  Yahudi  yerleşimine  karşı  sempatizanlıktan  öte  hesap  sorar  hale  de 
gelebilmektedirler.  
 
Başka  bir  açıdan  bakıldığında  Hıristiyanların  ve  Yahudilerin  yakınlaşmasının  2. 
Dünya  Savaşından  sonra  başladığını  söylenebilir.  İngiltere’nin  aktif  rol  aldığı  İsrail’in 
kuruluşu  sürecinde  görüldüğü  üzere,  Amerika  Birleşik  Devletleri  bu  süreçte  çok  da  etkin 
olmamıştır.  Fakat  2.  Dünya  Savaşı  yıllarında  Almanya’yı  düşman  benimseyen  ABD, 
Almanya’nın  düşman  bellediği  Yahudileri  de  dostu  görmeye  başlamıştır.  ABD’de  yaşayan 
Yahudi  diasporası  da  bu  dönemde  daha  kenetlenmiş  ve  Amerikan  gücünü  Almanya’daki 
Yahudi h
alkı lehine kullanmak için siyasi olarak örgütlenmiştir.  
 
                                                           
29
 Vural, s. 102. 
30
 Vural, a.g.e., s. 103. 

---

 
 
16 
değerlendirmişlerdir.  Çünkü  bu  yeni  kehanetin  habercisidir  ve  bunlar  sırasıyla 
tamamlandığında Mesih dönecektir.
31
1.3. 
AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNDE EVANJELİZM 
 
Kitab-
ı  Mukaddesi  esas  alan  evanjelistler,  kitapta  bahsedilen  kehanetlerin 
gerçekleşmesi  için  kendilerini  sorumlu  bilirler. Mesih’in dönmesini istiyorlarsa,  Tanrı’nın 
buna  zorlanması  gerekmektedir.  Şartları  olgunlaştırmak  insanların  elindedir.  Şartlar 
olgunlaştığındaysa Tanrı zaten üzerine düşeni yapacaktır.  
 
Amerikalı  evanjelistler  üzerine  düşeni,  yukarıda  da  bahsedildiği  üzere,  hakkıyla 
yapmakta, bunun için de siyaset ve medya kanalını etkin bir şekilde kullanmaktadırlar. Bu da 
evanjelizm  hareketinin  yapısından  kaynaklanmaktadır.  Çünkü  evanjelizmin  diğer 
mezheplerden asıl farkı da durağan olmamasıdır. Diğer mezhepler ‘öz bilince ulaşma, iyi bir 
kul  olma’  gibi  dini  gayretler  içindeyken,  evanjelistler  bunların  yanında  bu  hasletleri  diğer 
insanlara  da  yayma  gibi  aktif  bir  tutum  içindedirler.  Bu  da,  inancın  misyoner  kimliğini 
göstermektedir.  Saved  terimiyle dile getirilen “k
urtarılma”  ya  da  convert  terimiyle dile 
getirilen  “döndürmek”  (inanç  olarak)    ifadeleri  sıkça  kullanılmaktadır.  Daha  çok  insana 
ulaşmak, daha çok para ve daha çok oy demektir ve bu yüzden çok önemlidir.  
 
 
 
1.3.1.
 
AMERİKAN HALKINA ETKİSİ 
 
İnsanları  dine  çağırma  bilincine  sahip  evanjelizm  mezhebinin  etki  alanının  her  geçen 
gün Amerika’da daha da genişlediği görülmektedir. Rakamlarla göstermek gerekirse, İç Savaş 
dönemi (1861–
1865) Amerika’sında evanjelik kilise mensubu sayısı sadece dört milyonken, 
                                                           
31
 David D. Grafton, The Use of Scripture in the Current Israeli-Palestinian Conflict, Word & World, Volume 
24, Number 1, Winter 2004, s.32. 

---

 
 
17 
bugün bu rakamın Jerry Falwell tarafından 70 milyon olduğu iddia edilmektedir.
32
 Gallup’un 
resmi sitesindeki verilere göreyse 2005 an
ketine  göre  Amerikan  halkının  %42’si kendini 
evanjelist olarak tanımlamaktadır.
33
Evanjelistlerin fikirlerini yaymada kullandıkları en etkin ve en eski yöntem kiliseler ve 
dolayısıyla vaazlardır. Hıristiyanlığın  yayılmasında çok büyük bir payı olan Pavlus’un dahi 
yöntemi budur. Pavlus da gezgin bir vaizdir. ABD’de evanjelizmin yayılmasını sağlayan ve 
bunu bir sistematiğe oturtan Darby’nin de aynı yöntemi izlediği bilinmektedir. Modern çağda 
da evanjelistlerin aynı yöntemi kullandığı görülmektedir. Pazar ayinleri inananlara ulaşmanın 
hala  en  önemli  yoludur.  Vaazların  konusu  genellikle  aile  hayatı  ve  toplumsal  ahlak  ile 
ilgilidir. Evanjelizm, ahlaka büyük önem verir. Öyle ki mezhebin Moral Majority  “Ahlaki 
Çoğunluk”  adında  bir  kolu  bile  mevcuttur.  Kuruculuğunu  Jerry  Falwell’in  yaptığı  bu  kol, 
kürtaj, homoseksüellik, evlilik dışı cinsel ilişkiye karşı ciddi bir tavır almış, hatta sigara ve 
kâğıt oyunlarının dahi toplum ahlakına zarar verdiğini öne sürmüştür.
  
 
34
 Hareket, okullarda din 
dersi okutulması için de mücadele vermiş, fakat kürtaja karşı verdiği mücadele şiddetli eleştiri 
ile  karşılanmıştır.  Üniversitelerde  de  evanjelik  bazı  öğrenci  grupları  her  gün  toplanıp  dua 
ettikten sonra evleninceye kadar temiz kalacaklarına yemin ederler. Hatta bu insanlar içinde 
“Gerçek  Aşk  Bekler”  (True  Love  Waits)  yüzüğü  takarak  bakire  kalacağına  söz  verdiğini 
çevresindeki insanlara da gösteren, onları bir şekilde uyaranlar da mevcuttur.
35
                                                           
32
 Mary Jayne McKay, “Zion's Christian Soldiers
”, Erişim: 
http://www.cbsnews.com/stories/2002/10/03/60minutes/main524268.shtml (22 Kasım 2010). 
33
 Albert L. Winseman, “U.S. Evangelicals: How Many Wal
k The Walk?”, Erişim: 
http://www.gallup.com/poll/16519/US-Evangelicals-How-Many-Walk-Walk.aspx 
(14 Kasım 2010). 
34
 Güngör, s. 164. 
35
 Heather Hendershot, 
Evanjelizm: Medya ve Muhafazakârlık, Çev. Güneş Ayas, Bora Çağlayan, Salyangoz 
Yayınları, İstanbul, 2005, s. 155. 
 Homoseksüel 
eğilimleri  olanların  aslında  hasta  oldukları  ve  bunların  ilahi  ıslah  ile  tedavi  edilebilecekleri 
düşünülmektedir.  Kuvvetli  bir  örgütlenme  yapısı  bulunan  evanjelizmde  hata  yapan  cemaat 

---