T. C. Kara harp okulu savunma bġLĠmlerġ enstġTÜSÜ GÜvenlġk bġLĠmlerġ anabġLĠm dali

 
 
xv 
SACEUR   
: 
The Supreme Allied Commander Europe (Avrupa  
 
 
 
 
Müttefik Yüksek Komutanlığı)
 
SAĠB
 
 
: 
Sivil 
Asker ĠĢbirliği
 
SFOR 
 
: 
Stabilization Force 
(Ġstikrar Gücü)
 
SHAPE 
 
: 
Supreme  Headquarters  Allied  Power  Europe  (Avrupa 
 
 
 
 
Müttefik 
Kuvvetleri Yüksek Karargâhı)
 
SIGINT 
 
: 
Signal Intelligence 
(Sinyal Ġstihbaratı)
 
SĠNĠS
 
 
: 
Sinyal Ġstihbaratı
 
SODGD   
: 
Sivil Operasyonlar ve Devrimci GeliĢtirme Desteği
 
SSCB 
 
: 
Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği
 
SWOT 
 
: 
Strenghts, Weaknesses, Opportunities, Threats  
TECHINT   
: 
Technical Intelligence 
(Teknik Ġstihbarat)
 
TEKĠS
 
 
: 
Teknik Ġstihbarat
 
TMMM 
 
: 
Terörizmle Mücadele Mükemmelliyet Merkezi 
UNDPKO   
: 
The United Nations Department of Peacekeeping  
 
 
 
 
Operations  
(BirleĢmiĢ Milletler BarıĢı Koruma 
   
 
 
 
 
Harekâtları Departmanı)
 
UNODC   
: 
United Nations Office on Drugs and Crime 
(BirleĢmiĢ 
 
 
 
 
Milletler Suç ve UyuĢturucu Ofisi) 
 

---

 
 
xvi 
ÖN SÖZ 
 
Kültürel istihbarat ile ilgili bir çalıĢma yapma
ya, 
2004 yılında 
görev için 
gittiğim Afganistan'da karar vermiĢtim.
 
Görev öncesinde eğitim aldım ancak 
Afganistan  harekât  alanına  vardığımda  aslında  birçok  konuyu  bilmediğimi
 
fark 
ettim. 
Görev  yapacağım  bölgeyi  tanımıyordum,  bölge  dilini 
konuĢamıyordum  ve  karĢılaĢacağım  insanların  nasıl  bir  davranıĢ  tarzına 
sahip  olduklar
ını  bilmiyordum.  Bana  öğretilen,  nereye  gideceğim  ve  hangi 
görevi icra edeceğimdi.
 
 
Afganistan/
Kabil'e  ayak  bastığımda  ilk  dikkatimi  çeken,  halkın
 
farklı 
giyim  tarz
ıydı.  DeğiĢik  etnik  grupların  olduğunu  biliyordum  ancak  özellikle 
erkeklerin  giyim  kuĢamlarının  bu  denli  ayırt  edici  olabileceğini 
düĢünmemiĢtim.  Ġlerleyen 
zamanda, 
halkın
  kendilerini  Afgan  olarak 
değil a
it 
oldukları etnik kökene göre tanımladıklarını fark
  ettim  ve  her  birinin  kendine 
özgü 
bir kültürü olduğunu gördüm. 
Bu noktada 
PeĢtun halka olan yaklaĢım ile 
Tacik halka olan yaklaĢımın aynı olmaması gerektiği
 
anlayıĢını kazandım. 
Bu 
anlayıĢ
 
bende, hem askeri hem de akademik alanda kültüre iliĢkin bir çalıĢma 
yapmanın  önemli  bir  ihtiyaç  olduğu  düĢüncesini  geliĢtirdi
.  Tez  konusunu  bu 
düĢünceler  doğrultusunda  önerdim  ve 
bu 
çerçevede 
çalıĢmamı 
Ģekillendir
meyi hedefledim.  
 
ÇalıĢmadaki  baĢlangıç  noktam,  kültürel  farkındalığı 
hangi  faktörlerin 
sağlayabileceğini  belirlemekti.  Bu  doğrultuda, 
"
bilinmeyeni  bilinir  kılan
" 
kavram  olarak  tanımlanan  istihbaratın,  kültürel  faktörlerin  anlaĢılması
  ve 
kültürel  farkındalığın  sağlanmasında  faydalı  olacağını 
öngördüm.  Var  olan 
sınırlı  sayıdaki  çalıĢmaların  (ABD
 
tarafından
 
Afganistan  harekâtı  sonrası 
yazılmıĢ) kültürel istihbarat kavramını dolaylı olarak ortaya koyduğunu ancak 
doğrudan  bir  tanımlama  yapmadıklarını,  bu  konuda  bir  eksikliğin  var 
olduğunu  ve  bu  eksikliğin  giderilmesinin  literatüre  olumlu  katkıda 
bulunacağını düĢündüm. 
  
 
ÇalıĢma
da; 
kültürel  istihbarat  kavramı,  literatü
rde  var  olan  "güç", 
"istihbarat"  ve  "kültür"  kavramları  temelinde  tanımlanmıĢ,  NATO  bakıĢ  açısı 
ve  Afgan  kültürünün  analizi  ile  ilgili  örnek  uygulama 
çalıĢması 

---

 
 
xvii 
gerçekleĢtirilmiĢtir. Tanımı desteklemek maksadıyla
 
toplam 45 kiĢiden oluĢan 
uzman grup ile 
görüĢmeler yapılmıĢ, 
elde edilen bulgular yorumla
nmıĢtır. 
Bu 
çalıĢmalar  sonunda  temel  olarak  savaĢtan  barıĢı  korumaya  kadar  değiĢen 
harekât  ortamlarında  hedefe  ulaĢmak  için  kültürel  istihbarata  ihtiyaç 
duyulduğu  tespiti  yapılmıĢtır.  Bununla  birlikte,  kültürel  istihbaratın, 
Ulu
slararası  ĠliĢkiler  disiplinindeki  güç  çeĢitlerinden  birisi  olan  yumuĢak  güç 
altında  bir  alt  baĢlık  olarak  ele  alınmasının  ve  Ġstihbarat  disiplini  içerisinde 
sosyal istihbarattan farklı bir uzmanlık dalı olarak değerlendirilmesinin gerekli 
olduğu sonucuna ulaĢılmıĢtır.
 
 
ÇalıĢma  aĢamalarında;  kaynak  taraması,  uygu
l
ama  çalıĢması  ve  nitel 
araĢtırma  yöntemlerinden  görüĢme  metodu
 
kullanılmıĢtır.  Kaynak  taraması 
esnasında  baĢta  Kara  Harp  Okulu  olmak  üzere  diğer  üniversiteleri
n 
kütüphanelerinden  ve  Ġnternet  veri  tabanlarından  faydalanılmıĢtır.  GörüĢme 
yap
ılan  kiĢilerin 
seçiminde, 
kültürel  farkındalıklarla  ilgili  ihtiyaçları  tespit 
edebilme  kapasitesine  sahip  uzman  personelden  oluĢmasına  dikkat 
e
dilmiĢtir. 
 
 
G
erçekleĢtir
ilen 
bu  araĢtırmanın  Ġstihbarat  ve  Uluslararası  ĠliĢkiler 
literatürüne  önemli  bir  katkı  sağlayacağını  umuyorum.  Ayrıca, 
benimsenen 
kuramsal yaklaĢım, örnek 
uygulama 
çalıĢması ve kullanılan yöntemden elde 
edilen  sonuçların,  alanda  çalıĢacak  diğer  araĢtırmacılara  rehberlik 
yapacağına inanıyorum.
           
 
 
 
   
  

---