T. C. İStanbul cumhuriyet başsavciliğI (cmk'nın 250. Maddesi İle Yetkili)

X54 ERKEK ŞAHIS: evet

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: buyurun

X54 ERKEK ŞAHIS: …..(anlaşılmadı)

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: tabi ilk insanlar toplulukları sürü halindedir bir araya geldiklerinde topluluğun adı demin söylediğim gibi 20-30 kişilik topluluğun ismi kıyamdır şimdi bu dönemki zihniyet yapısından bahsedecek olursak bu döneme has damgasını vuran pardon …..(anlaşılmadı) bir çocuğun babasının kesinlikle şudur …..(anlaşılmadı) evlilik sözleşmesi kurumsallaşması söz konusu değil buyurun

X55 ERKEK ŞAHIS: burada atladığımız çok sık rastlanan bir şey var aslında o dönemde kadının doğumdaki …..(anlaşılmadı) bilinmiyor şeyden dolayı işte doğal bir birleşmeden dolayı hamile kalması …..(anlaşılmadı) baba normal olduğunu da bilmiyor kadına …..(anlaşılmadı)

CİHAN DENİZ ZARAKOLU : evet arkadaşım altını çizdiğim önemli yer gerçekten bende anladım …..(anlaşılmadı) tanrıcalığın en önemli şeyi yaratmak ve dönemde erkeğin rolünün de bilinmediği için yoktan var ediyor yani bir anda karnında var ediyor hatırlayamıyorlar hatta çok yeni yani ancak M.Ö 100-200-300 yılında anlaşılabiliyor gerçekten kadının erkeğin …..(anlaşılmadı) buyurun siz bir şey soracaktınız.

X56 ERKEK ŞAHIS: bu …..(anlaşılmadı) günümüzde nasıl uyarlayabilirim oluşumunu

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: günümüzde böyle bir şey yok …..(anlaşılmadı) değerlerdir çeşitli yani eşiklik özgürlük gibi şuanda her yere kapitalist modarlite ulaştığı için yani bu anlamda bir klandan bahsetmenin imkanı yoktur bu anlamda deforme olmaya başlıyordur devlet hiyerarşi yapı ortaya çıktığından itibaren ama illa bu gün örnek istiyorsanız ilk kez beyaz adam Avustralya ya gittiğinde oradaki aborjinler evet buradaki klana yakın bir anlayışla yaşamaktaydı

X57 ERKEK ŞAHIS: bir şey sorabilir miyim?

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: evet buyurun

X57 ERKEK ŞAHIS: klan toplumun da şey yok muydu? Ee tanrıcanın burada kadın erkek evlilik ilişkisinin olup olmadığı belirgin midir?

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: kadın daha yaratılış konusunda erkeğin ….(anlaşılmadı) yoktan var edilme tanrının özelliği nedir yoktan var edebilme orada da işte kadın yoktan var eden bir güç olarak görüyorlar ve bu yüzden tanrıca deniyor ….(anlaşılmadı) bu döneme ait onun anlayışı insan zihninin yarattığı düşünce anlayışı ilk düşünce tarzı olarak da geçmektedir her şey onların etrafında gördüğü canlı onlara inanılır şey vardır ruh olduğuna inanırlar taşında bir ruh olduğuna inanırlar kendilerine her şeyin canlı ….(anlaşılmadı) olduğuna inanılır şey vardır ağacında ruh olduğuna inanırlar taşında bir ruh olduğuna inanırlar olduğu inanma zaten annelik ordan kaynaklıdır bu anlayış her şeyin bir canlı olduğunu düşünme için olduğu için doğaya hakim olma insanın nedir doğaya hakim olma isteğidir barajlar yapar gökdelenler yapar doğanın koyduğu kuralları alt etme onu yenme isteği vardır ama ….(anlaşılmadı) anlayışları yoktur doğayla iç içe doğayla barışık bir şekilde yaşamak vardır doğayla mücadele hayatta kalma ….(anlaşılmadı) mücadelesi değildir bir de ….(anlaşılmadı) yaşamda aktif rol oynayan yaşam tecrübesine sahip olan kadınlar bu dönemde büyüdüler ….(anlaşılmadı) şu anda bize öğretilmiş büyücülükle ….(anlaşılmadı) anlaşılmadı buradaki büyücülük şudur hangi ot hangi ilaç neye iyi gelir ve bu yüzden de ona büyücü iyi bir şey ne zaman he he ….(anlaşılmadı) kadın büyücü olduğundan itibaren böyle yani 1600 de insanlar yapıyorlardı (anlaşılmadı) büyücüler her zaman bilgiyi kazanan biridir

X58 ERKEK ŞAHIS: ben üretken olduğu için

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: aynen öyle kadının en önemli bir özelliği vardır kadının bilgiden uzak tutulması vardır kadının sahip olduğu üstün marifetlerinde bunlar vardır kadın bilgiye sahip olduğu vakit ……(anlaşılmadı) şeye bakarsanız bu vardır mesela tevratın yaradılış birinci kitabı buyurun

X59 ERKEK ŞAHIS: tanrı ……(anlaşılmadı)

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: tanrı yasaklar bilgi ağacından yemeyi yani orda elma bilgiyi sembolize etmektedir kadın bilgiyi alır ve erkeği baştan çıkarır o bilgi sahibi olduktan sonrada cennetten kovulurlar ve mesela Hıristiyanlıkta da en azından öyle söyleyelim Musevilikte kadından bunun intikamını almaktadır çünkü yenilen elmadaki tek şey vardır kadının erkeği baştan çıkarmasıdır aslında erkek yemek niyetinde değildir aslında kadın bizi baştan çıkardı ……(anlaşılmadı) kadın bizi baştan çıkardı bizimde boğazımıza takıldı tam yutamadık burada bizim bir sıkıntımız vardır kadında yoktur çünkü o narin güzel bir şekilde mideye indirmiştir……(anlaşılmadı) gerçekten bütün bunlar kadında bunun hıncını çıkarmaktadır buyurun.

X60 ERKEK ŞAHIS: o kadın kim diye sormuştum ama arkadaşım dedi Hava dedi ama……(anlaşılmadı)

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: cennet ve cennetten kovulma hikayesine baktığımızda bu ……(anlaşılmadı) ee bu avrattaki ile Havva nın yılanın bir gün ……(anlaşılmadı) onla beraber yer Adem e de yedirir sonra tanrının ……(anlaşılmadı) olmanızı istemiyorum der hatta cennetten kovar hatta Tevrat ta şey demektedir bunun intikamı olarak sana doğum acısı vereceğim der bundan sonra sen doğuracaksın çok inanılmaz acılar çekeceksin der ölümlü olacaksın tek nedeni nedir bilgi yani orda kadının bilgiye sahip olması yani o ağaç iyi ağaç orda iyi ve kötünün ee bilgisine sahip olmanın bilgiye sahip olması cennetten kovulmaya neden olmaktadır

X61 ERKEK ŞAHIS: ben ilk önce ıı bir şeye değineceğim ondan sonra bir soru sorma istemiştim şimdi orda biraz batılı inancı dine ne kadar yakın olduğu inancı ortaya çıkarıyor çünkü ….(anlaşılmadı) ağacında da diyor ki ben ne kötülük yaptım da sen bana acı çektiriyorsun beni bu kadar kötü gördün diyor ki seni öyle bir kıymetli yapacağım ki insanlar ancak senin bir şeyler sürecek diyor ama şimdi o bakış acısıyla baktıkça bu gün itibariyle anlatmış olduğunuz şekilde canlıların üreme noktasında canlılara dönüşmesi bu bir çelişki değil midir? Çünkü diyor ki insanlar Hz Ademle İslamiyet ile karşılaştıktan sonra biraz daha onu acim yanlış anlaşılmasın iyice anlaşılsın şimdi siz örnek verirken diyor ki İslamiyet de insanlık Hz Ademle Hz Havva diyor ilk önce cennetteydi yer yüzünde bir varlık yoktu diyor ama diyor Havva nın elma yedikten sonra diyor gidip de Hz Adem”e de yedirdikten sonra diyor ondan sonra diyor cennetten atıldılar diyor cennetten atıldı diyor ama ee bu gün gün içerisinde anlatmış olduğunuz canlıların insana dönüşüm şeklini anlatırken bu bir çelişkiyi değil midir?

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: birincisi bu anlatmış olduğum canlılar……(anlaşılmadı) bilimsel alanla bilimsel olmayan alanı birbirine karıştırmamak lazım ama benim bu ……(anlaşılmadı) din dediğimiz olgu ……(anlaşılmadı) kendisinin ve kadına bakış acısını göstermektedir biz nerden gelmiştik büyücüden gelmiştik ……(anlaşılmadı) çok ciddi olarak Sümer mitolojilerinde de yer alan olgulardır yani bu kadına bakış aşamasının ne hangi aşamada olduğunu göstermek açısından yoksa şey farklı bir olay dini yani şey biri mitoloji şeklinde biri dini bakış acısı şeklinde açıklamadır ……(anlaşılmadı)

X55 ERKEK ŞAHIS: ….(anlaşılmadı) o hangi dönemdeydi

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: bu işte ilk insanın kral dönemindeydi

X55 ERKEK ŞAHIS: orda şeyi görüyorlar ruh diyorlar ruh olduğuna inanıyorlar….(anlaşılmadı)

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: hayır her şeyin canlı olduğuna ….(anlaşılmadı) şu anlamda onunda bir canı olduğu önüne gelen her şeye ağlamaz hatta ihtiyacı kadar ağlar hatta bir çok yerde özür diler aynen öyle ruh değil o anlamdaki ruh değil

X62 ERKEK ŞAHIS: şimdi bu ….(anlaşılmadı) kadın elmayı erkeğe verip ee erkeği kandırma gibi bir böyle bir anlam yükleyebilir miyiz? Esas verilmesi gereken mesajın şey olduğu kadının doğal bağlantısından dolayı ….(anlaşılmadı) hem kendisi faydalanacaktır hem de erkeğe verip yaşamını sürdürebilmesi için vermesi gerekir böyle bir anlam yükleyebilir miyiz?

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: ama o öyle değerlendirilmiyor yani öyle değerlendiriliyor olsaydı cennete kadının öyle değerlendirilmediği için ….(anlaşılmadı)

Y6 BAYAN ŞAHIS: ben bir şey söyleyebilir miyim

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: tabi buyurun

Y6 BAYAN ŞAHIS: ….(anlaşılmadı) kadınında aynı zamanda doğalla iç içe bir yaşam içerisinde olduğunu bu ….(anlaşılmadı) bir şey olmuyor mu yani aynı zamanda ….(anlaşılmadı)

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: ama bu şey ee ….(anlaşılmadı) bu dediklerimi unutmayın yani eee tüm gözlemler olduğunda ancak günümüzden 10 milyon yüzyıl önce yaşanıyor neolitik dönemde de göreceğimiz gibi hayvanın evcilleştirilmesi tanrının ….(anlaşılmadı) birleştirilmesi ee milyon yıl önce 3 milyon yıl önce gözlemin ….(anlaşılmadı) tabi ki ama bu hemen değiştirilen bir şey olmuyor buyurun

Y6 BAYAN ŞAHIS: bu ayın ve güneşin ….(anlaşılmadı) o döneme mi denk geliyor

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: Hayır o daha farklı bir dönem daha ileriki bir dönem şimdi ….(anlaşılmadı) pelolotik çağ ile neolitik çağ arasında geçiş M.Ö önce 15000 yıllarından başlatılmaktadır klan şeylindeki bu gezgin yaşam o dönemde de devam etmiştir klanın bir özelliğinin daha altını çizelim yerleşik değildir altın toplayıcı oldukları için gezicidirler yani nerde yiyebilecekleri bir şey varsa oraya doğru gitmektedirler bazen ee avlayacakları hayvanların peşinden gitmektedirler o anlamdan doğalın yetiştirdiği ürünlerin peşinden dolaşmaktadırlar ama merkezi bir yerleri yoktur

Y6 BAYAN ŞAHIS: klan toplum mu yani gezici olarak bir tolum mu?

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: tabi tabi yani bu yıllarda büyük iklim değişikleri olmuştur ….(anlaşılmadı) söz konusudur kutuplarda ve iklimlerde değişim söz konusudur insanlarda ….(anlaşılmadı) önceki döneme göre ilerlemişlerdir bu önemlidir ikincisi neolitik dönemde bizim Mezopotamya ülke olmamızda büyük şey yapmıştır hayvanların orda yaşamasına imkan vermiştir bitki türlerinin orda eee yetişmesine imkan vermiştir bir nevi orayı cennet bahçesine çevirmiştir ki yine paranın şimdi söyle diyeyim Tevrat ta İncil de ee Kuran”ı Kerimde de geçen Herzan bahçeleri yer olarak Mezopotamya coğrafyalarından yer almaktadır kovulunan cennet aslında Mezopotamya coğrafyasıdır ordan kovulmuştur ondan sonra girmesinler diye Tevrat ta kılıçlarla bilmem neylerle savunulmuş ee kaleler kurulmuştur o zaman ki anlayışta tanrının gökyüzüne çıkaran bir anlayış da bir tanrı anlayışıdır bu dönemde ….(anlaşılmadı) denilen aletler tahta boynuz kemik saplarının üzerinden yerleşmeye başlamışlardır beslenmede çeşitlilik göze batmıştır özellikle ….(anlaşılmadı) gibi bir çok noktada şey bu kutuplarda buzullarda sıcak iklimin ortaya çıkması….(anlaşılmadı) yerlerde yaşamasına neden olmuştur bu yüzden de beslenmede çeşitlilik göze çarpmıştır özelliklede geniş bitki türlerinden faydalanma göze çarpmıştır ….(anlaşılmadı) bitki göklerinden faydalanma ….(anlaşılmadı) neolitik dönemle başlayalım biz şöyle bir batkımızda bu döneme ilişkin Urfa çevresinde kovucuklar bulunmuştur Urfa çevresinde Mezolitik döneme ait kalıntılar bulunmuştur bu benzeri çevrelerde hayvani ….(anlaşılmadı) olduğu tarımın da ee olduğu bu çevrede bu bölgede yaşanmıştır şimdi şunu göstereyim bunlar buradakilerde şunu söyleyeyim bu Mezolitik çağa ait taş şeyler ee baltalar aletler kullanılan şeyler burada da bu işte ….(anlaşılmadı) tanımladığımız mağara resmi bu da insanların ilk yaptığı aletler bunlar insanın yaptığı ilk aletler bunlar toparlıyorum ….(anlaşılmadı) buradan yola çıkarak aletler yapılmaktadır şimdi neolitik döneme geldiğimizde bu kadın tanrıçalarının simgeleyen bir neolitik dönemden kalma bir heykeldir kadının bereketliğini tanrıçalığını kadının yaratıcılığını gösteren bir kadın tanrıca heykelidir ….(anlaşılmadı) devirden almış bir heykeldir ….(anlaşılmadı) neolitik dönemin ilk aşaması ….(anlaşılmadı) toroslar ve ….(anlaşılmadı) çevresinde yaşanmıştır ….(anlaşılmadı) dör bir yana yayılmış bir ee devrimdir neolitik devrimi ….(anlaşılmadı) aşamadır bu derim ….(anlaşılmadı) yaşanan doğa ve olayları topluma dayalı ….(anlaşılmadı) olmasaydı Sümer ….(anlaşılmadı) ortaya çıkardı ….(anlaşılmadı) tarihte önem taşır bugünün yaşanan gerçekten de ….(anlaşılmadı) toroslar coğrafyasında yaşanan en önemli neolitik dönemdir her zaman baktırılan her zaman ….(anlaşılmadı) anlayış budur neolitik dönemde ona karşın bu her şeyin kökeninde bu devrim yatmaktadır ara verelim .

5. 
   DERS
   

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: Arkadaşlar bir daha ara vermeyeceğiz artık ne zaman biterse neolitik dönem …..(anlaşılmadı) aşamaya geçinceye kadar birde bilginiz olsun diye söylüyorum birazdan arkadaşlar …..(anlaşılmadı) gelecekler bir şey yapacaklar hıı ilk kez geliyorlar …..(anlaşılmadı) içerdeler neyse şimdi neolitik devrim diye tabir ettiğimiz şeye baktığımızda ilk yaşayan …..(anlaşılmadı) geçmişten çünkü neolitikle birlikte ilk kez üretim başlamıştır üretim dediğimiz şey klasik avcılık ve toplayıcılık yerine artık insanlar sabit bir köy yaşamına geçmişlerdir ve üretime başlamışlardır bu aşamaya baktığımızda ilk neyi öğrenmişlerdir tarımı öğrenmişlerdir bu devrimde başka neyi öğrenmişlerdir hayvancılıkla uğraşmayı öğrenmişlerdir ee yaklaşık orta doğuda şu yıllarda ee 10 bin 9 bin yaklaşık 7 bin yılları arasında ortaya çıkmış bir süreçtir ve ordan itibaren yaşanmış bir süreçtir bu dönemde özellikle Mezopotamya da ortaya çıkmış temel koşulu nedeni şudur gerçekten güneyi yani bizim verimli yer olarak tabir ettiğimiz bölgeyi uygun şartlar demin söylediğim gibi buzullar yeni orman iklim döneminin başlaması ondan önceki buzul çağın sona ermesi oralarda yeni hayvanların yeni bitkilerin yeşermesi o dönem orda gerçekten bir tarım devrimi köy yaşamının çıkmasının şartları sağlanmıştır ve neolitik çağ ilk kez …..(anlaşılmadı) kabul edilmektedir bilgin çevreleri tarafından ee …..(anlaşılmadı) ortaya çıktı ve ordan yayıldığı kabul edildi bir çok arkeolojik kazıda ee bu iddiayı doğrulamaktadır birazdan örneğini göreceğiz o arkeolojik kazıların …..(anlaşılmadı) oralarda da …..(anlaşılmadı) göstermektedir bu bölgelerde de neolitik devrimin yaşandığını yani …..(anlaşılmadı) oradan başlayarak yayıldığını göstermektedir …..(anlaşılmadı) var şeyde özellikle bazı yaşamlarında var bir tanesinde evlerinin altına …..(anlaşılmadı) gömmesi var bu dönem de kavram olarak baktığımız neolitik kavram olarak ilk kez Thomson adlı Danimarka”lı bir pardon Thomson 1836 da insanlığın tarihi dönemselleştirmiştir ve bu dönemi ee şu şekilde yapmıştır taş devri yontma devri demir devri olarak simgelemektedir ve bu dönemselleştirme insanların yaptıkları araçların temel alınarak yapılmıştır bu dönemlerin altında yatan önemli noktada şudur bu dönem müzelerin ilk kez yapılmaya başladığı insanlık tarihini anlatan müzelerin ilk kez kurulmaya başladığı dönemdir bu taş toz demir şeklinde tabir edilmesinin altındaki temel neden müzelerde bulunan arkeolojik bulguların arkeolojik şeylerin ee nasıl bulunacağıdır ve o yüzdende thamson işte taş aletler bronz aletler bir arada demir aletler bir arada bulunsun şeklinde bir dönemselleştirmeye gitmiş thamson aynı zamanda taş devrini de yontma ve cilalı taş devri olarak ikiye ayırmaktadır …..(anlaşılmadı) adlı bir başka arkadaşta yontma ve cilalı taş devri yerine eski ve yeni devir denmesini önermiştir eski ve yeni taş devride tartışılacağı gibi neolitik devirdir bu anlaşılacağı gibi neolitik devrinin kelime anlamda yenidir yeni demektir

X61 ERKEK ŞAHIS: bu müzede neolitik dönemde değil mi ?

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: hayır hayır müze yapmış bu adam o döneme ait sömürgecilikte başladığı bir dönemdir Avrupalıların dünyanın dört bir tarafını sömürmek için gittikleri yıllardır yani her yerden sömürgeler kuruyorlar ve daha önceki sömürgecilerden farklı olarak tarihsel eserleri toplayıp şeylere gönderiyorlar kendi ülkelerine gönderiyorlar yani şey e baktığımız da …..(anlaşılmadı) İngiltere”de ki Lonrada ki dünyanın en büyük müzeleri İngiliz sömürgeciliğinin dünyanın dört bir tarafından topladığı eserlerdir Türkler …..(anlaşılmadı) ee yaklaşık 300 yıl ee Mısır”a hakim oluyor birde şey diye sormuyor ya bu piramitler var bu eserler nedir niye yapılmıştır bunlar neyi simgelemektedir umurunda olmuyor veya Osmanlının ya o yanında duruyor ya ne olduğu sorusu aklına gelmiyor …..(anlaşılmadı) için öyle değil Napolyon ilk kez Mısır”a çıkıyor ve yanında bir sürü arkiyolok götürüyor …..(anlaşılmadı) önem veriyor onlar şey generallere kadar önem veriyor bir taraftan cephede savaşırken bir taraftan arkeyelokları orada kazı yapıyor burada yaşananlar nedir diyor tabi ordan sonra götürüyor bizimkiler burada aman taş diyor Osmanlılar bir sürü bergemalar gibi tapınaklar onu sergiliyor o nasıl ee müzelerde sunulacağını anlatmak içinde böyle bir sistem geliştiriyorlar taştan yapılmış aletleri bir yerde toplayalım bronzdan yapılmış aletleri bir yerde toplayalım demirden yapılmışları bir yerde toplayalım ilk çağdaki şeyleri bu şekilde sergilemiş…..(anlaşılmadı) diyorlar …..(anlaşılmadı) bu kendisiyle alakalı cidden ana doludaki bir çok yerde Roma döneminden kalma taş sütunlar insanların üzerinde yemek yedikleri masaya dönüşüyor maalesef şimdi neolitik devrim diye tabir ettiğimiz ise ilk kez …..(anlaşılmadı) düşünür arkiolok İngiliz arkiyolok kullanıyor şeyden zaten sonbaharda bir çok yerde adı aşinadır size …..(anlaşılmadı) şu şekilde doğruluk çağı neolitik devrimi neolitik devrimi kültür çağıdır tüm zanaatsal, ulaşım, barınma, sanat, yönetim din alanında devrim niteliği yaşanmıştır bu dönemde bu gelişmeler şu şey acısından çok önemli şeyler yaşanmıştır tarımsal zanaat …..(anlaşılmadı) arkadaşlar benim söylediğim gibi ilk kez …..(anlaşılmadı) kullanan ve bu neolitik devrimin ee adı altında adlandırdığı neolitik dönemde gerek tarımda gerek hayvancılıkta zanaat ta ulaşımda barınmada bu günkü adlandırılan her şeyin arka planı olarak çok önemli gelişmeler yaşanmıştır çok ciddi önemli buluşlara tarih olmuştur bir başka erkiyolok 1960 da …..(anlaşılmadı) araştırmalar yapmıştır buradan yola çıkarak da bir çekirdek bölge tezi tanımlamıştır bu teze göre ilk kez tarımsam ee hayvancılıkla ilgili gelişmeler bu bölgede yaşanmıştır ve buradan yola çıkarak da diğer bölgelere yayılmıştır verimli bir bölgeler olarak doğu Akdeniz”den Fırat ve Dicle bölgeleri de geçmektedir burada neolitik toplumlar veya halklar dışarıdan gelmiştir yani neolitik toplumu yaratan halklar buralarda yerleşim şartlarıdır yani dışarılardan başka yerlerden gelmiş buraları zapetmiş değildir bu açıdan şeyden de bakıldığında bu bölgeler Türklerin yaşadığı bölgelerdir bu neolitik dönemi yaratan halklardır aslında baktığımızda toplum Türklerin ilk ataları ilk …..(anlaşılmadı) Türkler olarak tarif etmek yanlış olmayacaktır …..(anlaşılmadı) ders kitaplarında bahsetmiş bazı şeyler vardır artık ret edemeyeceğimiz şeylerdir ama nasıl bahsettiği çok daha önemlidir orda ne zaman ne kadar bahsederlerse etsinler her zaman …..(anlaşılmadı) net görülmektedir hiçbir zaman orada yaşamış halkların varlığı kabul edilerek onlardan bahsedilmemiştir veya orada bu günde baktığınızda orada yaşayanlar halklar kimdir sorusu yoktur kimler gelmiştir birileri orda yapmıştır hatta bir adım daha ileri gideyim oralardan bahsederler ama aynı zamanda şunu da yaparlar her şeyi Türkleştirerek bahsederler yani Sümerler türktür şunlar türktür bunlar türktür ordaki halklar türktür Sümer öncesi halklar türktür yani burada ne kadar İncil ve Tevrat”tan bahsetse bile bunu da yani aynı zamanda Türkler yapmıştır

X63 ERKEK ŞAHIS: orda Osmanlı topraklarını …..(anlaşılmadı)kendilerine …..(anlaşılmadı) olarak görürler

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: daha Osmanlı dan bağımsız olarak şeyi kabul ederler oraların Türklerin ana yurdu olduğunu kabul ederler şeyi kabul etme anlayışı vardır bu kabul etmenin içerisinde Türkler orta Asya”dan gelmiş anlayışını da kabul etmezler Türkler her zaman …..(anlaşılmadı) kabul ederler Mezopotamya”da da tarihin başından beri vardır

X63 ERKEK ŞAHIS: Bizanslar da Selçuklar da

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: onlar yok yok onlar iyi Sümer dediğimiz M.Ö 3200 onlardan çok önce orta Asya”da da Türklerindir Mezopotamya da Türklerindir işte roma imparatorluğu esnasında da Türklerindir işte her şey Türklere bağlı çok saçma sapan işlerdir şimdi oraya fazla oraya girmeye gerek yok şimdi M.Ö 10000 yıllarında …..(anlaşılmadı) sisteminde daha çok gelişmiştir …..(anlaşılmadı) yukarı Mezopotamya”nın dağ yapısıyla yaşam alanları …..(anlaşılmadı) yerlerden biridir aynı zamanda demin bir arkadaşlarla da sohbet ederken söylemiştik bu bölge yani Mezopotamya kutsal kitaplarda cennet bahçesi olarak da geçmektedir doğrudan insanın olduğu cennet bu bölge olarak tarif edilmektedir bu dönemde en önemli özellik toplayıcılık avcılık ve göçebelikten yerleşik yaşama geçilmiştir insan toprakta üretime başlamıştır toplumsal yaşayış hızla ilerleme başlamıştır bunu doğrulayan bir aşamaya geçilmiştir neolitik toplumsal doğal toplumların yaşandığı bir dönemdir her şeyin en uç noktaya vardığı bir dönemdir neolitik dönemin doğayla kurduğu ilişki de yaşanmış bir devrimdir insanın …..(anlaşılmadı) tan üreticiliğe geçişini simgelemektedir şimdi neolitik öncesi insan toplayıcı ve avcı olduğu için sadece doğa kendisine ne verirse onu alıyor ve o yüzdende göçebe doğa her zaman her yerde cömert davranmıyor bir bakıyorsunuz dağda orada çoraklaşıveriyor ve bir sürü hayvanın yaşadığı yer bir anda hayvanın yaşamadığı yere dönüşüveriyor halk bir şey bulamıyor o yüzden halk bir ordan oraya oraya gidiyor bu yüzden …..(anlaşılmadı) doğrudan bir şey üretmeden sürekli doğadan alan anlayışı neolitik ile birlikte ortadan kalkıyor ve üreticiliğe geçiliyor bu üreticiliğe geçiş aynı zamanda evcilleştirmedir ilk evcilleştirme de insan bitkileri evcilleştiriyor sonra hayvanları evcilleştiriyor en sonunda kendisini evcilleştiriyor üretme yaşamına geçiyor eski göçebe yaşam yerine mekanda yaşamaya belirli bir bölgede yaşamaya başlıyor böyle üç tane temel evcilleştirme vardır bitkiler hayvanlar ve insanların evcilleşmesi …..(anlaşılmadı) ilk önce …..(anlaşılmadı) evcilleştiriliyor tarıma geçtiğiniz an bir ee şey vardır yerleşik bir hayat vardır ikisi bir tarla alıyorsunuz tarla ekiyorsunuz ikisi bir yerleşik hayata geçişi simgelemektedir bu …..(anlaşılmadı) M.Ö 10000 …..(anlaşılmadı) 1939 …..(anlaşılmadı) kullandığı tarih 15:58 dk 16:20 dk arası …..(anlaşılmadı) tamam peki onu nasıl takip ediyorlar …..(anlaşılmadı) buyurun

X63 ERKEK ŞAHIS : …..(anlaşılmadı) orda yeşermesi sonra zamanla çoğalması …..(anlaşılmadı)

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: aynen öyle sorunun cevabı bu işte yani bu ikisinin elde edilmesi şunla ilgili demin söyledik biz kadın kendi ile doğa arası ve onu yıllara onun binlerce yıllara dayanan bir gözlem bunları ifade ediyor yani şunu görüyor kendisi bun nasıl yapıyorsa aynı şekilde doğanında bunu yaptığını görüyor kendisi nasıl bebek getiriyorsa görüyor yani şunu görüyor erkek bunu algılamıyor erkek sürekli avcılık peşinde olduğu için ama …..(anlaşılmadı) orda şeyi görüyor orda yeni bitkinin yaşadığını görüyor bu insanın ee kadının kendisine de bakarak e bu gözlem yapabiliyor bu gözlem sürecinde arpa ve buğday evcilleştiriliyor ilk önce yabandan alınıyor ve yüzlerce gözleme dayanıyor atılıyor ee çekirdekler atılıyor tohumlar atılıyor bir şeyler yeşeriyor bu yeşerme …..(anlaşılmadı) baka baka kadın sonuçta kendisiyle ee özleşiyor burada şeyi anlıyor bu şekilde bitkileri evcilleştireceğini anlıyor ve ona göre evcilleştirme yapıyor buyurun

Y7 BAYAN ŞAHIS: …..(anlaşılmadı)

CİHAN DENİZ ZARAKOLU: tabi tabi kadın aynı zamanda yani …..(anlaşılmadı) kadın toplayıcılık yaptığı vakit doğayla özellikle bitkilerle …..(anlaşılmadı) neye güzel neye iyi geldiğini bitkilerle gözlemlerini yapıyor burda uzunca yılların gözlemlerine dayanan bir gözlemdir hangi otu kaynatırsak hangi yaraya iyi gelir bu ne doğayla kadının iç içe olması erkek yok erkek sürekli avcılık peşinde o zaten zihniyet farklılığının birazdan değineceğiz şeylerle göreceğiz devletin hiyerarşik topluma geçişinde de o avcılılığın rolünün nasıl önemli olduğunu o zihniyet yapısının o avcılık tarafından nelere yol açacağını zaten göreceğiz şimdi onlara değinmeyelim o baktığımızda ilk önce arpa ve buğday evcilleştiriliyor bunun yanı sıra hayvanlar evcilleştiriliyor ilk önce doğa hayvanları keçi koyun sonra sığır evcilleştiriliyor …..(anlaşılmadı) yok buyurun