T c ankara üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ Sİyaset biLMİ

 
 
26 
Hükümeti’nin  onayı  halinde  eyalete  uygulanabilirdi  ve  bunlar  Kurucu  Meclis’in 
onayına  tabiydiler.  370.  madde  Hindistan  Birliği  ile  Jammu  ve  Kaşmir  Eyaleti’nin 
anayasal ilişkilerini düzenleyen tek maddeydi (Schofield, 2004, ss. 73-78). Böylece 
Kaşmir’in kendi anayasasına, bayrağına ve örnek olarak hükümetin seçilmiş başkanı 
için Hindistan eyaletlerinde kullanılan İlk Bakan yerine Wazir-i-Azam (Başbakan) ve 
eyaletin başı için Vali yerine Sadar-i-Riyasat gibi siyasi unvanlar kullanmasına izin 
verilmişti (Behera, 2000, s.76). 
380.  maddenin  Hindistan  Anayasası’na  girmesinden  sonra  kısa  zaman 
içerisinde  Hindistan  ve  eyaletin  Jammu  kısmının  kendisindeki  federe  topluluklara 
dayalı sistem savunusuna, gericilik ve diğer özerklik karşıtı güçler tarafından Jammu 
ve Kaşmir’e verilen özel statüye karşı büyük bir bağrış çağrış koptu. Bu güçlerin ana 
talepleri  370.  maddenin  behemehal  kaldırılması  ve  Jammu  ve  Kaşmir’in  Hindistan 
Birliği  ile  olan  anayasal  ilişkisinde  ülkenin  geri  kalanı  ile  eşit  bir  seviyeye 
getirilmesiydi.  Bu  güçler  eyaletin  Hindistan  Birliği  ile  tümden  birleşmesini 
istiyorlardı. Kendi çıkarları için savundukları bu siyasi talepler genelde halk üzerinde 
ve  özelde  eyaletin  Hindistan  Birliği’ne  katılımını  destekleyen  esas  kişi  olan  Şeyh 
Mohammad  Abdullah’da  soğuk  duş  etkisi  yarattı.  Şeyh  Abdullah  asıl  dertleri 
‘gerçekçi  olmayan,  çocukca,  ve  aklını  kaybedenlerin  zevk  sarhoşluğu  içerisinde” 
eyalete Hindistan Anayasası’nı uygulamaya çalışmak olanları eleştirdi (Khan, 1988, 
ss.  38-40).  Kendisi  eyaletin  özerkliğini  yok  etmek  isteyen  bütün  hareketlere  veya 
girişimlere  direndi.  Bu  anlamda  merkez  ve  eyelet  ilişkileri  üzerine  olan  ihtilaf 
vaktiyle  çeşitli  boyutlar  aldı.  Bununla  birlikte,  Hindistan  ve  Jammu  ve  Kaşmir 
hükümetleri  Delhi’de  24  Temmuz  1952  tarihinde  merkez-eyalet  ilişkilerine  dair 
farklılıkları  gidermek  için  bir  toplantı  düzenleme  kararı  aldılar.  Toplantının 

---

 
 
27 
sonucunda her iki hükümetin  temsilcileri  de ‘Delhi Antlaşması’ olarak  adlandırılan 
antlaşmayı  imzaladılar  (Anand,  1980,  ss.  149-150).  Bununla  birlikte,  bu  antlaşma 
Hindistan  hükümetinin  eyalet  üzerinde  daha  fazla  güç  sahibi  olmak  yönündeki 
ihtirasını tatmin etmedi. Hindistan Birliği ile eyalet arasındaki daha sıkı bir anayasal 
entegrasyonun  önündeki  esas  engel  ve  eyaletin  özerkliğinin  yılmaz  bilmeyen 
savunucusu olan Şeyh Abdullah nihayetinde görevden alındı ve demir parmaklıklar 
arkasına konuldu. Bakhsi Ghulan Mohammad eyaletin Başbakanı olarak tayin edildi. 
Bu  isim  merkezin  çizdiği  hattı  takip  ediyordu.  Kendisinin  zamanında  entegrasyon 
çok daha hızlandı. 1954 yılında Kurucu Meclis 1947’de Prens Hari Singh tarafından 
imzalanan Katılım Belgesi’ni meşrulaştırmak niyetiyle Jammu ve Kaşmir eyaletinin 
katılımını resmi olarak onayladı. Bu önlem aynı zamanda plebisit üzerine olan bütün 
tartışmaların da sonu anlamına geliyordu (Schofield, 2004, s. 94). 
Bu anlamda Delhi Antlaşmasından kısa süre sonra özerklik  yok olmaya  yüz 
tutu; Delhi Antlaşması’nın kendisi daha ziyade özerkliğe büyük bir darbe vuruyordu, 
zira  52.  Ve  352.  madde  gibi  hükümler,  Hindistan  Anayasası’nın  çeşitli  maddeleri 
eyalete  uygulandı  veya  Birlik  bayrağının  bizzat  kendisi  eyalette  kabul  edildi. 
1954’de  Hindistan  Cumhurbaşkanı  merkezin  yetki  alanına  Birlik  altında  bütün 
bölgeleri  ve  geri  kalan  yerleri  sokan  Anayasa  (Jammu  ve  Kaşmir’e  uygulandı) 
Emri’ni  yayınladı.  1958’de,  anayasal  bir  değişiklik  sonucunda  Jammu  ve  Kaşmir 
merkezi  idareye  ait  kurumların  kapsamına  sokuldu.  Eyaletin  dışından  gelen  gayri-
Müslimler iktisadi işletmeler ve bankalardaki pozisyonları doldurdu. 1960’da eyalet 
Hindistan  Seçim  Komisyonu  ve  Yargıtay’ının  yetki  alanına  alındı.  1964-1965’de, 
Hindistan  Anayasası’nın  356.  ve  357.  maddeleri  Jammu  ve  Kaşmir  için  de  geçerli 

---

 
 
28 
kılındı. Bu hükümler merkez hükümete eyalet hükümetini görevden alma ve eyaletin 
iç işlerine karışma yetkisi veriyordu (Anand, 1980, s. 133). 
1965’deki Altıncı Anayasa Yasa Değişikliği Kanunu’nun damgasını vurduğu 
diğer  anayasal  dönüşümler  ‘Sadar-i-Riyasat’  unvanının  ‘Vali’  ve  ‘Başbakan’ 
unvanının  ‘İlk  Başkan’  ile  değişmesi  ve  Jammu  ve  Kaşmir  Yargıtayı’nda  görev 
yapan hakimlerin Hindistan’daki diğer eyaletlerin Yargıtay hakimleri ile eşit konuma 
getirilmesi  ile  ilgiliydi.  Aynı  Yasa  Değişikliği  Kanunu  aynı  zamanda  görevde 
yükseltme, bir alt pozisyona getirme, işinden kovma, vd. konular açısından eyaletin 
çalışanlarını  Hindistan’daki  diğer  eyaletlerin  çalışanları  ile  de  eşit  duruma 
getiriyordu. Bunların yanı sıra, söz konusu Kanun eyaletteki Lok Sabha’nın (Yasama 
Organı Meclisi) üyelerinin doğrudan seçimini mümkün kılıyor ve diğer bölgelerdeki 
Merkezi Emek İş Kanunları’nı bu eyelet için de geçerli hale getiriyordu. Bu anlamda, 
her  ne  kadar  370.  maddenin,  kanun  kitabında  yer  almaya  devam  etse  bile,  özünün 
gittikçe  etkisini  yitirdiği  söylenebilir.  Bütün  bunlar  yerel  siyasi  liderlerin/elitlerin 
onayı ve katılımıyla yerine getirilmişti. 
Her  ne  kadar  özerklik  karşıtı  güçler  eyaletin  bu  gittikçe  daha  da  artan 
entegrasyon  sürecini  hararetli  bir  şekilde  alkışlasalar  ve  takdir  etseler  de,  Vadi’de 
eyaletin  Merkezle  anayasal  birleşmesine  yönelik  önlemlere  ve  hareketlere  karşı 
gittikçe artan bir hoşnutsuzluk da mevcuttu. Plebisit Cephesi Başkanı, Afzal Beig ve 
Awami  Eylem  Komitesi  Başkanı,  Molvi  Mohammad  Farooq  ortak  bir  şekilde, 
‘Hindistan’ın  Kaşmir’i  tamamıyla  ele  geçirmek  için  uyguladığı  anayasaya  ve 
demokrasiye  aykırı  önlemler’e  karşı’  15  Ocak  1965’de  bir  protesto  çağrısı  yaptılar 
(Puri, 1981, s. 155). 

---